Η Ελεγκτική Υπηρεσία συνεχίζει να παρακολουθεί και να ελέγχει τις κυβερνητικές αποφάσεις και πρακτικές, οι οποίες ένεκα των συνθηκών έκτακτης ανάγκης, λαμβάνονται και εφαρμόζονται με πολύ πιο συνοπτικές διαδικασίες και υπό την πίεση του χρόνου.
Σε ανακοίνωσή της η Ελεγκτική Υπηρεσία αναφέρει ότι σε αυτές τις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες που διέρχεται όλος ο κόσμος, η χώρα έχει υποχρεωθεί να χειριστεί καταστάσεις που ενδεχομένως να προκύπτουν για πρώτη φορά, με σκοπό τη διαφύλαξη της δημόσιας υγείας και ευημερίας. Ενεργώντας, εκ των πραγμάτων, κάτω από πολύ μεγάλη πίεση χρόνου, η Κυβέρνηση έχει λάβει μια σειρά έκτακτων αποφάσεων τις οποίες κοινοποίησε και γνωρίζει το ευρύ κοινό.
“Καθήκον της Ελεγκτικής Υπηρεσίας είναι να ελέγχουμε την Κυβέρνηση προκειμένου να διαπιστώσουμε εάν ενεργεί νόμιμα ως προς τη διενέργεια δαπανών και είσπραξη εσόδων κι αν πράττει τούτο διασφαλίζοντας τις αρχές της οικονομίας, αποδοτικότητας και αποτελεσματικότητας”, τονίζει.
Όπως παραδέχεται, οι έκτακτες καταστάσεις απαιτούν κατ΄ εξαίρεση μορφές διακυβέρνησης και κατ’ εξαίρεση διαδικασίες, και αυτό οφείλουν όλοι να το αναγνωρίσουν, ενώ οι έλεγχοι και δικλείδες ασφαλείας αποτελούν βασικό μέρος αυτών των διαδικασιών, ακόμη και σε περιόδους όπως αυτές.
“Αυτός είναι ο λόγος που θεωρούμε ότι είναι καθήκον μας να παρακολουθούμε τα μέτρα που λαμβάνει τώρα η Κυβέρνηση, ώστε να τα εκτιμήσουμε και να ελέγξουμε τις κρατικές δαπάνες. Είναι ωστόσο αυτονόητο ότι θα λάβουμε υπόψη το πλαίσιο στο οποίο λαμβάνονται τώρα οι αποφάσεις και ότι θα συμπεριλάβουμε αυτή τη νέα πραγματικότητα στους ελέγχους μας. Η ευρωπαϊκή νομοθεσία δημοσίων συμβάσεων, η οποία έχει σχεδόν αυτούσια μεταφερθεί και στο κυπριακό δίκαιο, παρέχει ευελιξία και επιτρέπει, στο μέτρο που είναι απολύτως αναγκαίο, σε περιπτώσεις κατεπείγουσας ανάγκης οφειλόμενης σε γεγονότα τα οποία η αναθέτουσα αρχή δεν θα μπορούσε να προβλέψει, όπως είναι φυσικά μία πανδημία, να χρησιμοποιηθεί η διαδικασία της διαπραγμάτευσης”, σημειώνει.
Σύμφωνα με την Ελεγκτική Υπηρεσία, οι σχετικοί εφαρμοστικοί Κανονισμοί προβλέπουν ότι για το ανωτέρω απαιτείται απόφαση του προϊσταμένου της αναθέτουσας αρχής με έγκριση του οικείου Υπουργού, ενώ ακόμη και σε τέτοιες κατ’ εξαίρεση διαδικασίες, όλοι οφείλουν να έχουν κατά νου ότι γίνεται διαχείριση δημόσιου χρήματος και ότι η παράκαμψη των κανονικών διαδικασιών δεν σημαίνει παραγνώριση των αρχών της χρηστής διοίκησης, ίσης μεταχείρισης και μη διάκρισης.
Σχετικές δε εγκύκλιους, για αντιμετώπιση αριθμού θεμάτων λόγω της έκτακτης αυτής κατάστασης έχει επίσης εκδώσει το Γενικό Λογιστήριο ως η Αρμόδια Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων.
“Η Υπηρεσία μας, εφαρμόζοντας πλήρως τις σχετικές Αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου και τα σχετικά Διατάγματα, συνεχίζει να εργάζεται τηρώντας πλήρως όλους τους κανόνες υγιεινής και αυτοπροστασίας . Οι ελεγκτές εργάζονται από το σπίτι με στενή εποπτεία για το έργο που διεκπεραιώνουν, και μία φορά την εβδομάδα προσέρχονται στην Υπηρεσία ως προσωπικό ασφαλείας (εξαιρουμένων των συναδέλφων που εμπίπτουν στις ευπαθείς ομάδες). Η δε Διεύθυνση Τεχνικού Ελέγχου, που είναι επιφορτισμένη με την παρακολούθηση των δημοσίων συμβάσεων, εργάζεται από τα γραφεία της Υπηρεσίας σε ποσοστό της τάξης του 50%. Παραμένουμε συνεπώς στη διάθεση όλων των αναθετουσών αρχών για σχόλια και απόψεις επί τέτοιων θεμάτων σύναψης δημοσίων συμβάσεων”, τονίζει η ανακοίνωση.
Η Ελεγκτική Υπηρεσία προσθέτει δε ότι έχει ήδη ερωτηθεί και εκφράσει απόψεις για αριθμό περιπτώσεων στις οποίες ήταν αναγκαία η χρήση των κατ’ εξαίρεση διαδικασιών ανάθεσης δημοσίων συμβάσεων. Σε όλες τις περιπτώσεις βρέθηκαν λύσεις που διασφάλισαν την υπέρτατη προτεραιότητα που είναι η προστασία της ανθρώπινης ζωής και υγείας.
“Συνεχίζουμε να κάνουμε τη δουλειά μας, λαμβάνοντας πλήρως υπόψη τις εξαιρετικές συνθήκες που επικρατούν στα υπουργεία και τις κυβερνητικές υπηρεσίες που εργάζονται σκληρά για να βρουν λύσεις στα προβλήματα που αντιμετωπίζει σήμερα η χώρα μας”, καταλήγει η ανακοίνωση.