Του Δρος Χάρη Πουαγκαρέ*
Αναντίλεκτα το 2023 ήταν ένα έτος πολλών προκλήσεων, κατά τη διάρκεια του οποίου συνέβησαν πολλά θετικά και αρνητικά. Το βέβαιο είναι ότι με την πάροδο των μηνών επιβεβαιωνόταν η εκτίμηση ότι θα ήταν άλλο ένα έτος με κεντρικό χαρακτηριστικό γνώρισμα την αβεβαιότητα και τη μεταβλητότητα των συνθηκών εντός και εκτός συνόρων. Τρανή απόδειξη, είναι για παράδειγμα ο πόλεμος στο γειτονικό Ισραήλ και τη Λωρίδα της Γάζας, κάτι που δεν αναμέναμε και το οποίο δεν ξέρουμε πώς θα εξελιχθεί και πόσο θα κρατήσει. Το οικονομικό περιβάλλον είναι πλέον τόσο διεθνοποιημένο που οποιοδήποτε γεγονός ευρείας έκτασης οπουδήποτε στον κόσμο, μπορεί να μας επηρεάσει έμμεσα ή άμεσα. Ως εκ τούτου το ζητούμενο είναι να γίνεται όσον το δυνατό καλύτερη προετοιμασία και η οικονομία μας, παρά το ότι επηρεάζεται από διεθνείς εξελίξεις όντας ιδιαίτερα εξωστρεφής, να συνεχίσει να επιδεικνύει ισχυρή ανθεκτικότητα και προσαρμοστικότητα.
Δίπλα στους πελάτες μας
Κατά τη διάρκεια του έτους η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα προχώρησε σε μια σειρά από αυξήσεις των επιτοκίων συνεχίζοντας την προσπάθεια τιθάσευσης του υψηλού πληθωρισμού. Η αλλαγή δεδομένων μετά από μια μακρά περίοδο χαμηλών επιτοκίων είναι φυσιολογικό να δημιουργεί αντιδράσεις και ανησυχίες. Η Τράπεζα Κύπρου βρίσκεται διαχρονικά και αποδεδειγμένα στο πλευρό των πελατών της για να τους υποστηρίξει στα εύκολα και στα δύσκολα. Γνωρίζουμε καλά τον καθοριστικό και πολυσύνθετο ρόλο που έχουμε να επιτελέσουμε. Να αποτελέσουμε δηλαδή τον χρηματοδότη, τον σύμβουλο και πρωτίστως τον συνεργάτη των κυπριακών νοικοκυριών και επιχειρήσεων. Το εννιάμηνο του 2023, ο νέος δανεισμός που παραχώρησε η τράπεζα ανήλθε σε €1,6 δισ., περίπου, παρά το περιβάλλον αυξανόμενων επιτοκίων. Επιπλέον, έχουμε εισάγει νέα σχέδια με ελκυστικά επιτόκια για αγορά στέγης με πολλές επιλογές επιτοκίων. Μια τέτοια επιλογή είναι και το στεγαστικό δάνειο με σταθερό επιτόκιο και δόση για 25 χρόνια, γεγονός που προστατεύει τα νεαρά ζευγάρια από τις διακυμάνσεις των επιτοκίων.
Αναλάβαμε όμως και πρωτοβουλίες, σε σχέση με τα υφιστάμενα μας δάνεια δεδομένων των αυξήσεων επιτοκίων από την ΕΚΤ. Ως τράπεζα προχωρήσαμε σε επαναδιαπραγμάτευση των όρων δανείων ύψους €2 δισ. το 2023, ενώ έχουμε ανακοινώσει σχέδιο επιβράβευσης περίπου 19.000 συνεπών πελατών μας με στεγαστικά δάνεια πρώτης κατοικίας, αξίας μέχρι €350.000 μέσω του προγράμματος «Ανταμοιβή», με κόστος περίπου €4 εκατ.. Επιπρόσθετα, δώσαμε τη συναίνεσή μας στις συνεχείς αναστολές των εκποιήσεων, παρόλο που είναι μία πρακτική ιδιαίτερα επιζήμια τόσο για τις τράπεζες όσο και για την οικονομία γενικότερα.
Την ίδια ώρα, συνεχίζουμε να είμαστε με διαφορά η τράπεζα που εμπιστεύονται περισσότερο για τις καταθέσεις τους οι πολίτες και οι επιχειρήσεις. Δεν πρέπει να διαφεύγει πως όταν τα επιτόκια της ΕΚΤ ήταν αρνητικά, οι τράπεζες, όπως η δική μας με μεγάλο όγκο καταθέσεων, αναγκάζονταν να πληρώνουν μεγάλα ποσά για τη φύλαξη των χρημάτων των πελατών τους. Η κερδοφορία μιας τράπεζας είναι δείκτης υγείας. Για να το θέσω απλά, όταν μία τράπεζα ή η όποια επιχείρηση δεν κάνει κέρδος σημαίνει ότι αντιμετωπίζει πρόβλημα. Ειδικά για τις τράπεζες, οι οποίες έχουν την ευθύνη να διαχειρίζονται τα χρήματα άλλων, οι απαιτήσεις είναι τεράστιες. Άρα, η κερδοφορία ενισχύει και θωρακίζει τα κεφάλαια, τη ρευστότητα και γενικότερα τον ισολογισμό της τράπεζας, ειδικά σε περιόδους τόσο μεγάλης αβεβαιότητας. Την ίδια ώρα, θα πρέπει να δημιουργούμε απόδοση και για τους μετόχους μας, οι οποίοι για πολλά χρόνια στήριξαν την τράπεζα χωρίς να έχουν κάποιο όφελος.
Δεδομένου ότι το 2023 φεύγει, αλλά οι προκλήσεις παραμένουν, η δέσμευσή μας για διαρκή και ουσιαστική στήριξη των πελατών μας και του συνόλου των πολιτών παραμένει ισχυρή κι αδιαπραγμάτευτη και για το 2024. Θα συνεχίσουμε να παρέχουμε νέα, καινοτόμα, ποιοτικά προϊόντα και υπηρεσίες προσαρμοσμένα στις σύγχρονες απαιτήσεις, διατηρώντας παράλληλα τον ηγετικό μας ρόλο στην αγορά, στην Ψηφιακή Μετάβαση και στη μετεξέλιξη της κυπριακής οικονομίας σε μια βιώσιμη και περιβαλλοντικά υπεύθυνη σύγχρονη οικονομία.
*Αναπληρωτή Διευθύνοντα Συμβούλου & Διευθυντή Επιχειρηματικών Δραστηριοτήτων, Τράπεζας Κύπρου
Διαβάστε επίσης: ΥΠΟΙΚ: Να σταθούμε στο ύψος των περιστάσεων και να παραδώσουμε ένα καλύτερο αύριο