Η κρίση COVID-19 έχει οδηγήσει σε τέσσερις νέες τάσεις καταναλωτικής συμπεριφοράς σύμφωνα με την νέα έρευνα της ΕΥ, Future Consumer Index, η οποία παρακολουθεί την καταναλωτική διάθεση και συμπεριφορά 4.859 ατόμων στις ΗΠΑ, τον Καναδά, το Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία και Γερμανία . Η έρευνα ονομάζει τις τάσεις αυτές “Cut deep” (βαθιές περικοπές), “Stay calm, carry on” (ψύχραιμη αντιμετώπιση), “Save and stockpile” (εξοικονόμηση και συσσώρευση) και “Hibernate and spend” (υπερκατανάλωση).
Οι καταναλωτές της ομάδας "Cut deep" (27,3%) έχουν περιορίσει τις δαπάνες τους σε όλες τις κατηγορίες, υπό το βάρος των επιπτώσεων της πανδημίας στην απασχόληση. Αντίθετα, όσοι ανήκουν στην ομάδα “Stay calm, carry on” εξακολουθούν να ξοδεύουν κανονικά (26,2%). Η μεγαλύτερη μερίδα καταναλωτών η οποία διακατέχεται από απαισιοδοξία για το μέλλον κατατάσσεται στην κατηγορία “Save and stockpile” (35,1%), ενώ η τελευταία ομάδα “Hibernate and spend” (11,4) ξοδεύει περισσότερα.
Συνολικά, το 42% των ερωτηθέντων πιστεύουν ότι ο τρόπος με τον οποίο ψωνίζουν θα αλλάξει ριζικά ως αποτέλεσμα της πανδημίας COVID-19. Όσον αφορά τα εμπορικά σήματα (brands) και τα προϊόντα, το 34% των καταναλωτών δηλώνουν ότι είναι πρόθυμοι να πληρώσουν περισσότερα για τοπικά προϊόντα, 25% για αξιόπιστες μάρκες και 23% για ηθικά προϊόντα.
Αυτές οι τέσσερις κατατμήσεις, αντικατοπτρίζουν τον τρόπο με τον οποίο η συμπεριφορά των καταναλωτών μπορεί να σχετίζεται με την ηλικιακή τους ομάδα και την οικογενειακή ή την εργασιακή κατάστασή τους. Πιο συγκεκριμένα:
- Cut deep: Οι καταναλωτές αυτοί είναι κυρίως άνω των 45 ετών και έχουν δει τον μεγαλύτερο αντίκτυπο στην κατάσταση απασχόλησής τους καθώς σχεδόν ένας στους τέσσερις βρίσκονται χωρίς δουλειά, είτε προσωρινά είτε μόνιμα. Το 78% ψωνίζουν λιγότερο συχνά, ενώ το 64% αγοράζουν μόνο προϊόντα πρώτης ανάγκης. 33% πιστεύουν ότι τα εμπορικά σήματα (brands) είναι πολύ λιγότερο σημαντικά για αυτούς στις σημερινές συνθήκες.
- Stay calm, carry on: Οι καταναλωτές αυτοί δεν αισθάνονται άμεσα τις επιπτώσεις της πανδημίας και δεν αλλάζουν τις συνήθειές τους, ως προς τις δαπάνες. Μόλις το 21% από αυτούς ξοδεύουν περισσότερα σε τρόφιμα, σε σχέση με ένα 18% που ξοδεύουν, αντιστοίχως, λιγότερα.
- Save and stockpile: Τα μέλη της ομάδας αυτής είναι ιδιαίτερα ανήσυχα για τις οικογένειες τους και τις μακροπρόθεσμες προοπτικές. Πάνω από το ένα τρίτο (36%) ξοδεύουν τώρα περισσότερα για είδη παντοπωλείου, ενώ οι περισσότεροι ξοδεύουν λιγότερα για ρούχα (72%) και για αναψυχή (85%).
- Hibernate and spend: Οι καταναλωτές αυτοί, που προέρχονται κυρίως από τις ηλικίες 18-44 ετών, ανησυχούν περισσότερο για τις επιπτώσεις της πανδημίας. Ωστόσο, μόνο το 40% εξ αυτών δηλώνουν ότι ψωνίζουν λιγότερο συχνά. Και ενώ το 42% δηλώνουν ότι έχουν αλλάξει σημαντικά τα προϊόντα που αγοράζουν, το 46% αναφέρουν ότι τα εμπορικά σήματα έχουν πλέον μεγαλύτερη σημασία για αυτούς.
Καθώς οι καταναλωτές ξεπερνούν την πανδημία, πέντε νέες ομάδες ενδέχεται να αναδειχθούν
Οι τέσσερις ομάδες που προσδιορίζει η έρευνα, ενδέχεται να μετεξελιχθούν σε πέντε εντελώς διαφορετικές ομάδες, καθώς μετριάζονται οι επιπτώσεις της κρίσης. Για παράδειγμα, η έρευνα εκτιμά ότι η πλειοψηφία όσων καταναλωτών ανήκουν σήμερα στην κατηγορία “Save and stockpile”, θα μετακινηθούν σε δύο νέες κατηγορίες: “Remain frugal” και “Cautiously extravagant”.
