Συνέντευξη στον Ξένιο Μεσαρίτη
Άλλοι λιγότερο, άλλοι περισσότερο, κάποιοι πιο νωρίς και κάποιοι πιο αργά, όλοι θα επηρεαστούμε από τις τεχνολογίες του Artificial Intelligent. Ο Γεράσιμος Ντούσκας, διοικητικός σύμβουλος και σύμβουλος Τεχνολογίας της KPMG, στη συνέντευξή του στο Περιοδικό Economy Today, τονίζει ότι η εξέλιξη της τεχνολογίας καθ’ αυτό εξ υπακούει αυτοματοποίηση, αλλαγή και εξέλιξη σχεδόν όλων των εργασιακών ρόλων και αρκετές τυποποιημένες δραστηριότητες θα γίνονται από συστήματα AI, επιτρέποντας στον άνθρωπο να εστιάσει σε πιο δημιουργικές και παραγωγικές δραστηριότητες.
Ο Γεράσιμος Ντούσκας αναφέρει ότι πλέον η τεχνολογία της τεχνητής νοημοσύνης δεν είναι μία φούσκα, αφού φαίνεται ότι συνεχώς η εφαρμογή της αυξάνεται ραγδαία στην οικονομική δραστηριότητα και το παράδειγμα του ChatGTP είναι ενδεικτικό για τον εκδημοκρατισμό της τεχνολογίας αυτής. Σχετικά με τις ανησυχίες που υπάρχουν θεωρεί ότι είναι λογικές, αφού όταν μιλάμε για τεχνητή νοημοσύνη είναι η ικανότητα μιας μηχανής να εμφανίζει ανθρώπινες ικανότητες, όπως η συλλογιστική, η μάθηση, ο προγραμματισμός και η δημιουργικότητα. Ως εκ τούτου, θα πρέπει οι εν λόγω τεχνολογίες να διέπονται από ένα σαφή ρυθμιστικό πλαίσιο και προς αυτή την κατεύθυνση κινούνται όλα τα κράτη.
Ένα από τα κυρίαρχα ερωτήματα, που επικρατεί τους τελευταίους μήνες στις συζητήσεις γύρω από την τεχνητή νοημοσύνη, είναι αν πρόκειται για ακόμα μια φούσκα γύρω από τον τομέα της τεχνολογίας όπως ήταν αυτή του dot.com bubble. Πώς σχολιάζετε αυτές τις συζητήσεις και πώς μπορούμε να διακρίνουμε αν πρόκειται για φούσκα ή μια νέα πραγματικότητα;
Σε ένα περιβάλλον που συνεχώς μεταβάλλεται και εξελίσσεται, η εφαρμογή και ο αντίκτυπος της τεχνολογίας Τεχνητής Νοημοσύνης (AI) σε αρκετούς τομείς δραστηριοτήτων αυξάνεται ραγδαία. Σίγουρα δεν θα είναι όλες οι προσπάθειες επιτυχημένες. Το ότι μεγάλοι τεχνολογικοί Οργανισμοί επενδύουν στην τεχνητή νοημοσύνη δίνει ένα δυνατό μήνυμα ότι η τεχνολογία είναι εδώ, είναι προτεραιότητα και έχει «ξεφύγει» από τα R&D Lab στεγανά, έχοντας πλέον ευρεία εφαρμοσιμότητα σε αρκετούς τομείς.
Ενδεικτικό παράδειγμα εκδημοκρατισμού AI τεχνολογίας είναι το ευρέως γνωστό πλέον ChatGPT της OpenAI με πέραν των 100 εκατομμυρίων χρηστών να αξιοποιούν και να αλληλοεπιδρούν με την τεχνολογία. Επιπρόσθετα, αρκετοί Οργανισμοί επενδύουν στην ανάπτυξη δικών τους generative AI εφαρμογών κατανοώντας τις δυνατότητες και το ανταγωνιστικό πλεονέκτημα που μπορούν να αποκτήσουν. Όλα αυτά συνθέτουν μια νέα πραγματικότητα, γεμάτη ευκαιρίες, προβληματισμούς και προσδοκίες.
