Σοβαρές ενστάσεις σε σχέση με τους χειρισμούς της Κυβέρνησης για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια, αλλά και το Σχέδιο ΕΣΤΙΑ για προστασία των δανειοληπτών εγείρει ο Σύνδεσμος Προστασίας Δανειοληπτών Τραπεζών (ΣΥΠΡΟΔΑΤ).
Σε γραπτή ανακοίνωσή του, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Κώστας Μελάς αναφέρει ότι οι τελευταίες διεργασίες έχουν μελετηθεί. Αποτέλεσμα της μελέτης είναι μια σειρά θέσεων και επισημάνσεων.
Σύμφωνα με αυτές:
1. Το Σχέδιο ΕΣΤΙΑ εσφαλμένα δεν λαμβάνει υπ’ όψη τις υπερχρεώσεις, πράγμα που ζημιώνει τους δανειολήπτες, αφού θεωρεί ότι το ποσό που ισχυρίζονται οι τράπεζες ότι τους οφείλεται είναι ορθό και νόμιμο. Όμως δεδομένου ότι είναι παραδεκτό πλέον από όλους, ότι τα δάνεια είναι παράνομα υπερχρεωμένα σε ποσοστό της τάξης του 30-50% είναι άδικο και απαράδεκτο να δίδεται «όφελος» στον δανειολήπτη 33% του δανείου, αφού στην ουσία ίσως να μην καλύπτει το ποσό που παράνομα χρέωσαν οι τράπεζες στους δανειολήπτες. Εκείνο που πρέπει να γίνει είναι στο σχέδιο ΕΣΤΙΑ να γίνει πρόνοια ότι το 33% θα αποκόπτεται από το νόμιμα οφειλόμενο υπόλοιπο.
2. Το σχέδιο ωφελεί ουσιαστικά μόνο τις τράπεζες, αφού το μεγαλύτερο κόστος θα το επωμιστούν οι φορολογούμενοι. Γίνεται δηλαδή κανονικό Bail out. Οι τράπεζες ευνοούνται αφού θα συνεισφέρουν μόνο το 1/3 της δόσης και την τυχόν αρνητική διαφορά της αξίας του δανείου από την αγοραία αξία του ακινήτου.
3. Τα δάνεια που θα ενταχθούν στο σχέδιο Εστία θα επιβαρύνονται με περιθώριο 2,5% και με βασικό euribor 6 μηνών. Το minimum επιτόκιο θα είναι 2,5% και το maximum 3.5%. αυτό σημαίνει ότι τώρα που το euribor είναι αρνητικό και θα παραμείνει αρνητικό για αρκετά χρόνια, ο δανειολήπτης δεν θα το επωφελείται. Κερδισμένες και πάλι είναι οι τράπεζες.
4. Η ημερομηνία της 30/9/2017 πρέπει να μεταφερθεί μέχρι σήμερα για να καλυφθούν οι δανειολήπτες που λόγω των κακών αναδιαρθρώσεων που τους έκαναν πλήρωναν κάποιο χρονικό διάστημα μικρή δόση και φαινόντουσαν ότι εξυπηρετούσαν τα δάνεια τους ενώ μετά αδυνατούσαν να πληρώνουν τις ψηλές δόσεις που προέβλεπε η κακή αναδιάρθρωση. Επίσης θα πρέπει να τονιστεί ότι κατά την 30/9/2017 τουλάχιστο το 20% του υπολοίπου των συνολικών δανείων ήταν Μη Εξυπηρετούμενο ρυθμισμένο και μη ρυθμισμένο. Τις λέξεις αυτές χρησιμοποιούσαν οι τράπεζες χαρακτηρίζοντας ένα δάνειο που για τα τελευταία ένα η δυο χρόνια καταβάλλονταν μόνο οι τόκοι ή μικρότερο ποσό με σκοπό μετά την πάροδο 1-2 χρόνων η δόση να αυξηθεί η να γίνει άλλη διευθέτηση. Τα δάνεια αυτά φαίνονταν εξυπηρετούμενα και έτσι εξαιρούνται από το σχέδιο Εστία. Η αδικία που προκαλείται σε αυτές τις περιπτώσεις είναι προφανής, αφού είναι με προτροπή των τραπεζών που γινόντουσαν αυτές οι ρυθμίσεις αφήνοντας αυτούς τους δανειολήπτες εκτεθειμένους, ενώ αυτοί που δεν συνεργάζονταν με τις τράπεζες αμείβονται τώρα αφού γίνονται αποδεκτοί στο Σχέδιο ΕΣΤΙΑ.
5. Θα πρέπει να βρεθεί λύση για τους μη βιώσιμους δανειολήπτες αφού αυτοί δεν θα μπορούν να μπουν στο σχέδιο ΕΣΤΙΑ. Θα πρέπει να γίνει πρόνοια και γι’ αυτούς γιατί κατέστησαν μη βιώσιμοι εξαιτίας των τραπεζών και του κράτους.
6. Το σχέδιο ΕΣΤΙΑ πρέπει να συμπεριλάβει όλους τους δανειολήπτες, ακόμη και εκείνους που εξυπηρετούν τα δάνεια τους, εφ’ όσον φυσικά τηρούνται οι υπόλοιπες προϋποθέσεις ένταξης.
