Σχεδόν ένας μήνας έχει περάσει από την έναρξη του πολέμου του Ισραήλ με την τρομοκρατική οργάνωση Χαμάς. Ο ισραηλινός στρατός προχωρά μέσα στην τσιμεντένια ζούγκλα της Λωρίδας της Γάζας, σε ένα πυκνοκατοικημένο αστικό τοπίο, με πολλές παγίδες, ελεύθερους σκοπευτές έτοιμους να πεθάνουν και έναν υπόγειο λαβύρινθο.
Η επιλογή του Ισραήλ να βομβαρδίζει ανελέητα τον θύλακα – κόντρα στις διεθνείς επικρίσεις και εκκλήσεις για μία «παύση», καθώς χιλιάδες άμαχοι (μεταξύ τους και παιδιά) πέφτουν νεκροί, καταδεικνύει τις δυσκολίες που έχει να αντιμετωπίσει. Το υπουργείο Άμυνας της χώρας έχει εξάλλου προειδοποιήσει ότι ο πόλεμος αυτός μπορεί να κρατήσει μήνες (εκτός και αν οι ίδιοι οι κάτοικοι της Γάζας σκοτώσουν τον ηγέτη της Χαμάς και τον συντομεύσουν).
Αυτή τη στιγμή οι ισραηλινές δυνάμεις έχουν εισχωρήσει στην πόλη της Γάζας, αλλά κινούνται αργά. Έχουν παράλληλα να αντιμετωπίσουν «μαχητές» και ρουκέτες της Χεζμπολάχ στα βόρεια σύνορα της χώρας με τον Λίβανο, όπου όμως οι αψιμαχίες δεν έχουν προς το παρόν τουλάχιστον εξελιχθεί σε πόλεμο πλήρους κλίμακας. Το ερώτημα λοιπόν που ανακύπτει είναι πόσο «προβάδισμα» έχει ο ισραηλινός στρατός έναντι του εχθρού;
Το Ισραήλ έχει καθιερωθεί εδώ και δεκαετίες ως μια από τις πιο τρομερές και τεχνολογικά προηγμένες στρατιωτικές δυνάμεις στη Μέση Ανατολή.
Με ετήσιο στρατιωτικό προϋπολογισμό που υπερβαίνει τα 20 δισεκατομμύρια δολάρια και πρόσβαση σε ορισμένα από τα πιο προηγμένα στρατιωτικά υλικά των ΗΠΑ, το Ισραήλ ελέγχει τους ουρανούς και μεγάλο μέρος της θάλασσας γύρω από την επικράτειά του. Εντυπωσιακές είναι και οι ικανότητες των «ψηφιακών μαχητών» του, δηλαδή του στρατού των χάκερς, που έχει αναπτύξει στον κυβερνοχώρο.
Υποχρεωτική θητεία
Οι Ισραηλινές Αμυντικές Δυνάμεις (IDF), που ιδρύθηκαν δύο εβδομάδες μετά την ίδρυση του κράτους του Ισραήλ το 1948, βασίζονται σε μια παράδοση υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας που ξεκινά από την ηλικία των 18 ετών. Έχουν στη διάθεσή τους περίπου 169.500 εν ενεργεία στελέχη και 465.000 Ισραηλινούς σε εφεδρικές μονάδες. Μετά την τρομοκρατική επίθεση της 7ης Οκτωβρίου κλήθηκαν 360.000 έφεδροι.
Ισχυρές αμυντικές δαπάνες
Ο ετήσιος προϋπολογισμός των IDF ύψους περίπου 23,6 δισεκατομμυρίων δολαρίων ξεπερνά τις συνολικές στρατιωτικές δαπάνες της Αιγύπτου, του Ιράν, του Λιβάνου και της Ιορδανίας αθροιστικά, σύμφωνα με στοιχεία του Axios.com.
Τα οπλικά συστήματα
Το Ισραήλ πιστεύεται ότι έχει δεκάδες πυρηνικές κεφαλές και διαθέτει εξαιρετικά εξελιγμένα drones, μαχητικά αεροσκάφη, τανκς, υποβρύχια και πυροβολικό.
Από το 2011 βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στο σύστημα αντιπυραυλικής άμυνας Iron Dome αξίας πολλών δισεκατομμυρίων δολαρίων για την αναχαίτιση και την καταστροφή πυραύλων μικρού βεληνεκούς χρησιμοποιώντας τεχνολογία ραντάρ.
