Ποιος είναι ο αρχηγός του bitcoin; Η απάντηση είναι μονολεκτική: κανείς! Το bitcoin δεν ανήκει σε κανέναν. Δεν είναι οργανισμός. Δεν είναι επιχείρηση, ούτε προϊόν. Δεν υπάρχει ιεραρχία, γραφειοκρατία, κάποιος εποπτεύων οργανισμός. Αυτή είναι και η «μαγεία» του bitcoin. Κατάφερε τη δημιουργία ψηφιακής σπανιότητας, χωρίς να απαιτείται κάποια κεντρική αρχή για να εποπτεύει τη διατήρησή της.
Όλες αυτές οι δομές έχουν αντικατασταθεί από ένα δίκτυο. Είναι ένα πρότυπο ή πρωτόκολλο όπως το TCP/IP ή το Διαδίκτυο. Δεν λειτουργεί κάτω από κάποιον ανθρώπινο νόμο παρά μόνο από μαθηματικούς κανόνες, τους οποίους οφείλει να υπακούει καθένας που συμμετέχει στο δίκτυο.
Καμία ομάδα ανθρώπων ή διοίκηση δεν έχει τη δύναμη να ελέγξει, να σταματήσει ή να περιορίσει κάποιον από το να εισέλθει στο σύστημα. Είτε ως παραγωγός είτε ως συναλλασσόμενος. Το bitcoin είναι εθελοντικό, οπότε κανείς δεν υποχρεούται να το χρησιμοποιήσει, αλλά όσοι επιθυμούν να ενταχθούν στο δίκτυο οφείλουν να παίξουν με τους κανόνες του.
Ανά πάσα στιγμή όποιος επιθυμεί εντάσσεται, χωρίς να πάρει άδεια από κανέναν. Όπως και ελεύθερα όποιος θέλει αποχωρεί. Δεν υποχρεώνει κανένα να γίνει χρήστης, όπως και δεν εμποδίζει κανένα να παράξει ο ίδιος bitcoin. Φτάνει να ακολουθεί τους προαποφασισμένους από τη γέννησή του κανόνες.
Η μόνη διαθέσιμη επιλογή είναι να το χρησιμοποιήσουν ως έχει ή να μην το χρησιμοποιήσουν. Οι παράμετροι του bitcoin είναι παρόμοιες με την περιστροφή της γης, τις ιδιότητες του ήλιου, της βαρύτητας. Δυνάμεις εκτός του ελέγχου μας, που αν επιθυμούμε να ζήσουμε, θα πρέπει να τις αποδεχτούμε και να συμβιβαστούμε με τους κανόνες τους.
Μα πώς είναι δυνατόν; Αφού έχουμε μάθει πως πίσω από κάθε νόμισμα υπάρχει κράτος, Κεντρική Τράπεζα. Κάποια αρχή! Πώς λαμβάνονται οι αποφάσεις;
Από όλους τους συμμετέχοντες. Αν κάποιοι διαφωνούν με τον τρόπο λειτουργίας του και θέλουν να αλλάξουν κάποιες από τις βασικές αρχές του, αυτό δεν αποτελεί λόγο να υπάρξουν διαφωνίες και αντιπαλότητες. Ούτε να βρεθεί η λεγόμενη χρυσή τομή. Δεν χρειάζεται να υποχρεώσεις κάποιον να επιλέξει μεταξύ του Α ή του Β ή ενός ενδιάμεσου. Μπορείς να έχεις και το Α, το Β ή όσα θέλεις. Ακούγεται τρελό (και δεν είναι το μόνο που ακούγεται έτσι), αλλά να που το καταφέρνει και αυτό το bitcoin. Αναβαθμίζει τη δημοκρατική διαδικασία σε ανώτατο επίπεδο.
