Του Ανδρέα Αθανασιάδη*
Η ταχεία εκβιομηχάνιση του σύγχρονου κόσμου, η άνοδος του παγκόσμιου πληθυσμού και κατ’ επέκταση η ανάγκη εκμετάλλευσης περισσότερων πόρων ενέργειας, τα τελευταία χρόνια, αύξησαν σημαντικά τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα και ταυτόχρονα την απειλή της υπερθέρμανσης του πλανήτη.
Οι πρωτοφανείς επιπτώσεις στο κλίμα, προκαλούν αυξημένες και σε ορισμένες περιπτώσεις, μη αναστρέψιμες αλλαγές στο επίπεδο της βροχόπτωσης, τις καιρικές συνθήκες στους ωκεανούς και την ένταση των ανέμων σε όλες τις περιοχές του κόσμου. Η συχνότητα και ένταση των ακραίων καιρικών φαινομένων συμπεριλαμβανομένων των επεισοδίων υπερθέρμανσης των θαλάσσιων υδάτων, γίνεται πιο έντονη, ενώ η προβλεπόμενη άνοδος της θερμοκρασίας κατά 2°C αναμένεται να επηρεάσει δραματικά τη φύση και τους ανθρώπους.
Οι ιδιαίτερα ζεστοί χειμώνες, οι ανεξέλεγκτες πυρκαγιές και το λιώσιμο των παγετώνων ταχύτερα από το αναμενόμενο, είναι μερικά από τα φαινόμενα της κλιματικής αλλαγής, που επηρεάζουν τον πλανήτη. Οι επιπτώσεις γίνονται ολοένα και πιο αισθητές σε όλες τις ηπείρους και οι επιστήμονες προβλέπουν αυξητικές τάσεις τα επόμενα χρόνια.
Αλλαγές που δεν αφήνουν ανεπηρέαστη και τη χώρα μας με τα έντονα φυσικά φαινόμενα να είναι συχνότερα, με αποκορύφωμα την πυρκαγιά στις ορεινές περιοχές των επαρχιών, Λεμεσού και Λάρνακας, το καλοκαίρι του 2021, που κατέκαψε στο πέρασμα της 55 τετραγωνικά χιλιόμετρα δασικής και γεωργικής γης.
Η λήψη έγκαιρης δράσης για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής αποτελεί μονόδρομο για όλους -τα κράτη, τις επιχειρήσεις και την κοινωνία- καθώς τα ακραία καιρικά φαινόμενα έχουν τη δύναμη να μεταμορφώσουν τον πλανήτη, να επηρεάσουν την προμήθεια τροφίμων και νερού και κατ’ επέκταση την υγεία μας, προκαλώντας επίσης τριγμούς στην παγκόσμια οικονομία.
ΕΠΙΠΤΩΣΕΙΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΚΛΙΜΑΤΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ
Οι αριθμοί της Munich Re αποτυπώνουν άριστα τις επιπτώσεις της κλιματικής αλλαγής. Μόνο το 2020 υπήρξαν 980 παγκόσμιες φυσικές καταστροφές σε σύγκριση με τις 860 του 2019, που προκάλεσαν συνολικές οικονομικές απώλειες που ανήλθαν σε 210 δισεκατομμύρια δολάρια, σημαντικά υψηλότερες από τα 166 δισεκατομμύρια δολάρια του 2019. Όσον αφορά τις ανθρώπινες απώλειες, τα ακραία φαινόμενα προκάλεσαν 8.200 θανάτους το 2020 σε σύγκριση με 9.435 του 2019.
Σημαντικά όμως είναι και τα ευρήματα που αφορούν τις ασφαλιστικές καλύψεις που το 2020 ανήλθαν σε 82 δισεκατομμύρια δολάρια, πολύ υψηλότερες από τα 57 δισεκατομμύρια δολάρια του 2019. Αποτελέσματα που αναδεικνύουν την κλιματική αλλαγή ως την κορυφαία πρόκληση της Ασφαλιστικής Βιομηχανίας παγκοσμίως. Κάτι που πιστοποιεί και η πρόσφατη έκθεση της EIOPA (European Insurance and Occupational Pensions Authority), στην οποία αναφέρεται πως οι επιπτώσεις της κλιµατικής αλλαγής θα καταστούν «η νέα κανονικότητα» (the new normal) για τον ασφαλιστικό τομέα. Την ίδια στιγμή, η Insurance Europe, σημειώνει πως από τη δεκαετία του 1990 και µετά, οι ζηµιές που σχετίζονται µε καιρικά φαινόμενα έχουν εκτοξευτεί καταγράφοντας απώλειες δεκάδων δισεκατοµµυρίων ευρώ στην ΕΕ. Ενδεικτικά, η Swiss Re προέβλεψε πως µέχρι το 2040 οι κλιµατικοί κίνδυνοι θα αυξήσουν κατά $183 δισεκατοµµύρια το κόστος ασφάλισης ακινήτων.
Με την επαναφορά του πλανήτη μας σε βιώσιμη τροχιά να καθυστερεί, τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα παραμείνουν για αρκετό καιρό στις προτεραιότητες της Ασφαλιστικής Βιομηχανίας.
