Μπορεί η νίκη των Εργατικών στις βρετανικές εκλογές να ήταν συντριπτική, όμως όπως σημειώνει η Berenberg Bank, οι ψηφοφόροι δεν ψήφισαν τους Εργατικούς, αλλά καταψήφισαν τους Συντηρητικούς. Υπό αυτή την έννοια, ο επόμενος πρωθυπουργός, Κιρ Στάρμερ, δεν έχει τόσο ισχυρή εντολή όσο μπορεί να υπονοούν οι έδρες τις οποίες κέρδισε.
Οι Εργατικοί υποσχέθηκαν να ακολουθήσουν μια ατζέντα φιλική στην ανάπτυξη, τις επιχειρήσεις και τους εργαζομένους, κάτι που σύμφωνα με τον γερμανικό επενδυτικό οίκο, δεν θα είναι εύκολο.
Οι ήρεμες σχέσεις με την Ευρώπη μπορεί να βελτιώσουν τις προοπτικές για τις επενδύσεις και τις εξαγωγές, ενώ η αναθεώρηση του χωροταξικού για την ανέγερση κατοικιών θα βοηθήσει να αντιμετωπιστεί η έλλειψη στέγης και να βελτιωθεί η κινητικότητα των εργαζομένων με τον καιρό.
Όμως, η Βρετανία δεν έχει σχεδόν καθόλου δημοσιονομικό χώρο. Το Institute for Fiscal Studies (IFS) κατηγόρησε όλα τα μεγάλα κόμματα –και τους Εργατικούς- ότι απέφυγαν όλες τις δύσκολες επιλογές στα οικονομικά προγράμματά τους.
Το σημερινό δημοσιονομικό σχέδιο ήδη προβλέπει σημαντικές και ανέφικτες περικοπές στις επενδυτικές δαπάνες, ύψους 18 δισ. στερλινών ετησίως έως το 2030.
Και τα σχέδια αυτά, τα οποία οι Εργατικοί θέλουν σε γενικές γραμμές να ακολουθήσουν, στηρίζονται στις προβλέψεις του Μαρτίου του Office of Budget Responsibility (OBR) για την ανάπτυξη, οι οποίες θεωρούνται υπερβολικά αισιόδοξες.
Για παράδειγμα, το OBR προβλέπει ανάπτυξη 1,9% για το 2025 και 2% για το 2026, την ώρα που η Berenberg βλέπει 1,6% το 2025 και 1,7% για το 2026, με τις συγκλίνουσες εκτιμήσεις στο 1,2% και 1,4% αντίστοιχα.
Χαμηλότερη ανάπτυξη σημαίνει πιο δύσκολες δημοσιονομικές επιλογές για τη νέα κυβέρνηση.
Και όπως τονίζει η Berenberg, η μίνι δημοσιονομική κρίση της Liz Truss τον Σεπτέμβριο του 2022 δείχνει ότι οι αγορές δεν θα επιτρέψουν στην Βρετανία να γλιτώσει με μειώσεις φόρων που δεν έχουν εξασφαλισμένη χρηματοδότηση. Το ίδιο θα ισχύσει και για τις αυξήσεις δαπανών των Εργατικών. Σύμφωνα με τον οίκο, οι αγορές θα επιτρέψουν στην επόμενη κυβέρνηση μια μικρή δημοσιονομική απόκλιση χωρίς να οδηγήσουν σε μεγάλη αύξηση του κόστους δανεισμού, αλλά τα περιθώρια είναι πολύ περιορισμένα.
Οι βασικές δεσμεύσεις των Εργατικών
- Δύο δημοσιονομικοί κανόνες: Τα έσοδα θα καλύπτουν τις τρέχουσες δαπάνες, ο δείκτης χρέους/ΑΕΠ θα μειωθεί τον πέμπτο χρόνο του ορίζοντα προβλέψεων.
- Καμία αύξηση στους μεγάλους φόρους (φόρος εισοδήματος, ΦΠΑ, φόρος για επιχειρήσεις, εθνική ασφάλεια) αλλά οι φορολογούμενοι θα πληρώνουν περισσότερους φόρους λόγω του πληθωρισμού.
- Ήπια μέτρα αύξησης των εσόδων για τη χρηματοδότηση των βασικών δεσμεύσεων (μείωση του χρόνου αναμονής στο Εθνικό Σύστημα Υγείας, προσλήψεις 6.500 δασκάλων).
- Επιπλέον φορολογική επιβάρυνση σε κάποιες μικρές ομάδες, όπως με την αναμόρφωση του καθεστώτος non-dom για τους ξένους, τον φόρο κληρονομιάς στα offshore trusts, φόρο σε κάποια εισοδήματα από private equity, υψηλότερο έκτακτο φόρο στα υπερκέρδη του πετρελαίου και του φυσικού αερίου και επιβολή πλήρους ΦΠΑ στα ιδιωτικά σχολεία.
- Αύξηση των αμυντικών δαπανών στο 2,5% του ΑΕΠ με τον καιρό.
- Θεσμικό πλαίσιο για τη στήριξη της καινοτομίας, των επενδύσεων και των θέσεων εργασίας.
- 7,3 δισ. στερλίνες σε Funds Εθνικού Πλούτου για τη στήριξη των ιδιωτικών επενδύσεων.
- Κίνητρα για να κάνουν περισσότερες επενδύσεις στη Βρετανία τα συνταξιοδοτικά ταμεία.
- Οι σιδηρόδρομοι στην ιδιοκτησία του κράτους, καθώς οι παραχωρήσεις λήγουν.
- Αναμόρφωση του χωροταξικού για να επιτραπεί η οικοδόμηση σε περισσότερη γη.
- Μικρής κλίμακας αυστηροποίηση των εργασιακών νόμων.
Όπως σημειώνει η Berenberg, για ένα κεντρώο προς αριστερό κόμμα, αυτή είναι μια μάλλον μετριοπαθής ατζέντα. Αλλά όπως συνήθως, όλες οι προεκλογικές δεσμεύσεις δεν γίνονται κατ΄ ανάγκη πολιτικές της κυβέρνησης μετά τις εκλογές.
Πηγές: moneyreview.gr
Διαβάστε επίσης: Εκλογές Βρετανία: Σάρωσε ο Στάρμερ - Μεγάλη νίκη των Εργατικών