7. Ο Σύνδεσμος καλεί τους δανειολήπτες του πρώην Συνεργατισμού, που δεν πήραν όλα τα χρήματα που τους χρέωσαν αντισυμβατικά και παράνομα, να ζητήσουν εγγράφως άμεση επιστροφή. Ίδια συμβουλή δίδεται και εκείνους που τους οφείλονται χρήματα λόγω των συμψηφισμών που έγιναν πριν μεταφερθεί το καλό μέρος στην Ελληνική Τράπεζα.
8. Μεγάλη αναστάτωση και σύγχυση προκάλεσε στους δανειολήπτες και στους εγγυητές τους η ενέργεια της ΣΕΔΙΠΕΣ να αποστείλει σε αυτούς επιστολές ότι προτίθεται να πωλήσει τα δάνεια τους στην ΚΕΔΙΠΕΣ και τους καλεί να κάνουν «προσφορά εξαγοράς» εντός σαράντα πέντε (45) ημερών.
Πολλά δάνεια είναι εξυπηρετούμενα όμως δεν πήγαν στην Ελληνική γιατί η εξασφάλιση ήταν υποθήκη περιουσίας στα κατεχόμενα. Έχουμε καταγγελία που διερευνά ο Χρηματοοικονομικός Επίτροπος ότι κάποια δάνεια του Φορέα πήγαν στην Ελληνική.
Ο ΣΥΠΡΟΔΑΤ επισημαίνει ότι δέχεται καταγγελίες ότι δανειολήπτες που εξυπηρετούσαν τα δάνεια φαίνονται στο «Άρτεμις» σαν "κακοί", πράγμα που τους προκαλεί προβλήματα με άλλες τράπεζες.
Αναφορικά με τις πιο πάνω επιστολές ο Σύνδεσμος καταγγέλει τα εξής:
Α) Ο «αριθμός πιστωτικής διευκόλυνσης» που αναγράφεται στις επιστολές διαφέρει από τον αριθμό λογαριασμού που ίσχυε με βάση το προϋπάρχον καθεστώς, έτσι ένας δανειολήπτης με περισσότερα δάνεια δεν μπορεί να αντιληφθεί ποιο από τα δάνεια του πρόκειται να πωληθεί.
Β) Σε πολλές περιπτώσεις η επιστολή παραλαμβάνεται από τους δανειολήπτες μέχρι και 10 ημέρες μετά την ημερομηνία της επιστολής. Γι’ αυτό τον λόγο, η προθεσμία των 45 ημερών από την σύνταξη της επιστολής είναι πλασματική.
Γ) Με δεδομένο ότι ο δανειολήπτης έχει δικαίωμα να υποβάλει «προσφορά εξαγοράς» μόνο μια φορά, είναι δίκαιο να γνωρίζει ο δανειολήπτης, το ποσό της πώλησης για να κάνει μια όσο το δυνατό κοντινότερη προσφορά μπορεί. Ο νόμος δεν υποχρεώνει τον δανειολήπτη να αποκαλύψει την πηγή της χρηματοδότησης του και επομένως αυτή η απαίτηση που περιλαμβάνεται στην επιστολή είναι παράνομη.
Δ) Οι εν λόγω επισtολές περιλαμβάνουν την εξής σημείωση: «προτάσεις για αναδιάρθρωση των πιστωτικών διευκολύνσεων που θα υποβάλλονται σε ανταπόκριση της παρούσας επιστολής δεν θα λαμβάνονται υπόψη ως προτάσεις για τους σκοπούς της Οδηγίας αλλά θα εξετάζονται μέσα στο πλαίσιο των διαδικασιών αναδιάρθρωσης». Θεωρούμε την συγκεκριμένη σημείωση ακατανόητη.
Ε) Περιήλθαν στην αντίληψη μας περιπτώσεις όπου οι επιστολές αποστέλλονται ακόμα και σε περιπτώσεις όπου εκκρεμεί αγωγή με αντικείμενο τις συγκεκριμένες πιστωτικές διευκολύνσεις και σε περιπτώσεις όπου είναι σε εξέλιξη διαπραγματεύσεις αναφορικά με τις συγκεκριμένες πιστωτικές διευκολύνσεις. Τούτο είναι απαράδεκτο και προκαλεί σύγχυση και αβεβαιότητα.
Τέλος ο ΣΥΠΡΟΔΑΤ καταγγέλλει το εξής:
Από τις 17/7/18 που τροποποιήθηκε ο περί φορολογίας κεφαλαιουχικών κερδών Νόμος και παρόλο που το Τμήμα Φορολογίας προέβη στις 27/7/18 σε έκδοση ανάλογων οδηγιών για το πώς θα διεκπεραιώνονται οι μεταβιβάσεις, η Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα (τώρα ΚΕΔΙΠΕΣ) δεν είναι ακόμα έτοιμη να προχωρήσει σε μεταβιβάσεις με κίνδυνο να ματαιώνονται οι πωλήσεις. Η δικαιολογία που πρόσφατα προβάλλεται από μεριάς ΚΕΔΙΠΕΣ είναι ότι «πρέπει να αλλάξουν τα έντυπα τους» λόγω της μετονομασίας.
Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο, πρέπει να γίνουν άμεσα διορθωτικές κινήσεις για να αρθούν οι αδικίες και οι ζημιές στους δανειολήπτες, αλλά και για να επανέλθει η ομαλότητα και ασφάλεια στις συναλλαγές.