Της Αναστασίας Βαμβακά
Εδώ και ένα χρόνο, η εύφλεκτη ζώνη της Μέσης Ανατολής συνεχώς τροφοδοτεί με ανησυχία τον πλανήτη. Η μεγάλη ανθρωπιστική κρίση έχει δημιουργήσει τεράστια αστάθεια στη περιοχή, με τους αναλυτές να καταγράφουν ότι παρά τον κομβικό ρόλο των στενών του Ορμούζ, ποτέ δεν έκλεισαν.
Αν και από την δεκαετία του 1980 και μετά, η Μέση Ανατολή διαδέχτηκε την μία κρίση μετά την άλλη, το μοναδικό πέρασμα στον Περσικό κόλπο με πλάτος – στο πιο στενό του σημείο- που φτάνει τα 54χιλιόμετρα, ήταν σταθερά ανοικτό για την ναυτιλία, με το 35% του παγκόσμιου πετρελαίου που μεταφέρεται μέσω θαλάσσης και το 30% των φορτίων υγροποιημένου φυσικού αέριου περνούν να διέρχεται από τα Στενά του Ορμούζ. Με τις χώρες, όπως η Σαουδική Αραβία, το Ιράκ, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, το Κουβέιτ και το Κατάρ να είναι οι κύριοι προμηθευτές πετρελαίου και χρήστες αυτής της θαλάσσιας οδού, αν το Ιράν επιχειρήσει οποιαδήποτε διαταραχή στα Στενά θα έχει δυσμενέστερες συνέπειες από την κρίση στην Ερυθρά Θάλασσα, λένε οι αναλυτές.
Για αυτό και το κλείσιμο των Στενών του Ορμούζ, το οποίο επανέρχεται σταθερά μέσα σε αυτό το χρόνο ως πιθανό γεγονός- σε αντίθεση με άλλες κρίσεις που προσθέτουν τονοχιλιόμετρα και οδηγούν πρόσκαιρα σε άνοδο των ναύλων μέχρι την τελική σταθεροποίηση- μπορεί να επηρεάσει την προσφορά πετρελαίου, ενώ λόγω της μεγάλης αύξησης των τιμών του αργού μπορεί να οδηγήσει και σε μείωση της ζήτησης, μια εξέλιξη που θα πιέσει τους ναύλους των δεξαμενοπλοίων. Η μείωση των εξαγωγών από την Μέση Ανατολή θα είχε εξαιρετικές επιπτώσεις καθώς σχεδόν το 30% του θαλάσσιου εμπορίου πετρελαίου διέρχεται από το στενό.
Αρχικά, θα υπάρξουν τεράστιες διαφορές μεταξύ των περιφερειακών αγορών, καθώς η ζήτηση και η επείγουσα ανάγκη για πλοία σε ορισμένα μέρη θα αυξηθεί απότομα, ενώ προφανώς θα μειωθεί από τη Μέση Ανατολή, αναφέρουν οι αναλυτές. Όπως σημειώνει ο ναυλομεσιτικός οίκος Allied Shipbrokings, οι φόβοι για την προσφορά πετρελαίου συνήθως ακολουθούνται από μια εκτίναξη των ναύλων, εν μέσω μιας προσπάθειας για την εξασφάλιση βαρελιών. Πέρα από το αρχικό σοκ, είναι δύσκολο να κατανοηθεί ο πραγματικός αντίκτυπος καθώς η απομάκρυνση τόσο μεγάλης προσφοράς, από την αγορά θα μπορούσε τυπικά να συμπαρασύρει προς τα κάτω τα κέρδη των δεξαμενοπλοίων , αν και πιθανόν να προκύψει κάποια στήριξη, καθώς χώρες από μακριά θα προσέφεραν αργό κάτι που έγινε και με τις πρόσφατες προσφορές υγροποιημένου φυσικού αερίου στην Ευρώπη.
Όσον αφορά το LNG το σενάριο θέτει υπό αμφισβήτηση τη θέση του Κατάρ στην παγκόσμια αγορά του LNG και τους στρατηγικούς στόχους ανάπτυξης, με ευρύτερες επιπτώσεις στις παγκόσμιες συμβάσεις προμήθειας LNG και στην ασφάλεια του ενεργειακού εφοδιασμού. Όσον αφορά το πετρέλαιο, υπάρχουν περιορισμένα περιθώρια για την αναδρομολόγηση αυτού του πετρελαίου, μέσω κυρίως του αγωγού Ανατολής-Δύσης της Σαουδικής Αραβίας προς το Yanbu (Ερυθρά Θάλασσα).
Στην περίπτωση της Ερυθράς Θάλασσας, η οποία έχει "κλείσει" για έναν μεγάλο αριθμό πλοίων λόγω των επιθέσεων των ανταρτών Χούθι, υπάρχει η εναλλακτική διαδρομή γύρω από το Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας. Στην περίπτωση των Στενών του Ορμούζ δεν υπάρχουν εναλλακτικές πλωτές οδοί για να εκτραπούν τα φορτία πετρελαίου και υγροποιημένου φυσικού αέριου.
Η ροή του πετρελαίου μέσω του Στενού είναι επίσης σημαντικά μεγαλύτερη από εκείνη της Ερυθράς Θάλασσας. Οι μόνες διέξοδοι είναι ο αγωγός αργού της Σαουδικής Αραβίας από την Ανατολή προς τη Δύση και ένας αγωγός που συνδέει τα κοιτάσματα πετρελαίου στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα με το λιμάνι της Φουτζέιρα.
Πηγή: capital.gr
Διαβάστε επίσης: Deutsche Bank: Γιατί η Μέση Ανατολή δεν τρομάζει τις αγορές - Οι τρεις λόγοι