Συνέντευξη στην Έμιλη Μίντυ
«Ο τομέας των Επενδυτικών Ταμείων είναι μια ιστορία επιτυχίας για την κυπριακή οικονομία, επειδή ακριβώς πολλοί παράγοντες πίστεψαν σε αυτό το εγχείρημα», υπογραμμίζει σε συνέντευξη που παραχώρησε στο περιοδικό Εconomy Today ο πρόεδρος του CIFA Ανδρέας Γιασεμίδης. Μιλώντας μας για τις προκλήσεις και για τις προοπτικές που παρουσιάζει ο τομέας στην Κύπρο, ο κ. Γιασεμίδης υποδεικνύει πως «τα Επενδυτικά Ταμεία έχουν σημαντική συνεισφορά στην κυπριακή οικονομία».
Όσον αφορά στις προσπάθειες που καταβάλλει ο CIFA σημείωσε ότι επικεντρώνονται στην προσέλκυση Επενδυτικών Ταμείων μικρομεσαίου μεγέθους για τα οποία το κόστος λειτουργίας είναι πολύ σημαντικό. Ερωτηθείς σχετικά με το ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τον τομέα των Επενδυτικών Ταμείων υπέδειξε πως «η εκκρεμούσα νομοθεσία η οποία θα διέπει τη διαχείριση των Επενδυτικών Ταμείων (Fund Administration) είναι εξόχως σημαντική και θα πρέπει να εγκριθεί το συντομότερο δυνατό».
Ποια είναι η συνεισφορά του τομέα των Επενδυτικών Ταμείων στην κυπριακή οικονομία και ποια η αποτίμησή σας για την πορεία που κατέγραψε ο τομέας το τρέχον έτος;
Τα Επενδυτικά Ταμεία έχουν σημαντική συνεισφορά στην κυπριακή οικονομία, αν αναλογιστούμε ότι πρόκειται για έναν αρκετά νέο αλλά καθιερωμένο πλέον τομέα, ο οποίος μέχρι πριν μερικά χρόνια ήταν άγνωστος και για πολλούς ίσως και απρόσιτος. Ακόμα δεν μπορεί να ανταγωνιστεί σε μεγέθη συνεισφοράς τομείς όπως είναι για παράδειγμα αυτοί του Τουρισμού, των Υπηρεσιών ή της Ναυτιλίας, αλλά δεν παύει από του να αποτελεί ένα σημαντικό γρανάζι στη μηχανή της κυπριακής οικονομίας με τεράστιες προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξης αλλά και άμεση επενδυτική συνεισφορά.
Μετά τα απανωτά σοκ της πανδημίας και ακολούθως του πολέμου στην Ουκρανία παρατηρούμε ότι το τρέχον έτος η κατάσταση πραγμάτων έχει βελτιωθεί. Στο τέλος του δεύτερου τριμήνου του 2023 το Ενεργητικό Υπό Διαχείριση των κυπριακών Επενδυτικών Ταμείων ξεπέρασε τα €10,7 δισ. καταγράφοντας τριμηνιαία αύξηση της τάξης του 0,42% και ετήσια αύξηση 0,87%. Το σύνολο των αδειοδοτημένων εταιρειών ήταν επίσης αυξημένο. Συγκεκριμένα ανήλθαν σε 334 καταγράφοντας αύξηση 1,2% σε σύγκριση με την αντίστοιχη περσινή περίοδο.
Συνεπώς, είναι ένας τομέας ο οποίος συμβάλλει στην έλευση νέων επενδύσεων στην κυπριακή οικονομία, στην αύξηση των εσόδων του κράτους μέσω φορολογιών και άλλων τελών και στη δημιουργία νέων, καλά αμειβόμενων θέσεων εργασίας. Ιδιαίτερη βαρύτητα έχει και η συνεισφορά του στη βελτίωση της εικόνας της Κύπρου, δεδομένου ότι πρόκειται για έναν καλά ρυθμιζόμενο κλάδο.
