Του Ξένιου Μεσαρίτη
Η Ελεγκτική Υπηρεσία θα αποστείλει στον Γενικό Εισαγγελέα την τελική της έκθεση που αφορά την ανέγερση της νέας Μονάδας Εντατικής Θεραπείας, αφού διαπιστώνονται παρανομίες σε σχέση με τις διαδικασίες που ακολουθήθηκαν, ενώ ο Γενικός Ελεγκτής δεν δικαιολογεί οποιαδήποτε κρατική αγορά ή κλείσιμο συμφωνίας με "ένα σήκωμα τηλεφώνου" και "όποιου του καπνίσει".
Κατά την σημερινή συνεδρία ο Γενικός Ελεγκτής ανέφερε ότι η ευρωπαϊκή οδηγία παρέχει την εξουσία στις αρμόδιες αρχές όταν πραγματικά είναι επείγον, εξηγώντας σε περιπτώσεις πανδημίας ή καταστροφών ή όταν παραστεί ανάγκη να μπορούν να χρησιμοποιηθούν κατ’ εξαίρεση διαδικασίες.
Ωστόσο όπως έχουν προειδοποιήσει πολλοί διεθνείς οργανισμοί η κατάσταση έκτακτης ανάγκης η οποία τίθεται από την πανδημία του κορωνοϊού δεν πρέπει για κανένα λόγο να αποτελεί δικαιολογία για την σπατάλη των χρημάτων των φορολογουμένων.
Στα πλαίσια αυτά η Ελεγκτική Υπηρεσία παρουσιάζοντας την έκθεσή με τίτλο Έλεγχος των Διαγωνισμών κατά την περίοδο της Πανδημίας Covid-19 της ενώπιον της Επιτροπής Ελέγχου της Βουλής αποκάλυψε αρκετά «προβληματικά σημεία» όπου αξιωματούχοι του Υπουργείου Υγείας με την πρόφαση της πανδημίας «σήκωναν το τηλέφωνο και έκλειναν συμφωνίες με όποιον τους καπνίσει χωρίς να τηρούν ως όφειλαν τους κανόνες της αναλογικότητας».
Ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης ανέφερε ότι το κράτος οφείλει να διασφαλίζει ότι σε αυτές τις περιπτώσεις ότι δεν σπαταλούνται τα λεφτά του φορολογουμένου.
Διαγνωστικά τεστ κορωνοϊού
Η έκθεση αναφέρει ότι μέχρι τις 16 Ιουνίου είχαν διενεργηθεί 96.000 τεστ κορωνοϊού με συνολικό κόστος 7 εκατομμύρια, ενώ μέχρι τις 15 Σεπτεμβρίου είχαν διενεργηθεί συνολικά 140.000 τεστ με το συνολικό κόστος μέχρι τότε να ανέρχεται στα 8.771.000 ευρώ.
Ο Γενικός Ελεγκτής ανέφερε ότι εάν το υπουργείο επέμενε να πληρώνει τεστ κορωνοϊού από συγκεκριμένο εργαστήριο με κόστος 110 ευρώ το ένα, όπως είχε πράξει αρχικά, θα πληρώναμε 15 εκατομμύρια μέχρι τον Σεπτέμβρη. Αντιθέτως αν το κράτος προκήρυττε διαγωνισμό από την αρχή, ο ανταγωνισμός θα είχε ρίξει τις τιμές, όπως έγινε σε μεταγενέστερο στάδιο, όταν τα τεστ κόστιζαν 40 ευρώ και το κράτος θα είχε πληρώσει συνολικά 5 εκατομμύρια ευρώ, δηλαδή 10 εκατομμύρια ευρώ λιγότερα.
Ο Γενικός Ελεγκτής ανέφερε ότι μέχρι την μέρα του ελέγχου είχαν διεξαχθεί 16 διαγωνισμοί από την Διεύθυνση Αγορών και Προμηθειών του Υπουργείου Υγείας και σε δύο εξ’ αυτών φαίνεται ότι έγινε απευθείας ανάθεση σε εταιρεία συμφερόντων "πρώην Υπουργού Υγείας".
Εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας απάντησε ότι για την συγκεκριμένη περίοδο είχαν ακολουθηθεί οδηγίες του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής για τις διαγνωστικές εξετάσεις κορωνοϊού τις οποίες είχε κάνει το Υπουργείο Υγείας στην αρχή της πανδημίας ενώ αναφέρθηκε και στις αποφάσεις των Δημάρχων της Πάφου και της Αραδίππου.
Ο κύριος Μιχαηλίδης συμπλήρωσε ότι συμβαλλόμενο μέρος των συμβάσεων ήταν το Υπουργείο Υγείας και όχι οι Δήμοι ή το Ινστιτούτο Γενετικής και Νευρολογίας στους οποίους γίνεται η αναφορά, λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «το ακολουθήσαμε οδηγίες από τους Δήμους δεν μπορεί να αποτελέσει πειστική απάντηση».
Ο Γενικός Ελεγκτής επίσης είπε ότι μετά από αντιδράσεις αντιλήφθηκαν ότι οι τιμές είναι ασύμφορες και διεξήχθη έρευνα με το αποτέλεσμα της να δείχνει ότι η τιμή δεν θα έπρεπε να υπερβαίνει τα 50 με 60 ευρώ.
Αποδεκτή έγινε η εισήγηση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας όπως από τα 20.000 τεστ που ήταν απαραίτητα, να δοθούν κλιμακωτά αρχικά σε προσφοριοδότες που αντιστοιχούν στις χαμηλότερες τιμές και για όσα υπολείπονται σε προσφοριοδότες με τις αμέσως επόμενες χαμηλότερες τιμές μέχρι να ποσοστούν τα τεστ τα οποία είχε ανάγκη το Υπουργείο. Έκανε αναφορά, ο Γενικός Ελεγκτής στη βοηθητική συνεργασία του Ινστιτούτου Νευρολογίας και Γενετικής το οποίο άσκησε πίεση στα εργαστήρια ώστε να σταματήσουν να κερδοσκοπούν και να ρίξουν τις τιμές.
Το Υπουργείο Υγείας αρνήθηκε να πληρώσει 1 στα 3 τεστ
Λόγω των πολλών καταγγελιών για τεστ τα οποία ήταν προβληματικά, όπως για παράδειγμα το άτομα λάμβαναν μηνύματα για αρνητικά τεστ ενώ δεν είχαν υποβληθεί σε εξέταση, ανατέθηκε σε λειτουργούς του Υπουργείου Υγείας να ελέγξουν 6.000 τεστ από τα οποία διαφάνηκε ότι τα 2.000 ήταν προβληματικά.
Η κ. Γιαννάκη, Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Υγείας μπλόκαρε τις πληρωμές για τις προβληματικές περιπτώσεις των 2.000 τεστ.
Εκπρόσωπος του Υπουργείου Υγείας ανέφερε ότι στην συγκεκριμένη περίπτωση, εκδόθηκε τιμολόγιο για 6.000 αναλύσεις αλλά έχουν πληρωθεί οι 4.000 αναλύσεις ενώ η εταιρεία που ανέλαβε έχει ενημερωθεί ότι πρέπει να προσκομίσει επιπλέον δικαιολογητικά για τις 2.000 περιπτώσεις που ήταν προβληματικές.
Έπρεπε για παράδειγμα να φαίνεται ότι για συγκεκριμένες εταιρείες στις οποίες διενεργήθηκαν εργαστηριακοί έλεγχοι δεν προσκομίστηκαν βεβαιώσεις που αφορούν τον συνολικό αριθμό εργαζομένων που εργοδοτούνταν.
Για το σύνολο των 2.000 περιπτώσεων έγινε αναφορά ότι το συνολικό ποσό αντιστοιχεί σε 175.000 ευρώ.
Μονάδες Εντατικής Θεραπείας στον Γενικό Εισαγγελέα
Μόλις φάνηκε η ανάγκη για δημιουργία νέων Μονάδων Εντατικής Θεραπείας, μετά την κήρυξη της πανδημίας από τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας, ο Οδυσσέας Μιχαηλίδης αναφέρθηκε στο γεγονός ότι ο Διευθυντής Μονάδας Εντατικής Θεραπείας γνώριζε κάποιον αρχιτέκτονα και του ζήτησε να προχωρήσει σε μια μελέτη αφιλοκερδώς.
