του Γιώργου Θεοχάρίδης*
Στον απόηχο της πανδηµίας και της πολυεπίπεδης οικονοµικής ανάκαµψης, πολλές αλληλένδετες δυνάµεις επηρεάζουν τον τρόπο λειτουργίας των διεθνών κεφαλαιαγορών, µε την τεχνολογία και την καινοτοµία να βρίσκονται στο επίκεντρο και να αποτελούν συγχρόνως πρόκληση αλλά και ευκαιρία. Οι επόπτες παγκοσµίως καλούνται να ανταποκριθούν σε ένα επενδυτικό περιβάλλον το οποίο µεταβάλλεται και εξελίσσεται µε γοργούς ρυθµούς, είτε αυτό αφορά νέες νοµοθετικές ρυθµίσεις είτε την παροχή νέων και πολύπλοκων επενδυτικών προϊόντων στη βάση τεχνολογικών καινοτοµιών. Παρά το µεταβαλλόµενο οικονοµικό περιβάλλον, ο τοµέας των επενδυτικών υπηρεσιών στην Κύπρο συνέχισε στη διάρκεια του 2021 να παρουσιάζει επενδυτικές ευκαιρίες, οι οποίες επιβεβαιώνονται από το αµείωτο ενδιαφέρον εγχώριων και ξένων επενδυτών για δραστηριοποίηση, κυρίως στον αναδυόµενο τοµέα των συλλογικών επενδύσεων.
Η παρακολούθηση και εποπτεία της αγοράς αποτελεί βασικό ρόλο της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου (ΕΚΚ), µε απώτερο στόχο την προστασία των επενδυτών και την υγιή ανάπτυξη της αγοράς. Προς αυτή την κατεύθυνση, καλούµε όλες τις εποπτευόµενες οντότητες να συµµορφώνονται µε τις εκάστοτε εποπτικές τους υποχρεώσεις. Επιπρόσθετα, εντός του 2022, θα υπάρξει επικέντρωση στην περαιτέρω ανάπτυξη του τοµέα, µέσω της προσφοράς νέων επενδυτικών προϊόντων και υπηρεσιών, καθώς επίσης και της αξιοποίησης νέων τεχνολογιών.
ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΕΣ ΡΥΘΜΙΣΕΙΣ
Προς αυτή την κατεύθυνση, το 2021 ετοιµάσαµε νοµοσχέδιο για τη ρύθµιση του επαγγέλµατος της εκτέλεσης λειτουργιών διοίκησης ΟΕΕ, µια εξέλιξη η οποία θα αναβαθµίσει τον τοµέα των ΟΕΕ.
Επίσης, ολοκληρώθηκε η µεταφορά της ευρωπαϊκής οδηγίας για τη διασυνοριακή διανοµή συλλογικών επενδυτικών κεφαλαίων στις νοµοθεσίες που διέπουν τους ΟΣΕΚΑ και τους ∆ΟΕΕ. Μέσω της νοµοθετικής ρύθµισης, µειώνονται οι κανονιστικοί φραγµοί και επιτρέπεται πλέον στους διαχειριστές επενδυτικών κεφαλαίων να διανέµουν και, µε ορισµένες εξαιρέσεις, να διαχειρίζονται τα κεφάλαιά τους σε ολόκληρη την ευρωπαϊκή επικράτεια. Κατ’ επέκταση, αυτό αναµένεται να οδηγήσει σε µείωση του κόστους για τους διαχειριστές κεφαλαίων, ενώ διευρύνει τις διαθέσιµες επιλογές για τους επενδυτές.
Αξιοσηµείωτο είναι επίσης το γεγονός ότι τον Νοέµβριο τέθηκε σε εφαρµογή ο Κανονισµός (ΕΕ2020/1503) σχετικά µε τους Ευρωπαίους Παρόχους Υπηρεσιών Συµµετοχικής Χρηµατοδότησης, ο οποίος καλύπτει και τη συµµετοχική χρηµατοδότηση µε δανεισµό. Ως ΕΚΚ, είχαµε προχωρήσει, στις αρχές του 2020, στην έκδοση της Οδηγίας για την Παροχή Υπηρεσιών Συµµετοχικής Χρηµατοδότησης σε Κινητές Αξίες (π.χ. µετοχές ή χρεόγραφα), καθώς πρόκειται για µια σηµαντική εναλλακτική µορφή χρηµατοδότησης µικροµεσαίων επιχειρήσεων ή νεοφυών εταιρειών. Ως αποτέλεσµα, πολύ σύντοµα θα αδειοδοτηθεί η πρώτη πλατφόρµα συµµετοχικής χρηµατοδότησης, η οποία θα αφορά αποκλειστικά τη συµµετοχική χρηµατοδότηση που βασίζεται στην έκδοση κινητών αξιών.
Περαιτέρω, η ΕΚΚ εξέδωσε ∆ήλωση Πολιτικής σε σχέση µε την εγγραφή και τις δραστηριότητες των Παρόχων Υπηρεσιών σε Κρυπτοπεριουσιακά Στοιχεία, σύµφωνα µε την οποία οι Πάροχοι Υπηρεσιών Κρυπτοπεριουσιακών Στοιχείων υποχρεούνται να υποβάλουν αίτηση για αδειοδότηση από την ΕΚΚ, η οποία θα τους εποπτεύει στη βάση του Νόµου Περί Παρεµπόδισης και Καταπολέµησης της Νοµιµοποίησης Εσόδων από Παράνοµες ∆ραστηριότητες και της Χρηµατοδότησης της Τροµοκρατίας.
ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ ΚΑΙ ΠΡΟΟΠΤΙΚΕΣ
Μια από τις µεγαλύτερες προκλήσεις για όλους τους επόπτες αυτή τη στιγµή είναι η χρηµατοοικονοµική και η ρυθµιστική τεχνολογία, που αποτελούν πλέον βασικό παράγοντα οικονοµικής ανάπτυξης. Είναι κοινή γνώση ωστόσο ότι, πέραν των ευκαιριών και πλεονεκτηµάτων, η χρήση τους εµπερικλείει ρίσκα και κινδύνους, κάτι το οποίο εξετάζουµε σε συνεργασία και µε τους υπόλοιπους Ευρωπαίους επόπτες.
Η ΕΚΚ, µέσω του Κόµβου Καινοτοµίας, στηρίζει ενεργά νέα προϊόντα και υπηρεσίες που βασίζονται στη χρηµατοοικονοµική τεχνολογία, ιδιαίτερα εκείνα που µπορούν να συµβάλουν στη χρηµατοδότηση της πραγµατικής οικονοµίας και να ενισχύσουν την προστασία των επενδυτών. Στο παρόν στάδιο, έχουµε εξασφαλίσει χρηµατοδότηση από ευρωπαϊκά κονδύλια και εξετάζουµε το ενδεχόµενο µετεξέλιξης του Κόµβου Καινοτοµίας σε Regulatory Sandbox, όπου θα παρέχονται, σε ελεγχόµενο περιβάλλον, σε δοκιµαστική βάση και σε περιορισµένη κλίµακα, καινοτόµα προϊόντα/υπηρεσίες.
ΕΠΟΠΤΕΙΑ ΒΑΣΕΙ ∆Ε∆ΟΜΕΝΩΝ
Επιπλέον, η ΕΚΚ δίνει µεγάλη βαρύτητα στην αξιοποίηση της τεχνολογίας για την αυτοµατοποίηση των εργασιών και διαδικασιών της, µε στόχο την ενίσχυση του εποπτικού της ρόλου.
Λόγω των πολύ διαφορετικών και συνεχώς εξελισσόµενων συµµετεχόντων στην αγορά, η ΕΚΚ παραµένει ενηµερωµένη σχετικά µε τις βέλτιστες εποπτικές πρακτικές, για να διασφαλίσει την προστασία των επενδυτών και την εύρυθµη λειτουργία της αγοράς.
Η ΕΚΚ χρησιµοποιεί ένα ολοκληρωµένο εργαλείο εποπτικού πλαισίου µε βάση τη διαχείριση κινδύνων (RBSF), που έχει σχεδιαστεί για να αξιολογεί τους κινδύνους και τις απαιτήσεις συµµόρφωσης για κάθε εποπτευόµενη οντότητα. Αυτό επιτρέπει στην ΕΚΚ να κατηγοριοποιεί τους εποπτευόµενους σύµφωνα µε το προφίλ κινδύνου τους, συµπεριλαµβανοµένου του πιθανού αντίκτυπου που έχουν στην αγορά και στους επενδυτές τους.
Υψηλής προτεραιότητας για την ΕΚΚ είναι επίσης η άσκηση εποπτείας µε βάση τα δεδοµένα, προκειµένου να µπορέσει να ανταποκριθεί στις εποπτικές της ευθύνες. Προς αυτή την κατεύθυνση, εξετάζουµε την ανάπτυξη νέων διαδικασιών και µεθόδων για τη διεξαγωγή εποπτείας βάσει δεδοµένων, η οποία θα µας επιτρέψει να εντοπίζουµε τυχόν παρατυπίες και κινδύνους στην αγορά σε πρώιµο στάδιο.
Επιπλέον, λαµβάνοντας υπόψη τον διεθνή και διαδικτυακό χαρακτήρα των δραστηριοτήτων των ΚΕΠΕΥ, η ΕΚΚ έχει πρόσφατα εγκαταστήσει εξειδικευµένο εποπτικό σύστηµα για τη στενή παρακολούθηση των προωθητικών ενεργειών που χρησιµοποιούν οι ΚΕΠΕΥ διαδικτυακά στην προσέλκυση πελατών.
ΒΙΩΣΙΜΕΣ ΕΠΕΝ∆ΥΣΕΙΣ
Με τη νέα χρονιά, η ΕΚΚ θα δώσει ιδιαίτερη βαρύτητα στην ανάπτυξη των εναλλακτικών µορφών χρηµατοδότησης, µε έµφαση στις βιώσιµες επενδύσεις, κάτι που αποτελεί βασικό στόχο και της ΕΕ, ώστε να καταστεί κλιµατικά ουδέτερη µέχρι το 2050. Επίσης, υποστηρίζουµε ενεργά τυχόν προσπάθειες για ανάπτυξη πράσινων χρηµατοοικονοµικών προϊόντων, µέσω του Κόµβου Καινοτοµίας.
Αξίζει να σηµειωθεί ότι έχουµε ήδη εγγράψει ορισµένους οργανισµούς εναλλακτικών επενδύσεων, των οποίων η επενδυτική πολιτική βασίζεται σε παράγοντες περιβαλλοντικούς, κοινωνικούς και διακυβέρνησης.
Η ΕΚΚ θα συνεχίσει µε εντατικούς ρυθµούς την άσκηση αποτελεσµατικής εποπτείας των εποπτευόµενων οντοτήτων για διασφάλιση της προστασίας των επενδυτών και της υγιούς ανάπτυξης της κυπριακής κεφαλαιαγοράς, µε απώτερο στόχο τη δηµιουργία µιας ισχυρότερης και ασφαλέστερης αγοράς.
*Προέδρου της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς Κύπρου