Της Ευδοκίας Παπαδοπούλου
Το ότι η αλλαγή του συστήματος πρόσληψης των εκπαιδευτικών και ειδικότερα, η δρομολογούμενη πλήρης κατάργηση των πινάκων διοριστέων το 2027, έχει υπέρμαχους και πολέμιους δεν είναι μυστικό.
Η δεύτερη κατηγορία άρχισε, άλλωστε, εδώ και καιρό τις ζυμώσεις προκειμένου να επιτύχει τη διατήρηση της «μεταβατικής» λύσης που είχε συμφωνηθεί και που προέβλεπε τον διορισμό 50% από τον «Πίνακα Διοριστέων» και 50% από τον «Πίνακα Διορισίμων».
Μάλιστα, πέραν των 8.500 υπογραφών έχουν μαζευτεί από άτομα που εκφράζουν την αντίθεσή τους στην κατάργηση του πίνακα διοριστέων μέσω της πλατφόρμας avaaz.org. Σήμερα, η Ομάδα Πρωτοβουλίας για τη Διατήρηση του Πίνακα Διοριστέων θα έχει την ευκαιρία να επιχειρηματολογήσει ενώπιον των μελών της Κοινοβουλευτικής Επιτροπής Παιδείας, όπου θα ξεκινήσει η συζήτηση γύρω από το νέο σύστημα διορισμών στη δημόσια εκπαίδευση, τα προβλήματα που πιθανόν να προκύψουν και τις προοπτικές που διανοίγονται.
Την ίδια ώρα, επί τάπητος θα τεθεί και η Πρόταση Νόμου του ανεξάρτητου βουλευτή Ανδρέα Θεμιστοκλέους, στόχος της οποίας είναι η τροποποίηση του περί Δημόσιας Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας Νόμου ούτως ώστε να διατηρηθούν υπό προϋποθέσεις οι πίνακες διοριστέων μετά την 1η Σεπτεμβρίου 2027 αντί να καταργηθούν πλήρως όπως προβλέπεται στην υφιστάμενη νομοθεσία.
Για να πάρουμε όμως τα πράγματα από την αρχή..
Πριν από το 2017, οι διορισμοί εκπαιδευτικών γίνονταν αποκλειστικά με βάση τους πίvακες διoριστέωv, οι οποίοι συvτάσσovταν με σειρά πρoτεραιότητας, λαμβάνοντας υπόψη τo έτoς απόκτησης τoυ πρώτoυ τίτλoυ σπoυδώv του εκάστοτε υποψηφίου. Το 2017 τέθηκε σε εφαρμογή το Νέο Σύστημα Διορισμών στην Εκπαίδευση, το οποίο εγκρίθηκε από τη Βουλή το 2015 και προέβλεπε, για πρώτη φορά, τη διεξαγωγή γραπτών εξετάσεων για διορισμό πτυχιούχων στη Δημόσια Εκπαιδευτική Υπηρεσία αλλά και επικαιροποίηση, ανά τακτά χρονικά διαστήματα, της γνώσης τους στο γνωστικό αντικείμενο που αναμένεται να διδάξουν.
Στόχος του Νέου Συστήματος Διορισμών ήταν η διασφάλιση της επιλογής των πιο κατάλληλων εκπαιδευτικών για τα δημόσια σχολεία, στη βάση ποιοτικών κριτηρίων, όπως τα ακαδημαϊκά προσόντα, η σχετική εμπειρία και η επιτυχία στις γραπτές εξετάσεις. Με βάση λοιπόν το νέο σύστημα οι υποψήφιοι παρακάθονταν σε Γραπτές Εξετάσεις και αναλόγως του αποτελέσματος κατατάσσονταν σε Πίνακες Διορισίμων.
Παράλληλα, και μέχρι την αποκλειστική εφαρμογή των πινάκων διορισίμων, καθορίστηκε μία μεταβατική περίοδος, κατά την οποία το 50% των διορισμών γινόταν από τον Πίνακα Διοριστέων και το άλλο 50% από τον Πίνακα Διορισίμων.
Σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία ο Πίνακας Διοριστέων θα καταργηθεί πλήρως από την 1η Σεπτεμβρίου του 2027 και όλες οι κενές θέσεις πρώτου διορισμού θα πληρούνται από την Επιτροπή με το διορισμό εκπαιδευτικών που έχουν πετύχει αποκλειστικά στις γραπτές εξετάσεις και συγκαταλέγονται στον Πίνακα Διορισίμων.
Με αιχμή του δόρατος τις ελλείψεις και την ποιότητα
Επεξηγώντας τους λόγους για τους οποίους ζητά να διατηρηθεί το 50% – 50% η Ομάδα Πρωτοβουλίας για τη Διατήρηση του Πίνακα Διοριστέων – Μέσης Εκπαίδευσης, καταγράφει σε υπόμνημά της πως με αυτόν το τρόπο θα διασφαλιστεί η κάλυψη των εκπαιδευτικών αναγκών, βάζοντας στο κάδρο τις ελλείψεις που παρατηρούνται σε συγκεκριμένες ειδικότητες.
