Μια εκτεταμένη δέσμη μεταρρυθμίσεων που θα καταργεί τα εθνικά σύνορα και θα δημιουργεί μια βαθύτερη χρηματοπιστωτική αγορά στην ΕΕ, αναμένεται να προτείνει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή, σε μία προσπάθεια να ανταγωνιστεί την αμερικανική Wall Street.
Σύμφωνα με πηγές, τις οποίες επικαλείται το POLITICO η Κομισιόν θα προτείνει τον Δεκέμβριο την τροποποίηση τουλάχιστον 10 οικονομικών νόμων που θα καλύπτουν έναν ευρύ φάσμα θεμάτων, από τη ρύθμιση των επενδυτικών προϊόντων και των κρυπτονομισμάτων έως τον σχεδιασμό του χρηματοοικονομικού συστήματος της ΕΕ.
Ο πρωταρχικός στόχος είναι να διατεθούν περισσότερες επενδύσεις στη βιομηχανία της Ευρώπης που αντιμετωπίζει δυσκολίες, σε μια προσπάθεια να συμβαδίσει με τους ταχύτερα αναπτυσσόμενους ανταγωνιστές στις ΗΠΑ και την Κίνα.
Η υπεροχή της Wall Street
Οι ΗΠΑ, ειδικότερα, υπερτερούν έναντι της ΕΕ όσον αφορά το ποσό των κεφαλαίων που διατίθενται σε μικρότερες εταιρείες που επιδιώκουν να αναπτυχθούν. Ως αποτέλεσμα, οι επιτυχημένες ευρωπαϊκές νεοσύστατες επιχειρήσεις μετεγκαθίστανται συστηματικά στις ΗΠΑ για να έχουν πρόσβαση στις επενδύσεις που χρειάζονται.
Όπως επισημαίνει το POLITICO oι Βρυξέλλες επιθυμούν απεγνωσμένα να σταματήσουν αυτή την τάση και βλέπουν τη δημιουργία μιας πραγματικά ανοιχτής κεφαλαιαγοράς ως ένα από τα κομμάτια που λείπουν στην οικονομική ολοκλήρωση της ΕΕ.
Οι στόχοι της Βερένα Ρος
Αυτό είναι που στοχεύει και η Βερένα Ρος, πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Αρχής Κινητών Αξιών και Αγορών (ESMA), η οποία βλέπει να υπάρχει σαφή πολιτική διάθεση από την Κομισιόν να συγκεντρώσει περισσότερο την εποπτεία των χρηματοπιστωτικών αγορών της ΕΕ. Να γίνει, όπως αναφέρουν και οι Financial Times, μια ευρωπαϊκή έκδοση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ (SEC).
«Να αξιολογήσουμε σε ποιους τομείς θα είχε νόημα να προχωρήσουμε ένα βήμα παραπέρα στην κεντρική εποπτεία της ΕΕ. Πρέπει να εξετάσουμε ιδιαίτερα όλους τους διασυνοριακούς συστημικά σημαντικούς παίκτες υποδομής», είπε η Ρος στους Financial Times, προσθέτοντας ότι αυτό θα περιλαμβάνει χρηματιστήρια, γραφεία συμψηφισμού και συστήματα διακανονισμού.
Διαμάχη ενόψει….
Ωστόσο, οι προτεινόμενες αλλαγές αναμένεται να ανοίξουν τον δρόμο για μια έντονη πολιτική διαμάχη μεταξύ των κυβερνήσεων του μπλοκ, με τις χώρες να είναι ιδιαίτερα διχασμένες σχετικά με την ιδέα να δοθεί στην ΕΕ κεντρική εποπτική εξουσία των χρηματοπιστωτικών αγορών.
