Είναι πολύ πρόωρο να γίνει λόγος για μείωση των επιτοκίων, τόνισε ο Αντιπρόεδρος της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ), Λουίς ντε Γκίντος, υπογραμμίζοντας πως η ΕΚΤ θα συνεχίσει τη στάση της στη βάση στοιχείων, καθώς, αν και o πληθωρισμός έχει υποχωρήσει, «δεν έχουμε φτάσει στον στόχο» του 2%.
Παράλληλα, σε συνέντευξη που παραχώρησε στο ΚΥΠΕ, ο κ. ντε Γκίντος επεσήμανε πως η κανονικότητα είναι τα θετικά επιτόκια και όχι τα αρνητικά, που ίσχυαν κατά την περίοδο κατά την οποία η Ευρώπη αντιμετώπιζε αποπληθωριστικές πιέσεις, διαμηνύοντας ταυτόχρονα προς τις εμπορικές τράπεζες πως οι αυξήσεις των επιτοκίων αφορούν και τα δύο σκέλη των ισολογισμών τους, δηλαδή και στα δάνεια και στις καταθέσεις.
Όσον αφορά τις μελλοντικές κινήσεις της ΕΚΤ, ο ντε Γκίντος δεν ξεκαθάρισε αν το σημερινό επίπεδο των επιτοκίων αποτελεί την κορύφωση του κύκλου νομισματικής σύσφιξης, υπογραμμίζοντας τη μεγάλη αβεβαιότητα που επικρατεί. Σημείωσε δε πως πλέον η ΕΚΤ παρακολουθεί στενά τις αυξήσεις στους μισθούς στην ευρωζώνη, καθότι αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε επιπρόσθετες πληθωριστικές πιέσεις.
Εξάλλου, ο Ισπανός τεχνοκράτης εξήρε την παρουσία του Διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας της Κύπρου στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, ενώ υπογράμμισε την πρόοδο που σημείωσε τόσο η κυπριακή οικονομία όσο και ο τραπεζικός τομέας από την περίοδο της κρίσης του 2013, όταν ο ίδιος ήταν Υπουργός Οικονομικών της Ισπανίας, συμμετέχοντας στις τότε συνεδρίες του Eurogroup.
«Πιστεύω ότι η πρόοδος που έγινε από την κυπριακή οικονομία και την τραπεζική βιομηχανία εδώ στην Κύπρο είναι αρκετά εντυπωσιακή. Θυμάμαι τις εποχές (κρίσης) γιατί ήμουν Υπουργός Οικονομικών της Ισπανίας το 2013 και πιστεύω ότι η κατάσταση τώρα είναι εντελώς διαφορετική», ανέφερε ο κ. ντε Γκίντος.
Χαρακτήρισε «πολύ καλά νέα» την αναβάθμιση των μεγάλων κυπριακών τραπεζών στην επενδυτική κατηγορία από τον οίκο Moody’s, σημειώνοντας ότι αυτή ακολούθησε την αναβάθμιση της πιστοληπτικής αξιολόγησης της Κυπριακής Δημοκρατίας. «Αυτά είναι καλά νέα και πιστεύω ότι είναι μια ξεκάθαρη αντανάκλαση της βελτίωσης της οικονομίας και της βελτίωσης της τραπεζικής βιομηχανίας», συμπλήρωσε.
Τα επιτόκια
Ερωτηθείς αν οι τελευταίες αναφορές της ΕΚΤ έπειτα από τη συνεδρία του περασμένου Σεπτεμβρίου καταδεικνύουν πως ο κύκλος των αυξήσεων έχει φτάσει στην κορύφωσή του, ο Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ απέφυγε να τοποθετηθεί ξεκάθαρα, υπογραμμίζοντας πως η ΕΚΤ κινείται στη βάση στοιχείων που λαμβάνει.
«Ξέρετε,» είπε, «υπάρχει ένα μεγάλο επίπεδο αβεβαιότητας, ας δούμε τι θα γίνει για παράδειγμα με την τιμή του πετρελαίου που κινείται ανοδικά τις τελευταίες βδομάδες. Αυτό είναι ένα στοιχείο, που είναι μια εξωγενής μεταβλητή για μας. Αλλά πιστεύουμε ότι το παρόν επίπεδο είναι το σωστό, προκειμένου να πετύχουμε τον κύριο μας στόχο, που είναι η σταθερότητα των τιμών».
