Τάσεις σταθεροποίησης στις τιμές των καυσίμων, μετά τις έντονες διακυμάνσεις που παρατηρήθηκαν το περασμένο καλοκαίρι, καταγράφονται τους τελευταίους μήνες, σύμφωνα με τις εκθέσεις της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή. Κανείς, ωστόσο, δεν μπορεί να προβλέψει πώς θα κινηθεί το χρηματιστήριο των τιμών καυσίμων το επόμενο διάστημα, παρά την ομαλότητα που παρατηρείται τον τελευταίο καιρό, δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο λειτουργός της Υπηρεσίας, Αντρέας Χρίστου.
Η σταθερότητα στις τιμές των καυσίμων είναι κάτι που προσδοκούν και οι πρατηριούχοι, όπως ανέφερε ο Πρόεδρος του Συνδέσμου Σάββας Προκοπίου, σε δηλώσεις στο ΚΥΠΕ μία μέρα μετά την επέκταση της περιόδου εφαρμογής μειωμένου φόρου κατανάλωσης στα καύσιμα. Οι πιθανές και απρόβλεπτες αλλαγές στις τιμές των καυσίμων, όμως, ανησυχούν και τον Σύνδεσμο Καταναλωτών, με τον Πρόεδρό του, Μάριο Δρουσιώτη, να αναφέρει στο ΚΥΠΕ ότι η κυβέρνηση θα πρέπει να εφαρμόσει μέτρα προστασίας των καταναλωτών, είτε οι τιμές μειωθούν, είτε αυξηθούν.
Αν και τα εβδομαδιαία δελτία παρακολούθησης των τιμών των καυσίμων της Υπηρεσίας Προστασίας του Καταναλωτή, παρουσιάζουν κάποια σταθεροποίηση, ο κ. Χρίστου διευκρίνισε, μιλώντας στο ΚΥΠΕ, ότι είναι παρακινδυνευμένο να προβλέψει κανείς αν οι τάσεις αυτές θα συνεχιστούν ή αν θα αλλάξουν.
Οι έντονες διακυμάνσεις που παρατηρήθηκαν τους μήνες αμέσως μετά τη ρωσική επίθεση στην Ουκρανία και οι πολύ υψηλές τιμές του περασμένου καλοκαιριού, προέκυψαν από τις αλλαγές στο διεθνές χρηματιστήριο των καυσίμων και, κατ’ επέκταση, από τις τιμές εισαγωγής τους στην Κύπρο, όπως είπε.
Ο κ. Χρίστου εξήγησε, ακόμα, ότι η υπηρεσία αξιοποιεί από το 2016 ένα μηχανογραφημένο πλαίσιο ελέγχου των τιμών, το οποίο ανανεώθηκε το 2022 ώστε να προσαρμοστεί στα νέα δεδομένα και να προσφέρει μεγαλύτερη ακρίβεια στην παρακολούθηση των τιμών των καυσίμων. Σκοπός, όπως είπε, είναι να εξετάζεται κατά πόσο είναι λογικές και αιτιολογημένες οι αποκλίσεις στις τιμές, ανεξάρτητα από το αν είναι υψηλότερες ή χαμηλότερες.
Επεσήμανε περαιτέρω ότι τα καύσιμα τιμολογούνται, εισάγονται και αγοράζονται με βάση το τι ισχύει στους διεθνείς χρηματιστηριακούς δείκτες Platts, ενώ και τα τιμολόγια που διαθέτουν οι εταιρείες εισαγωγής καυσίμων στην Κύπρο, ελέγχονται και από την υπηρεσία. Σημείωσε ότι αν και το περασμένο καλοκαίρι ήταν πολύ ψηλές οι τιμές, η απόκλιση ήταν σε λογικά πλαίσια και γι’ αυτό δεν κρίθηκε απαραίτητο να γίνει οποιοδήποτε διάβημα εκ μέρους του κράτους.
