Του Χρήστου Μιχάλαρου
Η σημαντική μείωση της ανεργίας που έχει επιτευχθεί τα τελευταία χρόνια, από το 2013 και το ιστορικό υψηλό του 16,8% στο σημερινό 7% για τον Ιούλιο του 2019, έχει συμβάλει σε μεγάλο βαθμό στην επανεκκίνηση της κυπριακής οικονομίας, παρά το γεγονός ότι οι απώλειες στο πέρας των ετών για κάποιους ήταν μη αναστρέψιμες.
Αν και από την πλευρά της αντιπολίτευσης προτάσσονται επιχειρήματα που περιλαμβάνουν την φυγή νέων στο εξωτερικό, την κατακόρυφη πτώση των πραγματικών μισθών και την ενίσχυση της μερικής απασχόλησης, εντούτοις η παραδοχή για βελτίωση του κρίσιμου αυτού δείκτη είναι κοινή.
Πώς όμως υπολογίζεται το ποσοστό ανεργίας στην Κύπρο και τις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες;
Αρμοδιότητα της Στατιστικής Υπηρεσίας κάθε κράτους μέλους είναι να διεξάγει σε μηνιαία βάση την Έρευνα Εργατικού Δυναμικού με την ίδια μέθοδο και τα ίδια κριτήρια, να ανακοινώνει τα ευρήματα και να τα αποστέλλει στην Ευρωπαϊκή Στατιστική Υπηρεσία (Eurostat) προκειμένου εκείνη να προχωρήσει σε δικές της μελέτες και προβλέψεις για την επόμενη περίοδο, τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο όσο και για κάθε κράτος-μέλος ξεχωριστά.
Οι ορισμοί
Σημαντικό ρόλο στην εξαγωγή συμπερασμάτων που θα δείχνουν την (όσο το δυνατόν) πραγματική εικόνα στον τομέα της ανεργίας, είναι οι ορισμοί του κάθε μεγέθους, αλλά και η διαφορά «εγγεγραμμένων ανέργων» το οποίο υπολογίζεται από την Στατιστική Υπηρεσία της κάθε κράτους μέλους και του «ποσοστού ανεργίας», το οποίο υπολογίζεται σε ευρωπαϊκό επίπεδο από την Eurostat και επιχειρεί να προσεγγίσει το πραγματικό ποσοστό της ανεργίας.
Οι ορισμοί που δίνει η Στατιστική Υπηρεσία στην επίσημη ιστοσελίδα της, προκειμένου να γίνουν οι παραπάνω υπολογισμοί έχουν ως εξής:
Εργατικό Δυναμικό / Οικονομικά Ενεργός Πληθυσμός: ο συνολικός αριθμός των απασχολούμενων και των ανέργων ηλικίας 15 ετών και άνω.
Απασχολούμενοι: τα άτομα 15 ετών και άνω τα οποία κατά την εβδομάδα αναφοράς εργάστηκαν έστω και μια ώρα, καθώς επίσης και άτομα που είχαν εργασία αλλά απουσίαζαν προσωρινά από αυτή.
Άνεργοι: Τα άτομα 15 ετών και άνω τα οποία τηρούν τα πιο κάτω κριτήρια:
• Δεν εργάζονταν ούτε είχαν κάποια εργασία από την οποία απουσίαζαν προσωρινά την εβδομάδα αναφοράς
• Έψαχναν ενεργά για εργασία, δηλαδή είχαν προβεί σε συγκεκριμένες ενέργειες τις προηγούμενες 4 εβδομάδες για να βρουν εργασία
• Ήταν διαθέσιμα να αναλάβουν εργασία εντός 2 βδομάδων από την εβδομάδα αναφοράς
ή και,
• Άτομα που δεν εργάζονταν ούτε είχαν κάποια εργασία από την οποία απουσίαζαν προσωρινά, αλλά βρήκαν μια εργασία που θα αρχίσει σε 3 μήνες το πολύ
• Ήταν διαθέσιμα να αναλάβουν εργασία εντός 2 βδομάδων από την εβδομάδα αναφοράς
Μακροχρόνια άνεργοι: τα άτομα 15 ετών και άνω τα οποία έψαχναν για εργασία για περίοδο 12 μηνών και άνω.