Το βασικό στοίχημα που φαίνεται να «βασανίζει» τις κοινωνίες είναι αν θα καταφέρουμε να αγκαλιάσουμε αυτές τις τεχνολογίες και να τις προσαρμόσουμε στην καθημερινότητα και στην οικονομική δραστηριότητα αυξάνοντας την παραγωγικότητά μας. Ποια θεωρείτε ότι πρέπει να είναι η αντιμετώπιση που πρέπει να έχουν οι επιχειρήσεις και οι εργαζόμενοι απέναντι στις νέες τεχνολογίες της τεχνητής νοημοσύνης;
Η ψηφιακή εποχή ορίζεται από την εξέλιξη της επίδρασης που έχει η τεχνολογία σε όλες τις δραστηριότητές μας. Αναπόφευκτα, καθώς η τεχνολογία εξελίσσεται, γίνεται πιο ενδιαφέρουσα και διαθέσιμη, γινόμαστε ταυτόχρονα πιο «απαιτητικοί» απ’ αυτήν καθώς επωφελούμαστε από όσα μπορεί να προσφέρει στην ψηφιακή, πλέον, οικονομία όπου άνθρωποι και επιχειρήσεις λειτουργούν. Ταυτόχρονα, κατανοούμε, στον μέγιστο δυνατό βαθμό, τις προκλήσεις και τους κινδύνους των νέων τεχνολογιών, είτε ώριμων είτε πειραματικών, έτσι ώστε η ενσωμάτωση και προσαρμογή τους στην προσωπική και επαγγελματική μας καθημερινότητα να γίνεται σταδιακά και με ασφάλεια. Με αυτά τα δεδομένα, θεωρώ, είναι προς όφελος των Οργανισμών να αναπτύξουν μια θετική προσέγγιση ως προς την υιοθέτηση νέων τεχνολογιών προς όφελος των εργασιών, διαδικασιών, υπηρεσιών και προϊόντων τους και κατ’ επέκταση των συναδέλφων και πελατών τους συνυφασμένη πάντοτε με το στρατηγικό τους πλάνο ψηφιακής αναμόρφωσης.
Ποιοι είναι οι κύριοι τομείς της οικονομικής δραστηριότητας που προβλέπετε ότι θα επηρεαστούν από τις τεχνολογίες της τεχνητής νοημοσύνης και που μπορεί να υπάρχει περισσότερο το διακύβευμα της αντικατάστασης των υφιστάμενων θέσεων εργασίας από AI;
Όλοι. Τόσο απλά. Άλλοι λιγότερο, άλλοι περισσότερο. Κάποιοι πιο νωρίς, κάποιοι πιο αργά. Αλλά σίγουρα όλοι. Υπάρχουν παραδείγματα Οργανισμών στην Κύπρο όπου έχουν ήδη εφαρμόσει τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης με μεγάλο αντίκτυπο στις εργασίες, προϊόντα και υπηρεσίες τους. Από το τραπεζικό, το λιανικό εμπόριο, τις τηλεπικοινωνίες, την εκπαίδευση, τις αυτόματες πληρωμές, τις επαγγελματικές υπηρεσίες, τις μεταφορές, εφαρμογές κάθετες και οριζόντιες αναπτύσσονται και υιοθετούνται με θετικό αντίκτυπο. Παραδείγματα όπως διαχείριση ρίσκου, βελτιστοποίηση τιμολογιακής πολιτικής, αυτοματοποίηση και βελτιστοποίηση περιεχομένου, βελτιστοποίηση διαδρομής, διαχείριση ηλεκτρονικής απάτης κοκ.
Η εξέλιξη της τεχνολογίας καθ’ αυτό εξ υπακούει αυτοματοποίηση, αλλαγή και εξέλιξη σχεδόν όλων των εργασιακών ρόλων. Αρκετές από τις υφιστάμενες τυποποιημένες δραστηριότητές θα γίνονται πλέον από συστήματα AI, επιτρέποντας στον άνθρωπο να εστιάσει σε πιο δημιουργικές και παραγωγικές δραστηριότητες. Επιβάλλεται να σχεδιάσουμε και να εφαρμόσουμε ως κοινωνία ένα πλάνο αναβάθμισης δεξιοτήτων και επανειδίκευσης ατόμων όπου το αντικείμενό τους θα επηρεαστεί από τεχνολογίες τεχνητής νοημοσύνης. Επίσης, εκπαιδευτικός τομέας και αγορά εργασίας να έρθουμε ακόμα πιο κοντά, να δημιουργήσουμε νέα προγράμματα σπουδών με γνώμονα τις άμεσες και επερχόμενες ανάγκες δεξιοτήτων τόσο τοπικά αλλά και περιφερειακά, καθιστώντας τη χώρα πραγματικό κόμβο τεχνολογικής αριστείας.
