Ρωγμές εμφανίζονται στην αγορά εργασίας της ευρωζώνης μετά από χρόνια απροσδόκητης ανθεκτικότητας – γεγονός που ωθεί την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα να μειώσει τα επιτόκια ταχύτερα.
Παρά το γεγονός ότι η ανεργία εξακολουθεί να βρίσκεται σε χαμηλά επίπεδα ρεκόρ μετά το σοκ του υψηλού πληθωρισμού, οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής βλέπουν σημάδια μιας αλλαγής που τους βοήθησε να πειστούν να υποστηρίξουν μια ακόμη μείωση του κόστους δανεισμού αυτή την εβδομάδα.
Αν και στερείται της διπλής εντολής μέσω της οποίας η Ομοσπονδιακή Τράπεζα στοχεύει τόσο στη σταθερότητα των τιμών όσο και στην πλήρη απασχόληση, ένα τράνταγμα στην ευρωπαϊκή αγορά εργασίας μπορεί ωστόσο να έχει σημαντικό αντίκτυπο στις προοπτικές της ΕΚΤ για τον πληθωρισμό.
Με μεγάλες εταιρείες όπως η BASF SE και η Thyssenkrupp AG να έχουν ήδη απολύσει προσωπικό, ορισμένοι αξιωματούχοι φοβούνται μια ξαφνική επιδείνωση που θα μπορούσε να ταρακουνήσει περαιτέρω μια περιοχή που βρίσκεται στα πρόθυρα της ύφεσης.
«Νομίζω ότι θα μειώσουν τον Οκτώβριο και θα συνεχίσουν να μειώνουν – παρόλο που ορισμένα από τα γεράκια υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει ‘αυτοματισμός’ στον κύκλο χαλάρωσης», δήλωσε ο Σόρεν Ράντε, οικονομολόγος της Point72. «Βρίσκονται σε αυτή την πορεία και πρέπει να συνεχίσουν να το κάνουν. Η βασική ανησυχία είναι πραγματικά η αγορά εργασίας», συμπλήρωσε.
Τον Ιούλιο, η πρόεδρος της ΕΚΤ, Κριστίν Λαγκάρντ, πρόβαλε την ισχύ της ευρωπαϊκής αγοράς εργασίας ως λόγο που η ΕΚΤ θα μπορούσε να «χρειαστεί χρόνο για να συγκεντρώσει νέες πληροφορίες» όσον αφορά τη χάραξη της νομισματικής πολιτικής. Αυτός ο χρόνος φαίνεται τώρα να έχει εξαντληθεί.
Προς το παρόν, τα στοιχεία δείχνουν μόνο μια ήπια ψύξη και όχι μια ταχεία κάμψη. Όμως, η αύξηση της απασχόλησης επιβραδύνθηκε σε μόλις 0,2% το β΄τρίμηνο και το ποσοστό των κενών θέσεων εργασίας μειώθηκε στο 2,6% την ίδια περίοδο από ένα ανώτατο όριο που ξεπερνούσε το 3%. Έρευνες όπως οι μηνιαίες εκτιμήσεις για το ευρωπαϊκό PMI της S&P Global προβάλουν επίσης μια εικόνα επιδείνωσης.
«Η επιβράδυνση των κενών θέσεων εργασίας και του ρυθμού των προσλήψεων είναι σημάδια στα οποία πρέπει να δοθεί αυξημένη προσοχή. Αυτό ήταν σαφώς ένα σημαντικό κίνητρο για τη Fed όσον αφορά την επιλογή της για μείωση των επιτοκίων κατά 50 μονάδες βάσης», δήλωσε η Μικέιλα Μάρκουσεν, επικεφαλής οικονομολόγος της Societe Generale, αναφερόμενη στη μείωση των αμερικανικών επιτοκίων τον Σεπτέμβριο.
Ο επικεφαλής της πορτογαλικής κεντρικής τράπεζας Μάριο Σεντένο, βλέπει τις πρώτες ενδείξεις εξασθένησης στην ευρωζώνη, με «κάποιες να παρέχουν πιο επείγοντα προειδοποιητικά σημάδια από άλλες, αλλά όλες να δείχνουν προς μια πιθανή αντιστροφή στην αγορά εργασίας».
Ακόμη και τα «γεράκια» της ΕΚΤ μιλούν για το ζήτημα. Η Ιζαμπέλ Σνάμπελ πιστεύει ότι η μείωση των προσλήψεων καθιστά πιο πιθανή μια βιώσιμη πτώση του πληθωρισμού στο στόχο του 2%. Ο Μάρτιν Κάζακς της Λετονίας έχει επισημάνει τον κίνδυνο ενός σημείου καμπής, όπου ορισμένες επιχειρήσεις μπορεί να αρχίσουν να απολύουν εργαζόμενους καθώς η οικονομία λιμνάζει.
