Συνέντευξη στον Ξένιο Μεσαρίτη
«Ο Τραπεζικός τομέας επενδύει στο μέλλον και σταδιακά θα εντάξει στις συνήθεις εργασίες και αξιολογήσεις των υφιστάμενων ή δυνητικά νέων πελατών τις παραμέτρους της Βιωσιμότητας, υπό το πρίσμα της ενεργειακής απόδοσης, εξοικονόμησης ή αυτοτέλειας», δηλώνουν στο Economy Today η Χριστίνα Πιερίδου, Επικεφαλής Ανάπτυξης Εργασιών και Δημοσιονομικής Πολιτικής του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου και ο Γιάννος Ρωσσίδης, Επικεφαλής Ανθρώπινου Δυναμικού, Κοινωνικών Υποθέσεων και Εκπαίδευσης του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου. Σημειώνουν ότι τα δάνεια των κυπριακών τραπεζών προς τα νοικοκυριά αποτελούν περίπου το 50% του συνολικού δανειακού χαρτοφυλακίου, τονίζοντας ότι πρόκειται για ένα εξόχως σημαντικό κομμάτι των τραπεζικών εργασιών.
Πόση είναι η σημασία των στεγαστικών δανείων για το συνολικό δανειακό χαρτοφυλάκιο των κυπριακών τραπεζών και πώς αυτό συσχετίζεται με την τάση που υπάρχει στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές τράπεζες;
Για να προσεγγιστεί το ερώτημά σας χρειάζεται να αναλυθεί σε δύο επίπεδα. Το πρώτο αφορά τις πηγές χρηματοδότησης στη χώρα μας και διεθνώς και το δεύτερο στο ποσοστό ιδιοκατοίκησης στην Κύπρο και στην Ευρώπη.
Πρώτα όμως, να σημειώσουμε ότι τα δάνεια προς νοικοκυριά αποτελούν περίπου το 50% του συνολικού χαρτοφυλακίου δανείων, εκ των οποίων τα πλείστα αφορούν στεγαστικά δάνεια και τα υπόλοιπα καλύπτουν άλλες ανάγκες νοικοκυριών.
Κατά συνέπεια, πρόκειται για ένα εξόχως σημαντικό κομμάτι των τραπεζικών εργασιών στην Κύπρο όπως και για τα νοικοκυριά τα οποία αντλούν χρηματοδότηση σχεδόν κατ’ αποκλειστικότητα από τις τράπεζες. Σε άλλες χώρες της Ευρώπης ή των ΗΠΑ είναι κάπως διαφορετικά τα δεδομένα, λόγω του ότι υπάρχουν εναλλακτικά κανάλια χρηματοδότησης.
Ταυτόχρονα, όσον αφορά στο ποσοστό ιδιοκατοίκησης, δηλαδή των νοικοκυριών που επιλέγουν την αγορά κατοικίας και όχι το ενοίκιο, η Κύπρος αποτελεί μέρος του ευρωπαϊκού κανόνα, ο οποίος υπαγορεύει ότι τα πλείστα νοικοκυριά επιλέγουν την αγορά.
Ποιες είναι οι προβλέψεις σας για τη ζήτηση στεγαστικών δανείων σε συνάρτηση με το μεταβαλλόμενο επιτοκιακό περιβάλλον, λαμβάνοντας υπόψη ότι τα επιτόκια θα μειωθούν από την ΕΚΤ εντός του 2024;
Σε κάθε περίοδο οικονομικής στενότητας ή προκλήσεων, όπως είναι η τωρινή συγκυρία δημιουργούνται και οι σχετικές πιέσεις στα οικονομικά των νοικοκυριών και πολύ περισσότερο για μεγάλες οικονομικές αποφάσεις όπως η αγορά κατοικίας.
Παρόλα αυτά, βλέπουμε από τα στοιχεία του τμήματος Κτηματολογίου, ότι η ζήτηση ακινήτων παραμένει ισχυρή στην Κύπρο. Το όνειρο απόκτησης κατοικίας από τα νέα ζευγάρια παραμένει ζωντανό, έστω και εάν -λογικά- διαφοροποιούνται βασικά δεδομένα γι΄ αυτή την αγορά όπως ο τύπος του ακινήτου (μονοκατοικία ή διαμέρισμα) και βεβαίως το μέγεθος του ακίνητου. Επιπρόσθετα, η συνεχής προσέλκυση ξένων εταιρειών στην Κύπρο για δημιουργία βάσης εργασίας (headquartering) δημιουργεί επιπρόσθετη ζήτηση για αγορά ακινήτων, τόσο για τις ίδιες τις εταιρείες όσο και για τις οικογένειες των υπαλλήλων τους.
