Ερευνητική ΣΚΤ: Ανοιχτό το ενδεχόμενο να κληθεί ο ΠτΔ

Στο κάδρο των ερευνών μπαίνει πλέον ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, με την Διοικήτρια της ΚΤΚ να φοβάται για την καρατόμησή της.

Η Ερευνητική Επιτροπή για την κατάρρευση του Συνεργατισμού δεν αποκλείει το ενδεχόμενο να κληθεί για ένορκη κατάθεση ενώπιόν της ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης.

Η δεύτερη κατά σειρά κατάθεση της ενώπιον της για τα αίτια της κατάρρευσης του Συνεργατισμού η στο Συνεδριακό Κέντρο "Φιλοξενία" διήρκεσε από τις 9:00 μέχρι τις 11:50, ενώ αναζητείται ημερομηνία για τρίτη κατάθεσή της στις 20 Νοεμβρίου στις 9:00. 

Σύμφωνα με την κα Γιωρκάτζη, είχαν συναντήσεις με τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας από το 2016 για την κακή πορεία στην οποία είχε πάρει ο Συνεργατισμός, αλλά απουσά της ΚΤΚ.

“Έτσι, αποφύγαμε ακόμα και χειρότερα. Ενημερώσαμε τον ΠτΔ ότι αν δεν αναλάβει τα ινία και δεν φέρει την Επιτροπεία και την Διεύθυνση στο Προεδρικό θα υπάρξει πρόβλημα. Έγιναν συναντήσεις με τους συνεργατιστές αλλά εκεί η ΚΤΚ δεν είχε προσκληθεί" είπε, ωστόσο δεν ήταν σε θέση να θυμηθεί πότε ακριβώς έγιναν οι συναντήσεις.

Η πρώτη φορά πάντως που η ίδια είχε συναντήσει τον ΠτΔ και τον είχε προειδοποιήσει για την πορεία του Συνεργατισμού, ήταν το 2016. 

Η κα Γιωρκάτζη σε μια πρόθεση αυτοκριτικής ανέφερε ότι θα έπρεπε να έχουν γίνει δράσεις πιο γρήγορα.

“Θα έπρεπε να έχουμε δράσει νωρίτερα, αλλά είχαμε την κρυφή ελπίδα ότι με ενέργειες που θα έκανε η ΣΚΤ θα έδειχνε στον SSM ότι θα κινούσε τα πράγματα. Λίγο ήθελε, ο SSM ήξερε ότι δεν μπορούσαν να γίνουν θαύματα και μας το έλεγε, αλλά εν τέλει δεν γινόταν τίποτα”. 

Πάντως η Ερευνητική Επιτροπή κάλεσε την κα Γιωρκάτζη να δώσει διευκρινίσεις για το ρόλο και την ενημέρωση που είχε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, προκειμένου να εξετάσει αν υπάρχει ανάγκη να τον καλέσει να καταθέσει. 

Η ίδια πάντως, σε μια αποστροφή του λόγου, διερωτήθηκε δημοσίως αν η κατάθεση θα γίνει πριν ή μετά την καρατόμησή της. 

Γνωστοποίησε δε ότι εντός του 2018 έγιναν πέντε συναντήσεις, τόσο για τα προβλήματα όσο και για το Σχέδιο ΕΣΤΙΑ και παραδόθηκαν αρκετές επιστολές, ενώ σε κάποιες από τις συζήσεις παρίσταντο πολιτικά πρόσωπα όπως υπουργοί, πολιτικοί αρχηγοί και αξιωματούχοι. 

“Η αναφορές μου γίνονται για σκοπούς αλήθειας και δεν είναι πυρά προς οποιονδήποτε. Οι συναντήσεις έγιναν η πρώτη με δική μου πρωτοβουλία, αλλά ο Πρόεδρος ανησύχησε πάρα πολύ. Ακολούθησαν εκτενείς συναντήσεις σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα. 

Κληθείσα να καταθέσει τις επιστολές της προς τον ΠτΔ, η κα Γιωρκάτζη  ανέφερε ότι έρχεται σε πολύ δύσκολη θέση, καθώς σε αυτές περιλαμβάνονται αρκετές αναφορές στον SSM. 

Επιλογή προσώπων

Όσον αφορά στην εταιρική διακυβέρνηση, η οποία σύμφωνα με την κα Γιωρκάτζη δεν ήταν η καλύτερη δυνατή, σημείωσε ότι αυτή είναι αρμοδιότητα της Γενικής Συνέλευσης της τράπεζας και των μετόχων και όχι του επόπτη. 

