Η πανδημία αλλά κυρίως η κατάργηση του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος αποτελούν δύο κορυφαίους παράγοντες διαφοροποίησης των δεδομένων σε ότι αφορά την αγορά ακινήτων στην Κύπρο. Μιλώντας στο Economy Today, o Πόλυς Κουρουσίδης, Αντιπρόεδρος Συνδέσμου Εκτιμητών Ακινήτων και Διευθυντής της Polys Kourousides & Associates LLC Chartered Surveyors, απαντά σε ποια συγκεκριμένα ακίνητα θα είναι ποιο εμφανείς η επιπτώσεις της πανδημίας και της κατάργησης του ΚΕΠ. Απαντήσεις επίσης και για το τι είναι καλό να προσέχει κανείς κατά την αγορά ή πώληση ακινήτων.
Πώς προδιαγράφεται η αγορά ακινήτων το 2021;
Παρόλο τους δυσμενείς παράγοντες της περασμένης χρονιάς, όπως η κατάργηση του ΚΕΠ αλλά και οι συνέπειες της πανδημίας, η κτηματαγορά έχει αντέξει και οι πωλήσεις έχουν μειωθεί μόλις στο 20% σε σχέση με το 2019 η οποία χρονιά ήταν και η καλύτερη χρονιά της τελευταίας δεκαετίας. Από τον Μάρτιο μέχρι τον Μάιο, η πανδημία και το lockdown έφερε όπως αναμενόταν παγιοποίηση στις συναλλαγές τόσο για διαδικαστικούς λόγους(περιορισμούς στην μετακίνηση , κλειστές υπηρεσίες κτλ.) αλλά και η ανασφάλεια παγιοποίησε την ζήτηση. Επίσης από τον Οκτώβριο και εντεύθεν λόγω και της κατάργησης του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος και του διεθνές ρεζιλέματος της Κύπρου οι αγορές από ξένους και κυρίως μη Ευρωπαίους έχουν πέσει σε πολύ χαμηλά επίπεδα. Παρόλο αυτά η κτηματαγορά έχει αντέξει και οι πωλήσεις έχουν μειωθεί μόλις στο 20% κάτι που υποδεικνύει την δυναμική της αλλά και την επιθυμία και δυνατότητα των κυπρίων να επενδύσουν σε αυτή. Σίγουρα οι πιο πάνω παράγοντες θα επηρεάσουν και την επόμενη χρονιά τις πωλήσεις και σε κάποιες κατηγορίες ακινήτων και τις αξίες. Εκείνο που είναι σημαντικό να αναφερθεί και να γίνει πλέον κατανοητό από όλους, είναι ότι η κτηματαγορά δεν μπορεί να κινείται ενιαία αλλά κάθε κατηγορία ακινήτων αλλά και κάθε πόλη θα έχει την δική της πορεία. Εκείνο που προβλέπω είναι τα ακίνητα που αφορούν πρώτη κατοικία αλλά και οικόπεδα σε καλές οικιστικές περιοχές θα επηρεαστούν το λιγότερο ενώ γεωργικά τεμάχια λόγω υπερπροσφοράς και καταστήματα λόγω προβλημάτων στο λιανικό εμπόριο να επηρεαστούν περισσότερο.
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Μόνο οι ιδιοκτήτες ακινήτων βγαίνουν αλώβητοι από την κρίση;
Πώς επηρεάζει η κατάργηση του ΚΕΠ, την αγορά ακινήτων συνολικά;
Σίγουρα η κατάργηση του προγράμματος θα επηρεάσει την αγορά και ελπίζω αυτός ο επηρεασμός να μην έχει και ντόμινο συνέπειες . Από τις πωλήσεις τους τελευταίους μήνες διαφάνηκε η κατακόρυφη μείωση στην ζήτηση παραθαλάσσιας κατοικίας και πολυτελών διαμερισμάτων όπου ενδιαφερόμενοι αγοραστές τα προηγούμενα χρόνια , ακόμα και αρχές του 2020, έψαχναν ενεργά για να αγοράσουν ακίνητα. Η Πανδημία, σε συνδυασμό με το τέλος του Κυπριακού Επενδυτικού Προγράμματος, θα πιέσει αρκετά τις τιμές πολυτελών κατοικιών και διαμερισμάτων.
Κατά πόσον επηρεάζεται και με ποιον τρόπο η αγορά ακινήτων από την Πανδημία;
Όπως έχω αναφέρει και προηγουμένως κάθε κατηγορία αλλά και κάθε πόλη θα επηρεαστεί διαφορετικά. Η συνέχιση τις πανδημίας θα μειώσει αρκετά τα εισοδήματα κάποιων κατηγοριών ανθρώπων με κατ’ επέκταση την αγοραστική τους δύναμη. Αυτό θα έχει σαν αποτέλεσμα την μείωση των ενοικίων σε κάποιο βαθμό . Θεωρώ όμως ότι εάν μέχρι τα μέσα του 2021 η πανδημία θα είναι παρελθόν και με την κατάλληλη στήριξη από την πολιτεία και τις τράπεζες τότε οι συνέπιες της στα ακίνητα δεν θα είναι τόση μεγάλη. Για μένα μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η κατάργηση του ΚΕΠ το οποίο θα στερήσει από την Κυπριακή Οικονομία ξένες επενδύσεις.
Τι είναι καλό να προσέχουν όσοι πρόκειται να αγοράσουν ή και να πωλήσουν ακίνητα γενικώς και ειδικότερα το 2021;
Πάντοτε είναι καλό και σώφρον να γίνεται νομικός και τεχνικός έλεγχος του ακινήτου πριν αποκτηθεί και φυσικά μία επίκαιρη εκτίμηση για να δουν τα εμπλεκόμενα μέρη την τρέχουσα αξία ιδίως σε περιόδους όπως αυτές που περνάμε με αυξημένη αβεβαιότητα στην αγορά. Τέλος θα ήθελα να αναφερθώ στα μέτρα που εμείς σαν Σύνδεσμός Εκτιμητών Κύπρου θεωρούμε ότι πρέπει να υιοθετηθούν για στήριξη της κτηματαγοράς αλλά και οικονομίας γενικότερα μιας και ο ευρύτερος τομέας των ακινήτων είναι η κινητήριος δύναμη της οικονομίας μας.
• Φορολογικά κίνητρα για επένδυση σε ακίνητα (αποφυγή πληρωμής μελλοντικόυ φόρου κεφαλαιουχικών κερδών εαν επενδύσει κάποιος την διετία 2021-2022 σε ακίνητο)
• Επιστροφή μέρους του φόρου κεφαλαιουχικών κερδών εαν τα χρήματα από πώληση ακινήτου επαναεπενδυθούν σε ακίνητο σε εύλογη χρονική διάρκεια .
• Συνέχιση επιδότησης επιτοκίου
• Κίνητρα σε ξένες εταιρείες για δημιουργία Headquarters στην Κύπρο (πολλάπλα οφέλη τόσο σε οικιστικά αλλά και σε εμπορικά ακίνητα)
• Εκστρατεία αποκατάστασης του ονόματος της Κύπρου
• Προσέλκυση Βρετανών και βρετανικών εταιρείων μετά το BREXIT
• Κίνητρα για ανάπλαση παλίων κτιρίων
• Μείωση της γραφειοκρατίας
• Δημιουργία One stop shop για μεγάλες επενδύσεις