Ερωτηθείς για τις ενέργειες στις οποίες μπορεί να προβεί η υπηρεσία, εφόσον διαπιστωθεί αδικαιολόγητη απόκλιση στις τιμές των καυσίμων, ο κ. Χρίστου ανέφερε στο ΚΥΠΕ ότι η νομοθεσία παρέχει εργαλεία για τέτοιες περιπτώσεις, όπως για παράδειγμα την επιβολή πλαφόν. Διευκρίνισε, όμως, ότι αυτό θεωρείται «ακραίο παρεμβατικό μέτρο», το οποίο δεν χρειάστηκε μέχρι στιγμής να επιστρατευθεί.
Αναφερθείς στους παράγοντες που μπορούν να καθορίσουν το ύψος των τιμών των καυσίμων, ο κ. Χρίστου σημείωσε ότι, πέραν από τους δείκτες Platts του διεθνούς χρηματιστηρίου καυσίμων, μπορεί να συντρέχουν διάφοροι λόγοι, που δεν μπορεί κάποιος να προβλέψει. Επεσήμανε ότι τον περασμένο χρόνο οι εταιρείες διυλιστηρίων ανά τον κόσμο κατέγραψαν υπερ-κέρδη, κάτι που μπορεί να υποδηλώνει μία τάση για αποκατάσταση των απωλειών της περιόδου με χαμηλή παραγωγή, κατά την ισχύ των περιορισμών για την πανδημία COVID-19.
Σε ό,τι αφορά τους καταναλωτές στην Κύπρο, ο κ. Χρίστου ανέδειξε ως πολύ χρήσιμο εργαλείο το Παγκύπριο Παρατηρητήριο Τιμών Καυσίμων, που ανανεώνεται σε πραγματικό χρόνο στην ιστοσελίδα της Υπηρεσίας Προστασίας Καταναλωτή του Υπουργείου εμπορίου, το οποίο μπορεί να διευκολύνει τους καταναλωτές, ώστε να επιλέγουν το πρατήριο με τις πιο χαμηλές τιμές στην περιοχή τους.
Ικανοποίηση πρατηριούχων για την επέκταση μείωσης φόρου καυσίμων
Ικανοποιημένος εμφανίζεται ο Σύνδεσμος Πρατηριούχων από τη χθεσινή απόφαση της Βουλής να παρατείνει τον μειωμένο φόρο κατανάλωσης στα καύσιμα. Μιλώντας στο ΚΥΠΕ, ο Πρόεδρος του Συνδέσμου, Σάββας Προκοπίου, σημείωσε ότι η επ’ αόριστο επέκταση της μείωσης θα ήταν για το καλό όλων, ενώ εξέφρασε την ευχή να παραμείνουν σε σταθερά επίπεδα οι τιμές. Ικανοποίηση εξέφρασε επίσης ο Σύνδεσμος Καταναλωτών, κάνοντας λόγο, όμως, για «έλλειψη υπευθυνότητας και ασυνεννοησία» εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας, που προκάλεσε αύξηση των τιμών για 48 ώρες.
Ο Σάββας Προκοπίου δήλωσε ότι για τους πρατηριούχους είναι πάντα καλοδεχούμενες οι όποιες μειώσεις στα καύσιμα, «γιατί έχουν θετικό αντίκτυπο σε όλους τους τομείς, όχι μόνο στην τσέπη του καταναλωτή, αλλά κατ’ επέκταση σε οποιοδήποτε άλλο τομέα έχει υποχρεώσεις το κάθε νοικοκυριό», όπως είπε. Εξέφρασε, όμως, τη δυσαρέσκειά του για το κενό δύο ημερών που δημιουργήθηκε από τη λήξη του προηγούμενου διατάγματος, μέχρι την χθεσινή απόφαση της Βουλής, το οποίο τους εξανάγκασε σε αλλαγή τιμών, προκαλώντας ένα «φαύλο κύκλο» στα αποθέματα των πρατηρίων, όπως είπε.
