Τα ακραία κύματα καύσωνα που έπληξαν τον Ιούλιο τη Νότια Ισπανία, μετέτρεψαν τους δρόμους της Σεβίλλης σε «άβατο».
Ωστόσο, λιγότερα από δύο χιλιόμετρα από το κέντρο της πόλης, ένα δροσερό αεράκι έπνεε κάτω από μια τεράστια λευκή στέγη.
Η δομή αποτελεί μέρος του CartujaQanat, ενός αρχιτεκτονικού πειράματος για λύσεις ψύξης που δεν βασίζονται στην καύση ορυκτών καυσίμων που θερμαίνουν περισσότερο τον πλανήτη.
Ο χώρος, περίπου στο μέγεθος δύο γηπέδων ποδοσφαίρου, περιλαμβάνει δύο αμφιθέατρα, χώρους πρασίνου, έναν πεζόδρομο και μια σκιασμένη περιοχή με παγκάκια.
Αλλά ο πρωταγωνιστής του παραμένει κρυμμένος - το qanat, ένα δίκτυο υπόγειων εγκαταστάσεων και σωληνώσεων εμπνευσμένο από τα κανάλια της περσικής εποχής.
The CartujaQanat project στη Σεβίλλη Photographer: Àngel García/Bloomberg
Μέχρι και 10°C μείον
Το πλέγμα των υδραγωγείων μπορεί να μειώσει τις θερμοκρασίες του περιβάλλοντα χώρου κατά 10°C χρησιμοποιώντας μόνο αέρα, νερό και ηλιακή ενέργεια, σύμφωνα με την Emasesa, τη δημόσια εταιρεία ύδρευσης της Σεβίλλης που βοήθησε στην κατασκευή του.
Το σύστημα οικοδομήθηκε έχοντας ως πρότυπο τις αρχαίες σήραγγες που σκάβονταν για να μεταφέρουν νερό σε γεωργικά χωράφια και οι οποίες καταγράφηκαν για πρώτη φορά στο σημερινό Ιράν.
Οι Πέρσες συνειδητοποίησαν πριν από 1.000 χρόνια ότι το τρεχούμενο νερό ψύχει επίσης τον αέρα στις διώρυγες, οπότε κατασκεύασαν κάθετα φρεάτια για να φέρουν τον αέρα εκείνον στην επιφάνεια.
"Αυτό δεν είναι ένα σύστημα κλιματισμού όπως αυτό που μπορεί να έχετε στο σπίτι σας", λέει ο Juan Luis López, επιβλέπων του έργου και μηχανικός της Emasesa. "Χρησιμοποιούμε φυσικές τεχνικές και υλικά για να μειώσουμε τις θερμοκρασίες".
Η Σεβίλλη βρίσκεται ανάμεσα στις πόλεις που επλήγησαν περισσότερο από το κύμα καύσωνα που σαρώνει την Ευρώπη και το οποίο έθεσε σε κίνδυνο τη σημαντικότερη εμπορική οδό της, απείλησε την τουριστική βιομηχανία των 2 τρισεκατομμυρίων δολαρίων της και έθεσε σε κίνδυνο την υγεία χιλιάδων ανθρώπων.
Η ισπανική πόλη, που βρίσκεται κοντά στο νοτιότερο άκρο της Γηραιάς Ηπείρου, βρίσκεται πιο κοντά στο Ραμπάτ, την πρωτεύουσα του Μαρόκου, από ό,τι στη Μαδρίτη - και το ίδιο ισχύει και για το κλίμα της.
Photographer: Àngel García/Bloomberg
Το τίμημα των υψηλών θερμοκρασιών ήταν βαρύ για τη Σεβίλλη: Συνολικά, 103 άνθρωποι έχασαν τη ζωή τους λόγω υπερβολικής ζέστης τους τελευταίους 12 μήνες. Παρόλα αυτά, η θνησιμότητα από τη ζέστη στην πόλη ανά 100.000 κατοίκους είναι χαμηλότερη από τη Βαρκελώνη και τη Μαδρίτη, όπου οι θερμοκρασίες σπάνια ανεβαίνουν στα ακραία επίπεδα που παρατηρούνται στη Σεβίλλη, φανερώνοντας ότι οι στρατηγικές της θα μπορούσαν να συμβάλουν στη μείωση του αριθμού των θανάτων.