Σήμερα, ο πόλεμος στην Ουκρανία και οι γεωπολιτικές εξελίξεις βύθισαν τις παγκόσμιες αγορές, τη στιγμή που προσπαθούσαν να ανακάμψουν από την πρόσφατη πανδημία. Η προβληματική λειτουργία της εφοδιαστικής αλυσίδας, το ενεργειακό και πληθωριστικές πιέσεις, προκάλεσαν οικονομική αβεβαιότητα σε ολόκληρο τον κόσμο, με τις αυξήσεις στις τιμές να αγγίζουν βασικά προϊόντα, όπως τα οικοδομικά υλικά.
Με το κόστος αποκατάστασης των ζημιών να εκτοξεύεται στα ύψη, η υποασφάλιση αναδύεται στην επιφάνεια, αυξάνοντας περαιτέρω τον κίνδυνο της οικονομικής απώλειας των ανθρώπων, σε περίπτωση που η ακίνητη περιουσία τους καταστρέφεται από καιρικά φαινόμενα.
Στο πλαίσιο αυτό επιβάλλεται να εκπαιδευόμαστε και να είμαστε σε εγρήγορση, εάν επιθυμούμε να έχουμε επαρκή ασφαλιστική κάλυψη της περιουσίας μας. Να γνωρίζουμε τις βασικές αρχές ασφάλειας και να έχουμε σαφή γνώση της προστασίας που λαμβάνουμε. Μόνο έτσι θα ελαχιστοποιήσουμε τυχόν οικονομική απώλεια, ειδικότερα σε μία περίοδο όπου τα έσοδα με τα έξοδα είναι σε ισορροπία.
ΥΠΟΑΣΦΑΛΙΣΗ
Τι είναι όμως, η υποασφάλιση; Ας σκεφτούμε έναν καταναλωτή ο οποίος επιλέγει να ασφαλίσει κατά το ήμισυ το σπίτι του, το οποίο αξίζει €400.000. Δηλαδή, καθορίζει ως αξία της περιουσίας του τις €200.000 και καταβάλλει ένα αντίστοιχο ασφάλιστρο προς την ασφαλιστική εταιρεία. Στην περίπτωση που το σπίτι του υποστεί ζημιά ύψους €50.000, τότε η αποζημίωση θα ανέρχεται στο ήμισυ του κόστους αποκατάστασης, δηλαδή €25.000. Ο λόγος που συμβαίνει αυτό είναι γιατί ο καταναλωτής μετέφερε μόνο κατά το ήμισυ το ρίσκο προς την ασφαλιστική εταιρεία και το υπόλοιπο μισό το κράτησε για τον εαυτό του. Συνεπώς σε περίπτωση ζημιάς η ασφαλιστική εταιρεία θα καταβάλει αποζημίωση για τη μισή αξία της περιουσίας που καταστράφηκε.
Ας μπούμε όμως, στη θέση ενός άλλου μέσου καταναλωτή με μια αντίστοιχη οικία την οποία έχει ασφαλισμένη για €350.000, όπως ίσως ήταν η αξία της πριν από μερικά χρόνια. Ο ασφαλιζόμενός μας στην περίπτωση αυτή αμελώντας να επικαιροποιήσει την αξία της περιουσίας του, ασφαλίζει το σπίτι του κατά 7/8 (350.000/400.000). Σε ενδεχόμενη ζημιά ύψους €50.000 θα εισπράξει 1/8 λιγότερο, δηλαδή €43.250 και θα κληθεί να πληρώσει ο ίδιος το υπόλοιπο 1/8 της αποκατάστασης, που αγγίζει τις €6.750.
Αυτό είναι ένα κατανοητό παράδειγμα για όλους μας, για το πώς η αναθεώρηση του ασφαλιστικού μας συμβολαίου είναι σημαντικό να γίνεται ανά τακτά διαστήματα, εάν θέλουμε να έχουμε καλύψεις που θα ανταποκρίνονται στο κόστος αποκατάστασης της περιουσίας μας.
Με τα καιρικά φαινόμενα να αυξάνονται δραματικά και με την οικονομική ανάκαμψη να είναι ένα μακρινό σενάριο, ο Σύνδεσμος Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου έχει στις προτεραιότητές του την αποτελεσματική αντιμετώπιση της υποασφάλισης, μέσω της ευαισθητοποίησης του κοινού, απέναντι στα νέα δεδομένα που δημιουργούνται.
Η απρόσκοπτη συνέχεια της καθημερινότητάς μας μπορεί να διασφαλιστεί σε ένα μεγάλο βαθμό εάν θωρακίσουμε την οικογένειά μας και τον εαυτό μας με τις κατάλληλες καλύψεις. Οι ασφαλιστικοί σύμβουλοι και οι ίδιες οι ασφαλιστικές εταιρείες στέκονται δίπλα μας και μπορούν να μας βοηθήσουν ώστε να λάβουμε τις καλύψεις που επιβάλλονται.
Διαβάστε επίσης: Τάσος Χριστοφίδης: Ξύνοντας την επιφάνεια
*Γενικού Διευθυντή Συνδέσμου Ασφαλιστικών Εταιρειών Κύπρου