ΤΟΥ ΧΑΡΑΛΑΜΠΟΥ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ*
Η πανδημία του COVID 19, ο πληθωρισμός, αλλά και ο πόλεμος στην Ουκρανία, έχουν διαδραματίσει καταλυτικό παράγοντα για τις οικονομίες σε παγκόσμιο επίπεδο.
Είναι δεδομένο πλέον ότι έχουν επηρεάσει και διαμορφώσει την καταναλωτική συμπεριφορά και κατ’ επέκταση την αγορά τόσο σε παγκόσμιο επίπεδο όσο και στη χώρα μας. Το 2022 ήταν η χρονιά μετά την πανδημία, τουλάχιστον μετά τη μεγάλη έξαρση και τους περιορισμούς, καθώς ακόμα δεν τελείωσε το θέμα αυτό. Αναπόφευκτα, οι εξελίξεις έχουν αλλάξει το σκηνικό με βάση τη νέα πραγματικότητα.
Οι επιχειρήσεις γενικά προκειμένου να επιβιώσουν πρέπει να είναι ευέλικτες στις αλλαγές και να προσαρμοστούν στα νέα δεδομένα. Ειδικά, ο κλάδος των υπεραγορών στην Κύπρο άλλαξε έτσι κι αλλιώς πολύ τα τελευταία χρόνια. Οι ραγδαίες εξελίξεις σε όλα τα επίπεδα, οι διεθνείς τάσεις του λιανικού εμπορίου και οι εναλλασσόμενες ανάγκες του σύγχρονου καταναλωτή, μας έχουν αναγκάσει όλους να εξελιχθούμε και να ανταποκριθούμε στα νέα δεδομένα. Στην Κύπρο, λόγω του ότι είμαστε μια μικρή κοινωνία και οικονομία, είμαστε αρκετά ευάλωτοι σε εξωτερικά και κοινωνικά σοκ, συνεπώς, αναπόφευκτα η πανδημία και ο πόλεμος επέφεραν μεγάλες αλλαγές. Οι αλλαγές αυτές μπορούν να είναι προκλήσεις αλλά ταυτόχρονα και προοπτικές εξέλιξης για όλους μας.
ΨΗΦΙΑΚΕΣ ΑΓΟΡΕΣ
Ασχέτως αν προβλέψαμε το μέγεθος της επιρροής της πανδημίας αλλά και του πολέμου και του πληθωρισμού, στον χώρο της κατανάλωσης τροφίμων, είναι γεγονός ότι τελικά έχει επηρεαστεί και ο τομέας μας όπως όλοι οι τομείς. Μια από τις πιο σημαντικές προκλήσεις που βιώσαμε και θα βιώσουμε και στον επόμενο χρόνο, είναι η στροφή των καταναλωτών στις ηλεκτρονικές υπηρεσίες και συγκεκριμένα η αναζήτηση του ηλεκτρονικού σουπερμάρκετ. Η επίσκεψη στο σουπερμάρκετ ήταν αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας κάθε νοικοκυριού και τώρα βλέπουμε ότι αυτό διαφοροποιείται. Παρατηρήθηκε αλματώδης άνοδος στις online αγορές. Αυτός είναι και ο λόγος που όλοι, ειδικά στον κλάδο των υπεραγορών, προχωρήσαμε σε δραστικές αλλαγές και προσθέσαμε την υπηρεσία παράδοσης στο σπίτι. Το ποσοστό των online αγορών σε σχέση με το συνολικό τζίρο του κλάδου λιανεμπορίου έχει αυξηθεί. Σε αυτό συντέλεσε και η αλλαγή στις καθημερινές συνήθειες του κόσμου. Για παράδειγμα, στις αρχές του χρόνου παρατηρήθηκε αύξηση στο καλάθι τροφίμων και αυτό οφειλόταν στην μετά πανδημίας εποχή όπου υπήρξε έντονη ενασχόληση του κόσμου με τη μαγειρική, όπως επίσης και αύξηση στα προϊόντα καθαρισμού. Όλες αυτές οι νέες συνήθειες καθώς και η ευκολία, η ασφάλεια και η εξοικονόμηση χρόνου που σου παρέχουν οι αγορές μέσω διαδικτύου, ενδέχεται να παγιωθούν και να συνεχίσουν να υφίστανται και μελλοντικά. Η συγκεκριμένη τάση μπορεί να φάνταζε σαν μεγάλη πρόκληση στην αρχή, αλλά αποτελεί και θα αποτελέσει και σημαντική προοπτική για το μέλλον για τις επιχειρήσεις.
