Συνέντευξη στην Ευδοκία Παπαδοπούλου
Για τις αλλαγές που επέφερε η άνοδος του ηλεκτρονικού εμπορίου στο νομοθετικό πεδίο, μιλά στο Economy Today ο βουλευτής του Δημοκρατικού Συναγερμού και πρόεδρος της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Ενέργειας, Εμπορίου, Βιομηχανίας και Τουρισμού, Κυριάκος Χατζηγιάννης. Αξιολογώντας τα όσα έχουν επιτευχθεί, τονίζει πως κάθε μέρα προκύπτουν νέα ζητήματα και κενά, τα οποία η Βουλή καλείται να αντιμετωπίσει, ενώ ταυτόχρονα, παρουσιάζεται αιχμηρός ως προς τους.ρυθμούς τής Εκτελεστικής Εξουσίας. Παράλληλα, χαρακτηρίζοντας την εμπορική δραστηριότητα ως μία «ζωντανή διαδικασία που εξελίσσεται συνεχώς», υπογραμμίζει πως ο διάλογος είναι απαραίτητος προκειμένου τα κέντρα λήψης αποφάσεων να μπορούν να διευκολύνουν τη διεξαγωγή της και να ενισχύουν την εποπτεία της.
Ο κ. Χατζηγιάννης θέτει, ακόμη, επί τάπητος τις νέες μορφές συμβάσεων που αναδύονται μέσα από τις μεταβολές του ψηφιακού περιεχομένου, ενώ προειδοποιεί πως «οι πρακτικές εξαπάτησης των καταναλωτών είναι δεδομένο ότι εξελίσσονται». Περιγράφοντας πως τέτοιες συμπεριφορές θα μπορούσαν να αποτραπούν, μιλά για τις προτάσεις νόμου που κατέθεσε πρόσφατα και που στοχεύουν στην τόνωση της διαφάνειας και την προστασία του καταναλωτή. Τέλος, υποδεικνύει τη μη εφαρμογή τής νομοθεσίας ως τη ρίζα για όλες τις παθογένειες, στέλνοντας σαφές μήνυμα προς τους κυβερνώντες.
Η άνοδος του ηλεκτρονικού εμπορίου ανέδειξε ταυτόχρονα και την ανάγκη για νέες νομοθετικές ρυθμίσεις. Πώς αξιολογείτε το ισχύον νομοθετικό πλαίσιο στην Κύπρο γύρω από αυτό το ζήτημα; Έχουν ενσωματωθεί στην εθνική νομοθεσία τα όσα προβλέπονται σε ευρωπαϊκό επίπεδο;
Ο σύγχρονος τρόπος ζωής έχει αναδείξει το ηλεκτρονικό εμπόριο ως κομμάτι της καθημερινής δραστηριότητας των καταναλωτών. Στην Επιτροπή Εμπορίου έχουμε προβεί σε σειρά εξέτασης διαφόρων θεμάτων που αφορούν το ζήτημα και έχουμε προχωρήσει στην ενίσχυση της νομοθεσίας περί Προστασίας του Καταναλωτή. Ενδεικτικά αναφέρω, την υποχρέωση του πωλητή για τήρηση των υποκειμενικών και αντικειμενικών απαιτήσεων συμμόρφωσης των αγαθών, την ευθύνη για πλημμελή εγκατάσταση των αγαθών, την ευθύνη του πωλητή για κάθε έλλειψη συμμόρφωσης, τους τρόπους αποκατάστασης σε περίπτωση έλλειψης συμμόρφωσης, τις εμπορικές εγγυήσεις και την ενίσχυση των αρμοδιοτήτων και εξουσιών της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή.
Παράλληλα, μας έχουν απασχολήσει ζητήματα που αφορούν την ποιότητα των προϊόντων αλλά και των υπηρεσιών που προσφέρονται ηλεκτρονικά. Σίγουρα, θα πρέπει να ειπωθεί ότι κάθε μέρα προκύπτουν νέα ζητήματα, στα οποία ως Βουλή δηλώνουμε παρόντες για να συζητήσουμε και να αντιμετωπίσουμε. Παρατηρώ ωστόσο, τους αργούς ρυθμούς που φτάνουν κοντά μας από την Εκτελεστική Εξουσία διάφορα νομοσχέδια, όπως ο Περί Ορισμένων Πτυχών των υπηρεσιών της Κοινωνίας της Πληροφορίας και ειδικά, του Ηλεκτρονικού Εμπορίου, που τελικά αποσύρθηκε και αναμένουμε να μας φέρουν εκ νέου το νέο κείμενο.
Απαραίτητος ο συνεχής διάλογος
Δεδομένου πως ζούμε και σε μία παγκοσμιοποιημένη αγορά, θεωρείτε πως η υφιστάμενη νομοθεσία γύρω από το ηλεκτρονικό εμπόριο θωρακίζει αποτελεσματικά τους Κύπριους καταναλωτές, αλλά και τις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε αυτό το πεδίο;
Η εμπορική δραστηριότητα γενικά είναι μια ζωντανή διαδικασία που εξελίσσεται συνεχώς και πρέπει να κινούμαστε αναλόγως, ώστε να ενισχύουμε την αποτελεσματικότητα τόσο της εποπτείας, όσο και της διευκόλυνσης της διεξαγωγής της. Θεωρώ, για τα νέα προϊόντα και υπηρεσίες που κάθε μέρα συμπεριλαμβάνονται στις επιλογές των καταναλωτών, αλλά και για τις νέες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι έμποροι και επιχειρηματίες πρέπει να υπάρχει συνεχής διάλογος και σωστή επικοινωνία, με σκοπό ακριβώς να φτάνουν κοντά στα κέντρα λήψεως αποφάσεων οι σωστές πληροφορίες και προβληματισμοί, ώστε να τους επεξεργάζονται και να τους αντιμετωπίζουν οι ειδικοί. Στην Επιτροπή Εμπορίου πάντα προσπαθούμε όποτε έχουμε θέματα προς συζήτηση να καλούμε όσον το δυνατόν περισσότερους «γνώστες» του αντικειμένου συζήτησης ακριβώς για να πληροφορούμαστε σωστά.
