Την υποστήριξη των χωρών μελών ζητούν αξιωματούχοι της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, καθώς προετοιμάζονται να θωρακιστούν απέναντι στην ατζέντα του Donald Trump «Πρώτα η Αμερική» (America First).
Σε μια κατ’ ιδίαν συνάντηση την περασμένη εβδομάδα, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή προέτρεψε τα κράτη-μέλη να παραμείνουν ενωμένα, με ορισμένα να συγκρίνουν την κατάσταση με τις διαπραγματεύσεις για το Brexit, σύμφωνα με πηγές τις οποίες επικαλείται το Bloomberg. Τότε, το Ηνωμένο Βασίλειο προσπάθησε να υπονομεύσει τη δύναμη της ΕΕ επιδιώκοντας διμερείς συμφωνίες με μεμονωμένες χώρες.
Ήδη, ο Γερμανός Καγκελάριος Olaf Scholz, ο Γάλλος πρόεδρος Emmanuel Macron και η Δανή πρωθυπουργός Mette Frederiksen περιοδεύουν σε όλη την ήπειρο μετά την ορκωμοσία του Trump για να συζητήσουν πώς να αντιμετωπίσουν τους κινδύνους που θέτει η νέα κυβέρνηση της Ουάσιγκτον.
Και αυτό δεν θα μπορούσε να συμβεί σε χειρότερη στιγμή για την ΕΕ που βρίσκεται σε αδύναμη θέση, αντιμέτωπη με μία βαθιά οικονομική δυσφορία και έναν πολιτικό κατακερματισμό που παραλύει τις κυβερνήσεις των δύο μεγαλύτερων μελών της, της Γερμανίας και της Γαλλίας. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης με την Κομισιόν την περασμένη εβδομάδα, οι κυβερνήσεις εξέφρασαν ανησυχία ότι ο Trump θα προσπαθήσει να διχάσει την ΕΕ με διμερείς συμφωνίες ή στοχευμένους δασμούς.
«Κατά τη διάρκεια του Brexit, η Ευρώπη είχε το πάνω χέρι», δήλωσε σε συνέντευξή της η Alicia García-Herrero, ανώτερη συνεργάτιδα στο οικονομικό think tank Bruegel στις Βρυξέλλες. «Αλλά τώρα η Ευρώπη πρόκειται να χωριστεί, χωρίς αμφιβολία».
Η ΕΕ προχωρά γρήγορα, καθώς θεωρεί ότι είναι αναπόφευκτος ένας νέος γύρος δασμών από τις ΗΠΑ και αυτή τη φορά τα πράγματα θα είναι χειρότερα από την εμπορική σύγκρουση που πυροδότησε ο Trump το 2018, ανέφεραν οι πηγές. Και ενώ οι αξιωματούχοι θέλουν να διερευνήσουν όλες τις οδούς συνεργασίας, είναι δύσπιστοι στην ιδέα ότι μπορούν να αποτρέψουν τον Trump να προκαλέσει μια εμπορική σύγκρουση που θα μπορούσε να εμπλέξει τα πάντα, από χάλυβα και αυτοκίνητα μέχρι ευρωπαϊκούς κανονισμούς τεχνολογίας και φορολογική πολιτική.
Transatlantic Trade
Source: Eurostat
Η ΕΕ έχει ετοιμάσει πολλαπλούς καταλόγους αμερικανικών αγαθών για να απαντήσει με δικούς της δασμούς-αντίποινα, εάν ο Trump προχωρήσει σε δασμούς, αναλύοντας διάφορες πιθανότητες, σύμφωνα με τις ίδιες πηγές. Αλλά αυτή τη φορά, η ΕΕ έχει αφιερώσει περισσότερο χρόνο για να προετοιμαστεί και ο κατάλογος των στόχων της είναι πολύ μεγαλύτερος.
Ο Trump υποσχέθηκε τη Δευτέρα ότι θα επιβάλει γενικούς δασμούς που είναι «πολύ μεγαλύτεροι» από 2,5% και ξεχώρισε τους τομείς του χάλυβα και του αλουμινίου, στους οποίους στόχευσε με δασμούς κατά την τελευταία του θητεία.
Η ΕΕ πρέπει να «εκμεταλλευθεί αυτόν τον χρόνο για να προετοιμαστεί, είτε για συζήτηση είτε για αντίποινα», δήλωσε σε συνέντευξή της στο Bloomberg η Arancha González Laya, κοσμήτορας της Σχολής Διεθνών Υποθέσεων του Παρισιού στο Sciences Po. «Πρέπει να παραμείνουμε ενωμένοι, γιατί δεδομένης της ολοκλήρωσης της ευρωπαϊκής οικονομίας, οι δασμοί σε ένα κράτος μέλος είναι δασμoί για την ΕΕ συνολικά».
Ορισμένοι στην Ευρώπη πιστεύουν ότι δεν θα επιβληθούν δασμοί στην ΕΕ πριν από την 1η Απριλίου, όταν η νέα κυβέρνηση πρόκειται να υποβάλει έκθεση σχετικά με τον τρόπο αντιμετώπισης του αθέμιτου εμπορίου και «να συστήσει τα κατάλληλα μέτρα, όπως έναν παγκόσμιο συμπληρωματικό δασμό ή άλλες πολιτικές» για να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Η ΕΕ έχει επίσης συνομιλίες με εμπορικούς εταίρους των ΗΠΑ και μοιράζεται απόψεις, σύμφωνα με τις πηγές.
