Οι δασμοί που επέβαλε ο Πρόεδρος των Ηνωμένων Πολιτειών Ντόναλντ Τραμπ απειλούν να πλήξουν τη ζωτικής σημασίας αυτοκινητοβιομηχανία της Ιαπωνίας και να εκτροχιάσουν τη μακρόχρονη προσπάθεια της χώρας να επιτύχει μια βιώσιμη οικονομική ανάκαμψη. Με τους νέους δασμούς ύψους 25% να ισχύουν πλέον για τα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά, οι μεγάλες ιαπωνικές αυτοκινητοβιομηχανίες — όπως οι Toyota, Honda, Mazda και Subaru — αναμένουν απώλειες άνω των 19 δισ. δολαρίων μόνο για το τρέχον οικονομικό έτος. Και δεν είναι μόνο οι μεγάλοι παίκτες που υποφέρουν.
Στην περιφέρεια Γκούνμα, βορειοδυτικά του Τόκιο, όπου βρίσκεται το κύριο εργοστάσιο της Subaru, οι συνέπειες είναι ήδη αισθητές. Με το κόστος να αυξάνεται, ο Γιοσιγιούκι Νακατζίμα, πρόεδρος της Shoda Seisakusho, προμηθευτή της Subaru, προειδοποιεί ότι θα αναγκαστεί να μειώσει τα περιθώρια κέρδους. Σε περίπτωση που οι δασμοί παραμείνουν, δεν αποκλείονται απολύσεις. «Δεν θα έχουμε άλλη επιλογή», λέει.
Το ντόμινο των μικρομεσαίων και οι φόβοι ύφεσης
Το κλίμα αυτό αντανακλά τις αναταράξεις που διαπερνούν τις βιομηχανικές περιοχές της Ιαπωνίας, όπου μικρές και μεσαίες επιχειρήσεις αποτελούν τη ραχοκοκαλιά του τομέα — του μεγαλύτερου εξαγωγικού κλάδου της χώρας και σημαντικής πηγής απασχόλησης. Τα δύο τρίτα των Ιαπώνων εργάζονται σε εταιρείες με λιγότερους από 1.000 υπαλλήλους, πολλές από τις οποίες σχετίζονται άμεσα ή έμμεσα με την αυτοκινητοβιομηχανία.
Το σοκ αυτό έρχεται τη στιγμή που η Ιαπωνία έδειχνε επιτέλους σημάδια ενός «ανοδικού κύκλου» με αυξήσεις μισθών, ενίσχυση κατανάλωσης και αύξηση τιμών. Όμως, καθώς οι αυτοκινητοβιομηχανίες αναθεωρούν τις αυξήσεις αποδοχών και παγώνουν τα επενδυτικά τους σχέδια, ο κίνδυνος εκτροχιασμού αυξάνεται. Το 64% των οικονομολόγων που συμμετείχαν σε έρευνα βλέπει τους δασμούς ως παράγοντα πρόκλησης ύφεσης στην τέταρτη μεγαλύτερη οικονομία του κόσμου.
Ακόμα και πριν από την επιβολή των δασμών, οι προμηθευτές όπως η Shoda Seisakusho δυσκολεύονταν να ανταποκριθούν στην παγκόσμια μετάβαση στην ηλεκτροκίνηση. Τώρα, με την προσθήκη των δασμών, η κατάσταση επιδεινώνεται. Ο Νακατζίμα αναφέρει ότι αύξηση μισθών για τους 200 υπαλλήλους του είναι πλέον απίθανη. «Δεν υπάρχει λαμπρό μέλλον αν συνεχίσουμε όπως πριν», τονίζει.
Η κυβέρνηση της Ιαπωνίας καταβάλλει προσπάθειες να περιορίσει τις συνέπειες. Ο Πρωθυπουργός Σιγκερού Ισίμπα, ενόψει εκλογών, χρειάζεται να αποδείξει ότι προστατεύει την οικονομία. Ο επικεφαλής των διαπραγματεύσεων Ριοσέι Ακαζάουα θα επισκεφθεί για έκτη φορά τη Βόρεια Αμερική ενόψει της συνόδου G-7 στον Καναδά, όπου ενδέχεται να υπάρξει κατ’ ιδίαν συνάντηση με τον Τραμπ, σύμφωνα με το Bloomberg.