Ποιες σημαντικές προκλήσεις προκύπτουν για τον τομέα των Επενδυτικών Ταμείων;
Πάντοτε πορευόμαστε με δεδομένο ότι προκλήσεις υπήρχαν, υπάρχουν και θα υπάρχουν. Τα τελευταία χρόνια όμως τα Επενδυτικά Ταμεία, όπως και όλοι σχεδόν οι τομείς οικονομικής δραστηριότητας, καλούνται να συμβιβαστούν με το δεδομένο της αβεβαιότητας και της μεταβλητότητας στο διεθνές οικονομικό στερέωμα. Είναι φυσικό όταν ξεσπούν μεγάλες κρίσεις να περιορίζονται οι επενδύσεις. Αυτό συνέβη κυρίως κατά την πανδημική περίοδο, αργότερα με τον πόλεμο στην Ουκρανία και είναι κάτι το οποίο αναμένεται ότι θα γίνει και τώρα μετά τις δραματικές εξελίξεις στο γειτονικό Ισραήλ. Είναι σημαντικό λοιπόν το γεγονός ότι υπό αυτές τις συνθήκες η Κύπρος κερδίζει διαρκώς έδαφος ως προορισμός για διεθνή Επενδυτικά Ταμεία και Διαχειριστές. Είναι ενδεικτικό το γεγονός πως είμαστε αναλογικά ένα από τα μεγαλύτερα κέντρα για cross border funds στην Ε.Ε.. Συνεπώς βλέπουμε τον τομέα στην Κύπρο να είναι ανθεκτικός. Αυτό επιβεβαιώνεται και από τις μηνιαίες ενημερώσεις του European Fund and Asset Management Association (EFAMA), μέλος του οποίου είναι ο CIFA, στις οποίες καταγράφονται μεγάλες αλλαγές τους τελευταίους μήνες στις ροές κεφαλαίων στα Επενδυτικά Ταμεία.
ΤΑ ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ
Ποια είναι τα συγκριτικά πλεονεκτήματα της Κύπρου έναντι άλλων, ανταγωνιστικών προορισμών;
Η Κύπρος έχει πλέον ένα ολοκληρωμένο και ελκυστικό νομικό πλαίσιο για Επενδυτικά Ταμεία, εφάμιλλο των μεγάλων χρηματοοικονομικών κέντρων της Ευρώπης. Σε αυτό που διαφέρει και είναι πολύ σημαντικό είναι ότι προσφέρει αυτά τα πλεονεκτήματα σε χαμηλότερο κόστος. Για να μην παρεξηγηθώ το χαμηλότερο κόστος δεν σημαίνει ότι υστερούμε στην ποιότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών μας, αλλά οφείλεται στο γεγονός ότι το κόστος στην Κύπρο είναι γενικότερα πολύ πιο χαμηλό σε σύγκριση με χώρες και πόλεις όπως είναι για παράδειγμα το Λουξεμβούργο και το Δουβλίνο. Έχουμε μία πολύ ξεκάθαρη θέση όσον αφορά στην τοποθέτηση της Κύπρου στο παγκόσμιο σκηνικό των Συλλογικών Επενδύσεων. Εμείς ως CIFA επικεντρωνόμαστε στην προσέλκυση Επενδυτικών Ταμείων μικρομεσαίου μεγέθους για τα οποία το κόστος λειτουργίας είναι πολύ σημαντικό. Δεν είναι εύκολο να πεισθούν για παράδειγμα μεγάλα Επενδυτικά Ταμεία να εγκαταλείψουν χώρες στις οποίες βρίσκονται για πολλά χρόνια τώρα. Αντιλαμβάνεστε ότι είμαστε μια καινούργια σχετικά δικαιοδοσία και έχουμε να ανταγωνιστούμε χώρες με μακρόχρονη παράδοση. Θα ήταν ουτοπική μια τέτοια προσέγγιση στο παρόν στάδιο αλλά βλέπουμε ότι με σταθερά και στοχευμένα βήματα κερδίζουμε διαρκώς έδαφος στη διεθνή αρένα.
ΕΠΕΝΔΥΤΙΚΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ
Ποιοι τομείς παρουσιάζουν ενδιαφέρον και από ποιες αγορές προέρχεται;
Μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2023 οι επενδύσεις στην Κύπρο ανέρχονταν στα €2,5 δισ. και αντιστοιχούσαν στο 23,6% του συνολικού ενεργητικού υπό διαχείριση. Το δεύτερο τρίμηνο του έτους είδαμε με ικανοποίηση ότι οι επενδύσεις στην Κύπρο έχουν αυξηθεί αισθητά στα €2,8 δισ. και αντιστοιχούν πλέον στο 26,7% του συνολικού ενεργητικού υπό διαχείριση.