Ένας τρόπος να αντιληφθούμε τη λειτουργία του είναι να το φανταστούμε ως ένα αυτοματοποιημένο κοινωνικό συμβόλαιο. Οποιοσδήποτε μπορεί να πείσει το υπόλοιπο δίκτυο να υιοθετήσει τις αλλαγές που επιθυμεί στο πρωτόκολλο. Αν ορισμένοι θέλουν να εφαρμόσουν τη δική τους ιδέα, μπορούν σχετικά εύκολα, διαχωρίζοντας τη θέση τους. Πώς; Να φτιάξουν το δικό τους δίκτυο. Ένα fork. Το fork διαχωρίζεται σε soft fork και hard fork. Το soft fork είναι μια «απλή» αναβάθμιση, όπως η επιδιόρθωση ενός bug. Εκατοντάδες προγραμματιστές υπολογιστών από όλο τον κόσμο έδωσαν εθελοντικά τον χρόνο τους για να βελτιώσουν το λογισμικό κόμβων και στη διαδικασία να βελτιώσουν τις δυνατότητες των μεμονωμένων κόμβων.
Το hard fork είναι κάτι που αλλάζει θεμελιώδη στοιχεία στη δομή και προκαλεί τη διάσπαση της αλυσίδας. Σε κάθε hard fork δημιουργείται καινούρια αλυσίδα, ενώ παράλληλα συνεχίζει να υφίσταται η παλιά. Στο παλιό δίκτυο κανείς δεν έχει δικαίωμα να αλλάξει τους κανόνες. Έτσι μπορείς να είσαι σίγουρος πως θα συνεχίσουν να ισχύουν. Ωστόσο, όποιος επιθυμεί να ακολουθήσει το νέο, είναι ελεύθερος.
Για παράδειγμα, βασικός κανόνας του bitcoin είναι να υπάρχει πάνω όριο στην παραγωγή νομισμάτων, τα 21 εκατομμύρια. Αν εμένα δεν μου αρέσει αυτός ο κανόνας και θελήσω να τα κάνω 210 εκατομμύρια, θα φτιάξω το Vasilis Coin. Είναι δικαίωμά μου. Γιατί αλλάζει το όνομα; Επειδή πλέον μιλάμε για διαφορετικό νόμισμα. Αν ισχύσει μια τόσο θεμελιώδης αλλαγή, δεν θα είναι πια το bitcoin αλλά κάτι άλλο. Εδώ υπάρχει η δυσκολία. Θα πρέπει να πείσω για την ωφέλεια που θα προκαλέσει η πρότασή μου. Χωρίς χρήστες, το καλύτερο οικονομικό σύστημα στον κόσμο είναι άχρηστο. Δεν θα έχει αξία, εκτός αν τους πείσω ότι το Vasilis Coin είναι καλύτερο και με ακολουθήσουν.
Άρα, λοιπόν, υπάρχει η δυνατότητα να αλλάξει η νομισματική πολιτική. Γιατί αναφέρθηκε στην αρχή ότι είναι αδύνατον; Επειδή κανείς δεν είναι τόσο χαζός, ώστε να θελήσει να πληθωριστεί το bitcoin. Αν ακολουθούσαν την ιδέα μου, θα σήμαινε αυτόματα πως τα νομίσματα που έχουν στην κατοχή τους θα άξιζαν το 1/10 της αξίας τους. Ακόμα και στην περίπτωση που βρεθούν ορισμένοι τρελοί να πάνε ενάντια στα συμφέροντά τους ή να υπάρξουν κακόβουλοι που επιδιώκουν την υποτίμηση του bitcoin, αποκλείεται να αποκτήσουν το απαραίτητο κρίσιμο μέγεθος για να επιβάλουν την άποψή τους. Τα «μέλη» είναι πλέον εκατοντάδες χιλιάδες, διασκορπισμένα σε όλο τον κόσμο. Είναι πρακτικά αδύνατο να υπάρξει μια ταυτόχρονη, συντονισμένη μετατόπιση ανθρώπων. Μιλάνε διαφορετικές γλώσσες, έχουν διαφορετικά συμφέροντα, διαφορετική κουλτούρα.