Η επιστράτευση πειραματικών τεχνολογιών είχε σοβαρές προκλήσεις για την πόλη. Οι μηχανικοί περιμένουν ακόμη δύο επιπλέον αντλίες νερού για να διασφαλίσουν τη σωστή λειτουργία του συστήματος.Έ
να δεύτερο έργο για την ψύξη ενός σταθμού λεωφορείων με τη χρήση ενός παρόμοιου qanat σταμάτησε επειδή καμία εταιρεία δεν υπέβαλε προσφορά για τις κυβερνητικές συμβάσεις κατασκευής που εκδόθηκαν στις αρχές του 2021 - ο πληθωρισμός κατέστησε την πληρωμή που προσέφερε το δημαρχείο πολύ χαμηλή.
Ο Juan Luis López, ο επιβλέπων μηχνανικός του έργου CartujaQanat - Àngel García/Bloomberg
Παρά τα εμπόδια, ο López, επόπτης του CartujaQanat, επιδιώκει να αποδείξει ότι το πιλοτικό πρόγραμμα μπορεί να λειτουργήσει."Ο στόχος είναι να δοκιμάσουμε την τεχνολογία, να μάθουμε από αυτήν και να την τελειοποιήσουμε, ώστε να μπορέσουμε να επαναλάβουμε αυτό που λειτουργεί και αλλού", σημειώνει.
Το CartujaQanat σχεδιάστηκε από ερευνητές του Πανεπιστημίου της Σεβίλλης, που πρόσθεσαν κάποιες μοντέρνες πινελιές στο στο περσικό μηχανολογικό θαύμα που αποτέλεσε την έμπνευσή του.
Τη νύχτα, το νερό περνάει από ένα εξωτερικο υδραγωγείο, όπου μεταφέρεται μέσω ηλιακών συλλεκτών στην οροφή και σε γιγαντιαίες δεξαμενές κάτω από το έδαφος. Η επαφή με τις χαμηλότερες θερμοκρασίες ψύχει το νερό, ενώ το κλειστό κύκλωμα ελαχιστοποιεί τα απόβλητα. Όταν η μέρα αρχίζει να γίνεται ζεστή, ηλιακές αντλίες ωθούν το ίδιο νερό μέσω μικρών σωλήνων που περνούν μπροστά από ανεμιστήρες για την παραγωγή κρύου αέρα. Μικρά ανοίγματα στο δάπεδο και στα σκαλοπάτια επιτρέπουν στο δροσιστικό ρεύμα να εισχωρεί στην πλατεία.
Η ίδια η πλατεία διαθέτει χαρακτηριστικά που διασφαλίζουν ότι οι θερμοκρασίες στο εσωτερικό της είναι χαμηλότερες ακόμη και όταν το σύστημα qanat δεν λειτουργεί. Βρίσκεται δύο μέτρα κάτω από το έδαφος, καλύπτεται από μια λευκή οροφή που αντανακλά τη θερμότητα και περιβάλλεται από στήλες και βλάστηση που βοηθούν στην ψύξη της.
Το μεγαλύτερο μέρος των εργασιών για το έργο των 5 εκατομμυρίων ευρώ, το οποίο χρηματοδοτείται κυρίως από την Ευρωπαϊκή Ένωση, ολοκληρώθηκε τον περασμένο Οκτώβριο - αργότερα από την αρχική προθεσμία του 2021. Όμως τα εγκαίνιά του έχουν καθυστερήσει από τότε που το προοδευτικό Σοσιαλιστικό Κόμμα, το οποίο δρομολόγησε το έργο, έχασε τις τοπικές εκλογές του Μαΐου από το συντηρητικό Λαϊκό Κόμμα.
Από τότε το έργο βρίσκεται σε εκκρεμότητα.
Δείτε φωτογραφίες:
Η Σεβίλλη επίσης, είναι πρωτοπόρα, καθώς εγκαινίασε την ονοματοδοσία των ακραίων φαινομένων καύσωνα. Μέχρι στιγμής, η Σεβίλλη έχει βιώσει δύο ονομαζόμενα κύματα καύσωνα: τη Zoe τον Ιούλιο του 2022 και τον Yago τον Ιούνιο του 2023.
Η ισπανική πόλη έχει ονομάσει κύματα καύσωνα μέσω ενός συστήματος ονοματοδοσίας και κατηγοριοποίησης που ονομάζεται proMETEO.
Πρόκειται για ένα πιλοτικό σύστημα από την Arsht-Rock σε συνεργασία με το Πανεπιστήμιο της Σεβίλλης και το Δημοτικό Συμβούλιο της Σεβίλλης, που παρακολουθεί την πρόγνωση του καιρού και κατηγοριοποιεί τα κύματα καύσωνα σε τρεις βαθμίδες που κυμαίνονται από το ελάχιστο (Κατηγορία 1) έως το πιο σοβαρό (Κατηγορία Τρία).
Πηγή: Bloomberg.org
Διαβάστε επίσης: Ελλάδα: Συμφωνία-μαμούθ €438 εκατ. για αγορά ακινήτων