Το 2023 ήταν η χρονιά με τις περισσότερες πυρκαγιές σε αρκετές μεσογειακές χώρες από το 2000, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. Από το 2006 παρατηρείται αυξητική τάση στον αριθμό των πυρκαγιών και των καμένων εκτάσεων στην Ευρωπαϊκή Ένωση, με περισσότερα από 118.084 εκτάρια που καταστράφηκαν το 2023 να εντάσσονται στις προστατευμένες περιοχές Natura 2000. Παράλληλα, καταγράφονται ανάλογα περιστατικά ακόμα και σε χώρες της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης, οι οποίες συνήθως δεν πλήττονται από πυρκαγιές. Την ίδια στιγμή, περισσότερα από 14.000 σημεία σε όλη την ήπειρο κινδυνεύουν από την εκδήλωση έντονων πλημμυρικών φαινομένων, ενώ οι υψηλές θερμοκρασίες από την άλλη –το 2023 έσπασε ρεκόρ παγκοσμίως– και ο κίνδυνος λειψυδρίας εξαιτίας παρατεταμένων περιόδων ξηρασίας επιδεινώνουν τις ήδη δύσκολες κλιματικές συνθήκες, αποκαλύπτοντας τον εύθραυστο χαρακτήρα της περιβαλλοντικής άμυνας.
Οι ειδικοί αποτυπώνουν με μελανά χρώματα το μέλλον, με τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Περιβάλλοντος (ΕΟΠ) να κρούει τον κώδωνα του κινδύνου μέσω έκθεσης που εξέδωσε σχετικά με τα κρίσιμα επίπεδα της κλιματικής κρίσης στην Ευρώπη.
Αν δε ληφθούν άμεσα μέτρα, ενδέχεται να υπάρξουν καταστροφικές συνέπειες σύμφωνα με τους επιστήμονες του ΕΟΠ, οι οποίοι τονίζουν πως η Ευρώπη είναι απροετοίμαστη μπροστά σε ένα τέτοιο ενδεχόμενο.
Ακόμα και αν τα πλέον αισιόδοξα σενάρια σχετικά με την υπερθέρμανσή του πλανήτη εκπληρωθούν, οι ειδικοί εκτιμούν ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα θα επιδεινωθούν και θα επηρεάσουν τις συνθήκες διαβίωσης σε ολόκληρη την Ευρώπη.
Αναλυτικότερα, σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Αξιολόγηση των Κλιματικών Κινδύνων οι δράσεις που εφαρμόζονται στην Ευρώπη δε συμβαδίζουν με τους ραγδαία αυξανόμενους κινδύνους, με αποτέλεσμα να κριθεί σκόπιμη η λήψη δραστικών μέτρων ακόμα και για απειλές που δε θεωρούνται ακόμα κρίσιμες.
Όπως τονίζουν οι συγγραφείς της έκθεσης η Ευρώπη είναι η ήπειρος που θερμαίνεται ταχύτερα στον κόσμο -θερμαίνεται σε διπλάσιο ρυθμό από άλλες περιοχές από τη δεκαετία του 1980- με τη ζέστη να συνδέεται με έντονες βροχοπτώσεις και πλημμύρες.
Οι κλιματικοί κίνδυνοι απειλούν την ενεργειακή και επισιτιστική της ασφάλεια, τα οικοσυστήματα, τις υποδομές, τους υδάτινους πόρους, τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα και την ανθρώπινη υγεία.
Οι χώρες που απειλούνται περισσότερο από πυρκαγιές, ακραία ζέστη, λειψυδρία εντοπίζονται στη Νότια Ευρώπη, ανάμεσά τους και η Ελλάδα, και συγκεκριμένα οι παράκτιες περιοχές της κινδυνεύουν και από πλημμυρικά φαινόμενα και διάβρωση του εδάφους.
Η εκτελεστική διευθύντρια του ΕΟΠ, Λίνα Ίλα-Μόνονεν, επισημαίνει πως «η Ευρώπη αντιμετωπίζει κλιματικούς κινδύνους που αυξάνονται ταχύτερα από το επίπεδο ετοιμότητάς της», καλώντας τους αρμόδιους φορείς σε ευρωπαϊκό και εθνικό επίπεδο πρέπει να δράσουν άμεσα για να τους περιορίσουν, εφαρμόζοντας, μεταξύ άλλων, μέτρα για την άμεση μείωση των εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα. Η Ίλα-Μόνονεν τονίζει ότι «αυτό θα πρέπει να είναι το τελευταίο καμπανάκι»
Κίνδυνοι για οικοσυστήματα, τρόφιμα, υγεία
Η αξιολόγηση εντοπίζει 36 σημαντικούς κλιματικούς κινδύνους για την Ευρώπη σε πέντε ευρείς τομείς: οικοσυστήματα, τρόφιμα, υγεία, υποδομές, οικονομία.
Όπως αναφέρεται απαιτούνται επείγοντα ή περισσότερα μέτρα για τα οικοσυστήματα, με τα θαλάσσια να αξιολογούνται ανάμεσα στα πιο απειλούμενα.
Όσο για τη ζέστη και την ξηρασία απειλούν χώρες της Νότιας και της Κεντρικές Ευρώπης, με την παρατεταμένη περίοδο να επηρεάζει μεγάλες εκτάσεις επιδρώντας στη γεωργία, την επισιτιστική ασφάλεια και τον εφοδιασμό πόσιμου νερού.
Πέρα από τις επιπτώσεις στο περιβάλλον, σοβαρές είναι κι οι συνέπειες για την υγεία με την υψηλή θερμοκρασία να αποτελεί έναν από τους πιο σημαντικούς παράγοντες εκδήλωσης προβλημάτων υγείας, ιδίως σε ανθρώπους που εργάζονται στην ύπαιθρο ή δεν έχουν πρόσβαση σε συστήματα ψύξης.
Όλα αυτά την ώρα που έχει σημειωθεί πρόοδος για την κατανόηση των κλιματικών κινδύνων και τη διαχείρισή τους. Παρ' όλα αυτά η Ευρώπη εμφανίζεται απροετοίμαστη, με την εφαρμογή μέτρων να υστερεί συγκριτικά με τη ραγδαία αύξηση των επιπέδων κινδύνου.
Η αξιολόγηση του ΕΟΠ τονίζει ότι η ΕΕ και τα κράτη μέλη της πρέπει να συνεργάζονται ώστε να διασφαλιστεί η συμμετοχή των περιφερειακών και τοπικών αρχών, όταν απαιτείται επείγουσα και συντονισμένη δράση.
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Σε επίπεδα ρεκόρ οι εκπομπές μεθανίου το 2023