Το 73,6% αυτών των επενδύσεων, που έχουν γίνει στην Κύπρο, αφορούν Ιδιωτικό Μετοχικό Κεφάλαιο, ενώ οι επενδύσεις σε ακίνητα αντιστοιχούν στο 11,1%. Σημαντικά κεφάλαια έχουν επενδυθεί και σε άλλους τομείς όπως της Ναυτιλίας, της Ενέργειας και του Fintech. Το επενδυτικό ενδιαφέρον προέρχεται από διάφορες αγορές όπως αυτές του Ισραήλ, της Μέσης Ανατολής, της Ασίας και του Ηνωμένου Βασιλείου.
Πόσο επηρέασαν τον τομέα των Επενδύσεων οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας και πώς διαμορφώνεται πλέον ο τομέας της Παροχής Υπηρεσιών;
Να σημειώσουμε ότι η χώρα μας υιοθετεί όλες τις ευρωπαϊκές οδηγίες και βέλτιστες διεθνείς πρακτικές που αφορούν ζητήματα ξεπλύματος χρήματος από παράνομες δραστηριότητες και κυρώσεις. Έχουν γίνει σημαντικά βήματα προς αυτή την κατεύθυνση τα τελευταία χρόνια και η προσπάθεια πρέπει να συνεχιστεί.
Είναι σημαντικό να σημειώσουμε ότι η εδραίωση του κυπριακού οικοσυστήματος Επενδυτικών Ταμείων συνοδεύεται και από την ανάπτυξη όλων των συναφών υπηρεσιών. Το γεγονός αυτό έχει συμβάλει στην ύπαρξη σημαντικών εναλλακτικών επιλογών εργασίας για άτομα του τομέα της Παροχής Επαγγελματικών Υπηρεσιών, ο οποίος επίσης έχει δεχθεί πιέσεις τον τελευταίο ενάμιση περίπου χρόνο.
Πόσο σας ικανοποιεί το ρυθμιστικό πλαίσιο που διέπει τη λειτουργία των Επενδυτικών Ταμείων; Ποια νομοσχέδια βρίσκονται σε εκκρεμότητα και ποιες άλλες εισηγήσεις έχετε για περαιτέρω βελτίωση;
Παρακολουθούμε διαρκώς τις διεθνείς τάσεις, τις εξελίξεις και επιδιώκουμε να προσαρμόζουμε αναλόγως και το δικό μας ρυθμιστικό πλαίσιο. Για παράδειγμα, η εκκρεμούσα νομοθεσία η οποία θα διέπει τη διαχείριση των Επενδυτικών Ταμείων (Fund Administration) είναι εξόχως σημαντική και θα πρέπει να εγκριθεί το συντομότερο δυνατό. Με είχατε ρωτήσει προηγουμένως για τα πλεονεκτήματα της Κύπρου. Αυτή λοιπόν είναι μια νομοθεσία η οποία θα προσθέσει στη φαρέτρα των συγκριτικών μας πλεονεκτημάτων. Είμαστε βέβαιοι και θα το δείτε πως όταν ψηφιστεί πολλές ξένες εταιρείες θα βάλουν την Κύπρο στις επιλογές τους.
Απ’ εκεί και πέρα δεν θα κουραστώ να λέω ότι πίσω από μια ιστορία επιτυχίας βρίσκονται κόποι, μόχθοι, ξενύχτια και πολλή δουλειά. Ο τομέας των Επενδυτικών Ταμείων είναι μια ιστορία επιτυχίας για την κυπριακή οικονομία επειδή ακριβώς πολλοί παράγοντες πίστεψαν σε αυτό το εγχείρημα. Η συνεργασία και η συνεννόηση με το Υπουργείο Οικονομικών και την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς Κύπρου και την εκάστοτε ηγεσία της υπήρξε καταλυτική για την πρόοδο του τομέα των Επενδυτικών Ταμείων στην Κύπρο.