Αδρανείς: Τα άτομα 15 ετών και άνω που δεν είναι ούτε απασχολούμενοι αλλά ούτε και άνεργοι.
Ποσοστό συμμετοχής στο Εργατικό Δυναμικό: Το ποσοστό του Εργατικού Δυναμικού για οποιαδήποτε κατηγορία στο σύνολο του πληθυσμού της συγκεκριμένης κατηγορίας.
Ποσοστό απασχόλησης: Το ποσοστό των απασχολουμένων για οποιαδήποτε κατηγορία στο σύνολο του πληθυσμού της συγκεκριμένης κατηγορίας.
Ποσοστό ανεργίας – Το ποσοστό των ανέργων για οποιαδήποτε κατηγορία στο σύνολο του εργατικού δυναμικού της συγκεκριμένης κατηγορίας.
Εγγεγραμμένοι Άνεργοι
Σύμφωνα με την Στατιστική Υπηρεσία, ο αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων αφορά τα άτομα άνω των 15 χρονών που αποτείνονται στα Επαρχιακά και Τοπικά Γραφεία Εργασίας του Τμήματος Εργασίας για εξεύρεση εργασίας και καταχωρούνται ως άνεργοι. Τα άτομα αυτά πρέπει να είναι ικανά και διαθέσιμα για εργασία και να αναζητούν ενεργά εργασία.
Ο μηνιαίος αριθμός των εγγεγραμμένων ανέργων αφορά τα άτομα που κατά την τελευταία μέρα κάθε μήνα έχουν ενεργή αίτηση για εξεύρεση εργασίας.
Στον αριθμό των εγγεγραμμένων ανέργων δεν περιλαμβάνονται αυτοεργοδοτούμενοι, άτομα που ψάχνουν για εργασία με μερική απασχόληση καθώς επίσης και άτομα τα οποία ψάχνουν για εργασία σε συγκεκριμένη περιοχή ή σε συγκεκριμένο εργοδότη.
Τι είναι η Έρευνα Εργατικού Δυναμικού
Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά στην επίσημη ιστοσελίδα της Υπηρεσίας, η Έρευνα Εργατικού Δυναμικού (ΕΕΔ) διεξάγεται σε όλες τις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης με βάση τον Κανονισμό 577/98 του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης κάθε τρίμηνο.
Στόχος της έρευνας είναι η συλλογή στοιχείων που είναι χρήσιμα για τη χάραξη πολιτικής σε εργατικά θέματα (απασχόληση, ανεργία) και για παρακολούθηση και αξιολόγηση των προγραμμάτων που εφαρμόζονται τόσο από την Κυβέρνηση όσο και από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
Πώς συλλέγονται τα στοιχεία
Σύμφωνα με την Υπηρεσία, η ΕΕΔ καλύπτει δειγματοληπτικά 3.800 νοικοκυριά σε όλες τις επαρχίες της Κύπρου που κατανέμονται ανάλογα με τον αριθμό των νοικοκυριών που διαμένουν σε αστικές και αγροτικές περιοχές. Για σκοπούς συγκρισιμότητας των αποτελεσμάτων σε όλες τις χώρες μέλη, η έρευνα καλύπτει τον πληθυσμό των ιδιωτικών νοικοκυριών μόνο.
Δεν καλύπτει άτομα που διαμένουν σε συλλογικές συμβιώσεις (δηλαδή ιδρύματα, γηροκομεία, νοσοκομεία, μοναστήρια κλπ.), στρατιώτες που υπηρετούν τη θητεία τους ούτε τους φοιτητές που σπουδάζουν στο εξωτερικό και τους Κύπριους που εργάζονται στο εξωτερικό.
Η συλλογή των στοιχείων από τη Στατιστική Υπηρεσία γίνεται με προσωπικές συνεντεύξεις και τη χρήση φορητών ηλεκτρονικών υπολογιστών καθώς επίσης και με τηλεφωνικές συνεντεύξεις.
Ακολουθεί ο πίνακας εγγεγραμμένων ανέργων ανάλογα με την οικονομική δραστηριότητα.
