Όταν διακόπηκε ξαφνικά η παροχή ρεύματος στην Ισπανία τη Δευτέρα, η Ιρένε Κάσας και ο σύζυγός της, Λουίς Μοράτε, που ζουν σε μια πολυκατοικία στα προάστια της Μαδρίτης, βρέθηκαν στο σκοτάδι όπως όλοι οι υπόλοιποι. Παρότι στο κτήριο έχουν εγκατασταθεί 200 φωτοβολταϊκά πάνελ από το τέλος του 2023, αυτά δεν μπόρεσαν να τους προσφέρουν ρεύμα στη διάρκεια της διακοπής.
Ο λόγος είναι απλός: τα πάνελ είναι συνδεδεμένα απευθείας με το κεντρικό δίκτυο. Κάθε συνιδιοκτήτης, όπως οι Κάσας και Μοράτε, λαμβάνει μια έκπτωση στον λογαριασμό ρεύματος για την ενέργεια που προσφέρει στο δίκτυο, αλλά δεν τροφοδοτεί απευθείας το διαμέρισμά του με ρεύμα.
Η «αυταπάτη» της ενεργειακής ανεξαρτησίας
«Κατά βάση, τα ηλιακά πάνελ μας δίνουν ρεύμα μέσα στη μέρα, αλλά στην πράξη είμαστε συνδεδεμένοι όπως όλοι οι άλλοι», δήλωσε ο Μοράτε. Η εμπειρία τους αντικρούει τη διαδεδομένη πεποίθηση πως η ηλιακή ενέργεια σημαίνει ενεργειακή αυτονομία.
Το φαινόμενο αυτό ίσως ξάφνιασε πολλούς από τους χιλιάδες Ισπανούς που έχουν πλέον φωτοβολταϊκά στη στέγη. Η εγκατάσταση τους αυξήθηκε ραγδαία μετά το 2018, όταν καταργήθηκε ο φόρος στην ιδιοκατανάλωση. Η οικιακή φωτοβολταϊκή ισχύς από 300 μεγαβάτ εκτινάχθηκε στα 2.400 μεγαβάτ έως το τέλος του 2023, σύμφωνα με στοιχεία της BloombergNEF.
Όμως, στη συντριπτική τους πλειονότητα, τα συστήματα αυτά είναι συνδεδεμένα στο δίκτυο, και η μετατροπή τους σε αυτόνομα (off-grid) είναι περίπλοκη. Η επίσημη κυβερνητική οδηγία για όποιον επιθυμεί ενεργειακή αυτάρκεια αριθμεί 181 σελίδες και περιλαμβάνει 17 βήματα.
Η τεχνολογία «islanding» και το κόστος ανεξαρτησίας
Το πρόβλημα δεν είναι μόνο ισπανικό. Στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες, ακόμη και τα συστήματα με μπαταρίες δεν διαθέτουν τεχνολογία “islanding”, δηλαδή λειτουργία σε συνθήκες αποσύνδεσης από το δίκτυο. Ο μετατροπέας (inverter), που είναι η «καρδιά» κάθε φωτοβολταϊκού συστήματος, απενεργοποιείται όταν το δίκτυο πέφτει. Αυτό γίνεται για λόγους ασφαλείας, ώστε να μπορούν οι τεχνικοί να εργάζονται χωρίς τον κίνδυνο ηλεκτροπληξίας.
Η ενεργοποίηση συστήματος με δυνατότητα islanding απαιτεί επιπλέον επενδύσεις και πολλοί καταναλωτές κρίνουν ότι δεν αξίζει το κόστος, ιδίως σε χώρες με αξιόπιστο δίκτυο. Όπως εξηγεί ο Άνταμ Μπελ, διευθυντής πολιτικής στην εταιρεία Stonehaven: «Σε μέρη όπου η πιθανότητα διακοπής ρεύματος είναι χαμηλή, όπως στις περισσότερες ανεπτυγμένες χώρες, είναι ένα έξοδο που δύσκολα δικαιολογείται».
Εκτός δικτύου στην Καταλονία: η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα
Κάποιοι όμως έχουν επιλέξει να ζουν εντελώς εκτός δικτύου. Η Καρλότα Σάλα, μητέρα πέντε παιδιών και γνωστή influencer σε θέματα μητρότητας, ζει σε μια φάρμα ηλικίας ενός αιώνα στην Καταλονία. Η οικογένεια διαθέτει πάνελ και μπαταρίες που τους παρέχουν πλήρη ενεργειακή αυτάρκεια, ακόμα και τη νύχτα.
«Μάθαμε για το μπλακ άουτ πολλές ώρες μετά, όταν λάβαμε μήνυμα από φίλη», είπε η Σάλα. «Μπήκαμε στο ίντερνετ για να μάθουμε τι είχε συμβεί και τα παιδιά μου δεν μπορούσαν να πιστέψουν ότι όλοι ήταν offline».
Η οικογένεια μετακόμισε από τη Βαρκελώνη πριν πάνω από μία δεκαετία αναζητώντας μια πιο φυσική ζωή, και η πρόσφατη διακοπή επιβεβαίωσε την επιλογή τους.
«Το να είσαι αυτάρκης στην καθημερινότητά σου σου δίνει ένα αίσθημα φυσικής και συναισθηματικής ανεξαρτησίας», είπε. «Επηρεάζει την αυτοεκτίμησή σου, σου δίνει τη δύναμη να νιώθεις πως έχεις τον έλεγχο των επιλογών σου».
Πηγή: newmoney.gr
- Διαβάστε επίσης: Πόσα χρήματα διασφαλίζουν μια άνετη σύνταξη και πόσα καλύπτει το ΤΚΑ