Από… σαράντα κύματα εξακολουθεί να περνά η σχέση Κύπρου - Chevron, με το ερώτημα για το εάν τελικά θα γεφυρωθεί το χάσμα μεταξύ Κυβέρνησης και ενεργειακού κολοσσού, να πλανάται βασανιστικά στον αέρα.
Πάντως, μιλώντας νωρίτερα στο ΣΙΓΜΑ και την εκπομπή «Μεσημέρι και Κάτι», ο εμπειρογνώμονας σε θέματα ενέργειας, Χαράλαμπος Έλληνας, διερωτήθηκε ποια θα είναι η επόμενη μέρα, εάν τελικά δεν υπάρξει συμφωνία μεταξύ της Κυπριακής Δημοκρατίας και του ενεργειακού κολοσσού.
Ζητά χρόνο η εταιρεία;
Η κλεψύδρα πλέον αδειάζει, καθότι πλησιάζει η 5η Νοεμβρίου, η οποία είναι και η καταληκτική ημερομηνία για το κατά πόσο θα γίνει αποδεκτή ή όχι από την Κυπριακή Δημοκρατία, η προτεινόμενη τροποποίηση του σχεδίου ανάπτυξης και παραγωγής για το κοίτασμα «Αφροδίτη».
Υπενθυμίζεται πως η διαφωνία των δύο πλευρών, έγκειται στη δημιουργία ή όχι συγκεκριμένων υποδομών, με την Κυπριακή Δημοκρατία να επιμένει σε εγκατάσταση πλωτής πλατφόρμας στη θαλάσσια περιοχή, όπως προέβλεπε η συμφωνία του 2019, και τον αμερικανικό κολοσσό να ζητά τη διαγραφή αυτής της πρόνοιας.
Και ενώ μέχρι στιγμής οι διαπραγματεύσεις δεν έχουν καρποφορήσει, όπως μας πληροφορεί ο κ. Έλληνας, η Chevron φαίνεται να ζήτησε αναβολή της απόφασης για άλλους τέσσερις μήνες.
Ο κ. Έλληνας εκτιμά πως αυτο ενδεχομένως να οφείλεται στη σύγκρουση μεταξύ Ισραήλ - Χαμάς, ωστόσο, εάν επαληθευτεί αυτό το σενάριο, τότε οι δύο πλευρές θα έχουν χρόνο να συζητήσουν περαιτέρω το θέμα, να ζυγίσουν τα νέα δεδομένα και να καταλήξουν σε συμφωνία, λαμβάνοντας υπόψη όλους τους παράγοντες.
Νωρίτερα, ωστόσο, ο Υπουργός Ενέργειας, Γιώργος Παπαναστασίου, εξεφρασε την αισιοδοξία του ότι στο τέλος θα εξευρεθεί λύση και δεν θα χρειαστεί ο τερματισμός των δραστηριοτήτων του ενεργειακού κολοσσού Chevron στην κυπριακή ΑΟΖ.
- Διαβάστε επίσης: Υπ. Ενέργειας: Δεν θα φύγει η Chevron - Θα βρεθεί λύση
Δύο φωνές εντός Κυβέρνησης
Σε διφωνία εντός της Κυβέρνησης αναφέρθηκε παράλληλα, ο κ. Έλληνας, αφήνοντας να νοηθεί πως είναι εμφανής η αντίφαση ανάμεσα στις δηλώσεις του Υπουργού Ενέργειας και του Κυβερνητικού Εκπροσώπου γύρω από το ζήτημα.
Συγκεκριμένα, σε ομιλία του κατά το Ενεργειακό Συμπόσιο που πραγματοποιήθηκε χθες στη Λευκωσία ο Υπουργός Ενέργειας εμφανίστηκε αμετακίνητος, τονίζοντας πως τα έργα προϋποθέτουν υποδομές καθώς και ότι η αυτονομία ενός κράτους δεν σχετίζεται μόνο με τα ευρήματα και τον πλούτο, ο οποίος βρίσκεται σε κοιτάσματα ή οπουδήποτε αλλού, αλλά θα πρέπει να συνδυάζεται με έργα υποδομής, ώστε αυτός ο πλούτος να βγει στην επιφάνεια και να πάει στις αγορές. «Αυτός είναι ο σκοπός μας, για αυτό επιμένουμε σε υποδομές», υπογράμμισε ο κ. Παπαναστασίου.
Από την άλλη, προ ημερών ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης, διεμήνυε πως «η παρουσία της Chevron στην κυπριακή ΑΟΖ αποτελεί μια ισχυρή ψήφο εμπιστοσύνης», εστιάζοντας στις συνέχιση των διαπραγματεύσεων και εκφράζοντας την αισιοδοξία του για το ότι θα υπάρξει κατάληξη.
