Του Παναγιώτη Γρηγορίου
Υπάρχει ένα πολύ γνωστό γνωμικό, το οποίο αναφέρει ότι «πρώτα βγαίνει η ψυχή του ανθρώπου και μετά το χούι του». Η εν λόγω παροιμία, με απλά λόγια, τονίζει εμφατικά ότι οι άνθρωποι μέχρι να πεθάνουν δεν μπορούν να αλλάξουν τις συνήθειές τους. Αυτό ισχύει και για εμάς στην Κύπρο, αφού αν και έχουμε… πεθάνει προ πολλού, παραμένουμε ακλόνητοι στις συνήθειές μας. Ο λόγος για την αγορά των ακινήτων, η οποία έφτασε στο ναδίρ της πριν από κάποια χρόνια, έστειλε αδιάβαστη όλη την οικονομία, όμως, λίγα χρόνια μετά φαίνεται ότι δεν βάζουμε μυαλό... Τα πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία καταδεικνύουν του λόγου το αληθές, καθώς ακόμα επιμένουμε να χτίζουμε ή να κατοικούμε σε πολύ μεγάλα σπίτια με ό,τι αυτό συνεπάγεται σε θέμα κόστους και συντήρησης. Συγκεκριμένα, τα στοιχεία αναφέρουν ότι το συνολικό εμβαδόν των νέων αδειών οικοδομής είναι αυξημένο κατά 27,6%, ενώ και η αξία τους είναι αυξημένη κατά 23,3%. Ταυτόχρονα, ενδιαφέρον είναι το στοιχείο ότι το εμβαδόν για μονοκατοικίες παρουσιάζει ετήσια αύξηση 30,7% και τα κτήρια με πέραν των δύο κατοικιών αύξηση 18,4%. Σε όλα αυτά υπάρχει και μια διαχρονική πρωτιά της χώρας μας στα μεγάλα σπίτια, αφού σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Στατική Υπηρεσία, με εμβαδόν 141,4 τ.μ. η μέση κατοικία στην Κύπρο είναι η μεγαλύτερη στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Τα ίδια στοιχεία δείχνουν ότι το μέσο μέγεθος μιας κατοικίας στην Κύπρο είναι πάνω από το τριπλάσιο (!) σε σχέση με μια κατοικία στη Ρουμανία, το εμβαδόν της οποίας κυμαίνεται στα 43,9 τ.μ. Σημειώνεται ότι ο ευρωπαϊκός μέσος όρος είναι μόλις στα 95,9 τ.μ.
ΑΥΞΑΝΟΥΝ ΤΕΤΡΑΓΩΝΙΚΑ
Όπως φαίνεται από τα στοιχεία των αδειών οικοδομής, οι νέες οικιστικές μονάδες, οι οποίες αναμένεται να ανεγερθούν το επόμενο διάστημα, είναι μεγαλύτερες σε σχέση με πέρυσι με μέσο όρο 229 τ.μ. έναντι 213 τ.μ., αλλά και πιο ακριβές, καθώς ο μέσος όρος τους είναι 1,026 ευρώ ανά τ.μ. έναντι 969 ευρώ ανά τ.μ. που ήταν πέρυσι. Πάντως, αυτή είναι η μισή αλήθεια, αφού υπάρχουν μεγάλες διαφορές ανά τύπο κατοικίας και ας μην ξεχνούμε ότι οι περισσότερες και πιο πολυτελείς κατοικίες προορίζονται για ξένους αγοραστές που επενδύουν στον τομέα για σκοπούς πολιτογράφησης.
ΠΙΟ ΜΙΚΡΕΣ ΟΙ ΔΙΠΛΟΚΑΤΟΙΚΙΕΣ
Πάντως όσον αφορά στις διπλοκατοικίες, τα στοιχεία δείχνουν ότι θα είναι πολύ πιο μικρές με μέσο όρο τα 157 τ.μ. έναντι 180 τ.μ. που ήταν πέρυσι, ενώ η αξία τους παραμένει περίπου στα ίδια επίπεδα, δηλαδή στα 940 ευρώ ανά τ.μ. έναντι 937 ευρώ που ήταν πέρυσι. Σημαντικό και το στοιχείο των διαμερισμάτων σε πολυκατοικίες, τα οποία φαίνεται να είναι ακόμη πιο μικρά και από 176 τ.μ. που ήταν πέρυσι θα είναι φέτος 147 τ.μ. και συνεπώς πιο χαμηλής αξίας, δηλαδή 880 ευρώ ανά τ.μ. έναντι 1,062 ευρώ ανά τ.μ. πέρυσι.
ΑΓΟΡΑ ΔΥΟ ΤΑΧΥΤΗΤΩΝ
Σύμφωνα με οικονομολόγους και αρμοδίους του τομέα, με τους οποίους μίλησε το Capital Today, είναι προφανές ότι οι αριθμοί δείχνουν ότι ο τομέας της οικοδομικής βιομηχανίας έχει χωριστεί στα δύο. Την ίδια στιγμή είναι έντονη η αλλαγή του κατασκευαστικού χάρτη, καθώς τα στοιχεία διαφόρων υπηρεσιών δείχνουν ότι υπάρχει μεγάλη αύξηση στην ανέγερση βιομηχανικών κτηρίων και αποθηκών, ενώ και οι μεικτές πολυκατοικίες, στις οποίες περιλαμβάνονται και οι αδειοδοτήσεις πύργων, που φιλοξενούν πολυτελή και υψηλής αξίας σπίτια, παρουσιάζουν, επίσης, εντυπωσιακή πορεία. Στην αντίπερα όχθη η αγορά, όπως επισημαίνουν οι ειδικοί του τομέα, δείχνει σημάδια προσαρμογής στη νέα τάξη πραγμάτων, καθώς θα διαθέσει μικρότερα και συνεπώς χαμηλότερης αξίας διαμερίσματα για τα νοικοκυριά που αφορούν εγχώριους αγοραστές της μεσαίας τάξης.
