Ττη διακοπή της συμφωνίας με την ΕΤΥΦΑ για το τερματικό στο Βασιλικό ανακοίνωσε η κοινοπραξία CPP-METRON Consortium Ltd (CMC Ltd), επιρρίπτοντας ευθύνες στην κυπριακή αρχή. Σε ανακοίνωση που εξέδωσε σήμερα, η κατασκευάστρια εταιρεία σημειώνει πως η απόφαση της για τερματισμό της σύμβασης ισχύει από σήμερα, 18 Ιουλίου.
Όπως αναφέρει σε ανακοίνωσή της, «παρά τις συνεχείς προσπάθειες της διοίκησης της CMC για να βρεθεί συμβιβαστική λύση, οι απαιτήσεις της ΕΤΥΦΑ ήταν εξωσυμβατικές, όπως η σχεδίαση και κατασκευή εξαγωγικής εγκατάστασης. Η ΕΤΥΦΑ καθυστέρησε τις πληρωμές και δεν συνεργάστηκε για την παραλαβή του πλοίου Προμηθέας, καθυστερώντας έτσι το έργο και αυξάνοντας το κόστος. Παρά τις υποσχέσεις της κυβέρνησης τον Μάρτιο του 2024, η CMC δεν έλαβε πληρωμές για το 2024, καθιστώντας τη θέση της αβίωτη και οδηγώντας στη διακοπή της σύμβασης, αναφέρει μεταξύ άλλων.
«Η CMC», προστίθεται, «δεν είχε άλλη επιλογή από το να καταγγείλει τη σύμβασή της με την ΕΤΥΦΑ για το έργο του τερματικού σταθμού παραλαβής και επαναεριοποίησης υγροποιημένου φυσικού αερίου στο Βασιλικό. Και αυτό το έπραξε σήμερα 18 Ιουλίου».
ΚΕ: Εθνικής προτεραιότητας έργο το Βασιλικό - Εν αναμονή αντιδράσεων από Υπ. Ενέργειας
Σε μία πρώτη αντίδραση, μιλώντας στο ΣΙΓΜΑ και την εκπομπή Μεσημέρι και Κάτι, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος, Κωνσταντίνος Λετυμπιώτης απέφυγε να τοποθετηθεί συγκεκριμένα, λέγοντας πως «αυτό που είχαμε πει από την πρώτη στιγμή είναι ότι κληθήκαμε να διαχειριστούμε ένα πολύ σημαντικό έργο υποδομής - το Τερματικό στο Βασιλικό - για ολόκληρη τη χώρα για εθνικούς λόγους, που θα συνέβαλε στην αντιμετώπιση της ενεργειακής ακρίβειας».
Δυστυχώς, σημείωσε, υπήρχαν στοιχεία και παραμέτροι σε αυτή τη σύμβαση που δεν επέτρεπαν την ολοκλήρωση του έργου, σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα. Υπενθύμισε ακόμη, πως κανονικά το τερματικό θα έπρεπε να είχε παραδοθεί από τον Σεπτέμβριο του 2022 και έλαβε τέσσερις διαδοχικές παρατάσεις, φθάνοντας σήμερα μέσα Ιουλίου χωρίς να έχουμε κάτι χειροπιαστό. Υπέδειξε δε, πως δεδομένου ότι βρίσκεται σε εξέλιξη διαδικασία επιδιαιτησίας στο Δικαστήριο του Λονδίνου, οι όποιες δημόσιες τοποθετήσεις θα πρέπει να είναι φειδωλές. «Αυτό το έργο είναι ένα έργο εθνικής προτεραιότητας για την Κύπρο, για τον ενεργειακό μας σχεδιασμό», επισήμανε.
Στο μεταξύ, ανώτατες πηγές του Υπουργείου Ενέργειας αναφέρουν πως λύθηκε ο τερματισμός και θα πρέπει να αξιολογηθεί από την ΕΤΥΦΑ, διαμηνύοντας πως ο Υπουργός Ενέργειας δεν θα προβεί σε δήλωση πριν την πρώτη συνεδρίαση της ΕΤΥΦΑ.
Παραμένει «όμηρος» ο Προμηθέας
Μετά τον μονομερή τερματισμό της σύμβασης από τη CPP το κυπριακό πλοίο FSRU Προμηθέας εξακολουθεί να βρίσκεται στη Σαγκάη. Υπενθυμίζεται πως η CPP απαιτούσε την καταβολή 32 εκατ. ευρώ, προκειμένου να παραδώσει στην Κυπριακή Δημοκρατία το πλοίο, τα οποία, ωστόσο, η κυπριακή πλευρά και δη, η Κεντρική Επιτροπή Αλλαγών και Απαιτήσεων (ΚΕΑΑ), δεν ήταν διατεθειμένη να εκταμιεύσει, καθώς θεωρούσε πως δεν δικαιολογούνταν με βάση τη σύμβαση.
