Στις Βρυξέλλες, την έδρα πολλαπλών θεσμικών οργάνων που απαρτίζουν την Ευρωπαϊκή Ένωση, έχουν συντελεστεί αλλαγές μεταξύ των φορέων χάραξης πολιτικής .Oι γεωπολιτικές αναταραχές και η αυξανόμενη οικονομική πίεση οδήγησαν σε επανεξέταση των κύριων προτεραιοτήτων οικονομικής πολιτικής του μπλοκ.
Η μείωση των εκπομπών αερίων μετατράπηκε σε μια πιο διαφοροποιημένη προοπτική που λαμβάνει επίσης υπόψη την ανάγκη ενίσχυσης της οικονομικής ανάπτυξης και προώθησης της γεωπολιτικής αυτονομίας της Ευρώπης.
Η αλλαγή αυτή, όπως αναφέρουν οι αναλυτές της UBS, υποδεικνύεται από δύο πρόσφατα γεγονότα. Πρώτον, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν επιβεβαιώθηκε για δεύτερη πενταετή θητεία ως πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής.
Δεύτερον, κατόπιν αιτήματος της ίδιας, ο Μάριο Ντράγκι -πρώην πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) και πρώην πρωθυπουργός της Ιταλίας- παρέδωσε μια λεπτομερή έκθεση για το μέλλον της ευρωπαϊκής ανταγωνιστικότητας.
Αυτή η επικείμενη εξέλιξη στην οικονομική πολιτική εγείρει πολλά ερωτήματα για τους επενδυτές. Πρώτον, όπως συμβαίνει με κάθε πολιτική πρωτοβουλία, διακυβεύεται ένα ευρύ φάσμα τομεακών ζητημάτων που πρέπει να εξεταστούν προσεκτικά, όπως οι πιθανές αλλαγές στα φορολογικά κίνητρα που θα μπορούσαν να επηρεάσουν τις εταιρείες με διαφορετικούς τρόπους.
Σε ευρύτερο επίπεδο, ωστόσο, θέτει επίσης ένα πολύ πιο θεμελιώδες ερώτημα που αγγίζει την καρδιά της ελκυστικότητας της Ευρώπης ως επενδυτικό προορισμό. Επιπροσθέτως, μετά από χρόνια στασιμότητας, διερωτάται εάν η Γηραιά Ήπειρος μπορεί να βρει τελικά τον δρόμο της προς την ανάπτυξη;
Όπως τονίζουν οι αναλυτές της ελβετικής τράπεζας, για να κατανοήσουμε πλήρως την έκθεση Ντράγκι και τις προτάσεις της, είναι χρήσιμο να σταθούμε στο πλαίσιο μέσα από το οποίο η έκθεση αντιλαμβάνεται την οικονομική δυσπραγία της Ευρώπης τις τελευταίες δύο δεκαετίες.
Ο κύριος παράγοντας αυτής της υστέρησης πιστεύεται ότι είναι η ασθενής αύξηση της παραγωγικότητας, κυρίως λόγω ανεπαρκών επενδύσεων σε προηγμένες τεχνολογίες, όπως αυτές που συναντώνται στον ψηφιακό τομέα.
Ταυτόχρονα, άλλοι παράγοντες που στήριξαν το οικονομικό μοντέλο της Ευρώπης θεωρούνται πλέον ότι εξασθενούν, συμπεριλαμβανομένης της αξιόπιστης πρόσβασης σε προσιτή ενέργεια, του αυξανόμενου παγκόσμιου εμπορίου και της γεωπολιτικής σταθερότητας, η οποία απελευθέρωσε πόρους που διαφορετικά θα έπρεπε να δαπανηθούν για την άμυνα.
Για να αντιστραφούν αυτές οι οικονομικές πιέσεις και να διασφαλιστεί ότι η Ευρώπη θα έχει τους διαθέσιμους πόρους για να χρηματοδοτήσει το κοινωνικό της μοντέλο και ταυτόχρονα να «πρασινίσει» την οικονομία της, ο Ντράγκι επισημαίνει τρεις κύριες προκλήσεις για τα επόμενα χρόνια.
Καινοτομία: Με την ανταγωνιστική θέση της Ευρώπης να απειλείται από την Κίνα και τη θέση της σε τομείς προηγμένης τεχνολογίας να περιορίζεται, η Ευρώπη πρέπει να αυξήσει την καινοτομική της ικανότητα για να προωθήσει την αύξηση της παραγωγικότητας και να στηρίξει τη μακροπρόθεσμη οικονομική ανάπτυξη.
Ενέργεια: Με τις τιμές της ενέργειας να εξακολουθούν να είναι σημαντικά υψηλότερες στην Ε.Ε. από ό,τι σε άλλες μεγάλες οικονομίες, το μπλοκ θα πρέπει να ακολουθήσει έναν οδικό χάρτη για την απεξάρτηση από τον άνθρακα που θα μειώνει τις τιμές της ενέργειας και θα λειτουργεί σε συνδυασμό με μια βιομηχανική στρατηγική για να διασφαλίσει ότι οι ευρωπαϊκές εταιρείες δεν θα βρεθούν σε μειονεκτική θέση στη διεθνή σκηνή.
Ασφάλεια: Η γεωπολιτική αυτονομία αποτελεί προϋπόθεση για τη βιώσιμη ανάπτυξη. Σε έναν γεωπολιτικά πιο εύθραυστο κόσμο, η Ευρώπη πρέπει επομένως να ενισχύσει τις επενδύσεις της στην άμυνα και να αυξήσει την ανθεκτικότητά της στις εξωτερικές απειλές.