ΑΝΑΚΑΜΠΤΕΙ Ο ΤΟΜΕΑΣ
Ο τομέας δείχνει να ανακάμπτει, καθώς σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα δημοσιευμένα στοιχεία για τις άδειες οικοδομής, φαίνεται ότι το πρώτο δίμηνο εκδόθηκαν συνολικά 907 άδειες για οικιστικές μονάδες, σε σύγκριση με 764 την αντίστοιχη περυσινή περίοδο. Τα στοιχεία δείχνουν, επίσης, ότι η ανάκαμψη της κτηματαγοράς δεν αφορά όλες τις επαρχίες, αλλά ούτε όλες τις περιοχές σε κάθε επαρχία. Όσον αφορά στα πωλητήρια έγγραφα, το πρώτο τετράμηνο παρατηρήθηκε αύξηση σε όλες τις επαρχίες. Γενικά υπήρξε αύξηση 38%, αφού κατατέθηκαν 2.784 πωλητήρια έγγραφα σε σύγκριση με 2011 την αντίστοιχη περσινή περίοδο. Η Αμμόχωστος και η Πάφος συνεχίζουν να βρίσκονται σε πτωτική πορεία, ενώ και στις υπόλοιπες επαρχίες η ανάκαμψη αφορά μόνο στις αστικές περιοχές, σε αντίθεση με τις αγροτικές, οι οποίες παραμένουν σε δυσμενή θέση.
«ΔΕΝ ΛΥΝΟΝΤΑΙ ΤΑ ΠΡΟΒΛΗΜΑΤΑ»
Σύμφωνα με τον οικονομολόγο Τάσο Γιασεμίδη μπορεί ο αριθμός των πωλητηρίων να μη φθάνει τα επίπεδα του 2007 και 2008, όμως, θα πρέπει να σημειωθεί ότι παράγοντες της αγοράς αναφέρουν ότι πολλές από τις πωλήσεις των τελευταίων χρόνων αφορούν μεγαλύτερα και ακριβότερα ακίνητα, που συνδέονται με το πρόγραμμα πολιτογράφησης. «Πολλοί από τους επενδυτές επιλέγουν να επενδύσουν σε αριθμό ακινήτων αντί σε ένα συγκεκριμένο, εφόσον διαβλέπουν τη δυνατότητα ενοικίασής τους λόγω της αυξανόμενης ζήτησης. Παρά τα όσα αναφέρθηκαν πιο πάνω, δεν σημαίνει ότι έχουν λυθεί όλα τα προβλήματα του τομέα και ειδικά η υψηλή μόχλευση. Οι διαδικασίες που αφορούν στον τομέα τον ίδιο και τις υπηρεσίες που τον στηρίζουν, χρήζουν σημαντικής βελτίωσης. Για παράδειγμα, είναι δύσκολο να εξηγηθεί σε έναν επενδυτή από το εξωτερικό η αναγκαιότητα ύπαρξης τόσο πολεοδομικής όσο και άδειας οικοδομής», επεσήμανε ο κ. Γιασεμίδης. Ταυτόχρονα, ο Οικονομολόγος ανέφερε ότι, αν και οι διαδικασίες στο Κτηματολόγιο βελτιώθηκαν σημαντικά, χρήζουν επίσης περαιτέρω βελτίωσης. «Είναι σημαντικό να υπάρξει ένας ολοκληρωμένος πολεοδομικός σχεδιασμός, συμπεριλαμβανομένων και των έργων υποδομής, ώστε να υπάρξουν διορθωτικές κινήσεις, εκεί και όπου χρειάζεται, ειδικά μετά από μια περίοδο παροχής πολεοδομικών κινήτρων», τόνισε.
DEVELOPERS: «ΑΝΑΚΤΗΣΗ ΕΔΑΦΟΥΣ»
Ο πρόεδρος του Παγκυπρίου Συνδέσμου Επιχειρηματιών Ανάπτυξης Γης και Οικοδομών, κ. Παντελής Λεπτός, δηλώνει ότι «ο κλάδος απέδειξε για άλλη μια φορά την ανθεκτικότητα και τις δυνατότητές του. Σήμερα βρίσκεται ξανά σε περίοδο ανάκαμψης, συμβάλλοντας καταλυτικά στην επάνοδο της κυπριακής οικονομίας σε αναπτυξιακούς ρυθμούς. Ως εκ τούτου είναι σημαντικό να παραμείνουμε σταθεροί στην πορεία μας». Πάντως, σύμφωνα πάντα με τον κ. Λεπτό «παρά την ανάκαμψη που παρατηρείται και την ανάκτηση αρκετού από το χαμένο έδαφος, η αγορά συνεχίζει να απέχει αισθητά από τα επίπεδα, στα οποία είχε βρεθεί πριν από το 2013. Υπάρχουν, κατά συνέπεια, ισχυρές προϋποθέσεις και προοπτική για περαιτέρω ανάκαμψη. Ο αυξημένος ρυθμός ανάπτυξης της οικονομίας, τα φορολογικά κίνητρα, το πρόγραμμα υπηκοότητας κατ' εξαίρεση, το νέο πρόγραμμα για φορολογικούς κατοίκους και οι ευκαιρίες που προκύπτουν από το φυσικό αέριο αποτελούν παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν ουσιαστικά στην περαιτέρω αύξηση των πωλήσεων τα επόμενα χρόνια».
Πηγή: Εφημερίδα Σημερινή