Νέο πονοκέφαλο στην κυβέρνηση συνασπισμού της Μελόνι προκαλεί η αντίδραση των επενδυτών στις αρνητικές προοπτικές που αποτυπώνονται στον προϋπολογισμό της Ιταλίας, στον απόηχο της «αψυχολόγητης» -όπως έχει χαρακτηριστεί από την αγορά- απόπειρας επιβολής φόρου στις τράπεζες.
Οι επενδυτές έσπευσαν να ξεφορτωθούν ιταλικό δημόσιο χρέος εκτοξεύοντας την απόδοση των 10ετών ομολόγων σε υψηλό δεκαετίας.
Πρώτες και καλύτερες οι ιταλικές τράπεζες οι οποίες πωλούν τις συμμετοχές τους σε κρατικά ομόλογα με τον ταχύτερο ρυθμό των τελευταίων είκοσι ετών.
Αυτή η αρνητική εξέλιξη κάνει ακόμα πιο δύσκολη την προσπάθεια της Μελόνι να αναχρηματοδοτήσει το δημόσιο χρέος των 2,8 τρισεκατομμυρίων ευρώ, τροφοδοτώντας τις ανησυχίες των αξιωματούχων.
Οι επενδυτές που αναμένουν μια πλήρη κατάρρευση της αγοράς δεν είναι πολλοί. Η δέσμευση της ΕΚΤ το προηγούμενο διάστημα να αποτρέψει το χάσμα στο κόστος δανεισμού μεταξύ των χωρών μελών της ΕΕ παίζει σημαντικό ρόλο.
Την περασμένη εβδομάδα, το spread μεταξύ ιταλικών και γερμανικών 10ετών ομολόγων ξεπέρασε για λίγο το 2%, αλλά εξακολουθεί να απέχει πολύ από το χάσμα των 5,7 μονάδων βάσης που συντάραξε την κυβέρνηση Μπερλουσκόνι.
Μια δύσκολη… σχέση
Και όμως, κυβερνητικοί αξιωματούχοι προειδοποιούν ότι η διατήρηση της υποστήριξης των επενδυτών το 2024 θα είναι μια σημαντική δοκιμασία για αυτήν τους επόμενους μήνες.
Η Μελόνι γνωρίζει ότι οι κακές αποφάσεις ανησυχούν τους επενδυτές περισσότερο από τη συζήτηση για συνωμοσίες κατά της Ιταλίας στις οποίες επιδίδονται και ορισμένοι από το κόμμα της, σύμφωνα με πηγές που επικαλείται το Bloomberg.
Η ιταλίδα πρωθυπουργός ξεκίνησε επιβάλλοντας δημοσιονομική πειθαρχία στον κυβερνητικό συνασπισμό, αλλά η αύξηση των επιτοκίων σε συνδυασμό με τα δυσμενέστερα των αναμενόμενων στοιχεία του Ιουλίου όσον αφορά τις επιδόσεις της οικονομίας δυσκόλεψαν τις λαϊκίστικες δεσμεύσεις της.
Η πρόκληση έγινε σαφέστερη την περασμένη εβδομάδα, όταν οι αξιωματούχοι παραδέχθηκαν ότι η Ιταλία δεν θα επιστρέψει στα όρια ελλείμματος της ΕΕ πριν το 2026.
Δεν προβλέπουν πλέον πρωτογενές πλεόνασμα το επόμενο έτος, όπου τα έσοδα υπερβαίνουν τις δαπάνες πριν το κόστος των τόκων – που προηγουμένως θεωρούνταν βασική δέσμευση για δημοσιονομική πειθαρχία.
Οι δανειστές της Ιταλίας, οι οποίοι κατέχουν αυτήν τη στιγμή το υψηλότερο εθνικό χρέος σε ολόκληρη την ευρωζώνη, έχουν αρχίσει να το ξεφορτώνονται, σύμφωνα με την ανάλυση του Bloomberg.
Η εκτίμηση της Unicredit
Μια σχετικά ευνοϊκή εξήγηση δίνει η Unicredit, η δεύτερη μεγαλύτερη τράπεζα της Ιταλίας, η οποία υποστηρίζει ότι η κίνηση αυτή μπορεί να αντανακλά μια ώθηση για διαφοροποίηση των συμμετοχών τώρα που οι αποδόσεις άλλων κρατικών ομολόγων είναι πολύ υψηλότερες. Για παράδειγμα, η απόδοση 10 ετών της Γερμανίας κινείται λίγο κάτω από το 3%, όταν πριν από δύο χρόνια ήταν μηδενική.
Σε κάθε περίπτωση, οι ιταλοί κυβερνητικοί αξιωματούχοι παραδέχονται σε κατ’ ιδίαν συζητήσεις ότι η Μελόνι έχει καταφέρει να χάσει ένα μέρος της εμπιστοσύνης στις ικανότητές της. Αυτήν τη στιγμή η ιταλίδα πρωθυπουργός βρίσκεται εγκλωβισμένη ανάμεσα στο να κρατά ευχαριστημένους τόσο τους εταίρους της στον κυβερνητικό συνασπισμό όσο και τους ψηφοφόρους της και ταυτόχρονα να συμμορφώνεται με τις απαιτήσεις της ΕΕ για εξυγίανση των δημόσιων οικονομικών.
Άλλα περιθώρια λανθασμένων κινήσεων δεν έχει. Η χώρα αξιολογείται βαθμολογείται μόνο μία βαθμίδα πάνω από τα «σκουπίδια» με αρνητικές προοπτικές από την Moody’s, η οποία αναμένεται να δημοσιεύσει την επόμενη αξιολόγησή της τον Νοέμβριο. Επιπλέον, η Ιταλία καθίσταται πιο ευάλωτη όσο ο πληθωρισμός της παραμένει πάνω από τον στόχο του 2%, διατηρώντας τα επιτόκια ψηλά.