“Η διακυβέρνηση ενδιαφέρει τον επόπτη ή τον ελεγκτή ή τον ιδιοκτήτη που τον νοιάζει να πάει καλά η επιχείρησή του; Θεωρώ ότι ο Υπουργός είχε προτείνει τα άτομα", είπε.  

Παραδέχτηκε ωστόσο ότι παρά τις πολλές επιστολές που εστάλησαν, δεν εξαντλήθηκε η αυστηρότητά της ΚΤΚ στην επιλογή των μελών της επιτροπείας. 

Κληθείσα να σχολιάσει τις αντιδράσεις στην Κύπρο έναντι των επίμονων παρατηρήσεων των ευρωπαϊκών Αρχών για προβλήματα εταιρικής διακυβέρνησης, η κα Γιωρκάτζη έκανε λόγο για διαβίβαση των επιστολών, καθώς η ίδια συμμεριζόταν τις ανησυχίες, αλλά υπήρχε μεγάλος δισταγμός για λήψη μέτρων.

"Τσακώνονταν για το ποιος θα πάρει τα εύσημα της διάσωσης"

Ερωτηθείσα αν “κάποιοι” έβλεπαν πού πήγαιναν τα πράγματα και τα άφησαν να πάνε ως εκεί, βάσει των λεγομένων ενώπιον της Επιτροπής του εκτελούντος χρέη Προέδρου της Επιτροπείας της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας (ΣΚΤ) Γιώργου Χατζηνικόλα από τον Οκτώβριο του 2017 και μέλος της Επιτροπείας από το 2013, η Διοικήτρια απάντησε αρνητικά. 

“Δεν διανοούμαι ότι γνώριζαν ποιο ήταν το τέλος του δρόμου και απλώς να σήκωσαν τα χέρια ψηλά. Υπάρχουν πάρα πολλά που θα μπορούσαν να συμβαίνουν: μη εμπιστοσύνη στο γεγονός ότι ο SSM θα το τραβούσε ως το τέλος, η πεποίθηση ότι θα βρισκόταν αγοραστής, η μεγάλη πολιτική σημασία της ΣΚΤ ή ακόμα ότι υπήρχαν διαμάχες μεταξύ πολιτικών προσώπων για το ποιος θα επωμιστεί την διάσωση και ποιος θα πάρει τα εύσημα. Αλλά δεν διανοούμαι ότι γνώριζαν και δεν έκαναν τίποτα".

Στην ερώτηση αν με την πορεία που πήραν τα πράγματα εξυπηρετούνται άλλα συμφέροντα και μήπως η “θυσία” της ΣΚΤ ήταν μια “Ιφιγένεια”, απάντησε ότι αυτό της φέρνει συνειρμούς τους οποίους δεν μπορεί να δεχτεί ως Κύπρια πολίτης. 

“Λέτε ότι έγινε για να ενδυναμώσει μια άλλη τράπεζα ώστε να γίνει δεύτερη τη τάξη; Δεν τα συμμερίζομαι αυτά”, σημείωσε. 

Υπήρχε σενάριο για κούρεμα

Σύμφωνα με την επιτροπή η οποία επικαλέστηκε επιστολή της ίδιας προς τον Υπουργό Οικονομικών τον προηγούμενο Φεβρουάριο, υπήρξε επί τάπητος σενάριο για λήψη μέτρων εξυγίανσης που προνοούσε κούρεμα καταθέσεων 2,3 δισ. ευρώ. Οι υπολογισμοί που είχαν έδειχναν τρύπα και κουρέμα ύψους 2,3 δισ. ευρώ προκειμένου να καλυφθούν τα κενά. 

Altamira

Ερωτηθείσα για το ρόλο της ΚΤΚ στην επιλογή της Altamira για την διαχείριση των ΜΕΔ, η κα Γιωρκάτζη ανέφερε ότι ο επόπτης δεν είχε λόγο για το πώς η τράπεζα επιλέγει τους συμβούλους της. 

Κληθείσα να σχολιάσει το γεγονός ότι πλέον η Altamira έχει προσλάβει πλήθος στελεχών της πρώην ΣΚΤ για την διαχείριση των ΜΕΔ, απάντησε ότι η ίδια δεν το είχε υπ’ όψιν της, αλλά αν συμβαίνει πρόκειται για κάτι “όχι απλώς παράξενο, αλλά παράδοξο και μη επιτρεπτό”

"Ορκίστηκα να πω την αλήθεια"

Ερωτηθείσα αν γνωρίζει αν ο Πρώην Πρόεδρος της Επιτροπείας της ΣΚΤ Τάκης Ταουσιάνης είχε συνάντηση με τον Υπουργό Οικονομικών πριν την αποχώρησή του ζητώντας την αναδιαμόρφωση της Επιτροπείας, η κα Γιωρκάτζη απάντησε ότι της το είχε αναφέρει ο ίδιος. 