«Η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να είμαστε παρόντες»
Λαμβάνοντας υπόψη πως πρόκειται για έναν τομέα που συνεχώς μεταβάλλεται - βλέπουμε για παράδειγμα τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης να κερδίζουν συνεχώς έδαφος στον τομέα του Ηλεκτρονικού Εμπορίου - πού θα λέγατε ότι εντοπίζονται οι μεγαλύτερες νομοθετικές προκλήσεις / κενά; Γίνονται διαβουλεύσεις με τους εμπλεκόμενους για το θέμα αυτό;
Όπως έχω αναφέρει και πιο πάνω, το ηλεκτρονικό εμπόριο είναι αναπόσπαστο μέρος της καθημερινότητας των καταναλωτών πλέον. Εκτός από τα κλασικά καταναλωτικά αγαθά προκύπτει, όπως σωστά αναφέρετε και η ανάγκη για συμπερίληψη στην προσπάθεια προστασίας των καταναλωτών και νέων μορφών αγαθών, όπως οι συμβάσεις μεταξύ εμπόρων και καταναλωτών για την προμήθεια ψηφιακού περιεχομένου ή Ψηφιακών υπηρεσιών. Γεγονός που προσπαθήσαμε να ρυθμίσουμε με τη νομοθεσία του 2021, εισάγοντας κανόνες σχετικά με τη συμμόρφωση του ψηφιακού περιεχομένου ή της Ψηφιακής υπηρεσίας προς τους όρους της σύμβασης, τους τρόπους επανόρθωσης σε περίπτωση μη συμμόρφωσης προς τους όρους της σύμβασης ή μη προμήθειας και τους όρους άσκησης των εν λόγω τρόπων επανόρθωσης, καθώς και την τροποποίηση του ψηφιακού περιεχομένου ή της Ψηφιακής υπηρεσίας. Και πάλι θα πρέπει να αναφέρω ότι κάθε μέρα προκύπτουν αλλαγές και κενά και η μεγαλύτερη πρόκληση είναι να είμαστε παρόντες για την αντιμετώπισή τους.
Καμπανάκι για καταναλωτές
Με την αύξηση των διαδικτυακών αγορών, είδαμε ταυτόχρονα να αυξάνονται και τα φαινόμενα εξαπάτησης των καταναλωτών. Είναι ικανοποιητικό το υφιστάμενο πλαίσιο ή θα πρέπει να τροχοδρομηθούν νέες νομοθετικές ρυθμίσεις για πάταξη του φαινομένου και την προστασία των καταναλωτών από καταχρηστικές και αθέμιτες πρακτικές;
Οι πρακτικές εξαπάτησης των καταναλωτών είναι δεδομένο ότι εξελίσσονται και γι’ αυτό τον λόγο πρέπει να γίνεται συνεχής έλεγχος από την αρμόδια υπηρεσία και να δημοσιεύονται τα αποτελέσματα των ελέγχων από τις καταγγελίες αλλά και από τους ελέγχους που γίνονται αυτεπάγγελτα με αναλυτικό τρόπο, ώστε να αποτρέπονται παρόμοιες συμπεριφορές στο μέλλον. Αυτό είναι και το πνεύμα των προτάσεων νόμου τις οποίες έχω καταθέσει στη Βουλή κατά τη συνεδρίαση της Ολομέλειας στις 14 Μαρτίου του 2024. Διαφάνεια και παρακολούθηση του παραπόνου μέχρι την τελική του εξέταση από την αρμόδια υπηρεσία Προστασίας του Καταναλωτή.
«Αγκάθι» η εφαρμογή της νομοθεσίας
Ταυτόχρονα, βλέπουμε το παρεμπόριο επώνυμων προϊόντων, κατοικίδιων ή ακόμα και άγριων ζώων να «ανθεί» στο διαδίκτυο. Ποια η άποψή σας γι’ αυτό ως νομοθέτης; Μήπως οι ποινές δεν είναι αρκετά αποτρεπτικές ή η Αστυνομία δεν έχει τα νομοθετικά εργαλεία που θα της επέτρεπαν να λαμβάνει πιο δραστικά μέτρα;
Τα νομοθετικά εργαλεία υπάρχουν, ωστόσο, το βασικό πρόβλημα στην Κύπρο είναι η εφαρμογή των νομοθεσιών που ψηφίζονται. Όλες οι παθογένειες του συστήματος προκύπτουν από την μη εφαρμογή της νομοθεσίας. Σίγουρα, όπου χρειάζεται είμαστε έτοιμοι να νομοθετήσουμε προς πάταξη του όποιου φαινομένου παρεμπορίου, ωστόσο θα πρέπει και η Εκτελεστική Εξουσία να διαδραματίσει αποτελεσματικά τον ρόλο της μέσω ουσιαστικών ελέγχων και επιβολής της νομοθεσίας.
Διαβάστε επίσης: Π. Γαλίδης: Το ηλεκτρονικό εμπόριο διαφοροποίησε την ταχυδρομική αγορά