«Αυτό σημαίνει ότι ο Υπουργός συνεχίζει να αντιτίθεται στην προσφορά της Chevron, η οποία δεν μιλά για υποδομές στην Κύπρο, αλλά για υποδομές στην Αίγυπτο», επισήμανε ο κ. Έλληνας.
Στην παρέμβασή του διερωτήθηκε, ωστόσο, για το εάν και πώς οι υποδομές θα ωφελέσουν πρακτικά την Κυπριακή Δημοκρατία.
«Αν τις έχουμε, τι θα τις κάνουμε; Δηλαδή αν έχουμε μία πλατφόρμα πάνω από το Αφροδίτη σε τι θα μας ωφελέσει;», σημείωσε.
Υπάρχει Plan B;
Το καυτό ερώτημα που παραμένει εντούτοις αναπάντητο είναι η εναλλακτική που υπάρχει σε περίπτωση μη κατάληξης και αποχώρησης της Chevron.
«Αν δεν καταλήξουμε σε συμφωνία με τη Chevron και η εταιρεία φύγει ποιο είναι το plan B, τι θα γίνει μετά;», είπε ο κ. Έλληνας.
Εξηγώντας πως οι αποφάσεις δεν πρέπει να είναι αποτέλεσμα μόνο τεχνοοικονομιών δεδομένων, εξέφρασε τη θέση πως οι αρμόδιοι θα πρέπει να λάβουν υπόψη πολλά ακόμη θέματα, φέρνοντας ως παράδειγμα την κλιματική αλλαγή και την ραγδαία αύξηση των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
«Υπάρχει μια αμφιβολία για το μέλλον του φυσικού αερίου και του πετρελαίου. Όλα αυτά πρέπει να μπουν στη ζυγαριά και να ληφθεί μια απόφαση γενική», υπογράμμισε.
Η «μεγάλη» εικόνα
Όπως είπε, δεν είναι μόνο οι τεχνοοικονομικοί παράγοντες που πρέπει να ληφθούν υπόψη. Υπάρχουν πολλά θέματα τα οποία επηρεάζουν την απόφαση και βάσει των όσων είπε ο Υπουργός, δεν φαίνεται να λαμβάνονται υπόψη.
«Ο Υπουργός φαίνεται να στηρίζει αυτά που είπε κυρίως σε τεχνοοικονομικούς λόγους που αν τους κοιτάξεις μόνον αυτούς έχει κάποια βάση, ωστόσο, αν αξιολογηθούν τα θέματα στην ολότητά τους, ίσως η απόφαση να είναι διαφορετική», ανέφερε, εστιάζοντας την ίδια ώρα στην Αίγυπτο, η οποία, όπως επισήμανε, αυτή τη στιγμή «καίγεται» για φυσικό αέριο, αφού αντιμετωπίζει τεράστια έλλειψη.
«Εμείς καθυστερούμε», σημείωσε, λέγοντας πως εάν για παράδειγμα η Κυπριακή Δημοκρατία διώξει τελικά τη Chevron αυτή δεν θα φύγει χωρίς να κάνει τίποτα. Αντιθέτως, ο ίδιος αναμένει πως θα κινηθεί δικαστικά εναντίον της Κυπριακής Δημοκρατίας.
«Θα μας πάρει δικαστήρια που αναμένω ότι αυτό θα γίνει, δεν θα φύγει εύκολα, θα πάρει ακόμα 2-3 χρόνια και διαιτησίες για να λύσουμε το πρόβλημα και ο καιρός κυλά. Τη Δευτέρα, ο Διεθνής Οργανισμός Ενέργειας, είχε εκδώσει το νέο World Energy Outlook και λέει ότι για τους υδρογονάνθρακες το ρολόι άρχισε να μετρά αντίστροφα. Επομένως, όσο καθυστερούμε τόσο πιο δύσκολα γίνονται τα πράγματα», δήλωσε χαρακτηριστικά.
Το τρυπάνι στον Κρόνο και το μυστήριο με την ΕΝΙ
Σε ό,τι αφορά την έναρξη των γεωτρήσεων στο κοίτασμα «Κρόνος», ο κ. Έλληνας είπε πως τα αποτελέσματα θα τα ξέρουμε τον Ιανουάριο, υπογραμμίζοντας πως εντοπίζει ένα «παράξενο πράγμα», σε σχέση με αυτό
«Αν η γεώτρηση στον Κρόνο είναι θετική, αναμένω πως η ENI θα εισηγηθεί να πάει το Φυσικό Αέριο στην Αίγυπτο μέσω του κοιτάσματος Ζορ. Το πλάνο της ENI είναι σχεδόν το ίδιο με αυτό που εισηγείται η Chevron», επισήμανε, προσθέτοντας πως «από τη μια πλευρά πώς μπορούμε να αρνιόμαστε τη Chevron και από την άλλη να δεχόμαστε την ΕΝΙ», εφόσον πρόκειται για σχεδόν ταυτόσημο πλάνο, σχολίασε ο κ. Έλληνας, χαρακτηρίζοντας το γεγονός ως «παράξενο».
