Σημειώνεται ότι η απαγόρευση - εμπάργκο ισχύει μόνο για αεροπορικές εταιρείες που έχουν στην κατοχή τους κυπριακή άδεια AOC (Air Operator's Certificate).
Συγκεκριμένα, η αναγκαστική αλλαγή της διαδρομής των πτήσεων λόγω του εμπάργκο από την Τουρκία συνεπάγεται με πολύ μεγαλύτερες αποστάσεις πτήσης και ως εκ τούτου υψηλότερες λειτουργικές δαπάνες για τους κυπριακούς αερομεταφορείς.
Εξαιτίας αυτού, στόχος των αποζημιώσεων ήταν να εισαχθεί ένα σύστημα αντιστάθμισης στο πλαίσιο του οποίου οι κυπριακοί αερομεταφορείς θα μπορούν να λάβουν αποζημίωση για τις πρόσθετες δαπάνες που πρέπει οι αερομεταφορείς να επωμισθούν λόγω του εμπάργκο.
Από το 2011 η αποζημίωση χορηγείτο ετησίως στις κρατικές Κυπριακές Αερογραμμές μέχρι και την ημέρα που έκλεισαν. Σημειώνεται ότι οι κρατικές Κυπριακές Αερογραμμές για την περίοδο μεταξύ Μαΐου 2004 και 31ης Δεκεμβρίου 2010 ανήλθε σε 21,2 εκατομμύρια ευρώ ενώ στις 9 Μαρτίου 2011 το κράτος χορήγησε στις κρατικές Κυπριακές Αερογραμμές 19,9 εκατομμύρια ευρώ.
Η απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης
Με βάση την απόφαση της Ευρωπαϊκής Ένωσης οι Κυπριακές Αρχές θα έπρεπε να επωφελούνται απο το καθεστώς καθ' όλη τη διάρκεια της περιόδου κατά την οποία οι κυπριακοί αερομεταφορείς δεν θα έχουν άδεια να χρησιμοποιούν τον τουρκικό εναέριο χώρο.
Οι κυπριακές αρχές ωστόσο, περιόρισαν τη διάρκεια του καθεστώτος έως τις 31 Δεκεμβρίου 2020.
Μετά την ημερομηνία αυτή, η Κύπρος ανέλαβε τη δέσμευση να κοινοποιήσει εκ νέου το καθεστώς στην Επιτροπή.
Καμία αποζημίωση και στην Cobalt
Σημειώνεται ότι η Κυπριακή Δημοκρατία αρνήθηκε να αποζημιώσει την Cobalt Air, σχετικά με το τουρκικό εμπάργκο. Το ποσό της αποζημίωσης έφτανε τα 2,500,000 ευρώ.
Η κατάργηση του σχεδίου αποζημιώσεων από την Κυπριακή Δημοκρατία
Αρχές του 2019 οι Κυπριακές Αερογραμμές, αιτήθηκαν στην κυπριακή κυβέρνηση για αποζημίωση δρομολογίων που πραγματοποιήθηκαν τα έτη 2017 και 2018, με βάση το καθεστώς αποζημίωσης.
Το Υπουργικό Συμβούλιο αξιολόγησε τις αιτήσεις της Cyprus Airways και μετά τη συνεδρία του στις 15 Μάιου 2019 αποφάσισε να τερματίσει το σχέδιο αποζημίωσης προς τους κυπριακούς αερομεταφορείς, οι οποίοι δεν μπορούν να χρησιμοποιούν τους τουρκικούς αεροδιαδρόμους και να απορρίψει το αίτημα της Cyprus Airways.
Η απόφαση αυτή φέρει τρομερές επιπτώσεις για την Cyprus Airways, ιδιαίτερα εφόσον η εταιρεία κατά τα δύο χρόνια λειτουργίας της διενεργούσε πτήσεις σε προορισμούς που επηρεάζονται από το τουρκικό εμπάργκο, όπως π.χ. Αγία Πετρούπολη, έχοντας υπόψη πως τα επιπλέον έξοδα θα αντισταθμιστούν με βάση το καθεστώς αποζημίωσης.
Επιπρόσθετα:
• Οι συμπληρωματικές δαπάνες που προκύπτουν από τις πρόσθετες αποστάσεις πτήσης, εμποδίζουν οποιαδήποτε κυπριακή αερογραμμή από το να αναπτυχθεί και να μπορέσει να επιβιώσει απέναντι στο διεθνή ανταγωνισμό.
• Η ανάκληση της απόφασης για την αποζημίωση μετά την πάροδο εύλογου χρόνου δημιούργησε δικαιώματα και γενικότερα ευνοϊκές καταστάσεις για τον δικαιούμενο (δηλαδή την Cyprus Airways).
• Ως αποτέλεσμα της άρσης του μέτρου, παραδοσιακά ακριβοί προορισμοί π.χ. Ρωσία, δεν είναι πλέον εφικτοί.
Η απόφαση της κυβέρνησης θεωρείται αντιφατική καθώς με βάση την οδηγία της Ευρωπαϊκής Επιτροπής SA.32523 (2011/N), «το καθεστώς δεν εισάγει διακρίσεις αφού όλες οι εταιρείες που δυνητικά θίγονται από την απαγόρευση να εκτελούν πτήσεις υπεράνω του τουρκικού εναέριου χώρου έχουν πρόσβαση σε αυτόν υπό τους ιδίους όρους».
Επιπλέον, η απόφαση για την άρση του αντισταθμιστικού μέτρου δεν αιτιολογήθηκε επαρκώς έτσι ώστε να διαφαίνεται ο πραγματικός λόγος που οδήγησε το Υπουργικό Συμβούλιο να πάρει την απόφαση αυτή.
Ως εκ τούτου η Cyprus Airways έχει προσφύγει στην δικαιοσύνη τον Αύγουστο του 2019, εφόσον αποτελεί βασικό στοιχείο για μια αερογραμμή στην Κύπρο να έχει ίσες ευκαιρίες λειτουργίας με άλλες Ευρωπαϊκές αερογραμμές, ενώ επιπρόσθετα το σχέδιο αντιστάθμισης είναι εγκεκριμένο από την Ε.Ε. για την προστασία του υγειούς ανταγωνισμού. Η δικαστική διαδικασία έχει ήδη τροχοδρομηθεί.
Προορισμοί με προοπτική που μένουν στα χαρτιά λόγω εμπάργκο
Ο χάρτης παρουσιάζει προορισμούς οι οποίοι θα είχαν προοπτική στην κυπριακή τουριστική αγορά αλλά οι οποίοι παραμένουν ανεκμετάλλευτοι, λόγω των επιπλέον δαπανών που πρέπει να επωμισθούν λόγω της παράκαμψης του τουρκικού εναέριου χώρου.
Ιδιαίτερο ενδιαφέρον αποτελούν για κυπριακούς αερομεταφορείς οι Βαλκανικές χώρες και η Ρωσία, η οποία κατέχει ένα σημαντικό ποσοστό του τουρισμού της χώρας μας.