Με την οικονομική δραστηριότητα να επιβραδύνεται και την παραχώρηση νέων δανείων στην ευρωζώνη να υποχωρούν σε ιστορικά χαμηλά επίπεδα, μειώνοντας τον πληθωρισμό, ο κ. ντε Γκίντος ενέταξε στις μεταβλητές που παρακολουθεί η ΕΚΤ τη μεταβλητότητα στις τιμές του πετρελαίου, την ισοτιμία του ευρώ (αν και δεν βρίσκεται στους όρους εντολής της ΕΚΤ), καθώς και τον ρυθμό αύξησης των μισθών.
Σημειώνοντας την πολύ καλή επίδοση της αγοράς εργασίας στην ευρωζώνη, ο κ. ντε Γκίντος τόνισε ωστόσο πως αρχίσαμε να βλέπουμε ότι η αύξηση των μισθών είναι λίγο πάνω από 5%.
«Αυτό, ξέρετε είναι συνέπεια του ότι οι εργαζόμενοι προσπαθούν να αντισταθμίσουν την απώλεια του πραγματικού διαθέσιμου εισοδήματος των τελευταίων δύο ετών. Αλλά αυτό είναι κάτι που πρέπει να παρακολουθούμε στενά γιατί θα μπορούσε να σηματοδοτήσει πρόσθετες πληθωριστικές πιέσεις», είπε.
Σε παρατήρηση ότι η ανακοίνωση της ΕΚΤ παραπέμπει σε διατήρηση των επιτοκίων στο υφιστάμενο επίπεδο, ο κ. ντε Γκίντος είπε πως δεν το έθετε τόσο ξεκάθαρα υπογραμμίζοντας πως «το υφιστάμενο επίπεδο που έχουμε τώρα, πιστεύω ότι θα έχει μια σημαντική συνεισφορά (στη μείωση του πληθωρισμού). Τονίζουμε τη διάρκεια περισσότερο από το επίπεδο αυτό καθ’ αυτό».
Η νέα κανονικότητα των θετικών επιτοκίων
Απαντώντας σε παρατήρηση ότι τα υψηλά επιτόκια θα είναι η νέα κανονικότητα, ο κ. ντε Γκίντος σημείωσε ότι αυτό που δεν ήταν κανονικό ήταν τα αρνητικά επιτόκια που επικρατούσαν στην προηγούμενη περίοδο λόγω των αποπληθωριστικών πιέσεων στην ευρωζώνη. Ερωτηθείς σχετικά, ο Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ είπε πως η κανονικότητα είναι τα θετικά επιτόκια και όχι κατ’ ανάγκη στα υφιστάμενα επίπεδα.
Δεν φτάσαμε στον στόχο
Ερωτηθείς αν είναι πρόωρο να εξεταστεί μια μείωση των επιτοκίων, ο Αντιπρόεδρος της ΕΚΤ απάντησε καταφατικά, λέγοντας ότι ΕΚΤ δεν έχει φτάσει στον στόχο του 2%, παρά τη σημαντική μείωσή του.
«Έχουμε δει μια σημαντική μείωση, αλλά ο ορισμός της σταθερότητας των τιμών είναι το 2% και δεν έχουμε φτάσει εκεί. Συνεπώς αυτό είναι κάτι που θα πρέπει να λάβουμε υπόψη», συνέχισε.
Η αύξηση των επιτοκίων ισχύει και για δάνεια και για καταθέσεις
Κληθείς να σχολιάσει το ότι δεν υπάρχει επαρκής μετάδοση των αυξήσεων των επιτοκίων στα καταθετικά επιτόκια που προσφέρουν οι τράπεζες, περιλαμβανομένης και της Κύπρου, ο κ. ντε Γκίντος παρατήρησε πως «όταν αυξάνουμε τα επιτόκια, αυξάνουμε τα επιτόκια για όλα, για την πλευρά του ενεργητικού και την πλευρά του παθητικού για τις τράπεζες».