Οι νέες αυτές ομάδες που θα μπορούσαν να εμφανιστούν μετά το πέρας της κρίσης του COVID-19, καταγράφονται αναλυτικά στην έρευνα, ως: “Keep cutting” (συνεχιζόμενες περικοπές - 13,1%), “Stay frugal” (συνεχιζόμενη λιτότητα - 21,7%), “Get to normal” (επιστροφή στην κανονικότητα - 31,4%), “Cautiously extravagant” (προσεκτικά «υπερβολικοί» στις δαπάνες - 24,7%) και “Back with a bang” (δυναμική επιστροφή στην κατανάλωση - 9,1%).
Μεταβάλλονται οι στάσεις των καταναλωτών απέναντι στην ιδιωτικότητα
Τα τελευταία δύο χρόνια, οι ομάδες της EY δημιουργούν μοντέλα μελλοντικών σεναρίων στο πλαίσιο του προγράμματος FutureConsumer.Now. Ένα από τα σενάρια αυτά βασιζόταν στον αντίκτυπο μιας υποθετικής παγκόσμιας πανδημίας και έδειξε ότι οι καταναλωτές θα υιοθετούσαν ενδεχομένως μια λιγότερο αυστηρή προσέγγιση απέναντι στην προστασία της ιδιωτικής ζωής και την κοινή χρήση προσωπικών δεδομένων. Πράγματι, το EY Future Consumer Index διαπιστώνει ότι το 54% των καταναλωτών θα ήταν πιο πρόθυμοι να μοιραστούν προσωπικά τους δεδομένα αν αυτό συνέβαλλε στην παρακολούθηση της διάδοσης μιας μόλυνσης.
Η έρευνα διαπιστώνει επίσης ότι οι πάροχοι υπηρεσιών υγείας θεωρούνται ως ο πιο έγκυρος οργανισμός, καθώς το 47% των καταναλωτών αναφέρουν ότι τους εμπιστεύονται πλήρως, σε σύγκριση με το 28% για τις κυβερνήσεις, 17% για τα εμπορικά σήματα και 16% για τις εταιρείες μέσων μαζικής ενημέρωσης.
Ένα άλλο μοντέλο του FutureConsumer.Now έδειξε ότι οι καταναλωτές θα μπορούσαν να αντιμετωπίσουν το χρόνο, το ανθρώπινο ταλέντο και τους φυσικούς πόρους, ως εξίσου σημαντικούς παράγοντες, καθώς παραδοσιακά κριτήρια αξιολόγησης υποκαθίστανται από τον σκοπό μια επιχείρησης και το κοινό καλό. Σύμφωνα με την έρευνα, το 33% των καταναλωτών συμφωνούν απόλυτα ότι, μετά την πανδημία, θα επαναξιολογήσουν τι είναι σημαντικότερο για εκείνους, ενώ πάνω από το ένα τέταρτο δηλώνουν ότι δίνουν ήδη μεγαλύτερη προσοχή σε αυτά που καταναλώνουν και τον κοινωνικό τους αντίκτυπο.
Σχολιάζοντας τα ευρήματα την έρευνας, ο Χαράλαμπος Κωνσταντίνου, Συνέταιρος και Επικεφαλής Συμβουλευτικών υπηρεσιών της ΕΥ Kύπρου, παρατηρεί: «Η πανδημία του COVID-19 μεταμορφώνει δραστικά τη συμπεριφορά των καταναλωτών. Κάποιες από τις αλλαγές μπορεί να είναι προσωρινές, ενώ άλλες ήρθαν για να μείνουν. Οι εταιρείες που δυσκολεύονταν να παρακολουθήσουν τις μεταβαλλόμενες συμπεριφορές των καταναλωτών πριν την πανδημία θα πρέπει να εντείνουν τις προσπάθειές τους για να ανταποκριθούν στις ανάγκες των επιμέρους ομάδων καταναλωτών. Η νέα έρευνα της EY, Future Consumer Index, αναλύει τις νέες καταναλωτικές τάσεις και βοηθά τις εταιρείες που επηρεάζονται από τις καταναλωτικές συνήθειες να προσαρμοστούν στις μεταβαλλόμενες ανάγκες, προτιμήσεις και προσδοκίες των καταναλωτών».
Κατά τους επόμενους μήνες, το EY Future Consumer Index θα παρουσιάζει τακτικά δείκτες και αναλύσεις σχετικά με το ποιες αλλαγές ενδέχεται να είναι προσωρινές αντιδράσεις στην κρίση του κορωνοϊού, και ποιες δείχνουν πιο θεμελιώδεις αλλαγές. Καθώς εξελίσσεται η έρευνα θα συμπεριληφθούν και άλλες χώρες. Η πιο πρόσφατη ανάλυση είναι διαθέσιμη στο ey.com/futureconsumerindex1.