Καθώς η υιοθέτηση της τεχνητής νοημοσύνης γίνεται όλο και πιο διακριτή, οι ηθικοί προβληματισμοί γύρω από την εφαρμογή γίνονται πιο βάσιμοι. Θα μπορούσατε να εξηγήσετε ποιες είναι ακριβώς αυτές οι ηθικές προκλήσεις και πώς πρέπει να προσεγγίζεται αυτό το ζήτημα που ίσως να επιβάλλει και τη θέσπιση και ενός κανονιστικού πλαισίου από τα κράτη και τους Οργανισμούς;
Κάθε νέα τεχνολογία φέρνει προκλήσεις, ανησυχίες και διφορούμενη αποδοχή. Πόσο μάλλον όταν μιλάμε για τεχνητή νοημοσύνη, η οποία κοινώς αποδεχτά είναι η ικανότητα μιας μηχανής να εμφανίζει ανθρώπινες ικανότητες, όπως η συλλογιστική, η μάθηση, ο προγραμματισμός και η δημιουργικότητα. Υπάρχουν παραδείγματα εφαρμογών τεχνητής νοημοσύνης όπου η χρήση δεν ήταν στο πλαίσιο αρχών και σωστής διακυβέρνησης. Ψευδείς ειδήσεις, διακρίσεις & ανισότητες υποψηφίων για εργοδότη, κατασκοπεία, ψηφιακές απάτες κοκ.
Η Ευρωπαϊκή Ένωση, ως μέρος της ψηφιακής της στρατηγικής, έχει θέσει ως στόχο να ρυθμίσει την ανάπτυξη και χρήση τεχνολογιών τεχνητής νοημοσύνης διασφαλίζοντας ότι τα συστήματα τεχνητής νοημοσύνης που χρησιμοποιούνται στην Ε.Ε. είναι ασφαλή, διαφανή, ανιχνεύσιμα, χωρίς διακρίσεις και φιλικά προς το περιβάλλον. Κάθε ανάπτυξη τεχνητής νοημοσύνης θα αξιολογείται και θα κατηγοριοποιείται. Το τέλος του 2023 έχει τεθεί ως ορόσημο για κατάληξη στην τελική μορφή του νόμου απ’ όλα τα κράτη μέλη.
Γενικότερα οι αναδυόμενες τεχνολογίες συχνά διαμορφώνουν το μέλλον των επιχειρήσεων και της οικονομικής δραστηριότητας. Κατά τη γνώμη σας ποιες άλλες αναδυόμενες τεχνολογίες πέρα από την τεχνητή νοημοσύνη προβλέπετε ότι θα έχουν σημαντικό αντίκτυπο στην οικονομία τα επόμενα χρόνια; Επίσης, πώς μπορούν οι επιχειρήσεις να προετοιμαστούν για να προσαρμοστούν με αυτές τις καινοτομίες και να παραμείνουν ανταγωνιστικές;
Πέραν της τεχνητής νοημοσύνης (Generative & Applied AI), αντίκτυπο στο εγγύς μέλλον θεωρώ θα έχουμε από advanced connectivity τεχνολογίες όπως 5G/WiFi6/IoT, Cloud & Edge computing, Next-gen Software development, Digital Twins, Augmented Reality και μεταγενέστερα Metaverse, Web3.0, Climate Tech kai Quantum Computing.
Η τεχνολογία εξελίσσεται βοηθώντας τους Οργανισμούς να εξελιχθούν. Η σχέση είναι αμφίδρομη. Ο κάθε Οργανισμός θα πρέπει να αξιολογήσει την ψηφιακή του στρατηγική, τον ρόλο που θέλει να διαδραματίσει στην εποχή της ψηφιακής οικονομίας, να καταρτίσει πλάνο ψηφιακής εξέλιξης και να αξιοποιήσει τις δυνατότητες της τεχνολογίας για να εξελίξει τους ανθρώπους του, τα προϊόντα και υπηρεσίες του.
Διαβάστε επίσης: Σ. Ράπτης: Η ναυτιλία σε μεταίχμιο - «Ο διάβολος στις λεπτομέρειες»