Ποιος φταίει τελικά για τις καθυστερήσεις
Ερωτηθείς για το ποιος φταίει τελικά που δεν είδαμε ακόμη φυσικό αέριο, ο κ. Έλληνας επισήμανε πως για τις καθυστερήσεις που παρατηρούνται, οι ευθύνες βαραίνουν τόσο την Κυπριακή Δημοκρατία, όσο και τις εταιρείες.
«Οι εταιρείες δεν μας έχουν στη μέγιστη προσοχή τους. Οι εταιρείες βλέπουν τα θέματα μακροχρόνια, δεν τις ενδιαφέρει πολύ αν καθυστερήσει αυτό. Οι εταιρείες επίσης, βλέπουν τα δικά τους συμφέροντα. Η Chevron εισηγήθηκε ένα σχέδιο, το οποίο φαίνεται να ωφελεί περισσότερο την ίδια παρά εμάς», σημείωσε.
Ωστόσο, είπε πως αποφάσεις παίρνεις όταν έχεις κάποια δύναμη, όμως όταν δεν έχεις τη δύναμη να επιβάλεις τη δική σου θέση, τότε πρέπει να σκεφτείς κάπως διαφορετικά.
«Γι΄αυτό λέω ότι μια παράταση τεσσάρων μηνών, ίσως δώσει την ευκαιρία σε όλες τις πλευρές, να εξετάσουν όλους τους παράγοντες που επηρεάζουν αυτό το θέμα».
Αν όχι, χρειάζεται εναλλακτική
«Η δική μου εισήγηση είναι να παρθεί η απόφαση μέσα σε αυτούς τους τέσσερις μήνες», σημείωσε ο κ. Έλληνας, προσθέτοντας πως σε αντίθετη περίπτωση και εάν η Κυπριακή Δημοκρατία επιμένει στα όσα λέει ο Υπουργός Ενέργειας τότε θα πρέπει να έχουμε εναλλακτική.
«Όχι να διώξουμε τη Chevron και μετά να καθόμαστε και να περιμένουμε να δούμε αν εμφανιστεί άλλος ανάδοχος να αναλάβει αυτό το project ή όχι, πόσο καιρό θα πάρει, πόσο θα αργήσει, πού πάμε», ανέφερε καυστικά.
Υπάρχει και η «φήμη»
Παράλληλα, εξέφρασε τον προβληματισμό του για την αντίδραση που ενδεχομένως να έχουν άλλες εταιρείες του ενεργειακού τομέα, μπροστά στο σενάριο αποχώρησης της Chevron.
Κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου, ο κ. Έλληνας ανέφερε πως οι εταιρείες που δραστηριοποιούνται στον κλάδο της ενέργειας διατηρούν μεταξύ τους επαφές, επομένως μια αρνητική εξέλιξη με τη Chevron ενδεχομένως να δημιουργούσε επιπτώσεις στο όνομα της Κύπρου.
«Αν φύγει η Chevron, οι άλλες εταιρείες θα το δουν θετικά ή θα πουν να μην μπλεχτούμε γιατί η Κύπρος είναι δύσκολη;», διερωτήθηκε.
Να μιλούν την ίδια γλώσσα
Καταλήγοντας, ο κ. Έλληνας επανέλαβε πως εάν η Κυπριακή Δημοκρατία έχει την ευχέρεια να παραχωρήσει χρόνο στην Chevron για άλλους τέσσερις μήνες, να το κάνει.
«Η όποια απόφαση ληφθεί δεν θα πρέπει μόνο να είναι ξεκάθαρη, αλλά να γίνει σε συντονισμό μεταξύ του Υπουργείου και του Προεδρικού. Να μιλούν και οι δύο την ίδια γλώσσα», υπογράμμισε, φέρνοντας ως παράδειγμα την επίσκεψη του Προέδρου της Δημοκρατίας στη Νέα Υόρκη, όπου συνάντησε μόνος του τη Chevron.
Τότε ο κ. Χριστοδουλίδης τόνιζε πως «δεν θέλουμε να χάσουμε την Chevron», με τον κ. Έλληνα να διερωτάται πως αυτό συνάδει με τις δηλώσεις του Υπουργού Ενέργειας.
Διαβάστε επίσης: Δεν μειώθηκαν οι τιμές στα καύσιμα - Συνεδριάζει εκτάκτως η Οικονομικών