Το ζήτημα του υπερτουρισμού και του αναδυόμενου κινήματος του αντιτουρισμού έχει αρχίσει να απασχολεί πολλές τουριστικά αναπτυγμένες περιοχές του κόσμου. Πόλεις όπως η Βαρκελώνη και η Βενετία, καθώς και δημοφιλή νησιά όπως η Σαντορίνη, είδαν τους ντόπιους να... διεκδικούν τον τόπο τους πίσω, διαμαρτυρόμενοι για τις επιπτώσεις της υπερβολικής τουριστικής κίνησης. Πώς επηρεάζει όμως η κατάσταση αυτή την Κύπρο και πόσο πιθανό είναι να εμφανιστεί ένα αντίστοιχο κίνημα στο νησί;
Ο τουρισμός ως αιμοδότης της κυπριακής οικονομίας
Στην εκπομπή «Μεσημέρι και Κάτι» του ΣΙΓΜΑ συζητήθηκε εκτενώς το ζήτημα, με τον Πρόεδρο του Κυπριακού Συνδέσμου Καταναλωτών, Μάριο Δρουσιώτη, να τονίζει ότι ο τουρισμός παραμένει ζωτικός για την κυπριακή οικονομία. «Ο τουρισμός είναι ο αιμοδότης της οικονομίας μας», ανέφερε χαρακτηριστικά, υπογραμμίζοντας ότι μέχρι στιγμής δεν υπάρχουν παράπονα ή διαμαρτυρίες από τους καταναλωτές. Στον αντίποδα, τυχόν μείωση του τουρισμού θα είχε αρνητικές επιπτώσεις στην οικονομία.
Ανάγκη για βιώσιμη τουριστική κατανομή και η περίπτωση της Κύπρου
Από την πλευρά του, ο οικονομολόγος Στέλιος Πλατής, επεσήμανε ότι, ενώ η Κύπρος δεν έχει φτάσει ακόμη στο σημείο να χρειάζεται αντιτουριστικά μέτρα, η αυξανόμενη θερμοκρασία μπορεί να λειτουργήσει αποτρεπτικά για τους τουρίστες. Αναφερόμενος σε παραδείγματα από άλλες ευρωπαϊκές πόλεις όπως η Βαρκελώνη και η Βενετία, τόνισε τη σημασία της διαχείρισης του τουρισμού για την αποφυγή προβλημάτων υπερτουρισμού. «Η Βαρκελώνη στην Ισπανία είναι γνωστή ως μια από τις πρώτες περιοχές που εκδηλώθηκε αυτό το κίνημα, η Βενετία στην Ιταλία, το Άμστερνταμ στην Ολλανδία, το Ντουμπρόβνικ στην Κροατία και στην Ελλάδα η περιοχή της Σαντορίνης. Άρα είναι περιοχές οι οποίες έχουν δυσανάλογο τουριστικό ρεύμα σε σχέση και με το μέγεθος, αλλά και με τον πληθυσμό», σημείωσε.
Από την πλευρά του, ο Γενικός Διευθυντής του Παγκύπριου Συνδέσμου Ξενοδόχων (ΠΑΣΥΞΕ), Φιλόκυπρος Ρουσουνίδης, τόνισε αρχικά ότι δεν έχουμε αυτά τα φαινόμενα προς το παρόν στο νησί μας. «Θεωρώ δύσκολα θα έρθουν αυτά τα φαινόμενα», ανέφερε χαρακτηριστικά, εξηγώντας ότι υψηλή πληρότητα στην Κύπρο παρατηρείται κατά τους κατεξοχήν μήνες αιχμής του καλοκαιριού και τον Σεπτέμβριο. Αναφερόμενος στην κλιματική αλλαγή ως έναν παράγοντα που μπορεί να επηρεάσει αρνητικά την τουριστική κίνηση τους καλοκαιρινούς μήνες, σχολίασε ότι «αυτό που θα πρέπει να κάνουμε είναι μια πιο βιώσιμη κατανομή της τουριστικής ροής που έχουμε, αυτούς ιδιαίτερα που θα χάσουμε τουλάχιστον τους καλοκαιρινούς μήνες, διότι μπορεί αυτό να μην το νιώσαμε ακόμη, αλλά το βλέπουμε».