Το βασικό πρόβλημα για να ακολουθήσετε ένα Fork είναι ότι ο μόνος τρόπος για να το βοηθήσετε να πετύχει είναι να δώσετε τα νομίσματά σας στην παλιά αλυσίδα. Ωστόσο ποιος θα θέλει να αναλάβει τον κίνδυνο της απώλειας των νομισμάτων του, για να μεταβεί στο νέο δίκτυο; Κάτι τέτοιο συμφέρει μόνο εάν η συντριπτική πλειοψηφία είναι διατεθειμένη να μετακινηθεί εκεί. Η τύχη του Bitcoin Cash είναι μια ζωντανή απεικόνιση των προβλημάτων, όταν ένα Fork δεν απολαμβάνει συναινετική υποστήριξη. Επειδή η πλειοψηφία επέλεξε να παραμείνει στην αρχική αλυσίδα, η αξία των bitcoin είναι πολύ υψηλότερη από αυτή των Bitcoin Cash.
Αυτοί που ψηφίζουν είναι οι κόμβοι (nodes). Φανταστείτε τους σαν την κοινοβουλευτική εξουσία και τους εξορύκτες (miners) σαν την εκτελεστική. Οι nodes είναι που εξασφαλίζουν στο δίκτυο την ιδιότητα της αποκέντρωσης. Δεν είναι ο κώδικας που κάνει τόσο ξεχωριστό το bitcoin. Ιδέες ίσως υπάρχουν καλύτερες σε άλλα ψηφιακά νομίσματα. Ο κώδικας δίνει τη δυνατότητα αλλά όχι την ιδιότητα. Χωρίς τις δεκάδες χιλιάδες διασκορπισμένα nodes θα ήταν ένα ακόμα κεντροποιημένο σύστημα, ενώ χωρίς την υπολογιστική ισχύ των εξορυκτών θα ήταν ευαίσθητο και ευάλωτο στις επιθέσεις. Αυτοί αποτελούν το συγκριτικό πλεονέκτημα του bitcoin.
Θα ήταν δελεαστικό εδώ να πούμε ότι οι χειριστές κόμβων ελέγχουν το bitcoin και αυτό ισχύει αφηρημένα με συλλογικό τρόπο. Πιο ρεαλιστικά, οι φορείς εκμετάλλευσης κόμβων μπορούν να ελέγχουν μόνο τους δικούς τους κόμβους και να αποφασίζουν μόνοι τους ποιοι κανόνες δικτύου πρέπει να ενταχθούν και ποιες συναλλαγές θεωρούν έγκυρες ή άκυρες. Κάθε μεμονωμένος κόμβος είναι ανίκανος να αναγκάσει άλλους κόμβους να αλλάξουν τον κώδικά τους. Μόνο λόγω αυτής της σταθερής ισορροπίας το bitcoin μπορεί να θεωρηθεί σκληρό χρήμα. Εάν η Bitcoin αποκλίνει από αυτούς τους κανόνες συναίνεσης, η πρόταση αξίας της ως σκληρού χρήματος θα διακυβευόταν σοβαρά.
Για αυτό και είναι εξαιρετικά δύσκολο να υπάρξει άλλο bitcoin. Για τον ίδιο λόγο που έχουμε μόνο ένα Internet, μόνο ένα e-mail. Κάθε συσκευή που στέλνει μηνύματα ηλεκτρονικού ταχυδρομείου πρέπει να χρησιμοποιεί το πρωτόκολλο IMAP/POP3 για τη λήψη μηνυμάτων ηλεκτρονικού ταχυδρομείου και το πρωτόκολλο SMTP για την αποστολή του. Πολλά άλλα πρωτόκολλα (ίσως καλύτερα) εφευρέθηκαν και θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν, αλλά σχεδόν κανείς δεν τα χρησιμοποιεί. Γιατί; Επειδή έτσι θα αποκλείονταν οι χρήστες να αλληλεπιδρούν με σχεδόν όλους όσοι χρησιμοποιούν e-mail σήμερα, επειδή είναι σε IMAP/POP3 και SMTP.
Οι μόνες αλλαγές που έχουν συμβεί μέχρι στιγμής είναι λειτουργικές αλλαγές που επιτρέπουν στο δίκτυο να λειτουργεί πιο αποτελεσματικά, αλλά όχι αλλαγές που αλλάζουν την ουσία της λειτουργίας του.
Πηγή: euro2day.gr