Αναλυτές θεωρούν ως καλύτερο πιθανό αποτέλεσμα τη μείωση των δασμών στο 10%. Σύμφωνα με τον αναλυτή Τάτσουο Γιοσίντα, μια τέτοια τιμή θα μπορούσε να απορροφηθεί σταδιακά, με ετήσιες αυξήσεις τιμών 2%-3%. Όμως δασμοί 25% θα μπορούσαν να οδηγήσουν δύο ή περισσότερους κατασκευαστές στα πρόθυρα διάσωσης. «Είναι πολύ μεγάλοι για να αφεθούν να καταρρεύσουν», προειδοποιεί.
Κρίσιμος τομέας για την ιαπωνική οικονομία
Η αυτοκινητοβιομηχανία απασχολεί 5,6 εκατομμύρια άτομα, ή το 8,3% του εργατικού δυναμικού, και αντιπροσωπεύει το 10% του ΑΕΠ της χώρας. Τα αυτοκίνητα και τα ανταλλακτικά τους αποτελούν το 1/3 των εξαγωγών προς τις ΗΠΑ — τον μεγαλύτερο εξαγωγικό προορισμό της Ιαπωνίας.
Από τα περίπου 9 εκατομμύρια οχήματα που κατασκευάζονται ετησίως στην Ιαπωνία, 1,5 εκατ. εξάγονται στις ΗΠΑ. Η Subaru είναι εξαιρετικά εκτεθειμένη, με το 71% των πωλήσεών της να προέρχονται από εκεί. Η εταιρεία εκτιμά ζημία 2,5 δισ. δολ. για το οικονομικό έτος ως τον Μάρτιο 2026. Αν και εξετάζει τη μεταφορά παραγωγής στις ΗΠΑ, αυτό θα πλήξει προμηθευτές στην Ιαπωνία.
Στη Daido Steel, κατασκευαστή μαγνητών για υβριδικά οχήματα, η ανησυχία είναι διάχυτη, παρά το γεγονός ότι δεν εξάγει απευθείας στις ΗΠΑ. Η αλυσίδα εφοδιασμού αγγίζει τους πάντες. Στην Hasegawa Yuuki, εταιρεία 50 ατόμων, η μετακίνηση της Honda στην Αλαμπάμα σήμαινε απώλεια 5% του κύκλου εργασιών. «Δεν έχουμε πολλά περιθώρια διαπραγμάτευσης», λέει ο πρόεδρος Νοριγιούκι Χασέγκαουα.
Η εταιρεία αναζητά εναλλακτικές, όπως κατασκευή αποθηκευτικών προϊόντων. «Θα χρειαστούμε νέα στηρίγματα για να καλύψουμε τη ζημιά», λέει.
Ορισμένες εταιρείες, όπως η Ogami Co., παγώνουν τις επενδύσεις και θεωρούν τις αυξήσεις μισθών απίθανες. Χωρίς ευελιξία κεφαλαίων και ανθρώπινου δυναμικού, οι μικρές επιχειρήσεις κινδυνεύουν σοβαρά.
Η Τράπεζα της Ιαπωνίας παρακολουθεί την κατάσταση, καθώς οι δασμοί αναφέρθηκαν 27 φορές στη συνεδρίαση Απριλίου-Μαΐου. Οι αξιωματούχοι φοβούνται ότι η πίεση στους μισθούς και η διακοπή της αναμενόμενης αύξησης των τιμών θα τινάξει στον αέρα την ομαλοποίηση της νομισματικής πολιτικής.
Ο Ισίμπα δεσμεύτηκε για αύξηση μισθών κατά 50% σε 15 χρόνια. Όμως με τους δασμούς Τραμπ να επιμένουν, στόχοι σαν αυτόν μοιάζουν μακρινός ορίζοντας. Η αντοχή του ιαπωνικού βιομηχανικού μοντέλου μπαίνει ξανά σε δοκιμασία.
Πηγή: newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Μισοί υπέρ, μισοί κατά: Διχασμένη η Βουλγαρία για την ένταξη στο ευρώ