Μια 2η τροποποίηση του προσωρινού πλαισίου για τις κρατικές ενισχύσεις ενέκρινε η Κομισιόν, βάσει της οποίας συμπληρώνονται τα είδη μέτρων που καλύπτονται και καθορίζονται κριτήρια για ανακεφαλαιοποιήσεις και χρέος μειωμένης εξασφάλισης στις εταιρείες που έχουν ανάγκη, προστατεύοντας τους όρους ισότιμου ανταγωνισμού.
Οι νέοι κανόνες απαγορεύουν ρητά την καταβολή μερισμάτων και επαναγορά μετοχών, μέχρι την πλήρη έξοδο του κράτους από τη διάσωση, ενώ μέχρι αποπληρωμή του 75% του κόστους διάσωσης εισάγεται αυστηρός περιορισμός στις αποδοχές της διοίκησης, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης πριμοδοτήσεων.
Συγκεκριμένα, σε ό,τι αφορά την ενίσχυση ανακεφαλαιοποίησης σε εταιρείες, "διευρύνεται το προσωρινό πλαίσιο ώστε να διευκολυνθούν οι εύστοχες δημόσιες παρεμβάσεις υπό μορφή ενίσχυσης ανακεφαλαιοποίησης προς τις μη χρηματοπιστωτικές επιχειρήσεις που την έχουν ανάγκη, με αποτέλεσμα να μειωθεί συνολικά ο κίνδυνος για την οικονομία της ΕΕ".
Ταυτόχρονα, το προσωρινό πλαίσιο προβλέπει ορισμένες διασφαλίσεις για την αποφυγή αδικαιολόγητων στρεβλώσεων του ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά. Επιπλέον, τα κράτη μέλη είναι ελεύθερα να σχεδιάζουν εθνικά μέτρα σύμφωνα με πρόσθετους στόχους πολιτικής, όπως η περαιτέρω διευκόλυνση του πράσινου και ψηφιακού μετασχηματισμού των οικονομιών τους ή η πρόληψη της απάτης, της φοροδιαφυγής ή της επιθετικής φοροαποφυγής.
i) Όροι σχετικά με την αναγκαιότητα, την καταλληλότητα και το μέγεθος της παρέμβασης:
Ενίσχυση ανακεφαλαιοποίησης θα πρέπει να χορηγείται "μόνο εάν δεν διατίθεται άλλη κατάλληλη λύση". Η παρέμβαση πρέπει επίσης να είναι προς το κοινό συμφέρον, λόγου χάρη για να αποφευχθούν, αφενός, κοινωνικές δυσχέρειες και ανεπάρκεια της αγοράς λόγω σημαντικής απώλειας θέσεων εργασίας, και, αφετέρου, η έξοδος μιας καινοτόμου εταιρείας, η έξοδος μιας εταιρείας συστημικής σημασίας ή ο κίνδυνος διαταραχής στην παροχή σημαντικής υπηρεσίας. Τέλος, η ενίσχυση πρέπει να περιορίζεται στην εξασφάλιση της βιωσιμότητας της εταιρείας και στην αποκατάσταση της διάρθρωσης του κεφαλαίου του δικαιούχου στα επίπεδα που ήταν πριν από την πανδημία.
ii) Όροι για την είσοδο του κράτους στο κεφάλαιο εταιρειών και τη σχετική αμοιβή:
"Το κράτος πρέπει να αμείβεται επαρκώς για τους κινδύνους που αναλαμβάνει με την ενίσχυση ανακεφαλαιοποίησης". Επιπλέον, ο μηχανισμός αμοιβής πρέπει να παρέχει κίνητρα στους δικαιούχους και/ή στους ιδιοκτήτες για εξαγορά των μετοχών που απέκτησε το κράτος μέσω της κρατικής ενίσχυσης ώστε να διασφαλίζεται ο προσωρινός χαρακτήρας της κρατικής παρέμβασης.
iii) Όροι σχετικά με την έξοδο του κράτους από το κεφάλαιο των οικείων εταιρειών:
Οι δικαιούχοι και τα κράτη μέλη υποχρεούνται να αναπτύξουν στρατηγική εξόδου, ιδίως όσον αφορά τις μεγάλες εταιρείες που έχουν λάβει σημαντική ενίσχυση ανακεφαλαιοποίησης από το κράτος. "Εάν, έξι έτη μετά την ενίσχυση ανακεφαλαιοποίησης προς τις εισηγμένες στο χρηματιστήριο εταιρείες ή μέχρι επτά έτη για τις υπόλοιπες εταιρείες, η έξοδος του κράτους είναι αμφίβολη, θα πρέπει να κοινοποιείται στην Κομισιόν σχέδιο αναδιάρθρωσης για τον δικαιούχο".
iv) Όροι σχετικά με τη διακυβέρνηση:
"Μέχρι την πλήρη έξοδο του κράτους, οι δικαιούχοι υπόκεινται σε απαγόρευση καταβολής μερισμάτων και επαναγοράς μετοχών. Επιπλέον, μέχρι να εξοφληθεί τουλάχιστον το 75 % της ανακεφαλαιοποίησης, εφαρμόζεται αυστηρός περιορισμός στις αποδοχές της διοίκησης, συμπεριλαμβανομένης της απαγόρευσης πριμοδοτήσεων. Οι όροι αυτοί αποσκοπούν επίσης στην παροχή κινήτρων στους δικαιούχους και στους ιδιοκτήτες τους για επαναγορά των μετοχών που ανήκουν στο κράτος, μόλις το επιτρέψει η οικονομική κατάσταση."