Οι λύσεις
Δεν είναι, φυσικά, πολύ δύσκολο να εντοπίσει κανείς προβλήματα με την πρόσφατη αναπτυξιακή πορεία της Ευρώπης και να επισημάνει τα εμπόδια που μπορεί να βρίσκονται μπροστά μας, όπως τονίζει η UBS. Η σημαντικότερη πρόκληση έγκειται στην εξεύρεση ρεαλιστικών λύσεων που μπορούν να έχουν αντίκτυπο στην οικονομική δυναμική. H έκθεση παρουσιάζει δύο λύσεις για τη θεραπεία των αντιληπτών δεινών της Ευρώπης: δημοσιονομική πολιτική και ρυθμιστική μεταρρύθμιση.
Η πρώτη λύση είναι η διάθεση περισσότερων πόρων στους τρεις τομείς της καινοτομίας, της ενέργειας και της ασφάλειας, εμπνευσμένη από πρωτοβουλίες όπως ο νόμος για τη μείωση του πληθωρισμού (IRA) στις ΗΠΑ. Παραδείγματα αυτής της προσέγγισης περιλαμβάνουν την παροχή μεγαλύτερης οικονομικής στήριξης σε ενεργοβόρους τομείς, τη μείωση των φόρων στην ηλεκτρική ενέργεια για να μειωθούν οι τιμές και να δαπανηθούν περισσότερα για τη βασική έρευνα.
Πέραν της δαπάνης περισσότερων χρημάτων, η έκθεση περιέχει επίσης ένα ευρύ φάσμα προτάσεων για τη μεταρρύθμιση της πλευράς της προσφοράς της οικονομίας.
Αυτές είναι επίσης δομημένες με βάση τα θέματα της καινοτομίας, της ενέργειας και της ασφάλειας, αλλά συνοδεύονται από ένα ευρύ σύνολο προτάσεων που αποσκοπούν στη στήριξη της οικονομίας σε πολλούς τομείς.
Αν και οι ιδέες για μεταρρυθμίσεις είναι πάρα πολλές για να περιγραφούν λεπτομερώς, οι αναλυτές της UBS αναφέρουν ορισμένα παραδείγματα. Όσον αφορά την ενεργειακή μετάβαση, η έκθεση Ντράγκι προτείνει τη μετακύλιση του χαμηλότερου οριακού κόστους της παραγωγής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές στα νοικοκυριά και τις επιχειρήσεις με την τόνωση της μεγαλύτερης χρήσης των συμφωνιών αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας (PPA) και των συμβάσεων για τη διαφορά στις τιμές (CfD).
Υποστηρίζει επίσης την επιλεκτική χρήση δασμών για την προστασία των ευρωπαϊκών εταιρειών «καθαρής τεχνολογίας» από τον ανταγωνισμό που θεωρείται αθέμιτος, όπως με την πρόσφατη επιβολή δασμών στα κινεζικά ηλεκτρικά οχήματα.
Για την επιτάχυνση της καινοτομίας, η έκθεση ζητά ένα καλύτερο περιβάλλον χρηματοδότησης για τις νεοφυείς επιχειρήσεις με τη διεύρυνση της ελκυστικότητας της εισαγωγής εταιρειών σε ευρωπαϊκά χρηματιστήρια, τη δημιουργία και τη διοχέτευση περισσότερων συνταξιοδοτικών αποταμιεύσεων και την αύξηση της ελκυστικότητας των επενδύσεων σε νεοφυείς επιχειρήσεις από ιδιώτες.
Όσον αφορά την ασφάλεια, η έκθεση προτείνει την επιτάχυνση των διαδικασιών αδειοδότησης για την αξιοποίηση των εγχώριων πηγών κρίσιμων πρώτων υλών, όπως το λίθιο στην Πορτογαλία, και την προώθηση μιας εξωτερικής οικονομικής πολιτικής αφιερωμένης στη διασφάλιση της πρόσβασης σε κρίσιμα υλικά.
Ο εκτεταμένος χαρακτήρας των προτάσεων αυτών καθιστά δύσκολο να εκτιμηθούν πλήρως οι πιθανές επιπτώσεις τους. Σε γενικές γραμμές, ωστόσο, όπως αναφέρουν οι αναλυτές, είναι χρήσιμο να τις δούμε ως ένα πολιτικό πλαίσιο για τη βελτίωση των όσων η Ευρώπη ήδη κάνει, παρά ως μια συνολική αλλαγή της οικονομικής στρατηγικής ή της θεσμικής δομής της. Αξίζει να σημειωθεί ότι η έκθεση δεν καλεί για χαλάρωση των υφιστάμενων περιβαλλοντικών στόχων ή για αλλαγή της σχέσης μεταξύ της Ε.Ε. και των κρατών-μελών. Αυτό σημαίνει επίσης ότι, τουλάχιστον αρχικά, το μεγαλύτερο μέρος των αλλαγών που θα προκύψουν από την έκθεση θα πρέπει να πραγματοποιηθεί κάτω από την επιφάνεια -δηλαδή σε επίπεδο τομέα- και όχι να αλλάξει την πορεία της συνολικής οικονομίας.
newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: Οι τρεις «μεγάλοι» της ΕΕ ζητούν λιγότερες ρυθμίσεις στις τράπεζες