Η εκτελεστική εξουσία της ΕΕ παρουσίασε τα σχέδιά της, τα οποία έχουν προγραμματιστεί για τον Δεκέμβριο, σε μια τρίωρη ενημέρωση κεκλεισμένων των θυρών για εθνικούς αξιωματούχους και αξιωματούχους του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου την περασμένη Τρίτη.
Ο νέος δεκάλογος
Σύμφωνα με πολλούς αξιωματούχους που ήταν παρόντες, η Επιτροπή σχεδιάζει να δημοσιεύσει ένα πακέτο που θα τροποποιήσει περίπου 10 νομοθετήματα που ισχύουν σήμερα, επαναπροσδιορίζοντας τους κανόνες για τις χρηματοπιστωτικές αγορές στην Ένωση και τον τρόπο με τον οποίο αυτές εποπτεύονται.
Οι ισχύοντες νόμοι που θα αλλάξουν περιλαμβάνουν τους εμβληματικούς κανόνες της ΕΕ για τις χρηματοπιστωτικές αγορές, γνωστούς ως MiFID και MiFIR, τους κανόνες για τα γραφεία συμψηφισμού, γνωστούς ως EMIR, τους κανόνες για τις επενδύσεις, γνωστούς ως AIFMD και την οδηγία UCITS, τους κανόνες για τα κεντρικά αποθετήρια τίτλων, γνωστούς ως CSDR, τους κανόνες για τα κρυπτονομίσματα, γνωστούς ως MiCA, και τη ρύθμιση που διέπει την εποπτική αρχή των αγορών ESMA.
Η Επιτροπή σχεδιάζει επίσης να προτείνει μια αναμόρφωση του τρόπου με τον οποίο εποπτεύονται οι εταιρείες χρηματοπιστωτικών αγορών — ένα ζήτημα που έχει υπάρξει βαθιά πολιτικό και σε μεγάλο βαθμό μπλοκαρισμένο από τις εθνικές πρωτεύουσες στο παρελθόν. Οι περισσότερες εταιρείες εποπτεύονται επί του παρόντος σε εθνικό επίπεδο, αλλά η Επιτροπή θέλει να μεταφέρει περισσότερη εποπτεία σε επίπεδο ΕΕ υπό την εποπτική αρχή ESMA με έδρα το Παρίσι.
Αδιέξοδο
Η συζήτηση για το θέμα αυτό κατέληξε σε αδιέξοδο κατά τη διάρκεια της συνόδου κορυφής των ηγετών της ΕΕ την άνοιξη του 2024, με έναν συνασπισμό μικρών χωρών, συμπεριλαμβανομένων του Λουξεμβούργου και της Ιρλανδίας – οι οποίες φοβούνται ότι οι εταιρείες χρηματοπιστωτικών υπηρεσιών τους θα μεταφερθούν στο Παρίσι – να μπλοκάρουν μια προσπάθεια υπό την ηγεσία της Γαλλίας για δέσμευση σε πιο κεντρική εποπτεία.
Η Γαλλία είναι ένας σημαντικός υποστηρικτής των προσπαθειών για κεντρική εποπτεία, αλλά πολλές μικρές χώρες είναι κατά του σχεδίου. Η θέση της Γερμανίας δεν είναι σαφής, καθώς παραδοσιακά ήταν κατά της κεντρικής εποπτείας, αλλά ο καγκελάριος Φρίντριχ Μερτς και ο υπουργός Οικονομικών Λαρς Κλινγκμπέιλ έχουν μιλήσει θετικά για την ιδέα ενός ενιαίου χρηματιστηρίου της ΕΕ τις τελευταίες εβδομάδες. Η χώρα είναι κατά της κεντρικής εποπτείας των κρυπτονομισμάτων, η οποία περιλαμβάνεται στα σχέδια της Επιτροπής.
