Της Βάσιας Καττή
Μετά το μούδιασμα του Αυγούστου, η κυπριακή αγορά αυτοκινήτου φαίνεται να παίρνει και πάλι μπρος. Τον Σεπτέμβριο του 2025 οι εγγραφές μηχανοκίνητων οχημάτων ανήλθαν στις 5.544, έναντι 4.428 τον αντίστοιχο περσινό μήνα, σημειώνοντας άνοδο 25,2%, σύμφωνα με τα στοιχεία της Στατιστικής Υπηρεσίας.
Τα επιβατηγά σαλούν παρουσίασαν αύξηση 26,8%, φτάνοντας τις 4.364 εγγραφές, ενώ συνολικά το πρώτο εννιάμηνο του έτους κατέγραψε θετικό πρόσημο με 40.212 οχήματα έναντι 38.819 πέρσι (+3,6%). Από αυτά, 11.806 (37,7%) ήταν καινούρια και 19.519 (62,3%) μεταχειρισμένα. Ιδιαίτερη άνοδο κατέγραψαν και τα οχήματα ενοικίασης, με αύξηση 32,6% στις 4.559 εγγραφές.
Το μερίδιο των βενζινοκίνητων μειώθηκε στο 42,8% (από 49,7%) και των πετρελαιοκίνητων στο 8,5% (από 9,9%), ενώ αυξήθηκαν τα ηλεκτρικά στο 4,7% (από 3,6%) και τα υβριδικά στο 44% (από 36,7%). Η σαφής τάση που καταγράφεται είναι η σταθερή στροφή των Κυπρίων σε πιο οικονομικές και φιλικές προς το περιβάλλον επιλογές, με τα υβριδικά οχήματα να κερδίζουν διαρκώς έδαφος.
«Ο κόσμος προσπαθεί να μειώσει τα έξοδά του»
Ο Σώτος Τρικωμίτης, Πρόεδρος του Συνδέσμου Εισαγωγέων Μηχανοκίνητων και Ηλεκτρικών Οχημάτων (ΣΕΜΗΟ), θεωρεί ότι η στροφή στα υβριδικά έχει καθαρά οικονομική βάση. «Ο κόσμος προσπαθεί να μειώσει τα έξοδά του. Τα υβριδικά, όπως και τα ηλεκτρικά, καταναλώνουν πολύ λιγότερο, γι’ αυτό και προτιμώνται. Είναι καθαρά οικονομικοί οι λόγοι», τονίζει.
Όπως εξηγεί, η κυβερνητική στήριξη παραμένει καθοριστική για την επόμενη φάση της ηλεκτροκίνησης. Ερωτηθείς κατά πόσο η κυπριακή αγορά είναι ώριμη για το επόμενο βήμα, απαντά θετικά: «Υπάρχει το υπόβαθρο, νοουμένου ότι η κυβέρνηση θα συνεχίσει να επιχορηγεί τα νέα σχέδια ηλεκτροκίνησης, χωρίς διακοπή. Από ό,τι γνωρίζω, αναμένεται νέο σχέδιο μέσα στον Νοέμβριο και ελπίζουμε ότι τη νέα χρονιά θα ανακοινωθεί ένα σχέδιο το οποίο θα είναι διαρκείας, με ένα μεγάλο κονδύλι. Μέχρι το 2030 πρέπει να εγγραφούν στην Κύπρο 80.000 ηλεκτρικά οχήματα, το οποίο δεν θεωρώ εφικτό».
Γιατί όμως οι Κύπριοι επιλέγουν υβριδικό έναντι ηλεκτρικού; Σύμφωνα με τον κ. Τρικωμίτη, οι περισσότεροι καταναλωτές διστάζουν να αγοράσουν ηλεκτρικό όχημα χωρίς επιχορήγηση. Το υβριδικό είναι φτηνότερο, ανέφερε, επαναλαμβάνοντας το ότι ο κόσμος δυσκολεύεται να πάει στο ηλεκτρικό χωρίς επιδότηση.
Το ζήτημα των «γκρίζων» αυτοκινήτων
Ο Πρόεδρος του ΣΕΜΗΟ αναφέρθηκε και στο ζήτημα των μεταχειρισμένων από «γκρίζες» χώρες, τα οποία πλέον αποτελούν το 62% των πωλήσεων. Αυτά τα αυτοκίνητα, σημείωσε, δεν καλύπτονται από καμπάνιες ανάκλησης (recall campaigns) και δεν πληρούν ευρωπαϊκές προδιαγραφές. «Το Υπουργείο Μεταφορών και το Τμήμα Οδικών Μεταφορών προσπαθούν τώρα να αλλάξουν ορισμένα θέματα όσον αφορά το SVA (Single Vehicle Approval), από το οποίο περνούν περίπου 20–25 χιλιάδες τέτοια οχήματα ετησίως».
