Επιμέλεια: Έλενα Καλυφόμματου
Η πανδημία του κορωνοϊού ανάγκασε πολλούς εργοδότες να αναστείλουν τις εργασίες τους μερικώς ή ολικώς. Συνεπεία αυτού, πολλοί δανειολήπτες δεν ήταν σε θέση να είναι τυπικοί με τις υποχρεώσεις τους. Έτσι, η κυβέρνηση, με διάταγμά της στις 30 Μαρτίου 2020, αποφάσισε την εφαρμογή του μέτρου αναστολής δόσεων δανείων, για τη διευκόλυνσή τους.
Σύμφωνα με τα στοιχεία που παρουσίασε η Κεντρική Τράπεζα Κύπρου (ΚΤΚ), μέχρι τις 8 Μαΐου, το ποσό των δόσεων χορηγήσεων που έχουν ανασταλεί ανέρχεται στο €1,19 δισ. Η συμβατική αξία των δανείων για τα οποία ζητήθηκε αναστολή δόσεων ανήλθε στα €10,15 δισ., εκ των οποίων τα €5,96 δισ. αφορούν επιχειρηματικά δάνεια και τα υπόλοιπα €4,18 δισ. αφορούν δάνεια νοικοκυριών.
ΣΥΜΒΑΤΙΚΗ ΑΞΙΑ
Όσον αφορά τα δάνεια που είχαν καθυστέρηση μέχρι 30 ημέρες, τόσο σε αδειοδοτημένα πιστωτικά ιδρύματα όσο και σε εταιρείες εξαγοράς πιστώσεων, από το συνολικό ποσό των δόσεων που έχουν ανασταλεί, ύψους €1,19 δισ., ποσό ύψους €831,79 εκατ. αφορά εταιρικά δάνεια και €360,22 εκατ. αφορούν δάνεια νοικοκυριών.
ΠΟΣΟ ΑΝΑΣΤΟΛΗΣ ΔΟΣΕΩΝ
Επιπλέον, αναστολή δανείων αιτήθηκαν συνολικά 43.632 δανειολήπτες, εκ των οποίων οι 38.3276 αφορούν νοικοκυριά και οι 5.305 επιχειρήσεις.
Η αναστολή δόσεων, με ημερομηνία αναφοράς τις 8 Μαΐου 2020, αφορούσε συνολικά 76.057 πιστωτικές διευκολύνσεις, εκ των οποίων οι 63.206 αφορούσαν διευκολύνσεις νοικοκυριών και οι 12.851 επιχειρηματικές διευκολύνσεις.
Από τα εταιρικά δάνεια, βάσει των στοιχείων της ΚΤΚ, το μεγαλύτερο ποσό των δανείων για τα οποία ζητήθηκε μέχρι τις 8 Μαΐου 2020 αναστολή δόσεων αφορά τον τομέα φιλοξενίας και εστίασης, με μεικτή αξία €1,59 δισ. και 642 δανειολήπτες.
Ακολουθεί ο τομέας των δραστηριοτήτων ακίνητης ιδιοκτησίας με €1,07 δισ., το χονδρικό και λιανικό εμπόριο με €933,3 εκατ. και οι κατασκευές με μεικτή αξία δανείων €909,2 εκατ. Η αξία των δανείων του τομέα της μεταποίησης για τα οποία ζητήθηκε αναστολή δόσεων ανέρχεται στα €378,3 εκατ.
Ο επόμενος τομέας από πλευράς μεικτής αξίας δανείων είναι οι μεταφορές και αποθήκευση με €192 εκατ. και 143 δανειολήπτες. Ακολουθεί ο τομέας των υπηρεσιών υγείας και κοινωνικών δραστηριοτήτων με €109,4 εκατ. και 121 δανειολήπτες.Στη συνέχεια έρχεται ο τομέας των επαγγελματικών, επιστημονικών και τεχνικών δραστηριοτήτων με συνολική αξία δανείων €288,9 εκατ. και 358 δανειολήπτες.
Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΚΤΚ, στον τομέα της εκπαίδευσης η μεικτή αξία των δανείων για τα οποία ζητήθηκε μέχρι τις 8 Μαΐου του 2020 αναστολή δόσεων ανερχόταν στα €97,5 εκατ., με 95 δανειολήπτες.
