Του Θεόδωρου Καυκαρίδη
Έγιναν τόσα πολλά στην ποδοσφαιρική Κύπρο τον Αύγουστο. Η έναρξη του μήνα έφερε ένα τεράστιο γεγονός. Την άφιξη και τη μεταγραφή στην Πάφο του Νταβίντ Λουίζ. Ένα από τα μεγαλύτερα ονόματα που ήρθαν ποτέ στο πρωτάθλημά μας, από τις αρχές της δεκαετίας του ’70, όταν άρχισε δειλά-δειλά η άφιξη ξένων παικτών. Ο Βραζιλιάνος θα φοράει τη φανέλα της πρωταθλήτριας. Έρχεται να προστεθεί στην τεράστια λίστα συμπατριωτών του που κατηφόρισαν στο νησί μας. Μπαίνει στο ειδικό κλαμπ των τεσσάρων Βραζιλιάνων με τεράστια καριέρα πίσω τους και κυρίως συμμετοχές στην Εθνική, στη «Σελασάο». Οι φίλοι της Πάφου θα εύχονται πως ο 38χρονος άσος θα ανταποκριθεί στα επίπεδα τού ενός και θα αποφύγει τα μονοπάτια των άλλων δύο. Για να πάμε στο παρελθόν.
Mάριο Ζαρντέλ
Τεράστιος σκόρερ. Σε 6 σεζόν στην Πορτογαλία με Πόρτο και Σπόρτινγκ πέτυχε σε 237 αγώνες σε όλες τις διοργανώσεις 236 γκολ. Δηλαδή ένα ανά αγώνα! Ενδιάμεσα στη Γαλατάσαραϊ σκόραρε 34 σε 43 ματς. Από το 1996 που κατέβηκε στην Ευρώπη μέχρι το 2003 ήταν ασταμάτητος! Πέντε φορές πρώτος σκόρερ στην Πορτογαλία και δύο φορές πρώτος «κανονιέρης» στην Ευρώπη. Φυσικά οι επιδόσεις του ήταν διαβατήριο στα 1996 για την Εθνική Βραζιλίας. Λίγες οι συμμετοχές του (10 με 1 γκολ), αλλά έπεσε σε εποχή που τα εννιάρια της «Σελεσάο» ήταν τεράστια. Ρομάριο, Ρονάλντο, Mπεμπέτο. Από το 2003 και τη μετακίνησή του στην Μπόλτον Αγγλίας αρχίζει η κάθοδος. Απότομη, έστω και να είχε κλείσει τα 30 του. Ανκόνα, Μπέιρα Μάρε, μία σύντομη επιστροφή (7 ματς σε δύο χρονιές) Στη Νότιο Αμερική οι επόμενοι σταθμοί. Το 2007 με την καριέρα του στα τελευταία της στάδια, λέει «ναι» στην Ανόρθωση. Μπαμ μεγάλο! Ο 34χρονος Ζαρντέλ κατεβαίνει με μπόλικα παραπανίσια κιλά, κοιλίτσα, μαγουλάκια. Με το μυαλό στη διασκέδαση και το ποτό. Αυτό ξέραμε και βλέπαμε τότε. Πού να παίξει μπάλα; Όλα και όλα 7 ματς με δύο τέρματα και αντίο Κύπρος. Χρόνια μετά θα παραδεχτεί δημόσια ότι είχε χειρότερες κακές συνήθειες. Την κοκαΐνη.
Ο Μάριο Ζαρντέλ μαζί με τον Ρομπέρτο Κάρλος σε προπόνηση της Βραζιλίας στα τέλη των 90's.
Ζε Ελίας
Λίγους μήνες πριν την άφιξη Ζαρντέλ σκάει ένας άλλος σπουδαίος Βραζιλιάνος στην Κύπρο. Καλοκαίρι του 2006 η Ομόνοια εξαντλεί όλα τα περιθώρια υπομονής και φέρνει τελικά στο «Ηλίας Πούλλος» τον Ζε Ελίας. Η κυρίως λάμψη του κεντρικού μέσου ερχόταν από την τριετή του θητεία στον Ολυμπιακό 2000-2003. Αλλά η κορύφωση ήταν προηγουμένως, όταν αγωνίστηκε στην Ίντερ (’97-’99), τη Λεβερκούζεν, την Τζένοα και την Μπολόνια. Συν 11 συμμετοχές στην Εθνική την περίοδο ’96-’99. Αν και είχε πάρει την κάτω βόλτα από το 2004, η κάθοδός του στην Ομόνοια, ήταν μεγάλη υπόθεση. Στα χαρτιά. Και αυτός είχε κάποια κιλά παραπάνω (όχι όσα ο Ζαρντέλ). Από απόδοση. ψευτοπράγματα. Δώδεκα ματς, ένα γκολ, μία μεγαλειώδης εμφάνιση στη βροχή απέναντι στον Εθνικό και μία κόκκινη σε «αιώνιο». Άνθρακες ο θησαυρός.