“Του είπα ότι αν τα καταφέρει, έχει καλώς. Εμείς είχαμε εισηγηθεί να αλλάξει όλο το συμβούλιο, αλλά δεν υπήρχε επιθυμία να γίνει κάτι τόσο δραστικό”, είπε. 

Στην ερώτηση πού αποδίδει την απροθυμία του Υπουργού να προχωρήσει σε κάτι τέτοιο παρά τις συνεχείς παραινέσεις, απάντησε ο Υπουργός δεν ήταν αδιάφορος. 

“Τον ένοιαζε, αλλά δεν αντιδρούσε στις παραινέσεις. Ορκίστηκα να πω την αλήθεια και μόνο την αλήθεια και θα ήταν άδικο να πω πράγματα για τον Υπουργό και άλλους πολιτικούς τα οποία σκέφτηκα μόνη μου και δεν μου τα επιβεβαίωσε κανένας”, είπε κλείνοντας το θέμα. 

Μείωση ΣΠΙ σε μία τραπεζική οντότητα

Όσον αφορά στη μείωση των ΣΠΙ σε μόνο μια οντότητα, η Διοικήτρια ομολόγησε ότι δεν έχει καταλάβει γιατί αν και απαραίτητη -όπως είπε- έγινε τελικά σταδιακά, με αποτέλεσμα την απώλεια χρόνου, πόσω μάλλον όταν επρόκειτο και για πρόταση της Τρόικας. 

“Το μόνο που μπορούσα να υποθέσω είναι ότι προσπαθούσαν να μειώσουν τις αντιδράσεις των κομμάτων σε πολιτικό επίπεδο", ανέφερε. 

Η ΣΚΤ εκνεύριζε τον SSM για τα ΜΕΔ

Όσν αφορά στο πρόβλημα των ΜΕΔ, η κα Γιωρκάτζη ανέφερε ότι στην περίπτωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, δεν έγιναν σωστές κινήσεις. 

"Μέχρι μια περίοδο φαινόταν ότι η ΣΚΤ ακολουθούσε μια θετική πορεία, αλλά μετά τα δεδομένα άλλαξαν. Δεν υπήρχε καμία προσπάθεια. Η δικαιολογία ήταν ότι είχαν να συνενώσουν τόσα πολλά ΣΠΙ και να συνδυάσουν τα συστήματα. Είχαν πάρα πολλές ευθύνες που δεν τους επέτρεπαν να δώσουν τη δέουσα σημασία στα ΜΕΔ. Ξαφνικά είδαμε μια αύξηση των ΜΕΔ, με την εξήγηση ότι είχαν αλλάξει τα δεδομένα", είπε διευκρινίζοντας ότι κώδωνα κινδύνου είχε κρούσει και ο SSM.

Τόνισε δε ότι στο πλάνο που είχε υποβάλει για τέσσερα χρόνια η ΣΚΤ για τα ΜΕΔ, από 60% παρουσιαζόταν μείωση στο 54%. Αυτό εκνεύριζε τον SSM.

"Πώς μπορείς μέσα σε τέσσερα χρόνια εσύ να λες ότι θα κάνεις μείωση μόνο 6%, όταν άλλες τράπεζες κάνουν πολύ περισσότερα. Για να είμαστε δίκαιοι όμως δεν ήταν εύκολο εγχείρημα να μειώσουμε σε μόνο ένα τα ΣΠΙ, αλλά έπρεπε να υπάρξει άλλη αντίδραση", είπε. 

Όπως είπε εν συνεχεία, "κάποια στιγμή το 2017 είχαμε υποδείξει και τους είχαμε φέρει ως συμβούλιο παρουσία του Υπουργού Οικονομικών για να τους υποδείξουμε ότι η μείωση που είχαν επιτύχει ήταν ασήμαντη. Μάλιστα δεχτήκαμε κριτική από τον Υπουργό ότι αυτά που ζητούσαμε ήταν αδύνατα. Είχε πει μάλιστα “θα καούμε μόνοι μας. Είχαμε αρχίσει να γινόμαστε πιεστικοί από το 2016. Είχαμε θέσει υψηλότερους στόχους και δεχτήκαμε κριτική". 