«Συνεπώς και για δάνεια και για καταθέσεις, αν και κανονικά ξέρετε πάντα οι τράπεζες είναι πολύ πιο γρήγορες στην αύξηση των επιτοκίων στα δάνεια», είπε επισημαίνοντας πως η αύξηση των καταθετικών επιτοκίων είναι πολύ σημαντική «γιατί η μετάδοση της νομισματικής πολιτικής δεν αφορά μόνο στη σύσφιξη των συνθηκών χρηματοδότησης».
Εξήγησε δε ότι αν αυξήσεις τα επιτόκια των καταθέσεων, αμέσως αυτό που κάνεις είναι αυξάνεις την ελκυστικότητα των καταθέσεων για αυτούς που αποταμιεύουν και ταυτόχρονα αυτό είναι ένας παράγοντας πίσω από τη σκοπιμότητα της σύσφιξης της νομισματικής μας πολιτικής.
«Συνεπώς η θέση μας είναι αρκετά σαφής, όταν αυξάνουμε τα επιτόκια τα αυξάνουμε σε όλες τις εκφάνσεις των επιτοκίων και για δάνεια και για καταθέσεις και αυτό είναι κάτι που θα εξετάσουμε πολύ προσεκτικά», τόνισε.
Χωρίς αυξήσεις επιτοκίων τα πράγματα θα ήταν πολύ χειρότερα
Κληθείς να σχολιάσει επικρίσεις ότι οι Κεντρικές Τράπεζες αυξάνουν τα επιτόκια, αγνοώντας τις συνέπειες στις επιχειρήσεις και στα νοικοκυριά και ερωτηθείς αν υπήρχε εναλλακτική, ο κ. ντε Γκίντος είπε πως η εναλλακτική θα ήταν «πολύ χειρότερη».
«Αν δεν κάναμε τίποτα», είπε, «η κατάσταση θα ήταν πολύ χειρότερη. Υπό ποια έννοια; Πρώτα απ’ όλα ο πληθωρισμός θα ήταν πολύ ψηλότερα, δεύτερο θα είχαμε αποσύνδεση των προσδοκιών για τον πληθωρισμό, που θα είχε ένα καταστροφικό αντίκτυπο στην εξέλιξη της οικονομίας και στο τέλος της ημέρας θα έπρεπε να συσφίξουμε τις χρηματοδοτικές συνθήκες ακόμη περισσότερο».
Λέγοντας πως γνωρίζει «πολύ καλά πως δεν είναι δημοφιλές όταν αυξάνουμε τα επιτόκια», ο κ. ντε Γκίντος πρόσθεσε ωστόσο ότι «είναι ο μόνος τρόπος να αντιμετωπίσουμε το μεγαλύτερο κακό που έχουμε τώρα στην οικονομία, που είναι ο πληθωρισμός και η αποστολή μας είναι να μειώσουμε τον πληθωρισμό».
Εξήγησε ακόμη ότι ο πληθωρισμός δεν κακό μόνο επειδή ο κόσμος χάνει το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα και την αγοραστική δύναμη, αλλά είναι κακό διότι έχει αναδιανεμητικό αντίκτυπο, αφού, για παράδειγμα, οι άνθρωποι χαμηλού εισοδήματος θα είναι αυτοί που θα επηρεαστούν πολύ περισσότερο από τον πληθωρισμό γιατί πρώτα απ’ όλα καταναλώνουν το 100% των εισοδημάτων τους και δεύτερο γιατί τα είδη των προϊόντων των οποίων οι τιμές έχουν αυξηθεί τα περισσότερα είναι αυτά που καταναλώνουν οι άνθρωποι χαμηλών εισοδημάτων.
Εύσημα για Ηροδότου
Τέλος, ο κ. ντε Γκίντος εξήρε την παρουσία του Διοικητή της ΚΤΚ στο Διοικητικό Συμβούλιο της ΕΚΤ, σημειώνοντας ότι ο κ. Ηροδότου έχει φέρει μια «πολύτιμη προσέγγιση» λόγω της εμπειρίας του σε θέματα των χρηματοοικονομικών αγορών.
«Είναι σαφές ότι διαθέτει πολλή εμπειρία και νομίζω ότι είναι πολύτιμη εμπειρία. Υπάρχουν 26 από μας (μέλη του ΔΣ της ΕΚΤ) και όταν μιλά ο Διοικητής της κυπριακής Κεντρικής Τράπεζας ακούμε προσεκτικά», κατέληξε.