Ακολουθεί η ανακοίνωση της κοινοπραξίας:
«Έπειτα από χρόνια εργασίας χωρίς τις ενδεδειγμένες ή έγκαιρες πληρωμές από την ETΥΦΑ και έχοντας κάνει εξαιρετικές προσπάθειες για υπάρξει μια μέση λύση με την ΕΤΥΦΑ, συμπεριλαμβανομένων επανειλημμένων προσπαθειών από την ανώτερη διοίκηση και μέσω διπλωματικών οδών για την εξεύρεση αμοιβαίως αποδεκτού συμβιβασμού, η CMC δεν έχει άλλη εναλλακτική από το να τερματίσει τη σύμβασή της με την ΕΤΥΦΑ για το έργο του Τερματικού Σταθμού Παραλαβής και Επαναεριοποίησης Υγροποιημένου Φυσικού Αερίου στο Βασιλικό», ενώ σημειώνει πως η απόφαση της για τερματισμό της σύμβασης ισχύει από σήμερα, 18 Ιουλίου.
Η CMC επισημαίνει πως η ΕΤΥΦΑ και η ομάδα συμβούλων που προσέλαβε για αυτό το έργο, είχαν μικρή έως καθόλου σχετική εμπειρία σε ό,τι αφορά τα βασικά στοιχεία για την υλοποίηση ενός έργου αυτού του είδους: πετρέλαιο και φυσικό αέριο, έργα EPC (μηχανικός σχεδιασμός, ανάθεση συμβάσεων και κατασκευές) και μετατροπή ενός μεταφορέα LNG (υγροποιημένου φυσικού αερίου) σε FSRU (πλωτή μονάδα αποθήκευσης και αεριοποίησης).
Η CMC αναφέρει επίσης ότι η ΕΤΥΦΑ επέλεξε με διεθνή διαγωνισμό, να ορίσει κοινοπραξία που ακολούθησε κατά γράμμα τη διαγωνιστική διαδικασία. «Ακούμε και διαβάζουμε πολλές κατηγορίες για το πώς έγινε αυτή η επιλογή. Δεν μας αρέσει να σχολιάζουμε γιατί πιστεύουμε ότι αυτές οι κατηγορίες δεν έχουν καμία σχέση με εμάς αφού έχουμε ακολουθήσει αυστηρά και κατά γράμμα τη διαγωνιστική διαδικασία και τη Σύμβαση. Η ΕΤΥΦΑ ήταν υπεύθυνη για την όποια αξιολόγηση του διαγωνισμού και για τυχόν ανάθεση» προσθέτει.
Η CMC υποδεικνύει ακόμη ότι η ΕΤΥΦΑ διορίζοντας τα μέλη της εντός της κοινοπραξίας, προέβη σε ανάθεση σε ανάδοχο που μπόρεσε να κινητοποιήσει μια έμπειρη ομάδα ειδικών του κλάδου για την υλοποίηση αυτού του κρίσιμου έργου για τον λαό της Κύπρου, ενώ επικρίνει την ΕΤΥΦΑ ότι από την αρχή του έργου ζήτησε από τη CMC "να εκτελέσει πρόσθετες και εξωσυμβατικές εργασίες, περιττές ή/και ακατάλληλες για εγκατάσταση εισαγωγής, όπως επίσης και να προβεί σε σχεδιασμό και κατασκευή εξαγωγικής εγκατάστασης".
«Πρόκειται προφανώς για εργασία εκτός της σύμβασης και εκτός του πλαισίου του έργου που συμφώνησε να χρηματοδοτήσει η ΕΕ» αναφέρει η CMC, υποδεικνύοντας πως είναι αξιοσημείωτο ότι κανείς από την Κυβέρνηση, ακόμη και εντός της ΕΤΥΦΑ, δεν μπορεί να δικαιολογήσει γιατί χρειάζεται εγκατάσταση εξαγωγής LNG, καθώς δεν υπάρχουν μονάδες παραγωγής LNG και αποθήκευσης LNG στο νησί ούτε υπάρχουν σχέδια για την κατασκευή τους.
«Εργαλειοποιώντας τις πληρωμές και εκφοβίζοντας την CMC με αδικαιολόγητες απειλές –πολλές από τις οποίες η ίδια και οι εκπρόσωποι της έχουν επαναλάβει στον Τύπο– η ΕΤΥΦΑ ανάγκασε την CMC να χρηματοδοτήσει και να παραδώσει ένα έργο που είναι ουσιαστικά διαφορετικό, και πολύ πιο περίπλοκο και ακριβό, από αυτό που χρηματοδότησε η ΕΕ και η CMC υπέγραψε να παραδώσει» σημειώνει η CMC, κατηγορώντας παράλληλα την ΕΤΥΦΑ ότι έχει καταβάλει κάθε προσπάθεια από τον Φεβρουάριο του 2021 έως τον Ιούλιο του 2022, να παρακρατήσει όλες τις πληρωμές, απαιτώντας από την CMC "να αποδεχθεί τα παράλογα και εκτός σύμβασης αιτήματά της".