Η Επιτροπή ετοιμάζει επίσης μια προσφορά για τη βελτίωση των διμερών σχέσεων με τις ΗΠΑ, η οποία θα μπορούσε να περιλαμβάνει περισσότερες εισαγωγές υγροποιημένου φυσικού αερίου, λιπασμάτων και όπλων, όπως ανέφερε μία από τις πηγές. Άλλοι τομείς για πιθανή συνεργασία περιλαμβάνουν στενότερη ευθυγράμμιση με την Κίνα γύρω από τους ελέγχους των εξαγωγών, τον έλεγχο των επενδύσεων και τη συνεργασία για την αντιμετώπιση της πλεονάζουσας παραγωγικής ικανότητας της Κίνας, ιδιαίτερα στον τομέα του χάλυβα.
«Αυτό που θα κάνει η Ευρώπη είναι να διαπραγματευτεί, δεν μπορεί να κάνει κάτι άλλο», είπε η García-Herrero του Bruegel. «Βλέπω έναν πολύ δύσκολο ορίζοντα για την Ευρώπη και βλέπω ορισμένους δασμούς των ΗΠΑ στην Ευρώπη, αλλά μόνο σε συγκεκριμένα προϊόντα».
«Υπαρξιακά» ζητήματα
«Τα θεμέλια στα οποία χτίσαμε τώρα κλονίζονται», είπε ο πρώην πρόεδρος της ΕΚΤ, Mario Draghi, στην έκθεση που παρουσίασε στην ΕΕ. «Αυτή είναι μια υπαρξιακή πρόκληση». Ο Macron το έθεσε με αυστηρότερους όρους, λέγοντας ότι «η ΕΕ θα μπορούσε να πεθάνει» εάν συνεχίσει να ακολουθεί την «κλασική ατζέντα».
Ανάλυση του Bloomberg Economics δείχνει ότι η οικονομία της ΕΕ θα ήταν περίπου 3 τρισεκατομμύρια ευρώ μεγαλύτερη αν είχε συμβαδίσει με τις ΗΠΑ τα 25 χρόνια από τη δημιουργία της νομισματικής ένωσης – αρκετά για να ενισχύσει το εισόδημα του μέσου εργαζόμενου περίπου κατά 13.000 ευρώ το χρόνο.
Όλοι αυτοί οι παράγοντες σημαίνουν ότι η ΕΕ – παρά την επιμονή της στη διατήρηση της ενότητας απέναντι στις απειλές του Trump – μπορεί να μην βρίσκεται στο ύψος των περιστάσεων. Το Bloomberg Economics εκτιμά ότι ένας δασμός 10% θα μείωνε τις εξαγωγές προς τις ΗΠΑ κατά 30% και ένας δασμός 25% κατά 70%, θέτοντας σε κίνδυνο από 0,7% έως και 1,5% του ΑΕΠ.
«Ωρολογιακή βόμβα»
Η ΕΕ και οι ΗΠΑ θα μπορούσαν να φτάσουν σε ένα σημείο καμπής στα τέλη Μαρτίου, όταν οι δασμοί της ΕΕ που έχουν ανασταλεί σε προϊόντα των ΗΠΑ αξίας 3 δισ. δολαρίων πρόκειται να επιστρέψουν. Ο συγκεκριμένος αγώνας ξεκίνησε το 2018, όταν οι ΗΠΑ έπληξαν ευρωπαϊκές εξαγωγές χάλυβα και αλουμινίου με δασμούς ύψους 7 δισ.δολαρίων, επικαλούμενες ανησυχίες για την εθνική ασφάλεια. Η ΕΕ αντέδρασε στοχεύοντας πολιτικά ευαίσθητες εταιρείες με αντίποινα, συμπεριλαμβανομένων των μοτοσυκλετών Harley-Davidson και των τζιν Levi Strauss & Co.
Οι δύο πλευρές συμφώνησαν σε μια προσωρινή εκεχειρία το 2021, όταν οι ΗΠΑ ανέστειλαν εν μέρει τα μέτρα τους και εισήγαγαν ένα σύνολο δασμολογικών ποσοστώσεων πάνω από τις οποίες εφαρμόζονται δασμοί στα μέταλλα, ενώ η ΕΕ πάγωσε όλα τα περιοριστικά μέτρα. Οι ποσοστώσεις των ΗΠΑ που αντικατέστησαν τους τιμωρητικούς δασμούς θα λήξουν στο τέλος του έτους.
«Αν αφήσουν να έρθει αυτή η ημερομηνία του Μαρτίου και επαναφέρουν τους δασμούς, αυτό θα είναι ωρολογιακή βόμβα», δήλωσε ο Daniel Mullaney, ανώτερος συνεργάτης στο Atlantic Council που υπηρέτησε ως ανώτερος εμπορικός διαπραγματευτής των ΗΠΑ κατά την πρώτη κυβέρνηση Trump.
Ο Ignacio Garcia Bercero, συνεργάτης στο Bruegel και πρώην ανώτερος διαπραγματευτής της ΕΕ με τις ΗΠΑ, συνέστησε στην ΕΕ να παρατείνει την αναστολή, ενώ η Επιτροπή δηλώνει την προθυμία να έχει μια πιο διαρθρωτική συζήτηση για το θέμα.
Ο τεχνολογικός κανονισμός είναι ακόμη ένας συγκρουσιακός τομέας, με τον Trump να κατακρίνει την ΕΕ επειδή στόχευσε την Apple, την Google της Alphabet και τη Meta Platforms.
Πηγή: moneyreview.gr με πληροφορίες από Bloomberg
Διαβάστε επίσης: ΗΠΑ: Μικρότερη του αναμενόμενου η αύξηση του ΑΕΠ το τέταρτο τρίμηνο