Του Άγγελου Αγγελοδήμου
Δεύτερη υπόδειξη προς τις τράπεζες να αυξήσουν τα καταθετικά τους επιτόκια είχαμε τη Δευτέρα. Μετά το Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας και ο υπουργός Οικονομικών στην πρώτη του παρουσία στην Επιτροπή Οικονομικών της Βουλής ανέφερε ότι έχουν γίνει σαφέστατες υποδείξεις προς τις τράπεζες, μεταξύ άλλων και για αύξηση των καταθετικών επιτοκίων. Ανέφερε χαρακτηριστικά ο Μάκης Κεραυνός πως «το έχω συζητήσει με τον Διοικητή και ως ΥΠΟΙΚ έχουμε κάνει σαφέστατες υποδείξεις και έχω στείλει και σχετική επιστολή, όσον αφορά τη μείωση των δανειστικών επιτοκίων και μείωση των χρεώσεων, την αύξηση των καταθετικών επιτοκίων, εφαρμογή έγκαιρα βιώσιμων αναδιαρθρώσεων και κυρίως της κατάρτισης επιτέλους καταλόγου στρατηγικών κακοπληρωτών».
Μιλώντας με οικονομολόγους μας ανέφεραν πως όταν πολιτειακοί αξιωματούχοι προβαίνουν σε υποδείξεις, συνήθως οι τράπεζες δείχνουν ευαισθησία και τις υιοθετούν. Γι αυτό εκτιμούν πως αργά ή γρήγορα οι τράπεζες θα προχωρήσουν σε αύξηση των επιτοκίων. Ωστόσο βέβαια, θα πρέπει να επισημανθεί ότι στην προκειμένη περίπτωση, τα δεδομένα δεν φαίνεται να είναι τόσο απλά, καθώς παρεισφρέουν και άλλες παράμετροι από τους οποίους θα εξαρτηθούν πότε θα προχωρήσουν τελικά οι τράπεζες στην αύξηση των καταθετικών επιτοκίων.
Μιλώντας στο Economy Today ο οικονομολόγος Μάριος Κληρίδης ανέφερε ότι σημαντικό ρόλο στην αύξηση των καταθετικών επιτοκίων από πλευράς τραπεζών θα διαδραματίσει η υπέρμετρη ρευστότητα που διαθέτουν αυτή τη στιγμή. Ειδικότερα, επισήμανε ο κ. Κληρίδης, είναι σημαντικό να δούμε πότε θα μειωθεί αυτή η ρευστότητα ώστε να καταστεί αναγκαία για τις τράπεζες η προσέλκυση νέων καταθέσεων, κάτι που θα γίνει με την αύξηση των επιτοκίων. Ο συναγωνισμός που θα υπάρξει μεταξύ τραπεζών για την προσέλκυση νέων καταθετών θα αλλάξει τα δεδομένα και θα εξισορροπήσει κάπως την κατάσταση όσον αφορά στα δανειστικά και τα καταθετικά επιτόκια, πρόσθεσε. Βέβαια, συμπλήρωσε, κάτι τέτοιο θα εξαρτηθεί και από τις αποφάσεις της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, σε σχέση με το θέμα της ρευστότητας των τραπεζών.
Πέραν των πιο πάνω, ο κ. Κληρίδης παρέθεσε ένα ακόμη ζήτημα που θα παίξει ρόλο στις αποφάσεις των τραπεζών. Και αυτό είναι το μέρισμα στους μετόχους. Μετά από μεγάλο χρονικό διάστημα οι τράπεζες ανακοίνωσαν κέρδη και οι μέτοχοι τους είναι φυσιολογικό μετά από χρόνια αναμονής να θέλουν να δουν την επένδυση τους να τους αποφέρει μέρισμα. Ωστόσο, στην ίδια θέση βρίσκονται και οι καταθέτες των τραπεζών που ζούσαν για μεγάλο διάστημα με μηδενικά ή και αρνητικά επιτόκια και με δεδομένο τον πληθωρισμό, έβλεπαν τις καταθέσεις τους ή να παραμένουν στα ίδια επίπεδα η ακόμα και να μειώνεται η αξία τους. Για τους πιο πάνω λόγους θα είναι ενδιαφέρουσες οι αποφάσεις που θα κληθούν να λάβουν οι τράπεζες. Κατά πόσο δηλαδή θα επιλέξουν να δώσουν μέρισμα στους μετόχους ή να αυξήσουν τα επιτόκια για τους καταθέτες, εν μέσω ασφαλώς και των πιέσεων που ξεκίνησαν να ασκούν πολιτειακοί αξιωματούχοι.
Στις δικές του δηλώσεις, ο οικονομολόγος Γιάννης Τελώνης εξέφρασε την εκτίμηση πως μετά τις υποδείξεις τόσο του Διοικητή της Κεντρικής όσο και του υπουργού Οικονομικών οι τράπεζες θα προχωρήσουν τελικά σε αύξηση των καταθετικών επιτοκίων. Πρόκειται για ιδιαίτερα σημαντικές υποδείξεις που δεν θα μπορούσαν να αγνοηθούν, σημείωσε ο κ. Τελώνης. Αναφέρθηκε και ο ίδιος στο θέμα της υπερβάλλουσας ρευστότητας των τραπεζών και στο γεγονός ότι δεν υπήρχε υγιής απορρόφηση των καταθέσεων. Την ίδια ώρα, ο κ. Τελώνης αναφέρθηκε και στην κατάσταση που επικρατεί με τα υπερδανεισμένα νοικοκυριά αλλά και επιχειρήσεις που επηρεάζουν το υφιστάμενο σκηνικό.
Ο κ. Τελώνης προχώρησε ένα βήμα παραπέρα επισημαίνοντας πως στην περίπτωση που οι τράπεζες δεν προχωρήσουν από μόνες τους σε αύξηση των επιτοκίων, οι αρμόδιες αρχές έχουν και άλλα όπλα στη φαρέτρα τους πέραν των υποδείξεων για να αναγκάσουν τις τράπεζες να αυξήσουν τα επιτόκια. Για παράδειγμα, ανέφερε η κυβέρνηση μπορεί να εκδώσει ομόλογο προς τους πολίτες απορροφώντας τις καταθέσεις των τραπεζών. Από την πλευρά της η Κεντρική έχει την εξουσία να απαγορεύσει στις τράπεζες να διανέμουν μέρισμα στους μετόχους, επικαλούμενη διάφορους λόγους. Ωστόσο, όπως εκτίμησε ο κ. Τελώνης δεν αναμένεται να φτάσουμε σε αυτό το σημείο αφού όπως είπε οι τράπεζες αναμένεται να «συμμορφωθούν» με τις υποδείξεις.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Κινείται αντίθετα με το "μοντέλο Λεμεσού" το έργο εκατομμυρίων στη Λάρνακα