Σε προηγούμενη συνέντευξή σας, μας είχατε αναφέρει ότι «στόχος και σκοπός σας είναι να εισέλθει η Κύπρος στο κλαμπ των κορυφαίων Κέντρων για Επενδυτικά Ταμεία όχι μόνο στον ευρωπαϊκό χώρο αλλά και διεθνώς». Ποια στρατηγική ακολουθεί ο CIFA ώστε να επιτευχθεί ο στόχος αυτός;
Ναι είναι ένας από τους μεγάλους μας στόχους, ο οποίος προφανώς και χρειάζεται χρόνο για να ευοδωθεί. Παρά τις πολλές προκλήσεις, οι οποίες όπως σας έλεγα και νωρίτερα επηρεάζουν τα Επενδυτικά Ταμεία, θέλουμε και είμαι ευτυχής γιατί το πετυχαίνουμε να κάνουμε συνεχώς βήματα προς τα εμπρός. Σίγουρα είμαστε πιο κοντά σε σύγκριση με πέρυσι, αλλά έχουμε ακόμη δρόμο να διανύσουμε και μεγάλη προσπάθεια να καταβάλουμε. Η εμπειρία μάς διδάσκει ότι η βιασύνη δεν βοηθά, καθώς φέρνει ακριβώς τα αντίθετα αποτελέσματα. Το οικοσύστημά μας χρειάζεται χρόνο για να ωριμάσει να μεγαλώσει και να ενισχυθεί. Έχουμε θέσει τον πήχη των προσδοκιών μας ψηλά, όχι για να περάσουμε από κάτω, αλλά γιατί αισθανόμαστε ότι μπορούμε να τον υπερβούμε.
Ποιος είναι ο σχεδιασμός του CIFA σε σχέση με τις προωθητικές ενέργειες που θα ακολουθήσει από εδώ και πέρα; Ποιες είναι οι αγορές-στόχος;
Το μεγάλο στοίχημα, το οποίο καλούμαστε να κερδίζουμε κάθε χρόνο είναι να βρισκόμαστε συνεχώς στις επιλογές της επενδυτικής κοινότητας. Δεν είναι εύκολο να γίνεται αλλά δεν τα βάζουμε κάτω. Πρόσφατα είχαμε επισκεφθεί τις Ηνωμένες Πολιτείες και επιστρέψαμε ενθαρρυμένοι, μπορώ να πω, καθώς διαπιστώσαμε ότι η Κύπρος βρίσκεται στις επιλογές των αμερικανικών Επενδυτικών Ταμείων, που έχουν στα πλάνα τους την περιοχή μας και μελετούν διάφορες επενδυτικές επιλογές.
Φέτος πέραν από το καθιερωμένο μας πλέον Funds Summit, είχαμε την τιμή να φιλοξενήσουμε την ελίτ των συνδέσμων Επενδυτικών Ταμείων και διαχειριστών. Συγκεκριμένα στις 23-25 Οκτωβρίου 2023 πραγματοποιήθηκε για πρώτη φορά στην Κύπρο το 36ο ετήσιο διεθνές συνέδριο του International Investment Funds Association (IIFA). Πρόκειται για τον διεθνή σύνδεσμο για τα Επενδυτικά Ταμεία, που αριθμεί μέλη από 40 χώρες όπως οι ΗΠΑ, ο Καναδάς, η Ινδία, η Ιαπωνία, η Κορέα και χώρες-μέλη της Ε.Ε.. Όλοι αυτοί βρέθηκαν στη χώρα μας, ήρθαν σε επαφή με τον τομέα, γνώρισαν την Κύπρο συνολικά και θα αποτελέσουν άτυπους πρεσβευτές μας στις αγορές στις οποίες δραστηριοποιούνται.
ΕΠΙΤΟΚΙΑ
Πώς επηρεάζει τον τομέα των Επενδυτικών Ταμείων η αύξηση των επιτοκίων αλλά και το συνεχώς μεταβαλλόμενο περιβάλλον;
Τα Επενδυτικά Ταμεία λαμβάνουν υπόψη τα επιτόκια στο πλαίσιο αξιολόγησης της επενδυτικής τους στρατηγικής. Δεν τα επηρεάζει όμως όπως επηρεάζει τους δανειολήπτες ή τους καταθέτες. Αποτελούν όμως μια εναλλακτική πηγή χρηματοδότησης. Αντιλαμβάνεστε πόσο σημαντικό είναι αυτό στην Κύπρο, που δεν υπάρχουν διαθέσιμες πολλές εναλλακτικές για όσους αναζητούν χρηματοδοτήσεις, σε μια περίοδο που το κόστος του τραπεζικού δανεισμού αυξάνεται συνεχώς, λόγω των αποφάσεων της νομισματικής πολιτικής της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας.
