"Ο Ερντογάν φέρνει την Τουρκία στα πρόθυρα νομισματικής κρίσης"

Στα πρόθυρα της νομισματικής κρίσης λόγω της επιμονής του Ταγίπ Ερντογάν να διατηρηθούν χαμηλά τα επιτόκια και μιας ακόμη αλλαγής κεντρικού τραπεζίτη, του τέταρτου σε δύο χρόνια, βρίσκεται η Τουρκία, δηλώνει στο ΚΥΠΕ ο Ανδρέας Μιλιδώνης, Αναπληρωτής Καθηγητής Χρηματοοικονομικών στο Πανεπιστήμιο  Κύπρου.
 
Εξηγεί ότι ο διορισμός του νέου επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας, Σαχάμπ Καφσίογλου, έμπειρου σε τραπεζικά θέματα, πολιτικοποιημένου στο χώρο του ΑΚΡ και με αρθρογραφία (9/2/2021 στη Γενί Σιαφάκ) υπέρ των χαμηλών επιτοκίων, που είναι η πολιτική Ερντογάν, δεν εμπνέει εμπιστοσύνη στις αγορές που προεξοφλούν ότι θα δυσκολευτεί να καταπολεμήσει τον πληθωρισμό στην Τουρκία. Η εκροή ξένων κεφαλαίων από τη χώρα έχει ήδη ξεκινήσει και θα επιδεινωθεί αν προχωρήσει σε μείωση των επιτοκίων. «Αυτή τη στιγμή προσπαθούν όλοι να βγάλουν τα λεφτά τους από την Τουρκία. Αυξάνεται και ο κίνδυνος μη αποπληρωμής του βραχυπρόθεσμου χρέους» δηλώνει. Σημείωσε ωστόσο ότι η Τουρκία έχει χαμηλό ποσοστό εξωτερικού χρέους σε σχέση με το ΑΕΠ της, γύρω στο 35%.
 
Ο τέως κεντρικός τραπεζίτης, Νατζίτ Ακμπάλ, ένας τεχνοκράτης, ανέφερε ο κ. Μιλιδώνης, κατάφερε να κερδίσει εν μέρει την εμπιστοσύνη των αγορών, να προσελκύσει ξένες επενδύσεις και συνάλλαγμα στην Τουρκία και να σταθεροποιήσει τη συναλλαγματική αξία της ΤΛ. Παύθηκε από τον Τούρκο Πρόεδρο μετά την τελευταία αύξηση των επιτοκίων, συνεπεία – όπως είπε – της αντίδρασης των αναπτυσσόμενων οικονομιών διεθνώς (Βραζιλία, Ρωσία, Τουρκία κ.ά.) στην τάση που φαίνεται να αναπτύσσεται στις ΗΠΑ για αύξηση των επιτοκίων.
 
Σημείωσε ότι ο κ. Ακμπάλ διορίστηκε τον περασμένο Νοέμβριο, όταν είχε απομακρυνθεί από την θέση του ο Μουράτ Ουϊζάλ και είχε παραιτηθεί ο τότε Υπουργός Οικονομικών, Μπεράτ Αλμπαϊράκ. Παρατήρησε ακόμη ότι από τον διορισμό του κ. Ακμπάλ και μετά, στην Τουρκία υπήρξε εισροή ξένων κεφαλαίων, περισσότερων από άλλες αναπτυσσόμενες χώρες.
 
Η αλλαγή του κεντρικού τραπεζίτη, πρόσθεσε, οδήγησε σε εκροή ξένων κεφαλαίων από την Τουρκία. Ταυτόχρονα, αν και η ΤΛ υποτιμήθηκε αρκετά χθες σε σχέση με το δολάριο, η μεταβλητότητα της τιμής είναι χαμηλή, όπως ήταν και το καλοκαίρι του 2020 όταν η Κεντρική Τράπεζα της Τουρκίας υποστήριζε την τιμή της ΤΛ με συναλλαγματικά αποθέματα της ΚΤ. Το αν γίνεται αυτό και σήμερα, θα φανεί σε λίγες βδομάδες με τη δημοσιοποίηση των επίσημων στοιχείων τις επόμενες εβδομάδες.
 
Υπενθύμισε ότι και το καλοκαίρι του 2020 το τουρκικό νόμισμα δεχόταν πιέσεις υποτίμησης, ενώ για να υποστηριχθεί η ΤΛ είχε χρησιμοποιηθεί ποσό κοντά στα 140 δις δολάρια Αμερικής από τα αποθεματικά ξένου συναλλάγματος της Τουρκίας σε 1,5 χρόνο. Αυτό οδήγησε, είπε, τον οίκο Moody’s να υποβαθμίσει την τουρκική οικονομία τον περασμένο Σεπτέμβριο και να προειδοποιεί για συναλλαγματική κρίση στην Τουρκία.
 
Ο κ. Μιλιδώνης ανέφερε επίσης ότι η Ευρώπη έχει έκθεση έναντι του τουρκικού χρέους και δεν απέκλεισε γι’ αυτό το λόγο να υπάρξει μια προσπάθεια περιορισμού της πιθανότητας νομισματικής κρίσης, αφού ευρωπαϊκές τράπεζες με έκθεση στην τουρκική οικονομία ενδεχομένως να υποστούν ζημιές. Επίσης, η υποτίμηση της ΤΛ, συνέχισε, μετατρέπει την Τουρκία σε φτηνό τουριστικό προορισμό, που ενδεχομένως να επηρεάσει την όποια τουριστική κίνηση δούμε αυτή τη χρονιά γενικά στην Ευρώπη (και Κύπρο).
 
Κανείς, ανέφερε ο Αναπληρωτής Καθηγητής, δεν μπορεί να κάνει μια ασφαλή πρόβλεψη σήμερα για το μέλλον της τουρκικής οικονομίας, Το πρόβλημα, είπε, είναι η εμπιστοσύνη των ξένων επενδυτών, τα χαμηλά συναλλαγματικά αποθέματα και βραχυπρόθεσμο χρέος - κοντά στο 20% του τουρκικού ΑΕΠ - που λήγει εντός 12 μηνών και κυρίως το γεγονός ότι με τις υπερεξουσίες στον Τούρκο Πρόεδρο κανείς θεσμός δεν μπορεί να δουλέψει ανεξάρτητα.