Επί του θέματος, ο κ. Πλατής τόνισε την επιτακτική ανάγκη προβληματισμού για το μέλλον και μιας προσεκτικά σχεδιασμένης στρατηγικής. «Ένας από τους τρόπους που διαχειρίζονται τον υπερτουρισμό είναι με διάχυση τουριστών μέσα από την προώθηση λιγότερο γνωστών περιοχών», σχολίασε.
Κακά μαντάτα για τους ντόπιους η υπερανάπτυξη των Airbnb
Ο κ. Ρουσουνίδης σημείωσε ότι η ανάπτυξη των Airbnb και των βραχυπρόθεσμων ενοικιάσεων επηρεάζει αρνητικά την αγορά ακινήτων, ανεβάζοντας τις τιμές των ενοικίων και καθιστώντας δύσκολη τη στέγαση για τους ντόπιους. «Αυτό αυξάνει τις τιμές και κάπου εδώ ενδεχομένως να νιώθουμε να ζούμε μια αρνητική εικόνα επ’ αυτού, το οποίο όμως δεν οφείλεται κυρίως στον τουρισμό». Με τον Γενικό Διευθυντή του ΠΑΣΥΞΕ συμφώνησε ο κ. Πλατής, ο οποίος σημείωσε ότι οι βραχυπρόθεσμες ενοικιάσεις «ανεβάζουν τις τιμές ακινήτων και των ενοικίων, καθιστώντας ουσιαστικά δύσκολη τη δυνατότητα των κατοίκων, των ντόπιων, να βρουν προσιτή στέγαση. Ένα παράδειγμα είναι η Βενετία. Πλέον, έχουν μείνει ελάχιστοι Βενετσιάνοι στη Βενετία. Τα περισσότερα καταλύματα εκεί είναι αγορασμένα από αυτούς, οι οποίοι είτε τα υπενοικιάζουν είτε τα επισκέπτονται μόνο ως τουρίστες».
Τα προβλήματα που «γεννά» ο υπερτουρισμός
Αναφερόμενος στις επιπτώσεις του υπερτουρισμού, ο κ. Πλατής ανέφερε ότι «τα προβλήματα είναι η περιβαλλοντική επίδραση, η στέγαση και το κόστος ζωής […] Επίσης έχουμε τα σημαντικά θέματα της οικονομικής ανισότητας». Παράλληλα, ο κ. Πλατής μίλησε για τα ζητήματα που προκύπτουν για τις τουριστικές περιοχές από τα κρουαζιερόπλοια. «Σε περιοχές όπως η Βενετία παραδείγματος χάρη, έχουμε πάρα πολλά κρουαζιερόπλοια. Άρα έρχονται εκατοντάδες χιλιάδες την ημέρα, τα κάνουν, πολλές φορές, γης μαδιάμ και φεύγουν. Εμείς αυτό δεν το έχουμε σε τόσο μεγάλο βαθμό, αλλά υπάρχει κίνδυνος», σχολίασε.
«Τεράστια πληγή» ο τουρισμός που διοχετεύεται στα κατεχόμενα
Ο Στέλιος Πλατής εξέφρασε και τις ανησυχίες του σχετικά με τη δραστηριότητα ταξί στα κατεχόμενα, επισημαίνοντας ότι «όσοι έχουμε ταξιδέψει, έχουμε δει πάρα, πάρα πολλά για μένα ‘παράνομα’ ταξί από τα κατεχόμενα να παίρνουν τους τουρίστες από τα υπερπλήρη αεροδρόμιά μας και να τους παίρνουν κατευθείαν στα κατεχόμενα. Έχουμε ροή τουριστών περίπου 4 εκατομμύρια, αλλά δεν έχουμε πληρότητες στα ξενοδοχεία που να αντικατοπτρίζουν αυτό το τον αριθμό. Και εκεί πρέπει να υπάρχει μια ρύθμιση», επεσήμανε.
Διαβάστε επίσης: Τουρισμός: Η στεγαστική κρίση, ο υπερτουρισμός και τα διδάγματα της Βαρκελώνης