«Θέλω να πιστώσω την Κυβέρνηση και τη Βουλή ότι ήταν σε διαδικασίες αλλαγής, όμως με λίγο συντονισμό θα μπορούσε να είχε αποφευχθεί αυτό το 48ωρο στο οποίο μπήκαμε σε διαδικασία αλλαγής των τιμών», δήλωσε στο ΚΥΠΕ ο κ. Προκοπίου. «Θέλω να αναφερθώ καυστικά στο θέμα της προμήθειας καυσίμων από τα κατεχόμενα», πρόσθεσε, λέγοντας ότι «όταν σμικρυνθεί ακόμα περισσότερο η διαφορά από τις τιμές στα κατεχόμενα, τότε θα δούμε ακόμα πιο θετική στάση από τον Κύπριο καταναλωτή». Είπε, ακόμα, ότι όποτε χρειαστεί και είναι αναγκαίο, το κράτος θα πρέπει να επεμβαίνει και να εφαρμόσει και ακόμα μεγαλύτερες μειώσεις.
«Θα μπορούσε το κράτος να αποφασίσει εκ των προτέρων ότι, εάν οι τιμές ανέβουν σε αυτά τα επίπεδα, θα μπορεί να επεμβαίνει με κάθε δικαίωμα να ενεργεί μονομερώς για τη μείωση των φόρων», δήλωσε, σημειώνοντας ότι η επ’ αόριστο επέκταση της μείωσης, θα ήταν για το καλό όλων. Τέλος, εξέφρασε την ελπίδα να μείνουν σε σταθερές τιμές τα καύσιμα και να κινούνται περίπου στα ίδια επίπεδα σε βάθος χρόνου.
Ασυνεννοησία
Για ασυνεννοησία μεταξύ εκτελεστικής και νομοθετικής εξουσίας και για έλλειψη υπευθυνότητας από πλευράς της προηγούμενης κυβέρνησης, έκανε λόγο ο Μάριος Δρουσιώτης, εκ μέρους του Συνδέσμου Καταναλωτών, λέγοντας ότι αυτή η πρακτική υποχρέωσε τους καταναλωτές έστω και για δύο μέρες να πληρώσουν αυξημένο φόρο στα καύσιμα.
«Το Υπουργείο Οικονομικών γνώριζε ότι η απόφαση για επιβολή μειωμένου φόρου έληγε στις 28 Φεβρουαρίου», σημείωσε ο κ. Δρουσιώτης, μιλώντας στο ΚΥΠΕ, και αναρωτήθηκε «γιατί δεν πήρε την απόφαση νωρίτερα, από τις αρχές του του Φεβρουαρίου, αλλά την πήρε στις 22, ενώ στις 28 έληγε και η θητεία της κυβέρνησης και ήξεραν ότι τη μέρα λήξης του διατάγματος για τον μειωμένο φόρο, δεν θα είχε αναλάβει ακόμα η νέα κυβέρνηση». Επεσήμανε ότι ο Σύνδεσμος άρχισε από τις 5 Φεβρουαρίου να καλεί δημόσια το Υπουργείο να ανανεώσει το διάταγμα.
Τέλος, εξέφρασε την εκτίμηση ότι, αν οι τιμές δεν αυξηθούν, επαφίεται στην κρίση της νέας κυβέρνησης να αποφασίσει αν θα συνεχιστεί η μείωση στον φόρο κατανάλωσης των καυσίμων, ενώ θεωρεί ότι είναι μάλλον βέβαιο ότι θα συνεχιστεί η εφαρμογή μειωμένου φόρου, αν αυξηθούν οι τιμές. Ερωτηθείς ποιο θα ήταν το ιδανικό σενάριο για τον Σύνδεσμο, ο κ. Δρουσιώτης είπε ότι «ακόμα κι αν μειωθούν κάπως οι τιμές, είναι ήδη πολύ ψηλές για τον καταναλωτή και αν δεν παραταθεί η μείωση, θα πρέπει να βρεθούν τρόπο για ενίσχυση καταναλωτών που έχουν τις μεγαλύτερες ανάγκες και οικονομικές δυσκολίες».
ΚΥΠΕ
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Τη μετατροπή του σε ενιαίο φορέα στεγαστικής πολιτικής θα επιδιώξει άμεσα ο ΚΟΑΓ