Όπως επισήμανε ο κ. Τρικωμίτης, τα εν λόγω αυτοκίνητα «δεν έχουν πιστοποιητικά της Ε.Ε., δεν πληρούν καμία ευρωπαϊκή προδιαγραφή και προσπαθεί τώρα το Υπουργείο και το ΤΟΜ να εφαρμόσουν διάφορες διατάξεις όσον αφορά το SVA, με επιπρόσθετες απαιτήσεις, στις οποίες κατά τη γνώμη μου δεν θα μπορέσουν να ανταποκριθούν».
«Ένα αυτοκίνητο το οποίο εισάγεται από την Ευρώπη και πληροί όλες τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές περνά από πάρα πολλούς ελέγχους, με σύγχρονα μηχανήματα και εξειδικευμένους μηχανολόγους. Δεν νομίζω να μπορέσει είτε το Υπουργείο είτε το ΤΟΜ να εφαρμόσει αυτές τις διατάξεις της νομοθεσίας όσον αφορά τον Κανονισμό 858/2018», κατέληξε ο Πρόεδρος του ΣΕΜΗΟ.
Τα ηλεκτρικά είναι το μέλλον - αλλά χρειάζεται σχέδιο
«Όλα τα εργοστάσια προσανατολίζονται στην παραγωγή όλο και περισσότερων ηλεκτρικών οχημάτων», σημείωσε ο κ. Τρικωμίτης, υπογραμμίζοντας ότι μέχρι το 2035 τα περισσότερα εργοστάσια θα παράγουν αποκλειστικά ηλεκτρικά αυτοκίνητα, εκτός εάν επιλέξουν να πληρώνουν υψηλά πρόστιμα.
«Εξαρτάται από την κάθε κυβέρνηση και τους στόχους τους οποίους έχει θέσει. Αν η δική μας κυβέρνηση έρθει αύριο και ανακοινώσει ένα μακροχρόνιο σχέδιο για την ηλεκτροκίνηση, σίγουρα ο στόχος των 80.000 οχημάτων θα είναι πιο εφικτός, αλλά δεν νομίζω ότι θα επιτευχθεί πλήρως», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στο ερώτημα ποιο αυτοκίνητο «συμφέρει» στην Κύπρο, απαντά χωρίς δισταγμό: «Αν κάποιος έχει φωτοβολταϊκά, σίγουρα το ηλεκτρικό. Ακόμα και χωρίς φωτοβολταϊκά συμφέρει, με €10 μπορείς να κάνεις 400 χιλιόμετρα. Θεωρώ ότι είναι προς το συμφέρον του κάθε οδηγού να το διερευνήσει, γιατί μακροπρόθεσμα τον συμφέρει».
«Ο μηχανικός πλέον δουλεύει με ηλεκτρονικά συστήματα και υψηλές τάσεις»
Από τη δική του πλευρά, ο Χριστάκης Χατζηκώστας, Πρόεδρος του Παγκύπριου Συνδέσμου Ιδιοκτητών Συνεργείων Μηχανοκίνητων Οχημάτων, αναφέρθηκε στον τρόπο με τον οποίο η είσοδος των υβριδικών και ηλεκτρικών οχημάτων στην κυπριακή αγορά έχει αλλάξει ριζικά το επαγγελματικό περιβάλλον του μηχανικού. «Ο ρόλος του πλέον συνδέεται άμεσα με ηλεκτρονικά συστήματα, υψηλές τάσεις, λογισμικά διαγνωστικά και τεχνολογίες αποθήκευσης ενέργειας», αναφέρει σχετικά.
«Ο Σύνδεσμος Ιδιοκτητών Συνεργείων αναγνωρίζει ότι η τεχνολογική αυτή μετάβαση απαιτεί συνεχή αναβάθμιση γνώσεων και εξοπλισμού. Στο πλαίσιο αυτό, τα μέλη του Συνδέσμου εκπαιδεύονται στα εξειδικευμένα προγράμματα για την ασφαλή συντήρηση και διάγνωση ηλεκτρικών και υβριδικών οχημάτων».
