Να αναλάβει καθήκοντα στην πρεσβεία της Ρωσίας στην Τρίπολη ετοιμάζεται ο νέος πρεσβευτής της Μόσχας στην καθημαγμένη από τον πολυετή εμφύλιο Λιβύη, σε μία ακόμα ένδειξη της επέκτασης της ρωσικής επιρροής σε μια μεγάλη πετρελαιοπαραγωγό χώρα που βρίσκεται στο κατώφλι της Ευρώπης. Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ εξακολουθούν να εξετάζουν αν θα ανοίξουν ξανά την πρεσβεία τους.
Όπως αναφέρει το Bloomberg, η εταιρεία μισθοφόρων της Βάγκνερ έχει ήδη πρόσβαση σε βασικές πετρελαϊκές εγκαταστάσεις, ενώ υποστήριξε τον περσινό πολύμηνο αποκλεισμό που έπληξε τις εξαγωγές στο αποκορύφωμα της ενεργειακής κρίσης η οποία προκλήθηκε από την εισβολή στην Ουκρανία.
Η απόφαση της Μόσχας να αποκαταστήσει τη διπλωματική της παρουσία στην Τρίπολη – τη δυτική έδρα της κυβέρνησης που υποστηρίζεται από τα Ηνωμένα Έθνη – είναι η πιο σαφής ένδειξη ότι ο Πούτιν επιδιώκει να εισχωρήσει πέρα από την παραδοσιακή του υποστήριξη προς τον στρατιωτικό διοικητή Χαλίφα Χαφτάρ στα ανατολικά.
Ανησυχία στην Ουάσινγκτον
Όπως αναφέρει το οικονομικό πρακτορείο, οι εξελίξεις έχουν προκαλέσει ανησυχία στις ΗΠΑ, οι οποίες έχουν στείλει πλήθος ανώτερων αξιωματούχων για να αντιμετωπίσουν τις προόδους του Πούτιν σε ένα μέλος του ΟΠΕΚ, το οποίο οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις φλερτάρουν ως πιθανή εναλλακτική λύση στη ρωσική ενέργεια.
Μεταξύ αυτών περιλαμβάνεται ο επικεφαλής της CIA William Burns, ο οποίος επισκέφθηκε τη Λιβύη τον Ιανουάριο, μιλώντας σε αντίπαλες κυβερνήσεις στα ανατολικά και τα δυτικά της χώρας και αργότερα συναντήθηκε με αξιωματούχους στη γειτονική Αίγυπτο, η οποία επίσης υποστήριξε τον Χαφτάρ.
Στην κορυφή της ατζέντας των ΗΠΑ βρίσκεται η προσπάθεια να εκδιωχθούν περίπου 2.000 μισθοφόροι του Βάγκνερ, οι οποίοι υποστήριξαν την αποτυχημένη εκστρατεία του Χάφταρ το 2019-2020 για την κατάληψη της Τρίπολης και έκτοτε βοήθησαν να ενισχυθεί ο έλεγχός του επί των πετρελαϊκών αποθεμάτων μιας χώρας που διαθέτει το 40% των αποθεμάτων της Αφρικής.
Σε μειονεκτική θέση
Οι ΗΠΑ βρίσκονται σε μειονεκτική θέση στη Λιβύη, καθώς δεν διαθέτουν ούτε στρατεύματα ούτε διπλωματική παρουσία. Αν και οι Αμερικανοί αξιωματούχοι λένε ότι εργάζονται για να ανοίξουν ξανά τη δική τους πρεσβεία, η απόφαση παραμένει δύσκολη για τον Τζο Μπάιντεν, ο οποίος ήταν αντιπρόεδρος κατά τη διάρκεια της εξέγερσης – που υποστηρίχθηκε από το ΝΑΤΟ – η οποία ανέτρεψε τον μακροχρόνιο δικτάτορα Μουαμάρ Καντάφι το 2011. Έκτοτε, η Λιβύη κατρακύλησε στο απόλυτο χάος.
Η πρεσβεία των ΗΠΑ έκλεισε το 2014 καθώς η Λιβύη διολίσθησε στον εμφύλιο πόλεμο. Μια επίθεση στο προξενείο των ΗΠΑ στην ανατολική πόλη της Βεγγάζης είχε ήδη σκοτώσει τον πρεσβευτή Κρίστοφερ Στίβενς και άλλους τρεις Αμερικανούς το 2012, τροφοδοτώντας μια εσωτερική πολιτική αναταραχή που περιπλέκει οποιαδήποτε πιθανή απόφαση επιστροφής.
Αυτό έχει αφήσει τις ΗΠΑ με μειωμένη επιρροή καθώς προσπαθούν να διαχειριστούν την κατάσταση από μακριά.
Χάνουν θέσεις οι ΗΠΑ, αναπτύσσονται Κίνα-Ρωσία
Η αναζωπύρωση της διεθνούς αντιπαλότητας στη Λιβύη έρχεται καθώς η Ρωσία κερδίζει θέσεις στη Μέση Ανατολή εις βάρος των Ηνωμένων Πολιτειών. Οι παραδοσιακοί Άραβες σύμμαχοι αρνήθηκαν να συμμορφωθούν με τις προσπάθειες των ΗΠΑ να απομονώσουν τον Πούτιν, φτάνοντας στο σημείο να αποκαταστήσουν τους δεσμούς τους με τον σύμμαχο του Κρεμλίνου πρόεδρο της Συρίας Μπασάρ αλ Άσαντ. Η Σαουδική Αραβία εξόργισε τον Λευκό Οίκο στα τέλη του περασμένου έτους όταν ο ΟΠΕΚ+ ανέβασε τις παγκόσμιες τιμές των καυσίμων μειώνοντας την παραγωγή αργού.
Εν τω μεταξύ, ο ρόλος της Κίνας στη διαμεσολάβηση για την προσέγγιση μεταξύ της Σαουδικής Αραβίας και του Ιράν ανέδειξε την ευρύτερη διάβρωση της εξουσίας των ΗΠΑ.
Και για τη Μόσχα, πάντως, οι προσπάθειες να αποκαταστήσει την επιρροή που έχασε με την πτώση του Καντάφι δεν εξελίχθηκαν πάντα ομαλά. Τόσο η επίθεση του Χάφταρ στην Τρίπολη όσο και οι προσπάθειες για την ανάδειξη του γιου του εκλιπόντος δικτάτορα, Σαΐφ αλ Ισλάμ, στην προεδρία απέτυχαν.
Ο Πούτιν φαίνεται τώρα να έχει συμβιβαστεί με μια πολιτική υποστήριξης του status quo, μια κατάσταση που ενδεχομένως αφήσει τις εξαγωγές πετρελαίου της Λιβύης στα χέρια Ρωσίας, η οποία αισθάνεται την πίεση από τις κυρώσεις στις δικές της πωλήσεις αργού.
Κάτι που πάντως είναι αρκετό για να διασφαλίσει την επιρροή σε μια στρατηγικής σημασίας χώρα.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: «κτίΖΩ»: Θα αντιμετωπίσουμε τις δυσκολίες των ενοίκων με ευαισθησία