Στην 49η θέση του Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς - Corruption Perceptions Index (CPI), ανάμεσα σε 180 χώρες του κόσμου, βρίσκεται η Κύπρος, σύμφωνα με την έκθεση που δημοσίευσε ο οργανισμός Transparency International (Διεθνής Διαφάνεια).
Πετυχαίνοντας συνολική βαθμολογία 53/100, η Κύπρος κατέγραψε βελτίωση συγκριτικά με το 2022, όταν κατέλαβε την 51η θέση με βαθμολογία 52. Σε παγκόσμιο επίπεδο, φαίνονται να καταγράφονται σοβαρά ζητήματα διαφθοράς, αφού ο παγκόσμιος μέσος όρος του Δείκτη παραμένει για 12η συνεχόμενη χρονιά στους 43 βαθμούς με περισσότερα από τα δύο τρίτα των χωρών να συγκεντρώνουν κάτω των 50 βαθμών.
Αίσθηση, ωστόσο, προκαλεί η αναφορά στην Κύπρο σε ό,τι αφορά την κάλυψη της διαφθοράς σε δημοσιογραφικό επίπεδο. Όπως σημειώνει η έκθεση, η αναφορά στη διαφθορά γίνεται όλο και πιο δύσκολη για τους δημοσιογράφους, "αποδυναμώνοντας έναν ζωτικής σημασίας έλεγχο της κυβέρνησης, λόγω της αυξημένης χρήσης στρατηγικών δικαστικών αγωγών κατά της δημόσιας συμμετοχής ή υπό των φόβο λήψης νομικών μέτρων από ισχυρές επιχειρήσεις και πολιτικούς". Το φαινόμενο αυτό παρατηρείται, σύμφωνα με τον οργανισμό, σε χώρες όπως η Κύπρος, η Μάλτα (51), η Ιρλανδία (77), η Ουγγαρία (42), η Κροατία (50), η Βουλγαρία (45), η Ολλανδία (79) και η Πολωνία (54).
Σύμφωνα με τον πίνακα, η Κύπρος κατέγραψε την υψηλότερη της βαθμολογία στον Δείκτη για την περίοδο 2012-2023 το 2012, συγκεντρώνοντας 66 βαθμούς. Από το 2013 μέχρι και το 2016 υπήρξε πτωτική πορεία, φτάνοντας στις 55 μονάδες, ενώ το 2017 - 2018, η εικόνα βελτιώθηκε ελαφρώς (57 και 59), για να ακολουθήσει από το 2019 καθοδική τάση. Συγκεκριμένα, οι βαθμολογίες διαμορφώθηκαν σε 58 (2019), 57 (2020), 53 (2021) και 52 το 2022.
Διολίσθηση για την Ελλάδα
Σε αντίθεση με τα φετινά αποτελέσματα της Κύπρου, η Ελλάδα κατέγραψε σημαντική οπισθοχώρηση σε ό,τι αφορά το κράτος δικαίου, αφού βάσει των στοιχείων της έκθεσης υποχώρησε το 2023 τρεις θέσεις στην παγκόσμια κατάταξη έναντι της προηγούμενης χρονιάς και πλέον βρίσκεται στην 59η θέση, με τον Δείκτη Αντίληψης Διαφθοράς (CPI) να διαμορφώνεται στο 49/100. Η έκθεση περιγράφει πως η Ελλάδα «αντιμετωπίζει κρίση του κράτους δικαίου που αντιστρέφει τη θετική πορεία της χώρας κατά την τελευταία δεκαετία». Στην κατάταξη, η Ελλάδα συγκεντρώνει τους ίδιους βαθμούς με τη Ναμίμπια και βρίσκεται κάτω από τη Μαλαισία.
Αξιοσημείωτο είναι πάντως το γεγονός πως σε επίπεδο ΕΕ, οι μόνες χώρες που καταγράφουν χειρότερη επίδοση από την Ελλάδα είναι η Βουλγαρία (63η), η Ρουμανία (67η) και η Ουγγαρία (76η) του Βίκτορ Όρμπαν.
Όπως αναφέρει η Διεθνής Διαφάνεια Ελλάδας «οι συνέπειες από τις φερόμενες παράνομες υποκλοπές επικοινωνιών δημοσιογράφων και πολιτικών της αντιπολίτευσης από την κυβέρνηση, οι επιθέσεις στην ελευθερία του τύπου και η μειωμένη δικαστική ανεξαρτησία συνέβαλαν στην πιο απότομη πτώση του κράτους δικαίου στην Ε.Ε».
Οι ανησυχίες αυξάνονται «εξαιτίας της υπερβολικής παρέμβασης της κυβέρνησης στο σκάνδαλο των υποκλοπών ‘Predatorgate’, με αναφορές για απειλές σε μέλη του ανεξάρτητου ελεγκτικού οργάνου που ερευνά την υπόθεση και για παρεμπόδιση μαρτύρων» αναφέρουν οι συντάκτες της έκθεσης.