Διαθέτει επίσης μια τεράστια γκάμα από τεθωρακισμένα οχήματα μεταφοράς προσωπικού και άρματα μάχης, πυροβολικό, πυραύλους, μαχητικά αεροσκάφη, ελικόπτερα, πολεμικά πλοία και υποβρύχια κατηγορίας Dolphin.
Η βοήθεια των ΗΠΑ
Οι ΗΠΑ παρέχουν στο Ισραήλ απαράμιλλη πρόσβαση σε ορισμένους από τους πιο προηγμένους στρατιωτικούς εξοπλισμούς στον κόσμο, συμπεριλαμβανομένου του F-35 Joint Strike Fighter.
Έχουν μάλιστα δεσμευθεί να προσφέρουν στη χώρα «ό,τι χρειάζεται για να φροντίσει τους πολίτες του, να αμυνθεί και να ανταποκριθεί σε αυτήν την επίθεση». Το μεγαλύτερο μέρος της βοήθειας των ΗΠΑ έρχεται με τη μορφή επιχορηγήσεων όπλων, με περισσότερο από το 80% των εισαγωγών όπλων του Ισραήλ να προέρχονται από τις ΗΠΑ μεταξύ 1950 και 2020.
Η στρατιωτική βοήθεια των ΗΠΑ προς το Ισραήλ το περασμένο οικονομικό έτος ανήλθε σε 3,8 δισεκατομμύρια δολάρια – ποσό που αντιστοιχεί στο 16% του στρατιωτικού προϋπολογισμού του Ισραήλ.
Πώς πολεμά η Χαμάς
Ο ένοπλος βραχίονας της Χαμάς βασίστηκε για περισσότερες από τρεις δεκαετίες σε μια στρατηγική τύπου ανταρτοπόλεμου χρησιμοποιώντας ρουκέτες, ελεύθερους σκοπευτές, αυτοσχέδιους εκρηκτικούς μηχανισμούς και υπόγειες σήραγγες σε επιθέσεις κατά του Ισραήλ.
Το 1991 ιδρύθηκαν οι Ταξιαρχίες Izz ad-Din al-Qassam, που αποτελούν την ένοπλη πτέρυγα της Χαμάς με περίπου 30.000–40.000 μαχητές. Αρχικά βασίζονταν σε βομβιστικές επιθέσεις αυτοκτονίες, σε νέα παιδιά στα οποία είχαν φροντίσει να κάνουν πλύση εγκεφάλου σε τέτοιο βαθμό, ώστε να ζώνονται με εκρηκτικά και να δίνουν τη ζωή τους, αφαιρώντας ταυτόχρονα δεκάδες άλλες ζωές.
Σήμερα διαθέτει πια ένα στρατιωτικό οπλοστάσιο που πιστεύεται ότι περιλαμβάνει χιλιάδες ρουκέτες, αλλά και πυραύλους μεγάλου βεληνεκούς, όπως και drones. Αξιωματούχοι της Χαμάς «διαφημίζουν» επίσης το απόθεμα σε βόμβες και όλμους.
Στην αιφνιδιαστική, βάναυση επίθεση της 7ης Οκτωβρίου στην οποία σφάγιασαν πάνω από 1.400 αμάχους, χρησιμοποίησαν από ρουκέτες και αλεξίπτωτα πλαγιάς μέχρι μπουλντόζες, φορτηγά και μοτοσικλέτες.
«Προετοιμαζόμαστε για αυτό εδώ και δύο χρόνια. Έχουμε τοπικά εργοστάσια για τα πάντα. Έχουμε πυραύλους με βεληνεκές 250 χλμ., 160 χλμ., 80 χλμ., 45 χλμ. και 10 χλμ» δήλωσε ο Αλί Μπαράκα, ηγετικό στέλεχος της Χαμάς σε συνέντευξη στο RT που μεταγράφηκε και μεταφράστηκε από το Middle East Media Research Institute.
Στα ισχυρά «όπλα» της περιλαμβάνεται και το δαιδαλώδες δίκτυο σηράγγων κάτω από τη Λωρίδα της Γάζας, όπου αποθηκεύει όπλα και προμήθειες, εκπαιδεύει τρομοκράτες, κρατάει ομήρους και χρησιμοποιεί ως ορμητήριο. Οι σήραγγες της επιτρέπουν να οργανώνει ενέδρες.
Ποιος τη στηρίζει, από πού αντλεί έσοδα
Οι ροές χρηματοδότησης της Χαμάς είναι δύσκολο να προσδιοριστούν και να επαληθευτούν, αν και το Στέιτ Ντιπάρμεντ αναφέρει ότι το Ιράν παρέχει έως και 100 εκατομμύρια δολάρια ετησίως στη Χαμάς και σε άλλες παλαιστινιακές ομάδες.
Η ομάδα συγκεντρώνει επίσης κεφάλαια από χώρες του Κόλπου, συμπεριλαμβανομένου του Κατάρ, και έχει λάβει οικονομική, στρατιωτική, διπλωματική ή πολιτική υποστήριξη από την Τουρκία, τη Μαλαισία, την Αλγερία και το Σουδάν.
Η χρηματοδότησή της όμως βασίζεται σε μεγάλο βαθμό στη διακίνηση λαθραίων και τις παράνομες μεταφορές χρημάτων. Για παράδειγμα στην Ελβετία έχει ανοίξει ποινική έρευνα για ροές κεφαλαίων προς τη Χαμάς, ενώ το Υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ ανακοίνωσε στις 18 Οκτωβρίου κυρώσεις εναντίον μιας ομάδας 10 μελών της Χαμάς και του χρηματοοικονομικού δικτύου της ομάδας, που εκτείνεται από τη Γάζα μέχρι το Σουδάν, την Τουρκία, την Αλγερία και το Κατάρ.
Ο ρόλος των κρυπτονομισμάτων στη χρηματοδότηση της Χαμάς είναι επίσης γνωστός.
Ο ρόλος της Χεζμπολάχ
Στην πρώτη του δημόσια εμφάνιση μετά το ξέσπασμα του πολέμου, ο ηγέτης της Χεζμπολάχ – μιας τρομοκρατικής οργάνωσης με έδρα τον Λίβανο, που θεωρείται πολύ πιο ισχυρή από τη Χαμάς – φάνηκε να μην θέλει να πατήσει το κουμπί του περιφερειακού πολέμου. Προς το παρόν τουλάχιστον. Φρόντισε να αρνηθεί κάθε εμπλοκή της οργάνωσης ή του Ιράν στην επίθεση της 7ης Οκτωβρίου, λέγοντας ότι ήταν «100% Παλαιστινιακή», ζήτησε να σταματήσει η σφαγή στη Λωρίδα της Γάζας και θέλησε να δείξει ένα πρόσωπο «ανθρωπισμού» και «αγνών κινήτρων αντίστασης» απέναντι στα «εγκλήματα πολέμου» του Ισραήλ.
Διεμήνυσε πάντως ότι η Χεζμπολάχ παραμένει «έτοιμη για όλα τα ενδεχόμενα» και προειδοποίησε για κλιμάκωση του πολέμου. Αυτή, όπως είπε, θα εξαρτηθεί από τις εξελίξεις στη Γάζα και τις επιχειρήσεις του Ισραήλ κατά του Λιβάνου.
Η Χεζμπολάχ, που ιδρύθηκε το 1982 μετά τον πόλεμο του Λιβάνου, διαθέτει τουλάχιστον 20.000 μόνιμους “μαχητές” και επιπλέον 30.000 εφεδρικά μέλη και πλήρη στρατιωτικό εξοπλισμό. Λαμβάνει εκατοντάδες εκατομμύρια δολάρια ετησίως, αλλά και σημαντική στρατιωτική εκπαίδευση, από τους Φρουρούς της Επανάστασης του Ιράν. Από το 1992 συμμετέχει και στις εκλογές με πολιτικό κόμμα, το οποίο σήμερα έχει κυρίαρχη παρουσία στη Βουλή.
Πρέπει να σημειωθεί ότι είναι μία σιιτική, εξτρεμιστική οργάνωση, σε αντίθεση με τη Χαμάς, που είναι σουνιτική, για αυτό και οι σχέσεις των δύο οργανώσεων έχουν περάσει από 40 κύματα στο παρελθόν. Ωστόσο το κοινό μίσος για το Ισραήλ και η κοινή στήριξη από το σιιτικό καθεστώς του Ιράν οδήγησαν σε στενούς δεσμούς μετά το 2010.
ΝΑΥΤΕΜΠΟΡΙΚΗ / Με πληροφορίες από Axios.com, Wall Street Journal, Times of Israel
ΔΙΑΒΑΣΤΕ ΕΠΙΣΗΣ: Πότε εκτιμά η Λαγκάρντ ότι θα υποχωρήσει στο 2% ο πληθωρισμός