Ο Σάβιο σε πρώτο πλάνο με το νούμερο 11 της Βραζιλίας. Στο βάθος με το νούμερο 15 ο Ζε Ελίας.
Σάβιο Μπορτολίνι
Στην Ανόρθωση, στην «Κυρία» ήταν... κύριος. Και εντός γηπέδου και εκτός. Στα 34 του, το 2008 απάντησε θετικά στην πρόταση της ομάδας και αγωνίστηκε μαζί της στο Τσάμπιονς Λιγκ και στο πρωτάθλημα. Προσφέροντας ορισμένες σπουδαίες βραδιές και μπόλικες στιγμές μαγείας. Ακούστε όμως βιογραφικό. Τέσσερα χρόνια στη Ρεάλ Μαδρίτης με κοντά 150 ματς. Άλλα τρία στη Σαραγόσα, Μπορντό, Σοσιεδάδ, Φλαμένγκο. Στα 1994 πήρε πρώτη φορά (ήταν μόλις 20) κλήση στην Εθνική Βραζιλίας. Σε μία περίοδο όπου η «Σελασάο» είχε απίστευτους παίκτες, ο δεξιοτέχνης αριστεροπόδαρος χαφ, κατάφερε να μετρήσει 21 συμμετοχές και να σκοράρει 4 γκολ. Έπαιξε και στο Κόπα Αμέρικα του 1995.
Νταβίντ Λουίζ
Ένας φορ, ένας επιθετικός μέσος και ένας ανασταλτικός μέσος ως τώρα. Ήρθε και η ώρα του αμυντικού. Το βιογραφικό του Νταβίντ Λουίζ είναι ίσως το πιο πλούσιο, αν βάλουμε στην εξίσωση την Τσέλσι (2 θητείες), την Άρσεναλ, την Παρί Σεν Ζερμέν, την Μπενφίκα και τη Φλαμέγκο. Σχεδόν 300 ματς με τις δύο αγγλικές ομάδες, 80 με τη Γαλλική. Με 57 συμμετοχές στην Εθνική (περισσότερες από όσες μαζί οι Σάβιο, Ζαρντέλ, Ζε Ελίας). Ένας εξαιρετικός αμυντικός. Με ικανότητα να παίξει και σαν 6άρι, με ένα δεξί πόδι «τούβλο».
Ο Νταβίντ Λουίζ με τη φανέλα της Εθνικής στα μέσα της περασμένης δεκαετίας.
Εξαιρετική προσφορά
Αφού ασχοληθήκαμε με τους 4 μέγιστους σε γενικό επίπεδο Βραζιλιάνους, ας δούμε και ορισμένους άλλους (από τους πέραν των 150) από τη χώρα της «Σάμπα» που παρέλασαν με επιτυχία στην Κύπρο. Ορισμένοι έκαναν σπουδαία καριέρα. Πηγαίνοντας ξανά στο παρελθόν: Γκουστάβο Μαντούκα και Άιλτον. Συνέδεσαν το όνομά τους με την απόλυτη κυριαρχία του ΑΠΟΕΛ και το έπος στο Τσάμπιονς Λιγκ της σεζόν 11-12. Τους ξέραμε πολύ καλά πριν έλθουν στην Κύπρο. Από την παρουσία σε ΑΕΚ και Κοπεγχάγη. Εξαιρετικά υψηλό επίπεδο, ο Μαντούκα ήταν αριστερός ακραίος επιθετικός με σπάνια χαρακτηριστικά. Για τον Άιλτον τεχνικά ομιλούντες, ένας από τους 3-4 πιο καταρτισμένους παίκτες που πάτησαν στο νησί μας. Σε ρόλο περιφερειακού ή κεντρικού φορ έκανε άμυνες υψηλοτάτου επιπέδου να υποφέρουν. Ο 3ος που φόρεσε αποκλειστικά τα γαλαζοκίτρινα του ΑΠΟΕΛ ήταν ο σπουδαίος αμυντικός Καρλάο. Στον «Αρχάγγελο» κατέληξαν από άλλες ομάδες και απέδωσαν ο Μποαβεντούρα (προηγουμένως στην Ανόρθωση), που από ακραίος επιθετικός έγινε εξαίρετος ακραίος μπακ και ο Λούκας Σόουζα (ήρθε στην Κύπρο πρώτα για την ΑΕΛ. Μιλώντας περί ΑΕΛ, μικρός το δέμα, τεράστιος σε απόδοση ο Λουτσιάνο Μπεμπέ, έβαλε όσο λίγοι τη σφραγίδα του και καθόρισε σε μεγάλο βαθμό