Σε ποιο στάδιο βρίσκονται οι προσπάθειες που καταβάλλει ο CIFA για μεταφορά εργασιών ξένης τράπεζας στην Κύπρο και τι σημαίνει αυτό για την κυπριακή οικονομία;
Οι προσπάθειες του CIFA για ενίσχυση του οικοσυστήματος των κυπριακών Επενδυτικών Ταμείων είναι συνεχής και αδιάλειπτη. Αντιλαμβάνεστε ότι τέτοιου είδους αποφάσεις δεν λαμβάνονται από τη μια μέρα στην άλλη και αμελέτητα. Χρειάζεται μεθοδικότητα, υπομονή και επιμονή για να ευοδωθεί μια προσπάθεια. Πολλές φορές χρειάζονται μήνες διεξοδικών επαφών και συζητήσεων για να καταλήξει μια επενδυτική απόφαση. Η προσέλκυση μίας ή περισσότερων νέων τραπεζών οι οποίες θα προσφέρουν υπηρεσίες θεματοφυλακής σε κυπριακά Επενδυτικά Ταμεία αποτελεί μέρος της ευρύτερης προσπάθειας για ανάπτυξη του σχετικού οικοσυστήματος στη χώρα μας, η οποία περιλαμβάνει ήδη την επιτυχημένη προσέγγιση διαχειριστών Επενδυτικών Ταμείων από διάφορες χώρες αλλά και Οργανισμών παροχής εξειδικευμένων υπηρεσιών σε Επενδυτικά Ταμεία.
ΒΙΩΣΙΜΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ
Με ποιο τρόπο ο τομέας των Επενδυτικών Ταμείων μπορεί να συμβάλει στη Βιώσιμη Ανάπτυξη της κυπριακής οικονομίας;
Όπως σας έλεγα και στην αρχή, τα Επενδυτικά Ταμεία επενδύουν και στην Κύπρο. Το γεγονός αυτό δεικνύει ότι όσο μεγαλώνει ο τομέας αυτός τόσο περισσότερες επενδύσεις θα έχουμε και άρα θα προσθέτει στην αναπτυξιακή προοπτική της χώρας μας. Τι σημαίνει Βιώσιμη Οικονομία; Σημαίνει να είναι ικανή να αντεπεξέλθει στις κρίσεις. Πώς επιτυγχάνεται αυτό; Επιτυγχάνεται μέσω της συνεισφοράς πολλών και διαφορετικών τομέων στο ΑΕΠ της. Η υπερβολική εξάρτηση μιας οικονομίας από συγκεκριμένους τομείς είναι πιθανό να κλονίσει τη Βιωσιμότητά της σε περιόδους κρίσεων που πλήττουν αυτούς τους τομείς, όπως έγινε για παράδειγμα με τον τομέα του Τουρισμού στα χρόνια της πανδημίας και των υπηρεσιών κατά τους πρώτους μήνες που ακολούθησαν την έκρηξη του πολέμου στην Ουκρανία.
ESG
Ποια η σημασία των κριτηρίων ESG στις επενδυτικές αποφάσεις και με ποιο τρόπο επαναπροσδιορίζουν τον τομέα και τη λειτουργία των Επενδυτικών Ταμείων;
Τα κριτήρια Βιωσιμότητας αποτελούν πλέον μία σημαντική παράμετρο κάθε επενδυτικής απόφασης και το ίδιο ισχύει και για τα Επενδυτικά Ταμεία. Βλέπουμε για παράδειγμα, πως η Βιώσιμη Χρηματοδότηση (Sustainable Finance) κερδίζει συνεχώς έδαφος. Ως εκ τούτου έργα και εταιρείες που εφαρμόζουν τα κριτήρια ESG σίγουρα έχουν αυξημένες πιθανότητες να προσελκύσουν κεφάλαια από Οργανισμούς Συλλογικών Επενδύσεων. Ταυτόχρονα τα Επενδυτικά Ταμεία, τα οποία επενδύουν σε αυτά τα έργα και πληρούν τα συγκεκριμένα αυτά κριτήρια, καθίστανται και τα ίδια πιο ελκυστικά σε επενδυτές ανά το παγκόσμιο.
Διαβάστε επίσης: CIFA: Γιατί το νομοσχέδιο για τις Εταιρείες Διοίκησης είναι τεράστιας σημασίας