v) Απαγόρευση διεπιδότησης και εξαγοράς: Οι δικαιούχοι, προκειμένου να εξασφαλιστεί ότι δεν επωφελούνται αδικαιολόγητα από την ενίσχυση ανακεφαλαιοποίησης που λαμβάνουν από το κράτος εις βάρος του θεμιτού ανταγωνισμού στην ενιαία αγορά, δεν μπορούν να χρησιμοποιήσουν την ενίσχυση για τη στήριξη οικονομικών δραστηριοτήτων καθετοποιημένων εταιρειών που αντιμετώπιζαν οικονομικές δυσχέρειες πριν από τις 31 Δεκεμβρίου 2019. Επιπλέον, μέχρι να εξοφληθεί το 75 % τουλάχιστον της ανακεφαλαιοποίησης, οι δικαιούχοι -εκτός των μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων (ΜΜΕ)- απαγορεύεται, καταρχήν, να εξαγοράζουν μερίδιο μεγαλύτερο του 10 % σε ανταγωνιστικές επιχειρήσεις ή άλλους φορείς εκμετάλλευσης που δραστηριοποιούνται στον ίδιο τομέα, συμπεριλαμβανομένων των ανάντη και κατάντη δραστηριοτήτων.
Η Κομισιόν ανακοίνωσε ότι τα Κ-Μ θα μπορούν να κοινοποιούν καθεστώτα ανακεφαλαιοποίησης ή μεμονωμένα μέτρα ενίσχυσης, η Κομισιόν θα ζητά χωριστή κοινοποίηση των χορηγούμενων στις εταιρείες ενισχύσεων που υπερβαίνουν το όριο των 250 εκατ. ευρώ για ατομική αξιολόγηση και οι εταιρείες που ήταν ήδη προβληματικές στις 31 Δεκεμβρίου 2019 δεν είναι επιλέξιμες για ενίσχυση βάσει του προσωρινού πλαισίου.
Η Κομισιόν προβλέπει ότι "αν η ενίσχυση ανακεφαλαιοποίησης χορηγείται στους δικαιούχους στο πλαίσιο καθεστώτων, τα κράτη μέλη πρέπει να δημοσιεύουν λεπτομερή στοιχεία σχετικά με την ταυτότητα των εταιρειών που έλαβαν ενίσχυση και το ποσό της ενίσχυσης, εντός τριών μηνών από την ανακεφαλαιοποίηση".
Επιπλέον, οι δικαιούχοι, εκτός των ΜΜΕ, "πρέπει να δημοσιεύουν πληροφορίες σχετικά με τη χρήση της ληφθείσας ενίσχυσης, μεταξύ άλλων σχετικά με τον τρόπο με τον οποίο η χρήση της ληφθείσας ενίσχυσης στηρίζει τις δραστηριότητες της εταιρείας, σύμφωνα με τις ενωσιακές και εθνικές υποχρεώσεις που συνδέονται με τον πράσινο και τον ψηφιακό μετασχηματισμό".
Σε ό,τι αφορά την παροχή χρέους μειωμένης εξασφάλισης με ευνοϊκούς όρους, αυτό αφορά χρεωστικά μέσα, "οι κάτοχοι των οποίων έχουν μειωμένη εξοφλητική προτεραιότητα έναντι των συνήθων προνομιακών πιστωτών σε περίπτωση διαδικασίας αφερεγγυότητας", και "περιλαμβάνει τη χορήγηση χρέους υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας σε εταιρείες που έχουν ανάγκη".
Σύμφωνα με την Κομισιόν "το χρέος μειωμένης εξασφάλισης δεν μπορεί να μετατραπεί σε μετοχικό κεφάλαιο ενόσω η εταιρεία είναι λειτουργούσα επιχείρηση και το κράτος αναλαμβάνει μικρότερο κίνδυνο". Ωστόσο, "δεδομένου ότι αυτό το χρέος αυξάνει την ικανότητα των εταιρειών να αναλαμβάνουν χρέος υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας κατά τρόπο παρόμοιο με την κεφαλαιακή στήριξη, οι ενισχύσεις υπό μορφή χρέους μειωμένης εξασφάλισης περιλαμβάνουν υψηλότερη αμοιβή και περαιτέρω περιορισμό όσον αφορά το ποσό σε σύγκριση με το χρέος υψηλής εξοφλητικής προτεραιότητας βάσει του προσωρινού πλαισίου. Εάν τα κράτη μέλη επιθυμούν να παρέχουν ποσά χρέους μειωμένης εξασφάλισης που υπερβαίνουν τα όρια, θα ισχύουν όλες οι προαναφερόμενες προϋποθέσεις για τα μέτρα ανακεφαλαιοποίησης".
Τέλος, καταγράφεται ότι οι σχετικοί κανόνες για τις κρατικές ενισχύσεις, ιδίως οι κατευθυντήριες γραμμές για τις κρατικές ενισχύσεις στον τομέα του περιβάλλοντος και της ενέργειας, θα αναθεωρηθούν έως το 2021, υπό το πρίσμα των στόχων πολιτικής της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας, και θα στηρίξουν την οικονομικά αποδοτική και χωρίς κοινωνικούς αποκλεισμούς μετάβαση στην κλιματική ουδετερότητα έως το 2050.
Υπενθυμίζεται ότι μέχρι στιγμής στην ΕΕ έχουν εγκριθεί κρατικές ενισχύσεις ύψους 1,9 τρισ. ευρώ για τη διάσωση θέσεων εργασίας.
Πηγή: ΚΥΠΕ