Στο μικροσκόπιο της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και ευρύτερα των Κεντρικών Τραπεζών των χωρών μελών φαίνεται να μπαίνει το θέμα των αυξήσεων των μισθών, ως ένας παράγοντας που τροφοδοτεί τις πληθωριστικές πιέσεις.
Οι αυξήσεις στους μισθούς ανέκαθεν αποτελούσαν ένα από τους παράγοντες που ενίσχυαν τον πληθωρισμό, ιδιαίτερα όταν αυτές ήταν οριζόντιες και δεν συμβάδιζαν με την αύξηση της παραγωγικότητας.
Ωστόσο πολλές φορές η δαιμονοποίηση των αυξήσεων είναι κάτι που προκαλεί αντιδράσεις κυρίως μεταξύ των μισθωτών και ευρύτερα των συνδικαλιστικών οργανώσεων, ιδιαίτερα όταν η αγοραστική δύναμη των καταναλωτών μειώνεται ως απόρροια των αυξήσεων των τιμών των προϊόντων.
Ανατιμήσεις και επίδραση των μισθών
Αναλυτικότερα, μετά την κατάργηση των μέτρων στήριξης κατά της ενεργειακής κρίσης, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα στρέφει την προσοχή της στις μισθολογικές αυξήσεις, ως παράγοντα πληθωριστικών πιέσεων, σε ένα περιβάλλον αστάθειας και αβεβαιότητας που γεννά η κλιμάκωση της κρίσης στη Μέση Αναστολή.
Η ίδια η κ. Λαγκάρντ δεν έκρυψε την ανησυχία της για την επίδραση που θα έχουν οι αυξήσεις των εισοδημάτων στις χώρες της Ευρωζώνης, οι οποίες αναμένεται να καταγραφούν μέσα στον Μάρτιο. Στην ίδια γραμμή, και το μέλος του Δ.Σ. της ΕΚΤ και επικεφαλής της Κεντρικής Τράπεζας της Ολλανδίας κ. Κλάους Κνότ, ο οποίος σημείωσε ότι η ΕΚΤ θα πρέπει να έχει πρώτα εικόνα από τους μισθούς που είναι ένα "μέρος του παζλ" της μείωσης των επιτοκίων.
Η Φρανκφούρτη θεωρεί ότι οι ανατιμήσεις από την αναστάτωση των εμπορευματικών συναλλαγών λόγω των εξελίξεων στην Ερυθρά Θάλασσα βρίσκονται καθ' οδόν. Για τον λόγο αυτό, θα πρέπει να εξεταστεί η επίδραση που θα έχουν οι αυξημένοι μισθοί στη διαμόρφωση του πληθωρισμού, ώστε να αποφασίσει αν οι μειώσεις θα ξεκινήσουν από το καλοκαίρι ή λίγο αργότερα.
Η κεντρική τράπεζα του Ευρώ θεωρεί ότι επειδή η αύξηση της απασχόλησης θα είναι μικρότερη φέτος, λόγω της οικονομικής επιβράδυνσης, αν έχουμε αυξήσεις πάνω από την αύξηση της παραγωγικότητας είναι πολύ πιθανό να έχουμε νέα αύξηση των πληθωριστικών πιέσεων στην Ευρωζώνη.
Γιατί θορυβήθηκε η ΕΚΤ
Κληθείς να σχολιάσει στο Economy Today το ζήτημα της αύξησης των μισθών σε συνάρτηση με τις πληθωριστικές πιέσεις, ο οικονομολόγος Γιώργος Συρίχας σημείωσε ότι οι αυξήσεις των μισθών αποτελεί μόνο ένα από τους παράγοντες που τροφοδοτούν τον πληθωρισμό.
Ωστόσο, όπως προσθέτει, η ΕΚΤ φαίνεται να θορυβήθηκε από τις υπερβολικά ψηλές απαιτήσεις ορισμένων συνδικαλιστικών οργανώσεων, κυρίως στη Γερμανία που υπέβαλαν αιτήματα για αυξήσεις πέραν του 20%. Αυτό, συνέχισε, ήχησε ως καμπανάκι, ιδιαίτερα σε μια τέτοια περίοδο που οι προσπάθειες για μείωση του πληθωρισμού στον ευρωπαϊκό μέσο όρο δεν έχουν στεφθεί ακόμα με επιτυχία.
Παράλληλα, ο κ. Συρίχας αναφέρθηκε και στον παράγοντα της αύξησης του περιθωρίου κέρδους. Όπως είπε, στην περίοδο της πανδημίας, όπου οι καταναλωτές έτρεχαν να αγοράζουν διάφορα προϊόντα, κάποιοι το εκμεταλλεύτηκαν και αύξησαν σημαντικά το περιθώριο κέρδους τους, κάτι που επίσης φαίνεται να συντείνει στη στρέβλωση της αγοράς.
Ωστόσο, όσον αφορά ειδικότερα στον πληθωρισμό, σημείωσε ότι ως γενική αρχή δεν θα πρέπει να ξεφεύγει από το μέσο όρο, καθώς στην περίπτωση που υπάρξει σημαντική αύξηση των τιμών, τότε οι καταναλωτές θα στραφούν πιθανότατα σε πιο φθηνά προϊόντα τα οποία είναι κυρίως εισαγόμενα και επομένως θα αντικατασταθούν με αυτά τα εδώ παραγόμενα προϊόντα.
Οριζόντιες αυξήσεις
Από την πλευρά του, ο οικονομολόγος Τάσος Γιασεμίδης σημείωσε ότι όντως οι αυξήσεις αποτελούν ένα από τους βασικούς παράγοντες που τροφοδοτούν τις πληθωριστικές πιέσεις.
Μάλιστα όπως είπε, θα πρέπει να είμαστε ιδιαίτερα προσεκτικοί στις αυξήσεις που παραχωρούνται οριζόντια και έφερε ως χαρακτηριστικό παράδειγμα την ΑΤΑ, η οποία δίνεται χωρίς να συνδέεται με την αύξηση της παραγωγικότητας. Τέτοιες πρακτικές ανατροφοδοτούν τον πληθωρισμό, σημείωσε με αποτέλεσμα να καθίσταται δύσκολη η αντιμετώπιση του, όπως συμβαίνει σήμερα σε ολόκληρη την Ευρωζώνη.
Η θέση συντεχνιών για ΑΤΑ
Πάντως, αξίζει να σημειωθεί ότι σε πρόσφατη συζήτηση που ξεκίνησε για την ΑΤΑ οι συνδικαλιστικές οργανώσεις σημείωσαν ότι η ΑΤΑ ασφαλώς και δεν συνδέεται με την παραγωγικότητα αφού δεν είναι αυτός ο σκοπός της. Η ΑΤΑ επισήμαναν αποτελεί την αναπλήρωση της αγοραστικής δύναμης των μισθών, η οποία πλήττεται από τις αυξήσεις των τιμών και του πληθωρισμού.