Η μεταποίηση αποτελεί βασικό πρόβλημα, αφού συμπιέζεται από την αδύναμη κινεζική ζήτηση και τα ανταγωνιστικά μειονεκτήματα στο εσωτερικό της ευρωζώνης. Ενώ αυτό το φαινόμενο συμβαίνει εδώ και καιρό, μια δημοφιλής θεωρία ήταν ότι οι επιχειρήσεις διατηρούσαν το προσωπικό σε περίπτωση που η πιθανή μελλοντική επαναπρόσληψή του θα αποδεικνυόταν δύσκολη.
Ορισμένες επιχειρήσεις φαίνεται να χάνουν την εμπιστοσύνη τους όσον αφορά την οικονομική ανάκαμψη. Χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η Volkswagen AG, η οποία για πρώτη φορά εξετάζει το ενδεχόμενο να κλείσει εργοστάσια στη Γερμανία. Σχέδια για περικοπές στον τομέα – μεταξύ άλλων και στην Continental AG – έχουν συνεχώς διαρρεύσει. Οι διστακτικοί καταναλωτές, εν τω μεταξύ, σημαίνουν ότι ο τομέας των υπηρεσιών δεν έχει καλύψει το κενό.
Ως αποτέλεσμα, οι οικονομολόγοι της Goldman Sachs προβλέπουν ότι το ποσοστό ανεργίας στη ζώνη του ευρώ θα αυξηθεί στο 6,7% τα επόμενα τρίμηνα. Τονίζουν ότι ένα χειρότερο αποτέλεσμα είναι πιθανό εάν η οικονομία υπολειτουργεί – υποστηρίζοντας την επιχειρηματολογία τους για μειώσεις των επιτοκίων σε κάθε συνεδρίαση, αρχής γενομένης από αυτή την εβδομάδα και μέχρι το επιτόκιο καταθέσεων να φτάσει στο 2%, από το τρέχον 3,5%.
Τα επιχειρήματα υπέρ της ταχύτερης χαλάρωσης ενισχύονται από το γεγονός ότι μια πιο ήπια αγορά εργασίας μεταφράζεται συνήθως και σε πιο ισχνές αυξήσεις μισθών και συνεπώς σε χαμηλότερο πληθωρισμό.
«Εάν οι αγορές εργασίας συνεχίσουν να ψυχραίνονται, οι εργαζόμενοι θα μπορούσαν να αποδεχθούν πιο μέτριες αυξήσεις μισθών στις επερχόμενες επαναδιαπραγματεύσεις με αντάλλαγμα την ασφάλεια της εργασίας», ανέφεραν πρόσφατα οι οικονομολόγοι της Barclays.
Η υπόθεση της ΕΚΤ ότι θα επιτύχει βιώσιμα τον πληθωριστικό της στόχο του 2% το β’ εξάμηνο του 2025 βασίζεται στην επιβράδυνση των μισθολογικών αυξήσεων.
Παρ’ όλα αυτά, η κεντρική τράπεζα δεν αναζητά υπερβολικό περιορισμό της αγοράς εργασίας και των αυξήσεων των μισθών.
Σύμφωνα με το Bloomberg, ο επικεφαλής οικονομολόγος της ΕΚΤ, Φίλιπ Λέιν, δήλωσε την περασμένη εβδομάδα ότι μια ισχυρότερη αγορά εργασίας «αυξάνει την πιθανότητα επίτευξης του πληθωριστικού στόχου αντί να βρίσκεται μακροπρόθεσμα κάτω από αυτόν» και ότι «οι αυξήσεις των μισθών θα είναι πιο συνεπείς με τον πληθωριστικό στόχο αυτό τα επόμενα χρόνια» σε σχέση με την προπανδημική εποχή.
«Οι αγορές εργασίας στην ευρωζώνη εξακολουθούν να φαίνονται αρκετά ανθεκτικές, αλλά υπάρχουν σαφείς ενδείξεις εξασθένησης», δήλωσε ο Κάρστεν Γιούνιους, οικονομολόγος της Bank J. Safra Sarasin.
«Η ΕΚΤ θα πρέπει επίσης να αντιδράσει και να διασφαλίσει ότι δεν θα υπάρξει πραγματική ύφεση με σημαντικά αυξανόμενη ανεργία. Αυτό υποδηλώνει επίσης την εμπροσθοβαρή μείωση των επιτοκίων», συμπλήρωσε χαρακτηριστικά.
newmoney.gr
Διαβάστε επίσης: ΕΚΤ: Τα 5 ερωτήματα ενόψει της συνεδρίασης της Πέμπτης