Όπως τονίζει, «τα συνεργεία διαθέτουν την απαραίτητη τεχνογνωσία για να ανταποκριθούν πλήρως στις νέες απαιτήσεις της αγοράς και να εργαστούν με ασφάλεια σε συστήματα υψηλής τάσης, τηρώντας τα ευρωπαϊκά πρότυπα».
Έως 40% χαμηλότερο το κόστος συντήρησης ηλεκτρικών και υβριδικών
Ερωτηθείς αν υπάρχει σημαντική διαφορά στο κόστος συντήρησης ανάμεσα σε ένα υβριδικό και ένα συμβατικό αυτοκίνητο, ο κ. Χατζηκώστας εξηγεί ότι, σύμφωνα με διεθνείς μελέτες, τα ηλεκτρικά οχήματα εμφανίζουν κατά 30 - 40 % χαμηλότερο κόστος συντήρησης σε σχέση με τα οχήματα εσωτερικής καύσης. «Αυτό οφείλεται στην απουσία πολλών μηχανικών εξαρτημάτων, όπως φίλτρα λαδιού, ιμάντες και εξάτμιση», εξηγεί.
«Τα υβριδικά οχήματα, παρότι διαθέτουν διπλό σύστημα (ηλεκτρικό και θερμικό), εξακολουθούν να έχουν μικρότερο κόστος συντήρησης από τα καθαρά βενζινοκίνητα ή πετρελαιοκίνητα οχήματα. Για τον μέσο οδηγό στην Κύπρο, όπου η αστική χρήση κυριαρχεί, η επιλογή ενός υβριδικού ή ηλεκτρικού οχήματος είναι συχνά η πιο οικονομικά βιώσιμη λύση μακροπρόθεσμα».
Οι μπαταρίες και η διάρκεια ζωής τους
Μία από τις μεγαλύτερες ανησυχίες που έχει ο μέσος αγοραστής ενός ηλεκτρικού αυτοκινήτου, σχετίζεται με την ανθεκτικότητα της μπαταρίας του. «Οι σύγχρονες μπαταρίες ιόντων λιθίου έχουν μέσο χρόνο ζωής 8 - 10 έτη ή άνω των 160.000 χλμ., με φθορά περίπου 10–20% στην απόδοσή τους. Οι περισσότεροι κατασκευαστές προσφέρουν εγγύηση μπαταρίας για 8 χρόνια, διασφαλίζοντας ότι η χωρητικότητα δεν θα πέσει κάτω από 70 - 80% της αρχικής».
«Το κόστος αντικατάστασης μπορεί να κυμαίνεται από €5.000 έως €15.000, ανάλογα με το μοντέλο και την αγορά. Ωστόσο, στις περισσότερες περιπτώσεις η ανάγκη αντικατάστασης δεν εμφανίζεται πριν το τέλος της εγγύησης», σημειώνει ο κ. Χατζηκώστας.
«Η σωστή επιλογή εξαρτάται από τον οδηγό»
Κλείνοντας, ρωτήσαμε και τον κ. Χατζηκώστα αν τελικά υπάρχει «σωστή» επιλογή αυτοκινήτου για την Κύπρο. «Δεν υπάρχει μία καθολικά ορθή επιλογή αυτοκινήτου», μας απάντησε. «Κάθε οδηγός πρέπει να λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες χρήσης, τις διαδρομές, το κόστος και τις υποδομές».
«Για καθημερινή αστική χρήση, τα ηλεκτρικά και τα υβριδικά οχήματα προσφέρουν ουσιαστικά πλεονεκτήματα σε κόστος και περιβαλλοντικό αποτύπωμα. Για μεγάλες αποστάσεις, τα plug-in υβριδικά αποτελούν μια πιο ευέλικτη επιλογή. Οι υψηλές θερμοκρασίες της Κύπρου καθιστούν σημαντική την επιλογή οχημάτων με αποδοτικά συστήματα ψύξης μπαταρίας».
Όσο για τη μελλοντική επιτυχία της ηλεκτροκίνησης στην Κύπρο, όπως λέει, αυτή εξαρτάται από την ισορροπία ανάμεσα στη σωστή ενημέρωση των καταναλωτών, την ενίσχυση των τεχνικών υποδομών και την εκπαίδευση του ανθρώπινου δυναμικού.
Διαβάστε επίσης: «Ζωντανή» η Οδηγία της ΕΕ για επαρκείς κατώτατους μισθούς – Τι αποφάσισε το δικαστήριο