H τάση που παρατηρήσαμε από τους καταναλωτές κατά τη διάρκεια της πανδημίας ήταν και η στροφή προς τα καταστήματα της γειτονιάς για να αποφευχθεί η πολυκοσμία - ειδικά στην αρχή της πανδημίας - και οι αγορές μέσω διαδικτύου.
Σε αντίθεση με τους περισσότερους Ευρωπαίους, οι Κύπριοι συμπατριώτες μας, αμέσως μετά την άρση των περιορισμών στις αρχές του χρόνου άρχισαν να επισκέπτονται τις Υπεραγορές μας και τα εμπορικά κέντρα μαζικά.
ΟΙ ΚΕΡΔΙΣΜΕΝΟΙ ΤΗΣ ΑΓΟΡΑΣ
Κερδισμένοι της αγοράς ήταν οι πλατφόρμες παράδοσης που έπαιξαν σημαντικό ρόλο στη διαδικτυακή αγορά των αγαθών, καθώς και όσοι από εμάς κατορθώσαμε να τροφοδοτούμε την αγορά καθόλη τη διάρκεια της πανδημίας διασφαλίζοντας ότι πληρούνται όλα τα μέτρα προστασίας του καταναλωτή μας.
Δεν είναι καθόλου τυχαίο το γεγονός ότι για πρώτη φορά καταγράφηκε μείωση στην κατηγορία «τρόφιμα, ποτά και καπνός», με βάση τα τελευταία στοιχεία της Στατιστικής υπηρεσίας. Ένας από τους κύριους λόγους για την πτώση του λιανικού εμπορίου είναι ο πληθωρισμός και η μείωση του διαθέσιμου εισοδήματος που τροποποίησε τις καταναλωτικές συνήθειες των Κυπρίων, σε σχέση τόσο με τις επιλογές των αγορών τους, όσο και στον τρόπο που τις πραγματοποιούν. Για παράδειγμα, πριν την εκδήλωση της πανδημίας επέλεγαν προϊόντα και υπηρεσίες με γνώμονα την ποιότητα και την τιμή. Τώρα πια παρατηρούμε ότι στρέφονται περισσότερο σε προϊόντα και υπηρεσίες με κύριο κριτήριο την εύκολη πρόσβαση και την τιμή τους. Ο σύγχρονος καταναλωτής έχει γίνει πιο απαιτητικός, επιλεκτικός και πιο διεκδικητικός. Έχει αλλάξει άρδην η καταναλωτική συμπεριφορά. Το διαθέσιμο κονδύλι τού κάθε καταναλωτή έχει μειωθεί και παράλληλα, αυξήθηκαν οι προσδοκίες και απαιτήσεις του όσον αφορά στην ποιότητα και στις τιμές. Το καλάθι των αγορών των καταναλωτών έχει συρρικνωθεί και παρατηρείται μεγαλύτερη κινητικότητα το πρώτο δεκαήμερο κάθε μήνα, ενώ μετά ο καταναλωτής γίνεται πιο συγκρατημένος. Ο καταναλωτής δεν είναι πια πιστός σε ένα προϊόν ή ένα κατάστημα. Αντιθέτως, κάνει έρευνα, δοκιμάζει, συγκρίνει και μετά αποφασίζει πού θα καταλήξει. Είναι αρκετά μεγάλη πρόκληση και μεγάλο στοίχημα για όλους μας να μπορέσουμε να ανταποκριθούμε στις απαιτήσεις των καταναλωτών και να κερδίσουμε την αφοσίωση και την δέσμευσή τους. Έντονη είναι και η τάση οι καταναλωτές να προτιμούν προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας έναντι των επωνύμων που αποτελούσαν τη νο1 επιλογή τους όλα αυτά τα χρόνια.
