Η ανθεκτικότητα που επιδεικνύει η κυπριακή οικονομία στις συνεχιζόμενες διεθνείς προκλήσεις και αβεβαιότητες (καταγράφοντας από τους υψηλότερους ρυθμούς ανάπτυξης στην ΕΕ) ανάγκασε το κλιμάκιο της τρόικας που βρισκόταν στην Κύπρο τη βδομάδα που πέρασε, να επικεντρωθεί σε μεγάλο βαθμό στα μεγάλα διαρθρωτικά ζητήματα της κυπριακής οικονομίας, όπως είναι το υψηλό επίπεδο του ιδιωτικού χρέους, αλλά και η κατάσταση μετά την τροποποίηση του πλαισίου για τις εκποιήσεις.
Τα κλιμάκια της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας και του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου είχαν, από την Τρίτη 19 μέχρι την Παρασκευή 22 Μαρτίου 2024, σειρά συναντήσεων με υπηρεσιακούς παράγοντες από τις αρμόδιες κυπριακές αρχές, στο πλαίσιο του 16ου προγράμματος αξιολόγησης της κυπριακής οικονομίας.
Σύμφωνα με πληροφορίες του Economy Today, οι εκπρόσωποι της τρόικας έδωσαν ιδιαίτερη έμφαση στις εξελίξεις των τελευταίων μηνών γύρω από τη διαδικασία των εκποιήσεων, αφού πρόκειται για ένα θέμα το οποίο συνδέουν άμεσα με μία από τις μεγαλύτερες διαρθρωτικές αδυναμίες της κυπριακής οικονομίας, το πολύ μεγάλο ύψος του ιδιωτικού χρέους.
Οι τεχνοκράτες της τρόικας ζήτησαν να ενημερωθούν για την κατάσταση ως έχει σήμερα κι αν ξεκίνησε εκ νέου να εφαρμόζεται η διαδικασία των εκποιήσεων. Υπενθύμισαν δε τη πάγιά τους θέση πως αν και ο μεγάλος όγκος των Μη Εξυπηρετούμενων Δανείων έχει φύγει από τις εμπορικές τράπεζες και έχει μεταφερθεί σε Εταιρείας Εξαγοράς Δανείων, εντούτοις, τα προβληματικά δάνεια, εξακολουθούν να βαραίνουν την κυπριακή οικονομία και να βάζουν τροχοπέδη στις προοπτικές περαιτέρω ανάπτυξής της.
Εξαντλήθηκε η συζήτηση για το ζήτημα
Θεωρούν μάλιστα ότι η συζήτηση για τροποποιήσεις στο πλαίσιο εκποιήσεων έχει εξαντληθεί, εφόσον πλέον διασφαλίζεται ένα ισορροπημένο δίκτυ προστασίας για αυτούς που το χρειάζονται, χωρίς να διακυβεύεται η αποτελεσματικότητα και σταθερότητα του πλαισίου εκποιήσεων, σε συνθήκες χρηματοπιστωτικής σταθερότητας.
Αντίστοιχη θέση διατύπωσε τον περασμένο Δεκέμβριο και ο υπουργός Οικονομικών σε δημόσιες τοποθετήσεις του. Σημείωνε δεικτικά ότι η έμφαση πλέον θα πρέπει να δοθεί στην εφαρμογή των νέων ρυθμίσεων και στην εφαρμογή της διαδικασίας των εκποιήσεων αυτής καθαυτήν. Διαδικασία η οποία ουσιαστικά ποτέ δεν αφέθηκε να λειτουργήσει από τη μέρα που ψηφίστηκε, είτε λόγω απρόβλεπτων εξελίξεων (πανδημία), είτε πολύμηνων αναστολών λόγω πολιτικών παρεμβάσεων.
Τους προβληματισμούς τους για το ύψους του ιδιωτικού χρέους στην Κύπρο και τις ελλιπείς προσπάθειες για περιορισμό του, καταγράφουν σχεδόν σε κάθε αξιολόγησή τους και οι διεθνείς δανειστές της χώρας. Στην τελευταία έκθεση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, η οποία δημοσιεύτηκε τον Δεκέμβριο του 2023, αναφέρεται χαρακτηριστικά πως παρόλο που το μακρο-οικονομικό περιβάλλον παραμένει σταθερό, τα υψηλά επίπεδα χρέους συνεχίζουν να επιβαρύνουν τον ιδιωτικό τομέα με ποσοστό χρέους έναντι του ΑΕΠ στο 163%. Παρόλο που μειώθηκε τα τελευταία χρόνια, κυρίως λόγω της αύξησης του ΑΕΠ, το περιβάλλον υψηλών επιτοκίων που ισχύει σήμερα, σπρώχνει και το ιδιωτικό χρέος προς τα πάνω. Αντίστοιχες ανησυχίες φαίνεται πως εξέφρασαν και σ’ αυτήν τους την επίσκεψη, ζητώντας νεότερη ενημέρωση γύρω από το ζήτημα.
Υπενθυμίζεται πως σύμφωνα με στοιχεία που υποβλήθηκαν πρόσφατα στη Βουλή, το σύνολο των ΜΕΔ σε τράπεζες και Εταιρείες Εξαγοράς Πιστώσεων είναι περίπου €25 δισ. Από τα €22,5 δισ. που διαχειρίζονται οι ΕΕΠ τα €21 δισ. ή ποσοστό 93% του συνόλου, παρουσιάζουν καθυστέρηση πέραν των πέντε ετών.