“Προς τον SSM είχαμε προτείνει να δοθεί χρόνος προς την τράπεζα για να μειώσει τα ΜΕΔ, διότι στο παρελθόν είχαμε δει καλύτερα αποτελέσματα απ’ ό,τι από ένα σημείο και μετά”, είπε προσθέτοντας ότι η διοίκηση είχε κάνει επανειλημμένες επαφές με τον SSM,  ο οποίος είχε υποδείξει όλες τις αδυναμίες.

Ωστόσο, επισήμανε ότι η δουλειά του επόπτη είναι να υποδεικνύει τις κινήσεις που πρέπει να κάνει ο διαχειριστής και ο μέτοχος, κάτι που σύμφωνα με την ίδια είχε γίνει με σειρά επιστολών. 

Τα κόμματα κάποτε είχαν μεγάλη δύναμη

Όσον αφορά στην σύντομη εμπειρία της επί της εποπτείας της ΣΚΤ, όταν είχε γίνει Γενική Ελέγκτρια το 1998 επισήμανε ότι υπήρχε μια 5μελής επιτροπή υπό τον Γενικό Ελεγκτή η οποία συνερχόταν τακτικά. Υπήρχε μια υπηρεσία πίσω από αυτή η οποία λειτουργούσε όπως ένα ελεγκτικό γραφείο σχετικά με το αν δίνεται η σωστή εικόνα στις παραστάσεις που παρουσιάζονται. 

“Εκεί υπήρχαν και παρεμβάσεις και διαπιστώσεις περί κακώς εχόντων πραγμάτων. Οι παρεμβάσεις έρχονταν από άτομα που ήταν γνωστά στην κοινωνία για το φιλανθρωπικό και αθλητικό τους έργο. Φίλοι τους καλούσαν στο τηλέφωνο κι έλεγαν να μην καταγραφούν έξοδα τα οποία έγιναν. Τα περισσότερα από αυτά τα γράφαμε, εκτός αν επρόκειτο για επουσιώδη πράγματα και πάλι αυτό γινόταν μετά από συζήτηση. Εγώ είχα απαυδήσει από τα τεκταινόμενα και είχα ζητήσει από τον Πρόεδρο Παπαδόπουλο να με απαλλάξει και με απάλλαξε το 2003", τόνισε.  

“Τότε είχα εισηγηθεί στον Πρόεδρο Παπαδόπουλο ότι τα ΣΠΙ θα πρέπει να υπαχθούν υπό την Κεντρική Τράπεζα, διότι πίστευα ότι ήταν πιο ανεξάρτητο όργανο. Υπήρξε αντίδραση. Να σκεφτείτε ότι για πολλά χρόνια υπήρχαν 356 ΣΠΙ. Φανταστείτε τι πολιτική δύναμη διέθετε η όποια κυβέρνηση και ο όποιος υπουργός μπορούσε να πάει στο καφενείο του χωριού και να τον μεταχειρίζονται ως ένα ιδιαίτερο πρόσωπο”, είπε και σύγκρινε την κατάσταση με τα αθλητικά σωματεία. 

Σημείωσε δε ότι τα ΣΠΙ ήταν μοιρασμένα στα κόμματα, μέσω των οποίων ασκούνταν μεγάλη πολιτική δύναμη.

"Η στάστη των τότε Υπουργείου ήταν να αφήνουμε τα πράγματα ως έχουν", ανέφερε. 

Έπρεπε να μπουν περισσότερα χρήματα

“Όταν άρχισαν οι εκροές από την ΣΚΤ είχαμε ανησυχήσει πολύ ότι αυτός οπανικός θα μεταδιδόταν και στις άλλες τράπεζες. Όσον αφορά στο γιατί οι ευρωπαϊκές εποπτικές Αρχές δεν δέχτηκαν να γίνει μια εξαίρεση ώστε 

Ερωτηθείσα γιατί κατά την εκτίμησή της ο Συνεργατισμός έφτασε σε σημείο κατάρρευσης, η κα Γιωρκάτζη απάντησε ότι δεν είναι μόνο τα ΜΕΔ και η κακή εταιρική διακυβέρνηση, αλλά ότι έπρεπε η τράπεζα να στηριχθεί με περισσότερα χρήματα απ’ ό,τι έδωσε το κράτος. 

“Η ενίσχυση του κράτους δεν ήταν αρκετή. Ο Κύπριος φορολογούμενος θα κληθεί να πληρώσει περισσότερα”, είπε. 

ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΠΕΡΙΣΣΟΤΕΡΑ