Ο Τραπεζικός τομέας, όντας το πιο αποτελεσματικό κανάλι μετάδοσης των πολιτικών ESG της Ε.Ε., αναμένεται ότι θα έχει μεγάλο βάρος της Ενεργειακής Μετάβασης και της Βιώσιμης Ανάπτυξης. Πώς μπορεί να διαμορφωθεί το επιχειρησιακό πλάνο των τραπεζών στις αποφάσεις που θα παρθούν στο άμεσο μέλλον από τις Εποπτικές Αρχές προς τις πιο «Πράσινες κατευθύνσεις»;
Θα πρέπει να σημειωθεί ότι ήδη οι τράπεζες κινούνται σε τροχιά υιοθέτησης των παραμέτρων του ESG, τόσο για τις ίδιες ως επιχειρήσεις όσο και έναντι των πελατών τους διά των χρηματοδοτικών εργαλείων στη βάση της ευθυγράμμισής τους με τα κριτήρια του ESG.
Σταδιακά, οι τράπεζες σε συντονισμό αφενός με την πολιτεία και αφετέρου με την ίδια την αγορά θα αποτελέσουν τα βασικά στοιχεία ενός νέου, πιο Βιώσιμου, Πράσινου, Ψηφιακά αναβαθμισμένου - οικοσυστήματος, το οποίο θα είναι στηριγμένο σε σαφώς πιο στέρεες βάσεις. Αυτός είναι ο στόχος του τριπτύχου των βασικών πυλώνων του ESG που αφορούν το περιβάλλον και συνεπώς την Πράσινη Μετάβαση, την Κοινωνία και τις δράσεις ενίσχυσης κοινωνικών πολιτικών και της εταιρικής διακυβέρνησης και της χρηστής διοίκησης.
Στα τελευταία οικονομικά αποτελέσματα των τραπεζών, υπήρξαν αναφορές για κίνητρα και πιο χαμηλά επιτόκια προς τους δανειολήπτες στεγαστικών δανείων οι οποίοι επιλέγουν να κτίσουν ή να ανακαινίσουν κατοικίες υψηλών ενεργειακών αποδόσεων και προσανατολίζονται και στις ΑΠΕ. Ως Σύνδεσμος Τραπεζών πώς νομίζετε ότι θα επιτευχθεί αυτή η διαφοροποίηση και πόσο θα βοηθήσει τις τράπεζες να ευθυγραμμιστούν με τις μελλοντικές απαιτήσεις της Φρανκφούρτης για την Πράσινη Μετάβαση;
Αρχικά θα πρέπει να σημειώσουμε ότι αυτά τα πρώτα βήματα ή εξαγγελίες στο πεδίο της Πράσινης ή Βιώσιμης χρηματοδότησης επιδιώκεται να αποτελέσουν τον κανόνα στο μέλλον. Κατά συνέπεια οι σημερινές ενέργειες αποτελούν επένδυση για το μέλλον και μια πορεία που ευελπιστούμε να θεμελιωθεί πάνω σε καλές, Βιώσιμες και Καινοτόμες προσεγγίσεις.
Κάπως έτσι, ο Τραπεζικός τομέας επενδύει στο μέλλον και σταδιακά θα εντάξει στις συνήθεις εργασίες και αξιολογήσεις των υφιστάμενων ή δυνητικά νέων πελατών τις παραμέτρους της Βιωσιμότητας, υπό το πρίσμα της ενεργειακής απόδοσης, εξοικονόμησης ή αυτοτέλειας. Αυτά τα στοιχεία είναι που θα αποτελέσουν το βασικό αντιστάθμισμα σε περιόδους οικονομικών, ενεργειακών ή ευρύτερα γεωπολιτικών αναταράξεων, παρόμοιες με αυτές που σήμερα βιώνει ο πλανήτης και ειδικά η περιοχή μας.
Διαβάστε επίσης: Το «Φαινόμενο της Πεταλούδας» στα ασφάλιστρα στην Κύπρο