Του Χρήστου Μιχάλαρου
Το Εθνικό Ταμείο Επενδύσεων ή αλλιώς το Ταμείο Υδρογονανθράκων όπως έχει γίνει ευρέως γνωστό και στο οποίο θα καταλήγουν όλα τα έσοδα από την δραστηριότητα για το φυσικό αέριο στην κυπριακή ΑΟΖ, δεν θα πρέπει να λειτουργήσει εις βάρος της σωστής δημοσιονομικής πολιτικής και της ορθής ανάπτυξης.
Μιλώντας στην εκπομπή «Όλα στο φως» του Ράδιο Πρώτο και αναλύοντας το ζήτημα, ο Επίκουρος Καθηγητής Γεωπολιτικής και Ενεργειακής Πολιτικής στη Σχολή Επιχειρήσεων του Πανεπιστημίου Λευκωσίας Θεόδωρος Τσακίρης, ανέφερε ότι ο κίνδυνος ώστε η λειτουργία του Ταμείου να λειτουργήσει εις βάρος της πραγματικής οικονομίας είναι υπαρκτός, αν δεν γίνουν σωστές κινήσεις, κυρίως στο νομοθετικό επίπεδο.
«Για να επενδυθούν τα χρήματα, θα πρέπει πρώτα να συγκεντρωθούν. Οπότε, όπως όλα τα παρόμοια ταμεία ανά τον κόσμο, στην αρχή θα είναι αποταμιευτικό. Θα πρέπει να δημιουργηθεί ένα κεφάλαιο και αυτό στην συνέχεια να επενδυθεί», είπε.
Όπως διευκρίνισε, κάποια ταμεία είναι πάρα πολύ περιοριστικά, εμποδίζοντας για πολλά χρόνια εκροές από το αρχικό κεφάλαιο, ώστε να μπορούν να γίνουν γρηγορότερα οι επενδύσεις.
Τρεις είναι οι βασικοί στόχοι που διέπουν τα ταμεία υδρογονανθράκων σε ολόκληρο τον κόσμο, οι οποίοι -σύμφωνα με τον δρ Τσακίρη- εξυπηρετούνται και από το νομοσχέδιο που βρίσκεται στα χέρια της Βουλής και αναμένεται να τεθεί προς ψήφιση το αμέσως επόμενο διάστημα, παρά το πλήθος τροπολογιών που έχουν καταθέσει τα πολιτικά κόμματα.
Πρώτον, τα έσοδα που συγκροτούν το αρχικό κεφάλαιο να μην διοχετεύονται στην οικονομία, κάτι που δημιουργεί μεν ευφορία, ανάπτυξη και ζήτηση, αλλά ταυτόχρονα ενισχύει τον πληθωρισμό, κάτι που αποτελεί πρόβλημα σε περίπτωση μεγάλων διακυμάνσεων των τιμών του φυσικού αερίου. Σημειώνεται ότι τα πρώτα έσοδα από τα κοιτάσματα προορίζονται προς κάλυψη των εξόδων της εταιρίας που διεξάγει την γεώτρηση.
Δεύτερον, η διεθνής εμπειρία έχει δείξει ότι το φυσικό αέριο προσφέρει εύκολο χρήμα στην οικονομία, οδηγώντας ταυτόχρονα άλλους τομείς σε μαρασμό. Στόχος του ταμείου είναι να αποτελέσει δικλείδα ασφαλείας για τέτοιου είδους φαινόμενα.
Τρίτον, όταν συγκεντρωθούν αρκετά χρήματα, το ταμείο να πάψει να είναι αποταμιευτικό και να μετατραπεί σε επενδυτικό. Στην περίπτωση αυτή, το ταμείο επενδύει εκτός της χώρας από την οποία προέρχεται ώστε να μην δημιουργήσει προβλήματα στην οικονομία και στον ανταγωνισμό. Οι επενδύσεις, κατά κύριο λόγο, γίνονται σε χαμηλού ρίσκου επενδυτικά προϊόντα όπως τα ομόλογα μεγάλων κρατών (ΗΠΑ, Γερμανία κλπ) και ακίνητα.
Σύμφωνα με τον δρ Τσακίρη, το νομοσχέδιο που βρίσκεται στα χέρια της Βουλής και με τον τρόπο που είναι δομημένο, αποτελεί μια «μνημονιακή διασκευή» του νορβηγικού μοντέλου, το οποίο λαμβάνει το 50% των χρηματοροών που θα έπρεπε να καταλήγουν στην αποταμίευση για να εξυπηρετήσει το δημόσιο χρέος, έως ότου αυτό μειωθεί στο 80% του ΑΕΠ.
Στη συνέχεια, όταν το χρέος πέσει ανάμεσα στο 60% και 80%, για την εξυπηρέτηση του χρέους δεσμεύεται το 25% του Ταμείου, ενώ μόνο όταν ικανοποιηθεί ο βασικός δημοσιονομικός στόχος, ήτοι το χρέος να πέσει κάτω από το 60%, απελευθερώνεται η δυνατότητα για επενδύσεις.
«Όπως είναι το νομοσχέδιο αυτή την στιγμή, το Ταμείο είναι κομμένο και ραμμένο να εξυπηρετεί το χρέος. Αυτό δεν είναι κακό, ωστόσο είναι σημαντικό να καταλάβουμε ότι αυτά τα χρήματα δεν θα πρέπει να λειτουργήσουν ως υποκατάστατο μιας ορθής δημοσιονομικής πολιτικής. Το χρέος μειώνεται όταν δεν κάνεις αδικαιολόγητες δαπάνες και όταν υπάρχει ανάπτυξη στην οικονομία», ανέφερε.
Δείτε ολόκληρη την συζήτηση στο σχετικό βίντεο.