Η αξία των δανείων για τα οποία ζητήθηκε αναστολή δόσεων στον τομέα της επικοινωνίας και πληροφορικής ανέρχεται σε €55,2 εκατ., με 101 δανειολήπτες, ενώ σε ό,τι αφορά τον τομέα γεωργίας, δασοκομίας και αλιείας η αξία των δανείων για τα οποία έχει δοθεί αναστολή δόσεων ανήλθε σε €46,1 εκατ., με 102 δανειολήπτες.
ΕΚΠΟΙΗΣΕΙΣ
Στο ίδιο μοτίβο αποφάσεων κινήθηκε και το Διοικητικό Συμβούλιο του Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου, το οποίο αποφάσισε την επέκταση της περιόδου αναστολής των διαδικασιών εκποίησης ενυπόθηκων ακινήτων έως τις 31 Αυγούστου 2020, ενώ αρχικά ήταν μέχρι τις 18 Ιουνίου 2020.
Σύμφωνα με τον Σύνδεσμο Τραπεζών, «η απόφαση λήφθηκε λαμβάνοντας υπόψη τις επικρατούσες συνθήκες στην οικονομία και τις επιπτώσεις που η πανδημία προκάλεσε στην κυπριακή αγορά και σε συνέχεια σειράς άλλων μέτρων στήριξης και ανακούφισης που οι τράπεζες έχουν υιοθετήσει (όπως για παράδειγμα η άμεση οικονομική και υλική στήριξη των τομέων της υγείας και της παιδείας, αλλά και η εφαρμογή έκτακτων μέτρων εξυπηρέτησης και στήριξης επιχειρήσεων και νοικοκυριών)».
«Κλειδί» η συνεργασία για τον περιορισμό των ΜΕΔ
Μιχάλης Καμμάς
Γενικός Διευθυντής Συνδέσμου Τραπεζών Κύπρου
Οι κίνδυνοι σε μια οικονομία που αντιμετωπίζει μια παγκόσμια κρίση, ανεξαρτήτως της χρονικής διάρκειας ή της έκτασης που αυτή θα έχει, αποτελούν βασικές προκλήσεις τόσο για το σύνολο της οικονομίας και τους συντελεστές παραγωγής όσο και για τις τράπεζες ειδικότερα.
Αυτό που θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την επόμενη μέρα είναι οι πληγές που θα αφήσει αυτή η κρίση και η αποτελεσματικότητα των «θεραπειών» που θα εφαρμοστούν από την πολιτεία αλλά και από τις τράπεζες σε πιο συγκεκριμένο βαθμό, αναφορικά με την εξυπηρέτηση των πελατών τους. Τα προβλήματα που θα προκύψουν είναι δεδομένα, ωστόσο θα πρέπει να γίνει εντατική, σκληρή και αποτελεσματική δουλειά προς αντιμετώπισή τους.
Τα οικονομικά δεδομένα που η υγειονομική κρίση –αν και προσωρινή– προκαλεί θα έχουν μεσοπρόθεσμες επιπτώσεις και δεν μπορούν να μην επηρεάσουν και την εξυπηρέτηση δανείων. Άλλωστε, το ύψος της ανεργίας, τα εισοδήματα των εργαζομένων και το πώς αυτά επηρεάζονται, καθώς και ο κύκλος εργασιών των επιχειρήσεων, συνθέτουν τα κύρια κομμάτια σε ένα παζλ αβεβαιότητας ή προσωρινής ύφεσης στην οικονομία μας, όπως και σε όλες –σχεδόν– τις χώρες του πλανήτη.
Λαμβάνοντας αυτά τα δεδομένα υπόψη, καταλήγουμε στο συμπέρασμα ότι απαιτείται μεγάλη προσπάθεια αλλά και συνεργασία, προκειμένου η αξία των δανείων που έχουν τεθεί κάτω από το διάταγμα της αναστολής δόσεων να διευθετηθούν με τέτοιο τρόπο, ώστε να συνεχίσουν να εξυπηρετούνται μετά το πέρας της εννεάμηνης περιόδου ισχύος του εν λόγω μέτρου.