Του Μιχάλη Ψύλου
Οι επιθέσεις στην Ερυθρά Θάλασσα σταματούν τις θαλάσσιες μεταφορές, αυξάνοντας τους κινδύνους για τη ναυσιπλοία στη διαδρομή Ευρώπης-Ασίας και φυσικά, του κόστους μεταφοράς παγκοσμίως.
Μετά τη Maersk, η MSC και άλλοι γίγαντες μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων δια της θαλάσσης, αναστέλλουν τη ναυσιπλοΐα στην περιοχή, μετά τις ολοένα και πιο συχνές και αδιάκριτες πυραυλικές επιθέσεις από τους αντάρτες Χούθι της Υεμένης.
Λόγω των συνεχιζόμενων επιθέσεων, δύο άλλες ναυτιλιακές εταιρείες, η Mediterranean Shipping Company (MSC) και η CMA CGM, ανακοίνωσαν το Σάββατο ότι δεν θα στέλνουν πλέον τα σκάφη τους μέσω του στενού Μπαμπ αλ-Μαντάμπ, μεταξύ της Ερυθράς Θάλασσας και του Κόλπου του Άντεν.
«Η δραματική, πολύ ταχεία κλιμάκωση των επιθέσεων σε πλοία που διέρχονται από την Ερυθρά Θάλασσα ανοίγει ένα νέο μέτωπο στη Μέση Ανατολή», τονίζουν στη Ναυτεμπορική ευρωπαϊκές ναυτιλιακές πηγές. «Πρόκειται για ένα μέτωπο που απειλεί να προκαλέσει επέκταση της στρατιωτικής σύγκρουσης Ισραήλ-Χαμάς και που στο μεταξύ ρίχνει στο χάος τις θαλάσσιες μεταφορές, με υλικοτεχνικές επιπλοκές – και επιπτώσεις στο κόστος – που θα μπορούσαν να έχουν παγκόσμιο αντίκτυπο», τονίζουν οι ίδιες πηγές.
Τι συνέπειες έχει αυτό για τις παγκόσμιες αγορές; Πώς αντιδρά η διεθνής πολιτική;
Την Παρασκευή, η γερμανική ναυτιλιακή εταιρεία Hapag-Lloyd και η δανέζικη ναυτιλιακή εταιρεία Maersk ανακοίνωσαν ότι αρχικά θα αναστείλουν τα ταξίδια τους μέσω της Ερυθράς Θάλασσας. Γεγονός που σημαίνει ότι τα πλοία τους από και προς την Ευρώπη θα αναγκάζονται να κάνουν μεγαλύτερη διαδρομή γύρω από την Αφρική και το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας. Σύμφωνα με τους ειδικούς, αυτό επεκτείνει το ταξίδι έως και 31 ημέρες, ανάλογα με την ταχύτητα – πράγμα που σημαίνει υψηλότερο κόστος και καθυστερήσεις στην παράδοση.
Αύξηση στα ασφάλιστρα
Οι πιο προφανείς άμεσες συνέπειες της κλιμάκωσης ήταν η αύξηση του ασφαλιστικού κόστους: Σύμφωνα με την υπηρεσία του κλάδου “Lloyd’s List Intelligence” διπλασιάστηκαν τα ασφάλιστρα για τα πλοία που ταξίδευαν στην Ερυθρά Θάλασσα. Για τις ισραηλινές ναυτιλιακές εταιρείες, η αύξηση είναι έως και 250% και ορισμένες ασφαλιστικές εταιρείες δεν θέλουν πλέον να τις αναλάβουν.
Οι μεταφορείς χρέωναν στους πελάτες τους μια λεγόμενη επιβάρυνση κινδύνου πολέμου από 50 έως 100 δολάρια ανά κοντέινερ. Ωστόσο, προς το παρόν δεν αναμένεται αύξηση στις τιμές καταναλωτή. Εάν χαθούν πλοία, οι πλοιοκτήτες θα μπορούσαν να εξετάσουν το ενδεχόμενο να αποφύγουν εντελώς την περιοχή.
Οι πρόσφατες επιθέσεις δεν είχαν βέβαια μέχρι τώρα καμία επίδραση στην παγκόσμια αγορά πετρελαίου. Οι τιμές μειώθηκαν καθώς η αγορά πλημμύρισε από αμερικανικό σχιστολιθικό πετρέλαιο και η ανησυχία αφορά περισσότερο την ασθενή ζήτηση στις μεγάλες οικονομίες.
Η σημασία της Ερυθράς Θάλασσας
Στα βόρεια της Ερυθράς Θάλασσας βρίσκεται η Διώρυγα του Σουέζ και στα νότια βρίσκεται το στενό Μπαμπ αλ-Μαντάμπ, που οδηγεί στον Κόλπο του Άντεν. Είναι μια πολυσύχναστη θαλάσσια διαδρομή όπου τα πλοία διέρχονται από τη Διώρυγα του Σουέζ για να μεταφέρουν εμπορεύματα μεταξύ Ασίας και Ευρώπης.