Οι εξελίξεις στον τομέα των προϊόντων ευρείας κατανάλωσης θα είναι ραγδαίες και πιστεύω θα αφορούν όλες τις πτυχές του λιανεμπορίου. Θα έρθουμε αντιμέτωποι με προκλήσεις στον τρόπο διανομής, στον τρόπο συνεργασίας με τους προμηθευτές, σε θέματα που αφορούν τη ζήτηση συγκεκριμένων προϊόντων, καθώς και σε θέματα προσφορών και της σχέσης ποιότητας και τιμής των προϊόντων.
Ο κλάδος μας αναμφίβολα χαρακτηρίζεται από έντονο και διαρκή ανταγωνισμό. Το 2023 λόγω κατάστασης, ο ανταγωνισμός θα είναι εντονότερος. Αυτό όμως είναι εξαιρετική ευκαιρία για εξέλιξη. Ο υγιής ανταγωνισμός μας παροτρύνει να γινόμαστε καλύτεροι και να αναβαθμίζουμε συνεχώς την ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών μας, προκειμένου να ανταποκριθούμε στις ανάγκες του σύγχρονου καταναλωτή. Επιβάλλεται όλοι μας να εκσυγχρονιστούμε, να βελτιώσουμε την εμπειρία που προσφέρουμε, να επικεντρωθούμε στην ποιότητα των προϊόντων και των υπηρεσιών μας και να προσφέρουμε δελεαστικές, ανταγωνιστικές τιμές. Το μέλλον του χώρου μας έχει πολλές προοπτικές, φτάνει να προσαρμοστούμε στις νέες συνθήκες και να αναπτύξουμε περισσότερους τρόπους αγοράς, πιο εστιασμένους στους καταναλωτές και πιο έξυπνους.
Υπάρχουν πολλές προκλήσεις, οι οποίες ταυτόχρονα είναι και ευκαιρίες, που πιστεύουμε ότι επιφυλάσσει το 2023 για μας. Όπως για παράδειγμα η απλοποίηση των διαδικασιών, η στροφή στα ψηφιακά κανάλια και η καλύτερη διαχείριση της εφοδιαστικής αλυσίδας, καθώς πλέον παρατηρούνται αλλαγές στη ζήτηση για διάφορα προϊόντα.
ΛΑΘΡΕΜΠΟΡΙΟ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ
Ομολογουμένως, η νέα κυβέρνηση θα κληθεί να αντιμετωπίσει αρκετές προκλήσεις. Τα τελευταία χρόνια ήταν δύσκολα και οι επιπτώσεις θα φανούν το επόμενο χρονικό διάστημα. Η κυβέρνηση θα κληθεί να αντιμετωπίσει το πρόβλημα της ανεργίας που θα γίνει πιο έντονο, τον πληθωρισμό και την αύξηση τιμών όπου θα πρέπει να λάβει μέτρα για να προστατεύσει το συμφέρον του καταναλωτή. Από την άλλη θα πρέπει να βοηθήσει και τις ίδιες τις επιχειρήσεις να μπορέσουν να επιβιώσουν. Τέλος, ένα πρόβλημα το οποίο παίρνει σημαντικές διαστάσεις είναι και το λαθρεμπόριο διαφόρων προϊόντων στα κατεχόμενα όπου πολλοί καταναλωτές στρέφονται λόγω μεγάλης διαφοράς στην τιμή.
Εμείς, στις υπεραγορές Παπαντωνίου, θα συνεχίσουμε να κάνουμε αυτό που κάνουμε τα τελευταία χρόνια. Να υπηρετούμε τον καταναλωτή με ειλικρίνεια και συνέπεια προσφέροντάς του αυτό που επιθυμεί. Πάντα σεβόμενοι τις ανάγκες του και προσαρμοσμένοι στις ανάγκες της εκάστοτε εποχής.
Διαβάστε επίσης: Ριζικές αλλαγές στις ζωές μας, ριζικές αλλαγές και στις καταναλωτικές μας συνήθειες
*CEO ΥΠΕΡΑΓΟΡΩΝ ΠΑΠΑΝΤΩΝΙΟΥ