Η CMC συνεχίζει αναφέροντας πως όπως καταγράφεται στην Ειδική Έκθεση της Ελεγκτικής Υπηρεσίας, η ΕΤΥΦΑ γνώριζε από το 2021 ότι οι ενέργειες και τα αιτήματά της για εξωσυμβατικές εργασίες έχουν προκαλέσει καθυστερήσεις και προσκόμματα στο έργο και έχουν αυξήσει σημαντικά το κόστος.
Προσθέτει πως «αντί να αναλάβει την ευθύνη και να συνεργαστεί με την CMC για την εξεύρεση λύσης σε αυτό το πρόβλημα, η ΕΤΥΦΑ καθυστέρησε να ενημερώσει την κυπριακή Κυβέρνηση για περισσότερο από ένα χρόνο, και μόνο με τις προσπάθειες της CMC και την παρουσίαση στην τότε Υπουργό Ενέργειας Νατάσα Πηλίδη, εμφανίστηκε η πραγματική κατάσταση, ενώ ακόμη και σήμερα η ΕΤΥΦΑ παραμένει σε άρνηση».
Η CMC σημειώνει επίσης πως η ΕΤΥΦΑ απέτυχε να συνεργαστεί με την CMC για να παραλάβει την πλωτή μονάδα-πλοίο «ΕΤΥΦΑ Προμηθέας».
«Η ΕΤΥΦΑ επέμενε στην ταχεία ανάληψη της ιδιοκτησίας του ΕΤΥΦΑ Προμηθέας τον Ιούνιο του 2022 και το πλοίο πιστοποιήθηκε από το Lloyd's Register ως έτοιμο να πλεύσει ήδη από τον Ιανουάριο του 2024. Ωστόσο, έκτοτε, η ETYFA δημιούργησε εμπόδια για να καθυστερήσει την αναχώρησή του από την Κίνα και δεν κατάφερε να κάνει τις απαραίτητες ρυθμίσεις ώστε να αρχίσει να κερδίζει σημαντικά ποσά για τον λαό της Κύπρου, με το να το θέσει σε εμπορική λειτουργία στην παγκόσμια αγορά ενέργειας είτε ως μεταφορέα LNG είτε ως FSRU για άλλο έργο", σημειώνει η CMC.
"Μια πιο παραγωγική προσέγγιση θα ήταν να προσλάβει η ΕΤΥΦΑ έναν έμπειρο ναυτιλιακό πράκτορα για να βοηθήσει στη λήψη των κατάλληλων μέτρων και στην προετοιμασία των απαραίτητων εγγράφων. Αν το είχε κάνει η EΤΥΦΑ, το FSRU θα μπορούσε να είχε αποπλεύσει τον Ιανουάριο του 2024. Αντίθετα, τα έγγραφα παραμένουν σε εκκρεμότητα, ακόμη και μετά την άμεση εμπλοκή του Υπουργού Ενέργειας» συμπληρώνει η κοινοπραξία.
Αναφέρεται ακόμη ότι μετά τη συνάντηση που πραγματοποιήθηκε τον Μάρτιο του 2024 με τον Πρόεδρο και με τον Υπουργό Ενέργειας, η CMC είχε ελπίδες ότι το σημερινό αδιέξοδο θα μπορούσε να επιλυθεί. «Βασιζόμενη σε υποσχέσεις για αλλαγή της συμπεριφοράς της ΕΤΥΦΑ, επαναξιολόγηση των έργων της προβλήτας από ανεξάρτητο τρίτο μέρος και ταχεία έκδοση βίζας σε Κινέζους εργάτες, η CMC ήρε την αναστολή λόγω μη πληρωμής και συνέχισε τις χερσαίες εργασίες στο Βασιλικό. Δυστυχώς, η ΕΤΥΦΑ αρνήθηκε να τηρήσει τις δεσμεύσεις της δικής της Κυβέρνησης», προστίθεται.
Η CMC σημειώνει πως παρά τις υποσχέσεις που δόθηκαν από τον Υπουργό Ενέργειας τον Μάρτιο, δεν έχει λάβει ακόμη καμία πληρωμή για το έργο της το 2024, υποδεικνύοντας πως αυτή δεν είναι παρά η τελευταία παράλειψη σε μια ιστορία 4 ετών που χαρακτηρίζεται από παράνομες παρακρατήσεις και καθυστερημένες πληρωμές. «Κανένας εργολάβος δεν μπορεί να αναμένεται να εργάζεται επ' αόριστον με πίστωση. Δεν ήταν αυτή η συμφωνία στην οποία υπέγραψε η CMC. Δεν ήταν η συμφωνία που συμφώνησε να χρηματοδοτήσει η ΕΕ», καταλήγει η κοινοπραξία.
Διαβάστε επίσης: Οικοδομική Βιομηχανία: Καταθέτει νέα πρόταση και ετοιμάζεται για deal ο Υπ. Εργασίας