το πρωτάθλημα του 12. Κάτι που επιχείρησε να κάνει μερικά χρόνια πριν ο μαέστρος Λουτσιάνο. Στην Ομόνοια, η πρώτη άφιξη αποδείχτηκε πολύ καλή με τον Μάγκνο Μοσελίν (έκανε 3 χρόνια και μετά πήγε στην ΑΕΚ). Παρόλο που τελικά επέλεξε την Ουγγρική υπηκοότητα (πήγε εκεί στα 17 του), ο Λεάντρο ήταν Βραζιλιάνος και η πενταετής του παρουσία στην Ομόνοια, τον έβαλε σε λίστα κορυφαίων ξένων των «πρασίνων». Πολύ καλή και η 3η με τον κανονιέρη Αντρέ Άλβες, ο οποίος έκανε καριέρα επιπέδου και στην ΑΕΚ, αλλά σχετικά και στην Ανόρθωση. Φυσικά όταν μιλάμε περί Βραζιλίας και Ομόνοιας, μιλούμε για τον Φαμπιάνο, τον κατά πολλούς κορυφαίο τερματοφύλακα που έπαιξε στην Κύπρο. Ένας συμπατριώτης του πορτιέρε τιμά για 4η χρονιά. το ψωμί του στον Άρη, ο Βανά Άλβες. Μάλιστα παίρνει και διαβατήριο για να παίξει στην Εθνική. Πιο πρόσφατος όλων ο Ζάιρο (έχει και ισπανικό διαβατήριο), φοβερή καριέρα, κλειδί στην εκτόξευση της Πάφου. Η οποία έχει στις τάξεις του τους εξαιρετικούς Άντερσον και Ζαζά.
Γκουστάβο Μαντούκα και Άιλτον
Λουτσιάνο Μπεμπέ
Άγνωστοι αλλά...
Τα βιογραφικά φτωχά πριν έλθουν. Οι πρώτοι σταθμοί ομάδες του δεύτερου και τρίτου διαζώματος. Στην πορεία όμως, έμειναν για χρόνια, προόδευσαν και έκαναν από αξιόλογη μέχρι σπουδαία καριέρα. Αρχίζοντας με τον Άλεξ Ντα Σίλβα, τον εξαιρετικό αυτό μπαλαδόρο. Ένωση, Ομόνοια και μετά φοβερά πράγματα σε ΑΕΚ και κυρίως Απόλλωνα. Στο ίδιο επίπεδο, μιλώντας ο μικρός το δέμας, τεράστιος σε απόδοση ο Λουτσιάνο Μπεμπέ, έβαλε όσο λίγοι τη σφραγίδα του και καθόρισε σε μεγάλο βαθμό το πρωτάθλημα του 12. Στη συνέχεια πήγε σε Ομόνοια και Νέα Σαλαμίνα. Ο Εντμάρ, που ήρθε για τη Δόξα, αλλά έκανε σπουδαία δουλειά στην ΑΕΛ. Ο Τιάγο, ξεκίνησε στον Οθέλλο, αλλά όταν πήρε την ευκαιρία στην Ομόνοια την άρπαξε από τα μαλλιά. Ο Σερτζάο, ο Νέγκρι (έφτασε μέχρι και την Εθνική), αλλά και ο Πιντσέλι, που ξεκίνησε στην 2η κατηγορία, αλλά στο Δασάκι έδειξε πολύ καλά πράγματα.
Φαμπιάνο
Άλεξ Ντα Σίλβα
Ονόματα αλλά...
Υπήρξαν και Βραζιλιάνοι που ήρθαν με εξαιρετικές συστάσεις αλλά δεν πέτυχαν. Ξεχωρίσαμε τρεις, στη Λευκωσία. Από Μπουντεσλίγκα και Χέρτα ήρθε ο Κακά, ο μόνος Βραζιλιάνος που έπαιξε και στους δύο «αιώνιους». Δύο σεζόν στον ΑΠΟΕΛ και μισή στην Ομόνοια, με υποφερτή παρουσία, μακριά από τις προσδοκίες. Ο Σαντίν ήταν ο παρτενέρ του Άιλτον στην Κοπεγχάγη. Κάποια εποχή ήταν και η φίρμα. Αλλά όταν ήρθε στον «Αρχάγγελο» σχεδόν απογοήτευσε. Όπως και ο Κανού στην Ομόνοια. Γερό βιογραφικό, αλλά πέρα από 1-2 ασίστ, λίγα πράγματα και σύντομη παρουσία.
Διαβάστε επίσης: Ινδία: Ο «βασιλιάς του Bollywood» με περιουσία 1,4 δισ. που μπήκε στη λέσχη των billionaires