Του Γιάννη Μισιρλή*
Σε μια από τις μεγαλύτερες προκλήσεις για τον τομέα των ακινήτων αναδεικνύεται το θέμα της αειφορίας και της δημιουργίας πράσινων κτηρίων. Από τη μία το μείζον θέμα της κλιματικής αλλαγής και από την άλλη ο καθορισμός στόχων, σε παγκόσμιο επίπεδο, για ένα μέλλον με μηδενικό ισοζύγιο άνθρακα, καθιστούν όλο και πιο αναγκαία την ανάπτυξη φιλικών προς το περιβάλλον κτηρίων.
Διανύουμε μια περίοδο μεγάλων αλλαγών στον τομέα ανάπτυξης γης, και αυτό που πρέπει να γίνει απόλυτα κατανοητό από τους επιχειρηματίες του κλάδου είναι ότι μελλοντικά projects, στα οποία δεν θα ενσωματωθούν στοιχεία αειφορίας, είναι καταδικασμένα να καταστούν μη βιώσιμα και μη κερδοφόρα. Σε διεθνές επίπεδο, ασκείται έντονη πίεση σε ιδιοκτήτες, ενοικιαστές και τράπεζες, ως χρηματοδότες ακινήτων, προκειμένου να δραστηριοποιηθούν με τρόπο που να αφήνει το λιγότερο περιβαλλοντικό αποτύπωμα στον πλανήτη, οι πηγές ιδίων κεφαλαίων επηρεάζονται, ενώ σύντομα αναμένεται να δούμε την επίδραση και στις πηγές χρέους, καθώς η πίεση από τους επενδυτές οδηγεί τους διαχειριστές επενδύσεων στο να θέσουν στόχους για την ενεργειακή απόδοση των κτηρίων. Την ίδια ώρα, η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα αυξάνει τις απαιτήσεις της έναντι των χρηματοπιστωτικών ιδρυμάτων για τη σωστή τιμολόγηση του κλιματικού κινδύνου, είτε πρόκειται για χρέος είτε για ομόλογα.
Υπό αυτά τα δεδομένα, οι βιώσιμες επενδύσεις και η άνοδος της πράσινης χρηματοδότησης θα αποτελούν πολύ σύντομα θέματα προς συζήτηση σε όλες τις αγορές, συμπεριλαμβανομένης και της Κύπρου.
Εξάλλου, οι δανειστές έχουν ήδη αρχίσει να τονίζουν με έμφαση στους επιχειρηματίες του κλάδου, τον διαφαινόμενο οικονομικό κίνδυνο που ελλοχεύει από τις εκπομπές διοξειδίου του άνθρακα, καθώς επίσης και τους κλιματικούς κίνδυνους σε συσχετισμό με τη δημιουργία συμβατικών κτηρίων. Καθίσταται πλέον ξεκάθαρο ότι οι συγκεκριμένοι παράγοντες θα λαμβάνονται σοβαρά υπόψη στο μέλλον, κατά τη διαδικασία δανειοδότησης ενός έργου, φαινόμενο το οποίο ήδη άρχισε να παρατηρείται και στην Κύπρο. Τα ακίνητα με μικρότερο κλιματικό αντίκτυπο θα επιβραβεύονται μέσω καλύτερων δανειστικών όρων.
Αξίζει, πάντως, να αναφέρουμε πως ήδη στην Κύπρο καταγράφεται πρόοδος στην υιοθέτηση μέτρων που σχετίζονται με την πράσινη ανάπτυξη, ωστόσο, πρέπει να γίνουν ακόμα πολλά.
Ένα εξίσου σημαντικό ζήτημα κατά τη μετάβαση στην πράσινη ανάπτυξη είναι τα υφιστάμενα κτήρια, καθώς η πλειονότητα των κτηρίων που θα αποτελέσουν το δομημένο περιβάλλον του μέλλοντος έχουν ήδη κατασκευαστεί. Γι’ αυτό και πέραν των μελλοντικών κατασκευών, θα πρέπει να δοθεί έμφαση και στην ενεργειακή αναβάθμιση των παλαιότερων κτηρίων. Βεβαίως, η διαδικασία αυτή προϋποθέτει πρόσθετο κόστος για την πολιτεία, ωστόσο τα σε βάθος χρόνου πλεονεκτήματα -οικονομικά και μη- είναι πολύ μεγαλύτερα.
Όπως γίνεται αντιληπτό, το μέλλον είναι πιο κοντά από ποτέ για τον τομέα ακινήτων. Γι’ αυτό και όλα τα εμπλεκόμενα μέρη οφείλουμε να εργαστούμε σκληρά προς την πράσινη κατεύθυνση. Απαιτείται να λαμβάνονται έξυπνες αποφάσεις, να τίθενται ακριβείς στόχοι και να γίνεται συνεχής παρακολούθηση της λειτουργικής απόδοσης των κτηρίων. Η ευαισθητοποίηση, η σωστή πληροφόρηση και ο κατάλληλος σχεδιασμός θα φέρουν τα επιθυμητά αποτελέσματα, ενδεχομένως και σε λιγότερο από μία δεκαετία.
*Ο Γιάννης Μισιρλής είναι Διευθυντής της Imperio, Αναπληρωτής Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Επαγγελματιών Ανάπτυξης Γης, μέλος του ΔΣ του ΚΕΒΕ και πρόεδρος της Επιτροπής Ακινήτων