«Με την κατάργηση του πίνακα διοριστέων, από την 1η Σεπτεμβρίου το 2027, αυτόματα δεν θα μπορούν να καλυφτούν οι ανάγκες σε συγκεκριμένες ειδικότητες όπως δασκάλων, φιλολόγων και μαθηματικών λόγω του μικρού αριθμού καθηγητών στον πίνακα διορισίμων. Τη λύση μπορεί να την προσφέρει ο πίνακας διοριστέων», επισημαίνει.
Ένα άλλο ζήτημα που εγείρουν είναι πως το νέο σύστημα ενδεχομένως να θέσει εν αμφιβόλω την «αφοσίωση» των εκπαιδευτικών. Όπως σημειώνει η Ομάδα Πρωτοβουλίας «από την 1η Σεπτεμβρίου του 2027 η εκπαιδευτική εμπειρία και αφοσίωση στο εκπαιδευτικό έργο δεν θα μπορεί να είναι σταθερή. Ο λόγος είναι ότι χρόνο παρά χρόνο οι εκπαιδευτικοί θα καλούνται να παρακάθονται στις εξετάσεις διορισίμων για να διατηρήσουν τη θέση τους. Ο χρόνος προετοιμασίας θα αποκόπτεται είτε από το προσωπικό χρόνο ξεκούρασης είτε δυστυχώς από τον χρόνο προετοιμασίας για την ετοιμότητα του στο σχολείο».
Υπενθυμίζεται πως με βάση τη νομοθεσία η µοριοδότηση που λαµβάνει ένας υποψήφιος από τη γραπτή εξέταση ισχύει για δέκα χρόνια και για να παραµείνει στον πίνακα διορισίµων θα πρέπει να συµµετάσχει σε γραπτή εξέταση το αργότερο δύο έτη πριν από τη λήξη των δέκα ετών από την αµέσως προηγούµενη εγγραφή του σε πίνακα διορισίµων, µε σκοπό την επαναµοριοδότησή του στο κριτήριο αυτό.
Άλλες πτυχές που παραθέτει η Ομάδα Πρωτοβουλίας αφορούν:
> Αξιοποίηση στο έπακρο του έμπειρου προσωπικού. Με τη διατήρηση του πίνακα διοριστέων θα μπορεί το κράτος να αξιοποιήσει τις χιλιάδες των εκπαιδευτικών που για χρόνια προσέφεραν στο εκπαιδευτικό μας σύστημα.
> Αύξηση της αποδοτικότητας των εκπαιδευτικών. Απρόσκοπτα οι εκπαιδευτικοί που διορίζονται από τον κατάλογο διοριστέων αφοσιώνονται εξ’ ολοκλήρου στο εκπαιδευτικό τους έργο και δεν αναλώνονται συνεχώς στη διατήρηση/απόδειξη της αξίας τους μέσω στείρων εξετάσεων.
> Μείωση της επαγγελματικής αβεβαιότητας. Δεδομένου του γεγονότος ότι αν δεν τύχει μονιμοποίησης ο εκπαιδευτικός στο διάστημα που θα μεσολαβεί ανάμεσα στα 2 χρόνια πριν τις επόμενες εξετάσεις, ο εκπαιδευτικός δύναται να καταστεί άνεργος. Με τη διατήρηση του πίνακα, αυτή η αβεβαιότητα και το επαγγελματικό άγχος μειώνεται και ταυτόχρονα διασφαλίζεται το αίσθημα της εργασιακής ασφάλειας και σταθερότητας.
> Αξιοποίηση της επένδυσης του κράτους για την επιμόρφωση των έκτακτων εκπαιδευτικών. Το κράτος επενδύει εκατομμύρια κάθε χρόνο στην επιμόρφωση του έκτακτου εκπαιδευτικού δυναμικού που στελεχώνει τα σχολεία. Με την κατάργηση του πίνακα διοριστέων όλα τα λεφτά του φορολογούμενου πολίτη θα πάνε χαμένα αφού κανένας από αυτούς που εργοδοτείται από τον κατάλογο διοριστέων δεν θα εργοδοτηθεί ξανά εκτός και αν βρίσκεται και στον κατάλογο διορισιμών.
> Εξυπηρετεί τις βασικές αρχές της Δημόσιας Διοίκησης, όπως είναι η αρχή της ισότητας, της διαφάνειας, ο αποκλεισμός οποιονδήποτε παρεμβατισμών κλπ. Αναμφίβολα ο πίνακας διοριστέων εξυπηρετεί τις αρχές της ισότητας αλλά πρωτίστως της διαφάνειας. Γεγονός που αμφισβητείται από μεγάλη μερίδα εκπαιδευτικών αν το ίδιο ισχύει και για τον πίνακα διορισιμών με πρώτο επιχείρημα το γεγονός ότι αντί ονομάτων χρησιμοποιούνται οι αριθμοί των υποψήφιών και άρα κανένας δεν μπορεί να ταυτίσει τον αριθμό με συγκεκριμένο άτομο.
Στη συνεδρία κλήθηκαν για να παραστούν η Γενική Διευθύντρια του Υπουργείου Παιδείας, Αθλητισμού και Νεολαίας, εκπρόσωποι της Επιτροπής Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας, των εκπαιδευτικών οργανώσεων ΟΕΛΜΕΚ, ΟΛΤΕΚ και ΠΟΕ, της Παγκύπριας Ομοσπονδίας Φοιτητικών Ενώσεων (ΠΟΦΕΝ) και άλλοι επηρεαζόμενοι.
Διαβάστε επίσης: