Όλα τα μεγάλα νομίσματα του πλανήτη υποχωρούν φέτος έναντι του δολαρίου, καθώς ο δολαριακός δείκτης (μετρά πόσο ισχυρό είναι το αμερικανικό νόμισμα έναντι ενός καλαθιού που απαρτίζεται από τους μεγάλους εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ) κινείται στα υψηλότερα επίπεδα από τις αρχές της δεκαετίας του 2000. Οι New York Times προειδοποιούν για σοβαρές επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία.
Τα δύο τρίτα από τα περίπου 150 νομίσματα που παρακολουθεί το Bloomberg έχουν υποχωρήσει φέτος έναντι του δολαρίου. Το γιεν κινείται σε χαμηλό 34 ετών έναντι του δολαρίου, το ευρώ και το καναδικό δολάριο πέφτουν, ενώ το κινεζικό γουάν παρουσιάζει εμφανή σημάδια αδυναμίας, παρότι οι αρχές δηλώνουν την πρόθεσή τους να το σταθεροποιήσουν.
Η αιτία του ισχυρού δολαρίου μπορεί να αναζητηθεί στην αλλαγή των προσδοκιών σχετικά με το πότε και πόσο πολύ θα μειώσει η Fed τα επιτόκια. Αυτή τη στιγμή, το βασικό επιτόκιο της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ διαμορφώνεται στα υψηλά 20 ετών.
Τα υψηλά επιτόκια της Fed, που είναι μια αναγκαία απάντηση στον επίμονο πληθωρισμό, σημαίνουν ότι τα αμερικανικά assets προσφέρουν καλύτερες αποδόσεις από ό,τι τα περισσότερα άλλα στον κόσμο, ενώ οι επενδυτές χρειάζονται δολάρια για να τα αγοράσουν. Για αυτό και τους τελευταίους μήνες, το χρήμα εισρέει στις ΗΠΑ με τέτοια δύναμη, ώστε αξιωματούχοι, πολιτικοί και απλοί καταναλωτές από τις Βρυξέλλες έως το Πεκίνο δεν μπορούν παρά να νιώσουν τις συνέπειες.
«Ποτέ δεν ήταν πιο αληθινή η δήλωση ότι η Fed είναι η κεντρική τράπεζα του κόσμου», λέει στους New York Times o οικονομολόγος της Moody’s, Jesse Rogers.
Πραγματικά, το ισχυρό δολάριο έχει αντίκτυπο σε ολόκληρο τον πλανήτη. Η δυναμική του ενισχύει τον πληθωρισμό στις άλλες χώρες, οι οποίες πρέπει να δώσουν περισσότερα από τα δικά τους νομίσματα για να αγοράσουν την ίδια ποσότητα αγαθών που είτε εισάγουν από τις ΗΠΑ είτε πωλούνται σε δολάρια (όπως π.χ. το πετρέλαιο). Την ίδια στιγμή, οι χώρες που έχουν δανεισμό σε δολάρια αντιμετωπίζουν υψηλότερο «λογαριασμό» κατά την αποπληρωμή του.
Βέβαια, για κάποιες ξένες επιχειρήσεις, υπάρχουν και οφέλη. Ένα ισχυρό δολάρια ευνοεί τους εξαγωγείς που πουλάνε τα προϊόντα τους στις ΗΠΑ, καθώς οι Αμερικανοί έχουν χρήματα για να αγοράσουν περισσότερα ξένα αγαθά και υπηρεσίες (αυτό σημαίνει, μεταξύ άλλων, ότι οι διακοπές στο εξωτερικό τους έρχονται φθηνότερα). Συνεπώς, οι αμερικανικές επιχειρήσεις που πουλάνε στο εξωτερικό έχουν ένα ανταγωνιστικό μειονέκτημα.
Οι επιπτώσεις του ισχυρού δολαρίου είναι ιδιαίτερα έντονες στην Ασία. Αυτό τον μήνα, οι υπουργοί Οικονομικών της Ιαπωνίας, της Ν. Κορέας και των ΗΠΑ συναντήθηκαν στην Ουάσιγκτον, όπου μεταξύ άλλων δεσμεύτηκαν να συνεργάζονται στενά στο ζήτημα των νομισματικών εξελίξεων. Στην ανακοίνωση που εκδόθηκε μετά τη συνάντηση, εκφράστηκαν οι «σοβαρές ανησυχίες της Ιαπωνίας και της Κορέας για την απότομη υποτίμηση του ιαπωνικού γιεν και του κορεατικού γουόν».
Το γιεν, για παράδειγμα, έπεσε κάτω από τα 160 ανά δολάριο για πρώτη φορά από το 1990, καθώς σε αντίθεση με τη Fed, η κεντρική τράπεζα της Ιαπωνίας άρχισε να αυξάνει τα επιτόκια μόλις φέτος, αφού αντιμετώπιζε πρόβλημα ασθενούς ανάπτυξης εδώ και δεκαετίες.
Αυτό σημαίνει ότι οι Ιάπωνες αξιωματούχοι καλούνται να βρουν τώρα μια δύσκολη ισορροπία: Να αυξήσουν τα επιτόκια, αλλά όχι τόσο πολύ ώστε να «πνίξουν» την ανάπτυξη. Ο κίνδυνος είναι ότι εάν το γιεν συνεχίσει να πέφτει, θα κλονιστεί η εμπιστοσύνη επενδυτών και καταναλωτών στην ιαπωνική οικονομία, με αποτέλεσμα ακόμα περισσότερο χρήμα να φύγει για το εξωτερικό.
Παρόμοια απειλή αντιμετωπίζει η Κίνα, η οικονομία της οποίας πλήττεται από μια κρίση στο real estate και τις αδύναμες εσωτερικές δαπάνες. Η χώρα, που διατηρεί το νόμισμά της σε ένα στενό εύρος διακύμανσης, χαλάρωσε πρόσφατα τη στάση της, επιτρέποντας στο γουάν να αποδυναμωθεί, σε μία κίνηση που αντανακλά τις πιέσεις που επιφέρουν οι κινήσεις του δολαρίου στις αποφάσεις πολιτικής των άλλων χωρών.
Στην Ευρώπη, η ΕΚΤ αναμένεται να μειώσει τα επιτόκιά της τον Ιούνιο. Όμως, παρότι ο πληθωρισμός υποχωρεί, οι αξιωματούχοι της κεντρικής τράπεζας ανησυχούν ότι μειώνοντας τα επιτόκια πριν από τη Fed και διευρύνοντας την επιτοκιακή διαφορά, θα αποδυναμώσουν περαιτέρω το ευρώ.
Άλλες κεντρικές τράπεζες, από τη Ν. Κορέα έως την Ταϊλάνδη, αντιμετωπίζουν παρόμοια διλήμματα, καθώς εξετάζουν τη μείωση των επιτοκίων τους. Αντίθετα, η κεντρική τράπεζα της Ινδονησίας προχώρησε την περασμένη εβδομάδα σε αναπάντεχη αύξηση των επιτοκίων, εν μέρει για να στηρίξει το νόμισμά της που υποχωρεί.
Κάποια από τα νομίσματα που παρουσιάζουν την πιο απότομη πτώση φέτος, όπως εκείνα της Αιγύπτου, του Λιβάνου και της Νιγηρίας, αντανακλούν εσωτερικές πιέσεις, οι οποίες επιδεινώνονται εξαιτίας του ισχυρού δολαρίου.
«Βρισκόμαστε στα πρόθυρα μιας καταιγίδας», λέει στους New York Times ο Rogers της Moody’s.
Πηγή: moneyreview.gr
Διαβάστε επίσης: Ζουμάρουν στα περιουσιακά στοιχεία Ρωσικών εταιρειών – Στο πόδι οι Κύπριοι πάροχοι