Για την υλοποίηση του έργου της δημιουργίας νέας Μονάδας Εντατικής Θεραπείας (ΜΕΘ) στο Γενικό Νοσοκομείο Λευκωσίας, αυτό ανατέθηκε από τον ΟΚΥπΥ απευθείας σε συγκεκριμένο Αρχιτέκτονα για την ετοιμασία της μελέτης και επίβλεψης των εργασιών, χωρίς την τήρηση οποιασδήποτε διαδικασίας προσφορών και σε συγκεκριμένο Εργολάβο για την κατασκευή του έργου μετά τη ζήτηση προσφορών από 3 εργοληπτικές εταιρείες, με τρόπο όμως που δεν διασφαλίστηκε καθόλου η ανάπτυξη στοιχειώδους έστω ανταγωνισμού.
Ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρθηκε στο γεγονός ότι μία εκ των εργοληπτικών εταιρειών που ήρθαν να προστεθούν στον κατάλογο των προσφοριοδότων ήταν εταιρεία που ανήκει σε πρόσωπο «είναι κουμπάρος» του Γενικού Εκτελεστικού Διευθυντή του ΟΚΥπΥ.
Ο ΟΚΥπΥ αποφάσισε, υποτίθεται για σκοπούς διαφάνειας και σύγκρισης τιμών, να ζητηθεί η υποβολή προσφορών για την κατασκευή του έργου και από άλλους δύο εργολάβους, οι οποίοι, όπως αναφέρθηκε από τον Οργανισμό, κρίθηκαν από τον ΟΚΥπΥ ότι είχαν τη δυνατότητα να εκτελέσουν το έργο.
Ωστόσο, όπως προκύπτει από την κατάληξη της διαδικασίας, η επιλογή των άλλων δύο εργολάβων δεν ήταν η κατάλληλη, αφού ο ένας εργολάβος δεν υπέβαλε προσφορά, δηλώνοντας ότι αδυνατούσε να εκτελέσει το έργο εντός των χρονοδιαγραμμάτων, ενώ ο δεύτερος εργολάβος υπέβαλε εναλλακτική λύση, η οποία ήταν ακριβότερη και κρίθηκε ως υποδεέστερη.
Ο Γενικός Ελεγκτής ανέφερε ότι η προσφορά ανατέθηκε στην εργοληπτική εταιρεία που είχε αρχικά υποδειχθεί και η όλη διαδικασία προσφορών ουσιαστικά δεν προσέφερε τίποτε άλλο, παρά μία πλασματική εικόνα δήθεν ανάπτυξης ανταγωνισμού.
Συμπλήρωσε ότι δεν εξέτασαν άλλες επιλογές για τον χώρο που θα ανεγείρονταν η νέα Μονάδα Εντατικής Θεραπείας.
Ο Γενικός Ελεγκτής αναφέρει ότι ο Διευθυντής αποφάσισε την όλη για την δημιουργία νέας ΜΕΘ αποφασίζοντας για Αρχιτέκτονα και τον Εργολάβο του έργου αναφέροντας ότι στις 27 Μαρτίου αποφάσισαν να δώσουν την προσφορά στον συγκεκριμένο αρχιτέκτονα όπου μέσα σε 24 ώρες, στις 28 Μαρτίου, έδωσε τα σχέδια που αρχικά είχε «κάνει οικειοθελώς» για να δοθούν σε εργολάβους, με κόστος για την Δημοκρατία τις 45.000 ευρώ.
Σημειώνεται ότι η ανέγερση της νέας ΜΕΘ ολοκληρώθηκε εντός 25 ημερών κατά τη διάρκεια της πανδημίας, ενώ το κόστος κατασκευής της ανήλθε σε 1.245.000 ευρώ.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία προτίθεται να αποστείλει την έκθεση που αφορά την ανέγερση ΜΕΘ στο Γενικό Εισαγγελέα ώστε να αποφασίσει αν ζητήματα που προκύπτουν μπορούν να χαρακτηριστούν ως ποινικά αδικήματα.