Περίπου το 10% του παγκόσμιου εμπορίου ρέει μέσω της διώρυγας του Σουέζ. Ένα μεγάλο μέρος του ενεργειακού εφοδιασμού της Ευρώπης προέρχεται από την Ερυθρά Θάλασσα. Το ίδιο ισχύει για τρόφιμα όπως φοινικέλαιο και δημητριακά, καθώς και για όλα τα άλλα αγαθά που παραδίδονται σε πλοία μεταφοράς εμπορευματοκιβωτίων. Αυτό ισχύει για τα περισσότερα βιομηχανικά προϊόντα παγκοσμίως.
Τι θέλουν οι Χούθι
Οι αντάρτες Χούθι που υποστηρίζονται από το Ιράν και τη Χεζμπολάχ στον Λίβανο, ελέγχουν μεγάλα τμήματα της Υεμένης. Κατέλαβαν την πρωτεύουσα Σαναά το 2014. Αυτό ξεκίνησε έναν εμφύλιο πόλεμο μεταξύ τους και ενός συνασπισμού υπό τη Σαουδική Αραβία που επιδιώκει να αποκαταστήσει την κυβέρνηση. Με την πάροδο του χρόνου, άρχισαν σποραδικά να επιτίθενται σε πλοία της περιοχής.
Αλλά με την έναρξη του πολέμου μεταξύ του Ισραήλ και της μαχητικής ισλαμιστικής Χαμάς, οι επιθέσεις σε φορτηγά έχουν αυξηθεί. Οι Χούθι έχουν δηλώσει την αλληλεγγύη τους στη Χαμάς και σε συνδυασμό με την αντισημιτική και αντιαμερικανική ρητορική τους, επιχειρούν να αποκτήσουν ευρύτερη αναγνώριση ως μέρος του «Άξονα Αντίστασης» του Ιράν. Οι αντάρτες παρουσιάζονται μάλιστα και ως θύματα μιας συνωμοσίας μεταξύ του Ισραήλ, των ΗΠΑ και της Σαουδικής Αραβίας, γεγονός που τους έχει κάνει δημοφιλείς στον πληθυσμό της Υεμένης.
Οι Χούθι απειλούν τώρα να επιτεθούν σε όλα τα πλοία που πιστεύουν ότι κατευθύνονται ή αποπλέουν από το Ισραήλ. «Μόνο τα φορτηγά που παραδίδουν βοήθεια στη Λωρίδα της Γάζας θα έχουν δικαίωμα διέλευσης στην Ερυθρά Θάλασσα. Όλοι οι άλλοι θα γίνουν νόμιμοι στόχοι των ενόπλων δυνάμεών μας», ανέφερε σε ανακοίνωσή της η πολιτοφυλακή των Χούθι.
Οι αντάρτες διαθέτουν ένα σημαντικό οπλοστάσιο, χρησιμοποιούν μη επανδρωμένα αεροσκάφη και πυραύλους στις επιθέσεις τους.
Πριν από λίγες μέρες χτυπήθηκε ένα φορτηγό πλοίο με σημαία Νορβηγίας. Ρουκέτες εκτοξεύτηκαν εναντίον πλοίου που μετέφερε κηροζίνη στη Διώρυγα του Σουέζ. Την Παρασκευή, δύο φορτηγά πλοία από την Υεμένη δέχθηκαν επίθεση και πυρπολήθηκαν, μεταξύ των οποίων και το «Al Jasrah» που εκμεταλλεύεται η γερμανική ναυτιλιακή εταιρεία Hapag Lloyd.
Θα μπορούσαν οι Χούθι να «σφραγίσουν» την Ερυθρά Θάλασσα; Οι ειδικοί το θεωρούν απίθανο. Οι Χούθι δεν διαθέτουν πολεμικά πλοία με τα οποία να δημιουργήσουν ένα φράγμα. Στην περιοχή περιπολούν και πολεμικά πλοία από τις Ηνωμένες Πολιτείες, τη Γαλλία και άλλες χώρες και κρατούν ανοιχτό τον πλωτό δρόμο.
Η ΕΕ δήλωσε ότι οι πολυάριθμες επιθέσεις απειλούν τη διεθνή ναυτιλία και τη θαλάσσια ασφάλεια και συνιστούν σοβαρή παραβίαση του διεθνούς δικαίου.Ηδη συγκροτείται διεθνής στόλος για την ασφάλεια της ναυσιπλοίας στην Ερυθρά.
Πηγή: naftemporiki.gr
Διαβάστε επίσης: Πετρέλαιο: Ανοδος στις τιμές εξαιτίας της αναταραχής στο Σουέζ