Στον αντίποδα, η Δανία (90 βαθμοί) καταλαμβάνει την πρώτη θέση στον δείκτη για έκτη συνεχόμενη χρονιά, με τη Φινλανδία και τη Νέα Ζηλανδία να ακολουθούν με βαθμολογία 87 και 85, αντίστοιχα. Λόγω της εύρυθμης λειτουργίας των δικαιοδοτικών συστημάτων τους, αυτές οι χώρες βρίσκονται επίσης μεταξύ των κορυφαίων της βαθμολογίας του Δείκτη για το Κράτος Δικαίου.
Όπως αναφέρει ο οργανισμός, ο Δείκτης για το 2023, αποκαλύπτει ότι οι προσπάθειες καταπολέμησης της διαφθοράς έχουν μείνει στάσιμες ή μειωθεί σε περισσότερα από τα τρία τέταρτα των χωρών της Ευρώπης. Από τις 31 χώρες που αξιολογήθηκαν, μόνο έξι έχουν βελτιώσει τη βαθμολογία τους, ενώ οκτώ έχουν καταγράψει χειρότερες επιδόσεις από το 2012.
Αρκετές δημοκρατίες υψηλής κατάταξης, συμπεριλαμβανομένης της Σουηδίας (βαθμολογία CPI: 82), της Ολλανδίας (79), της Ισλανδίας (72) και του Ηνωμένου Βασιλείου (71), έχουν καταγράψει τη χαμηλότερη βαθμολογία τους από ποτέ. Αξίζει να σημειωθεί ότι το Ηνωμένο Βασίλειο σημείωσε μείωση έξι μονάδων τα τελευταία πέντε χρόνια.
Παράλληλα, η Σομαλία (11 βαθμοί), η Βενεζουέλα (13 βαθμοί), η Συρία (13 βαθμοί), το Νότιο Σουδάν (13 βαθμοί) και η Υεμένη (16 βαθμοί) καταλαμβάνουν τις τελευταίες θέσεις του Δείκτη, ενώ πρόκειται για χώρες που επηρεάζονται από μακροχρόνιες κρίσεις, κυρίως ένοπλες συγκρούσεις.
"Όταν η δικαιοσύνη εξαγοράζεται.."
Σε δηλώσεις του, ο Πρόεδρος της Διεθνούς Διαφάνειας, François Valérian, ανέφερε πως "η διαφθορά θα συνεχίσει να ευδοκιμεί έως ότου τα δικαιοδοτικά συστήματα μπορέσουν να τιμωρήσουν τις αδικοπραγίες και να θέσουν τις κυβερνήσεις υπό έλεγχο. Όταν η δικαιοσύνη εξαγοράζεται ή δέχεται πολιτική παρέμβαση, οι άνθρωποι είναι αυτοί που υποφέρουν. Οι ηγέτες πρέπει να επενδύσουν πλήρως και να εγγυηθούν την ανεξαρτησία των θεσμών που διαφυλάσσουν τον νόμο και αντιμετωπίζουν τη διαφθορά. Είναι καιρός να τερματιστεί η ατιμωρησία που σχετίζεται με τη διαφθορά".
Τι είναι ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς
Από την έναρξη εφαρμογής του το 1995, ο Δείκτης Αντίληψης Διαφθοράς έχει καθιερωθεί ως ο κορυφαίος παγκόσμιος δείκτης διαφθοράς του δημόσιου τομέα.
Ο Δείκτης βαθμολογεί 180 χώρες και περιοχές σε όλο τον κόσμο με βάση την αντίληψη για τη διαφθορά στον δημόσιο τομέα, χρησιμοποιώντας δεδομένα από 13 εξωτερικές πηγές, συμπεριλαμβανομένης της Παγκόσμιας Τράπεζας, του Παγκόσμιου Οικονομικού Φόρουμ, ιδιωτικών εταιρειών αξιολόγησης κινδύνου και συμβουλευτικών εταιριών, δεξαμενών σκέψης και άλλων. Οι βαθμολογίες αντικατοπτρίζουν τις απόψεις εμπειρογνωμόνων και επιχειρηματιών.
Διευκρινίζεται πως η βαθμολογία του Δείκτη κυμαίνεται από 0 για την «σημαντικά διεφθαρμένη» χώρα μέχρι το 100 για μια «πολύ καθαρή» χώρα και τον βαθμό με τη βαθμολογία να καταδεικνύει ότι οι περισσότερες χώρες αδυνατούν να αντιμετωπίσουν την διαφθορά, καθώς πάνω από τα δύο τρίτα των χωρών κατατάσσονται κάτω του 50.
Διαβάστε επίσης: Άναψε «πράσινο» για κατασκευή φωτοβολταϊκού πάρκου στην Αραδίππου