Ο ρόλος της ESMA
Όπως γράφει το POLITICO, η Κομισιόν θέλει τώρα να μεταφέρει την εποπτεία όλων των παρόχων υπηρεσιών κρυπτονομισμάτων στην ESMA. Θέλει επίσης να μεταφέρει την εποπτεία για τα μεγάλα, διασυνοριακά χρηματιστήρια, τα γραφεία εκκαθάρισης και τα κεντρικά αποθετήρια τίτλων στην κεντρική εποπτική αρχή της ΕΕ.
Το μοντέλο διακυβέρνησης και χρηματοδότησης της ESMA θα αναμορφωθεί ώστε να αντικατοπτρίζει τον μεγαλύτερο ρόλο της. Η Επιτροπή θα εισαγάγει ένα ανεξάρτητο εκτελεστικό συμβούλιο, το οποίο θα είναι υπεύθυνο για τις εποπτικές αποφάσεις, σε αντίθεση με την τρέχουσα δομή, όπου ένα συμβούλιο που αποτελείται από εθνικούς χρηματοπιστωτικούς εποπτικούς φορείς είναι ο βασικός υπεύθυνος λήψης αποφάσεων. Το ποσοστό της χρηματοδότησης της ESMA που προέρχεται από εποπτικά τέλη που καταβάλλονται από τον κλάδο θα αυξηθεί, ενώ το ποσοστό της χρηματοδότησης από εθνικούς εποπτικούς φορείς θα μπορούσε να μειωθεί.
Η πρόταση είναι βέβαιο ότι θα προκαλέσει πολιτικό διχασμό, επισημαίνει το δημοσίευμα.
Το πακέτο μέτρων για τις αγορές αναμένεται τον Δεκέμβριο και θα μπορούσε να συζητηθεί στη σύνοδο κορυφής των ηγετών της ΕΕ στις Βρυξέλλες τον ίδιο μήνα.
Το σχέδιο Ντράγκι
Ο Μάριο Ντράγκι, πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σε μια ιστορική έκθεση πέρυσι χαρακτήρισε τον μετασχηματισμό της Esma σε έναν ενιαίο κοινό ρυθμιστικό φορέα για όλες τις αγορές κινητών αξιών του μπλοκ — παρόμοιο με την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς των ΗΠΑ — ως «βασικό πυλώνα» για την τόνωση των κεφαλαιαγορών της Ευρώπης.
Ορισμένες μικρότερες χώρες της ΕΕ, όπως το Λουξεμβούργο, η Μάλτα και η Ιρλανδία, έχουν αντιταχθεί στη συγκέντρωση εξουσιών στην Esma, φοβούμενες ότι αυτό θα μπορούσε να υπονομεύσει τους ακμάζοντες χρηματοπιστωτικούς τους τομείς.
Ο Κλοντ Μαρξ, επικεφαλής της χρηματοπιστωτικής εποπτικής αρχής του Λουξεμβούργου, δήλωσε πρόσφατα ότι εάν η ESMA γίνει η κύρια εποπτική αρχή για όλα τα επενδυτικά κεφάλαια της ΕΕ, αυτό θα δημιουργήσει ένα «τέρας».
Ωστόσο, η πρόεδρος της ESMA δήλωσε ότι η ανάγκη της Ένωσης να βρει χρηματοδότηση για τις τεράστιες επενδύσεις της στην άμυνα, την πράσινη ενέργεια και την ψηφιοποίηση έδωσε νέα ώθηση στην προσπάθεια για «άρση των εμποδίων και του κατακερματισμού που εξακολουθούν να υπάρχουν».
Πρόσθεσε: «Η ζήτηση για αυτό είναι τόσο υψηλή τώρα, δεδομένης της ανάγκης εξεύρεσης ιδιωτικών κεφαλαιακών πηγών για την υποστήριξη των στρατηγικών προτεραιοτήτων της Ευρώπης, που έχει σαφώς αυξηθεί σε ένα επίπεδο, όχι μόνο σε επίπεδο ΕΕ αλλά και σε επίπεδο κρατών μελών».
Πηγή: ot.gr